OKUL BAARISI VE ALENN ROL Veli okul ibirliinin

OKUL BAŞARISI VE AİLENİN ROLÜ

Veli - okul işbirliğinin temel amacı; velilerin katılımı ve desteği ile öğrenci ve okul başarısını yükseltmektir.

Okul, kontrollü bir ortam yaratarak çocukta topluma ve kendisine yarar sağlayacak davranışları oluşturmaya çalışır. Ancak okulun öğrenciye istenilen davranışları tek başına kazandırması olanaklı değildir. Kazanılan davranışlardan önemli bir kısmı da ailenin katkısı ile oluşur.

Okulda öğrenciye kazandırılan bilgi, beceri ve davranışlar evde aileler tarafından desteklenip pekiştirilmez ise, kısa zamanda unutulur. Daha da önemlisi okul ve ev arasında önem verilen değerler, alışkanlıklar ile çocuğa davranış kazandırma yöntemi konusunda ayrıcalıklar var ise çocuğun okulda öğretilenleri kolayca öğrenmesi ve uygulamaya koyması çok güç olur.

İşte bu ve benzeri birçok nedenden dolayı yönetici ve öğretmenler öğrencilerin ve okulun başarısını artırmak için ailelerin desteğine ihtiyaç duyarlar.

ÇOCUKLARIN OKUL BAŞARISINI ETKİLEYEN TEMEL FAKTÖRLER ŞUNLARDIR: 1)Bireysel Sebepler 2) Aileye Bağlı Sebepler 3)Okula Bağlı Sebepler

§Çocuğunuzun yaşına göre gelişimini tamamlamadan okula başlaması. §Çocukların ders çalışma konusunda zamanı iyi kullanmamaları. §Kendilerine amaç ve hedef belirlememeleri. §Motivasyon eksikliği ve ders çalışırken konsantre olamamaları. §Özgüven eksiliği. §Derslere karşı önyargılı olmaları. §Arkadaş ilişkileri. §Düzenli uyumama, dengeli beslenmeme. §Görme ve işitme gibi rahatsızlıklar Rehberfiziksel Öğretmen-Özlem ÖZKAN

• Çocuğun öğrenme güçlüğü içersinde olması: Öğrenme güçlüğü derecesi tespit edildikten sonra kısmen veya tamamen tedavi edilebilecek bir problemdir. • Çocuğun sağlık sorunlarının olması: Çocuklar hastalıklarını büyükler kadar belli etmeyebilirler. Çok ciddi hastalıklarda bile bazı çocuklar zaman canlı ve enerjik görülebilirler. Bu da anne babayı yanıltabilir. Bununla beraber hastalık çocuğun dikkat ve ilgisini olumsuz şekilde etkiler. Hastalığın tedavi edilmesi önemlidir. Sağlıklı çocuk öğrenmekten zevk alır.

o Anne babanın çocuktan kendi kabiliyeti üzerinde başarı beklemesi ve bu konuda çocuğa baskı kurması. o Anne baba arasındaki geçimsizlik ve iletişimsizlik problemlerinin çocuğa yansıtılması. o Çocuğun başarıları ile arkadaş ve kardeşlerinin arasındaki başarının kıyaslanması. o Anne babanın çocuğuna zamanı kullanma konusunda örnek olmaması. l. Aile bireylerinden birinin sürekli hasta olması.

l. Evde sadece anne ya da babanın çocukla ilgilenmesi. l. Ders dışı sosyokültürel etkinliklere zaman ayrılmaması ve arkadaşlarıyla birlikte vakit geçirmelerine izin verilmemesi. l. Anne babanın okulla ilgili olumsuz düşüncelerini çocuğa yansıtmaları. lÇocuğa sürekli anne baba tarafından ‘ders çalış’ emir cümlelerinin verilmesi. l. Ailedeki sosyoekonomik durumun düşük olması ve çocukların dışarıda çalışmak zorunda kalması.

