OKAN POLAT AKDENZ NVERSTES SOSYAL BLGLER RETMENL LKELER

OKAN POLAT AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLİĞİ ÜLKELER COĞRAFYASI DERSİ SUNUMU KONU: İTALYA 20110906033

İTALYA

İtalya’nın komşuları

Fiziki Özellikleri • Güney Avrupa’da yer alan, kuzey batısında Fransa, kuzeyinde İsviçre ve Avusturya, kuzeydoğusunda Yugoslavya, doğusunda Adriyatik Denizi, batısında Tirejen Denizi ile çevrili olan İtalya, çizme biçiminde bir yarımadadır.

İtalya'nın uzaydan görünümü

• İtalya dağlık bir ülkedir. Apenin Dağları ülkeyi boydan boya geçerek Sicilya Adası’ nın batısında sona erer. • Alpler doğu-batı doğrultusunda uzanan bir dizi sıradağdan oluşur. • Ülkede çok sayıda sönmüş yanardağ vardır. Pompei’ nin yıkımına neden olan Vezüv bunların en ünlüsüdür. Sicilya Adasındaki Etna ise hala etkinliğini sürdürmektedir.

• Kuzeyde, Alpler ve Apeninler’ in etekleri arasında uzanan Po Ovası ülkenin en geniş ve en verimli ovasıdır. • İtalya’ da akarsular genellikle kısadır. En önemli akarsuyu Po’ dur. • Ülkenin bununla beraber 4 ana körfezi vardır. Venedik, Toronto, Cenova, Napolidir. Apenin yarımadası üzerinde bulunan İtalya, Sardinya ve Sicilya ile birlikte 200 kadar adadan oluşmaktadır.

İklim Özellikleri • İtalya' da Akdeniz iklimi hüküm sürer. Ama yüzey şekilleri, enlem farklılıkları , denizden çok ya da az uzak olma, iklimde farklılıklar yaratmaktadır. • Alp dağları, ülkeyi bir taraftan kuzeyden gelen soğuk hava kütlelerine karşı korurken; diğer taraftan deniz etkisinin iç kısımlara doğru ilerlemesi engeller. Bundan dolayı Alp eteklerinde ve Po ovasında karasal ilklim egemendir. • Bunun sonucunda; kışlar soğuk ve sisli geçer, yazın ise boğucu nemli sıcaklıklar olur. Bu bölgede yağmurlar süreklidir ve en çok yağış ilk baharda düşer.

Bitki Özellikleri • İtalya zengin bir bitki örtüsüne sahip değildir. Akdeniz iklimine sahip olduğu için bitkiler uzun süren kuru ve sıcak yazlara dayanabilen türdendir. • Ormanlar ülke topraklarına %21'ini kaplar. • Ormanlarda çoğunlukla meşe, akgürgen ve kestane ağaçları bulunur. • Alçak kesimlerde kozalaklılar türüne ait ağaçlarla kaplı ormanlar bulunur. Bunların ait kısmının ise yaprak döken ağaçlar meydana getirir.

Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası • İtalya Önemli Şehirler Roma, İtalya'nın başşehri. Tiren Denizi'nden 24 km içeride yer alır. Tarihi zenginlikleriyle meşhur olmasının yanı sıra, Katolik Kilisesinin idarî ve ruhanî merkezidir. Yüzölçümü 1508 km 2 ve belediye olarak nüfusu da üç milyon civarındadır.

Başkent Roma'nın gökyüzünden görünümü • Metropolitan alanlar

Colosseum, Roma döneminden kalma İtalya'daki en bilinen simgerdendir.

Milanodan bir görünüm

• İtalya Nüfusu 2008 yılının sonunda, İtalya'nın toplam nüfusu 60 milyonu aştı. Bu sayılar ışığında, İtalya günümüzde Avrupa Birliği içinde Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık'tan sonra dördüncü, dünya genelindeyse yirmi üçüncü en kalabalık ülkedir.

Belli başlı şehirler ve nüfusları • • Milano 7. 4 milyon Roma 3. 7 milyon Napoli 3. 1 milyon Torino 2. 2 milyon

• İtalyada Ekonomi Nüfûsun %36'sının çalıştığı, sanayi ve yatırımların çoğunluğu kuzeyde yoğunlaşmıştır. Başlıca sanayiler dokuma (özellikle ipek), kimya, makina, motorlu araçlar, petrol işleme ve gıda alanlarıdır. Motorlu araç sanayiinde Fiat otomobil sanayii dünya çapında bir üne sahiptir.

• Kültür • İtalya'nın Avrupa'nın kültürel ve tarihî mirasına katkısı çok büyüktür. Roma İmparatorluğu gibi dünyanın köklü devletlerine ev sahiplliği yapmış olması ve Hıristiyanlığın en önemli merkezi Vatikan'ı içinde bulundurması nedeniyle kültürel miras ögeleri bakımından son derece zengindir. İtalya, günümüzde UNESCO'nun 44 Dünya Kültür Mirası alanına ev sahipliği yaparak birinciliği elinde bulundurmaktadır.

• Mutfak kültürü: • İtalyan mutfağı dünyanın en zengin mutfaklarından biridir ve karakteristik özellikleriyle öne çıkmaktadır. • İtalyan mutfağının geçmişi MÖ 4. yüzyıla kadar uzanmakla birlikte 18. yüzyılda Yeni Dünya keşifleriyle mutfaklara giren birtakım sebze ve meyveler sayesinde büyük bir değişime uğramıştır. • İtalyan mutfağı bölgelere göre büyük farklılıklar gösterir. Sebze ve hamur işleri ağırlıktadır.

• Peynir ve şarap İtalyan mutfağının önemli ögeleri arasındadır. Geniş bir kahve çeşitliğine sahip olan İtalyan mutfağında özellikle espresso önemli bir yer tutar. • İtalyan mutfağının dünyaya mâl olmuş yemekleri arasında pizza, spagetti ve bazı makarnalar ile bunların kendilerine özgü sosları, risotto, parmesan peyniri, lazanya ve tiramisu sayılabilir.

• Turizm Dünyanın en çok turist çeken ülkelerinden biri olan İtalya, Unesco Dünya Miras Listesine sahip bölge ve eserleriyle ön plandadır. Roma : İtalya'nın ve geçmişte Roma İmparatorluğunun başkenti Bologna : Ülkenin önemli üniversite şehri, tarih, kültür ve yemek konusunda söz sahibi Floransa : Rönesans şehri, mimari ve sanat konusunda dünyaca meşhur Cenova : Ortaçağın en önemli liman şehri, bugün tarihin izlerini halen taşımakta Milano : Dünyanın en önemli ticaret, moda ve iş merkezlerinden Napoli : Batı Dünyasının en eski yerleşim yerlerinden Venedik : Kanallarıyla meşhur kentin eşi benzeri yok