• Çocuğun kaygıları, geçirdiği korkular, üzücü olaylar kişiliğini olduğu kadar dikkat, ilgi ve öğrenmesini, dolayısıyla ders başarısını da etkilemektedir. • Ruhsal problemlerin aşırı veya sürekli olması durumunda uzman desteği gerekir. Küçük sorunlar anne baba, aile desteği ile kolaylıkla aşılabilir. • Aşırı stresli ortam ve olumsuz anne baba tutumları, kardeşlerle ve diğer aile üyeleri ile sorunlar da ders başarısızlığının en önemli nedenleri arasındadır. • Çocuğu bir yandan baskıya varmadan yeterli disiplin içinde eğitmek, bir yandan da ailedeki stres ortamını azaltmaya çalışmak çocuğun öğrenmekten zevk almasını sağlayacaktır. • Çocuğun stresle başa çıkmayı öğrenmesi önemlidir. Bunun için beslenme, uyku, doğru nefes alma gibi temel alışkanlıklarına önem vermek gerekir.

• • • OKULA BAĞLI SEBEPLER Öğretmen etkisi Sınıf koşulları Okul ortamı Arkadaş ilişkileri Vb. .

Çocuğun öğretmeni iletişim sorununun olması: Çocuğunuz öğretmeninden istediği ilgi ve takdiri göremeyebilir. Bazı duygusal çocuklar öğretmenin kendisine ve diğer arkadaşlarına verdiği cezalardan etkilenebilir. Bu gibi sebepler olup olmadığını dikkatli bir anne baba çocuğu dinleyerek anlayabilir ve öğretmenle iyi bir diyalog içinde bu tür sorunlar çözülebilir.

• Çocuğun arkadaşları ile bazı sorunları olması: Arkadaşlık okulda çocuğun uyumunu olumlu-olumsuz etkileyen en önemli nedenlerdendir. • Çocuğun okulda neler yaptığını gün sonunda dinleyen, bilhassa ilköğretimde okula belli aralıklarla giden, çocuğun arkadaşları ve aileleri ile tanışan, karşılıklı ziyaretlerde bulunan anne babalar bu sorunları daha yakından anlayabilir, çözümüne yardımcı olabilir. • Çocuğun kişiliğinde görülebilecek bazı sorunlar da arkadaş ilişkileri içinde ortaya çıkıp iyi bir iletişim ve eğitimle çözülebilir.

üSınıfta ya bir köşeye çekilip sessiz bir şekilde dururlar ya da çok yaramazlık yaparlar, sürekli arkadaşlarıyla kavga ederler. üEv ödevleri konusunda duyarsız ve dikkatsizlerdir. Genelde ödevleri kendileri yapmaz. Arkadaşlarından hazır alırlar. üSınıfta derse katılmaz ve ilgisizlerdir. Derse yoğunlaşamazlar, kendi dünyasındadırlar. Sürekli dersten kopuk hayaller kurarlar.

OKUL BAŞARISINI ARTTIRMADA AİLEYE DÜŞEN GÖREVLER

Uygun Bir Ders Çalışma Ortamı Hazırlayın UYGUN BİR DERS ÇALIŞMA ORTAMI NASIL OLMALIDIR?

Uygun Bir Ders Çalışma Ortamı Nasıl Olmalıdır ? ü Çalışma Odası mümkün olduğu kadar fazla sıcak ya da soğuk olmamalı , iyi havalandırılmalı ve sessiz olmalıdır. ü Ders Çalışma ortamında poster , afiş ve resimler dikkatin dağılmasına , öğrencinin hayal dünyasına kaymasına neden olur. ü Eğer öğrencinin kendisine ait bir odası yoksa bile evinizin bir köşesini ders çalışma köşesi haline getirebilirsiniz.

Uygun Bir Ders Çalışma Ortamı Nasıl Olmalıdır ? ü Ders çalışma esnasında müzik , televizyon ve vb. uyarıcıların kapalı olmasına özen gösterin. ü Ders ile ilgili tüm faaliyetlerin bir çalışma masasında yapmasını sağlayın. ü Yatakta , koltukta ya da divanda uzanarak çalışmak , dikkatin toplanmasını güçleştirecek , öğrencinin çalışmak için daha çok zaman yitirmesine neden olacaktır.

Ders çalışma programı hazırlaması için teşvik edin. ü Ders çalışma programı ; zamanı önceden planlanmış amaçlar doğrultusunda belli bir zaman dilimine yaymaktır. ü Bu plan içerisinde ders çalışmanın yanı sıra değişik aktivitelerin eğlence , sevilen bir dizinin izlenmesi , arkadaşlarla bir araya gelme gibi etkinliklerin de olabileceği konusunda çocuğunuzu bilgilendirin ve ders çalışma programı hazırlama konusunda onu teşvik edin. Gerekirse sınıf öğretmeninden ve okul rehber öğretmeninden bu konuda yardım alın.

ÖDEV YAPMA ALIŞKANLIĞINI KAZANDIRIN. • Ailenin ev ortamında üstlenmesi gereken bir diğer rol de ev ödevlerine yardımcı olmadır. • Öğrenciler ev ödevleri yardımıyla bir yandan öğrenme sürecinde aktif rol alma fırsatı elde ederken, diğer yandan da öğrendiklerini pekiştirme olanağı elde ederler. • Ailenin bu konudaki rolü, çocuğun ödevlerini tam ve doğru olarak yapıp yapmadığını kontrol etmek, ödevini yapması için onu teşvik etmek, ihtiyaç duyduğu araç gereç ve ortamı sağlamak, karşılaştığı sorunları onunla tartışarak çözüm bulmasına yardımcı olmak gibi etkinliklerden oluşur. . • Ayrıca özellikle okuma becerisi kazanması için çocukların kitap, dergi , gazete okumaya teşvik edilmeleri de yine bu rol kapsamında yer alır.

ÖDEV YAPMA ALIŞKANLIĞINI KAZANDIRIN. ü Çocuğunuzun ilk okula başlar başlamaz edindiği olumlu alışkanlıklar ömür boyu işine yarayacaktır. ü Çocuğunuzun ev ödevlerini yapması için belli bir zaman dilimi belirleyin. ü Belirlemiş olduğunuz bu zaman dilimine uyma konusunda kararlı olun.

ÖDEV YAPMA ALIŞKANLIĞINI KAZANDIRIN. ü Çocuğa ödevlerin ne kadar önemli olduğunu anlamasını sağlayın. ü Her akşam onun bitirdiği ödevleri size göstermesini sağlayın. ü Çocuklarınızın ödev defterini ya da ödev kağıdını her akşam kontrol edin.

ÖDEV YAPMA ALIŞKANLIĞINI KAZANDIRIN. ü Ev ödevlerini yapmasında her zaman ona destek olabileceğinizi hissettirin. ü Ancak kesinlikle ev ödevlerini onun yerine yapmayın. Aksi takdirde size bağımlı olmasına neden olabilirsiniz. ü Ev ödevlerini yapmadığında bırakın bunun sorumluluğunu ertesi günü öğretmenine kendisi versin.

Aile içinde Sevgi, Huzur ve Disiplin Ortamını Sağlayın. ü Aile içerisinde yaşanan sorunları , kavgaları çocuğunuzun yanında mümkün mertebe yapmamaya çalışın. ü Çocuğunuzun psikolojik durumunu bu konuda göz ardı etmeyin. ü Ev içerisinde konulan kurallar konusunda annebabanın tutarlı olması gerekmektedir. Babanın hayır dediğine Anne evet dememelidir. ü Aksi takdirde çocukta tutarsız ve dengesiz davranışlar görülme olasılığı artar.

Aile içinde Sevgi, Huzur ve Disiplin ortamını sağlayın. ü. Çocuğun benlik algısını düşürecek söz ve davranışlardan kaçının ü Ceza disiplinde kullanılacak en son yöntemdir. Eğer çocuğunuza ceza verecekseniz asla FİZİKSEL CEZAYA başvurmayın. ü Eğer bir ceza verilecekse istediği bir şeyden mahrum bırakabilirsiniz. ü Çocuğun gösterdiği her olumlu davranış ödüllendirilmeli, olumsuz davranışları çok büyütülüp kırılmamalıdır. ü Ders için olduğu kadar eğlence için, sohbet için de ona zaman ayırın (nitelikli zaman)

YAPAMADIKLARI DEĞİL YAPABİLDİKLERİ ÜZERİNDE YOĞUNLAŞIN! ü Çocuklarının başarısını isteyen aileler; çocuğun yapamadıkları üzerinde değil yapabildikleri üzerinde durulmalıdır ki takdir edildiğini ve desteklendiğini gören çocuk o davranışı daha sık göstersin.

YAPAMADIKLARI DEĞİL YAPABİLDİKLERİ ÜZERİNDE YOĞUNLAŞIN! Örneğin, ders çalışan çocuğa “Daha bir kere ben söylemeden oturup ders çalıştığını görmedim. ”, “Neden hiç çalışmıyorsun? , Ne zaman dersin başına otursan bir bahaneyle kalkıyorsun, bakalım sınavda ne yapacaksın? ”

YAPAMADIKLARI DEĞİL YAPABİLDİKLERİ ÜZERİNDE YOĞUNLAŞIN! gibi sürekli olumsuz ve eleştirel ifadeler kullanmak yerine, onu ders çalışırken gördüğümüzde, “Kendi başına oturup ders çalışabilmen çok hoşuma gitti, seninle gurur duydum. ” şeklinde bir ifade kullanmak, çocuğun kendi başına, uyarıya gerek kalmaksızın ders çalışma davranışını artıracaktır.

TELEVİZYON ve BİLGİSAYAR ü Çocuğunuzun televizyon izleme ve bilgisayar başında geçireceği süreleri birlikte kararlaştırın. ü Bu sürelerin çok uzun olmaması konusunda dikkatli davranın. ü Aldığınız kararları uygulamada asla taviz vermeyin.

Öğretmenleri ile Görüşün. ü Çocuğunuzun durumu ile ilgili bilgi almak için sadece veli toplantılarını beklemek yerine belli aralıklarda ziyaret ederek bir sisteme bağlamalısınız. ü Bu ayrıca çocuğunuza “OKULUNU ÖNEMSİYORUM “ mesajını verir.

Ailenin en azından çocuğu öğrenmeye güdülemesi, okulda öğrendiklerini tekrar etmesi ve pekiştirmesi için ona yardımcı olması, yol göstermesi çocuğun başarılı olmasına yardımcı olacaktır. Bunun için ailenin okulla işbirliğine girerek, öğrencinin okulda hangi konuları öğrendiği, neleri öğrenmesi gerektiği, öğretim sürecinde kullanması gereken araç gereçlerin neler olduğu, çocuğa hangi konularda nasıl yardımcı olabileceğini öğrenmesi gerekir.

“Ben önemliyim” “Ben değerliyim” “Beni kabul edin”

q Sorumluluk bilincini kazanmasını sağlayın q Öncelikle çocuğunuzun okuldaki başarısızlığının altında yatan temel etkenleri araştırın ve çocuğunuzla birlikte ortak çözümler bulun. q Anne baba olarak çocuğunuzun kapasitesinin farkında olmalısınız ve bu kapasitesini zorlayıcı beklentiler içinde olmamalısınız ya da ‘Nasıl olsa bu işi halleder. ’ düşüncesiyle serbest de bırakmayınız. q Çocuğunuzu ilgileri ve yetenekleri doğrultusunda yönlendirin. Ona bu konularda destek olun.

irin d n e düll . en s ‘. yın ıö a n ı m r sla en şla tir. ı a k y n ı e a k c la , ‘b liştire avr ı s d ş a r ı l iyle ine ka ular ge arı r ş e l a ş b ve e en duyg v n d n r ü u a u g un e k uk öz msuz nuz s v u ı r ğ r nla şla an çoc ibi olu ocu a a k d Ç a o k im ark ajını al am’ g a u e, c z a m m u s ş a e n e ı l r l iz ça uğu iyi’ m başa n c s o r o y de o Ç sün, o , ben viz bir a e l d e n m a, t ortak siniz. ası kötü neksizi d m o ş te ilir alı k b i ndi n. ç l a r e i s y k yete der ı için b ı sağla za ip edi ( u i n n leri apmas masın t uğu ını tak e c y o i aal kilde y kullan o Ç malar f k ş nlü bir şe iyi ü ı g n çalı a zun üzenli k zam u n uğu ma) d layara c o o Ç oyna ı hazır n oyu ma plan çalış

ØKa zana maz san “B iz Yı ØÇo kılırı cuğu z” gi günl n bi s ük o uzun uy özle larak ku s rden aatle düze kesi rini d n nlikl l i b Ø Dü i ü e uz r z ş enle ekild zenl ak d yin v i yem e alm urun e g ek y. a erek sını eme s en u ağla ØAn ve b ykus y ın. esle ne b unu nme abal çocu ar sı alışk ğunu n anlığ ı öğre f n ına d tmen ders d ve ders urum ikka i ile ö t etm birlik ların ğretmen elisi ı te or niz. tak k takip etm leri ile ararl t ar al eli, çocu işim kur malı a ğ ve h un başa rak arek et et rısı için meli dir.

Rehber Öğretmen-Özlem ÖZKAN