Odpowiedzialno prawna nieletnich Adrian Walczyk Jacek Siwek OSOBY
Odpowiedzialność prawna nieletnich Adrian Walczyk Jacek Siwek
OSOBY DO 13 ROKU ŻYCIA BRAK ODPOWIEDZIALNOŚCI KARNEJ PRZED SĄDEM, W PRZYPADKU DEMORALIZACJI LUB POPEŁNIENIA CZYNU NIEZGODNEGO Z PRAWEM - POSTĘPOWANIE OPIEKUŃCZE OSOBY W WIEKU OD 13 DO 17 ROKU ŻYCIA ODPOWIADAJĄ PRZED SĄDEM RODZINNYM I NIELETNICH ZA POPEŁNIENIE CZYNU KARALNEGO OSOBY W WIEKU DO 18 ROKU ŻYCIA ODPOWIADAJĄ PRZED SĄDEM RODZINNYM I NIELETNICH W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA I ZWALCZANIA DEMORALIZACJI nieletni” 1) osoba, która nie ukończyła 18 lat, a przejawia zachowania świadczące o demoralizacji 2) osoba, która ukończyła 13 lat, a nie ukończyła lat 17 i dopuściła się popełnienia czynu karalnego 3) osoba, która nie ukończyła 21 roku życia i względem której zostały orzeczone środki wychowawcze lub poprawcze „, „czyn karalny” – czyn zabroniony przez ustawę jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe albo wykroczenie określone w art. 51, 69, 74, 76, 85, 87, 119, 122, 124, 133143 KW
Odpowiedzialność prawna nieletnich Karna Cywilna odpowiedzialność karna i postać majątkową i osobistą , np. możliwość wymierzenia kary grzywny i kary pobawienia wolności. Odpowiedzialność cywilna wynika z przepisów kodeksu cywilnego, a karną ponosi się na podstawie przepisów kodeksu karnego
Odpowiedzialność karna nieletnich Wobec nieletniego, który popełnił czyn karalny (zabroniony) przed ukończeniem 13 lat albo po ukończeniu 13 roku życia, ale bez rozeznania, tj. bez świadomości rozpoznania znaczenia popełnionego czynu, sąd stosuje środki wychowawcze, np. upomnienie, umieszczenie w zakładzie wychowawczym. Wobec nieletniego, który po ukończeniu 13 lat popełnił czyn zabroniony z rozeznaniem, tj. miał świadomość popełnionego czynu, sąd może orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym.
Jeżeli jednak sprawca (nieletni) po ukończeniu 16 lat dopuścił się zbrodni: przeciwko życiu lub bezpieczeństwu powszechnemu, gwałtu, rozboju albo ciężkich uszkodzeń ciała, może odpowiadać tak jak dorosły, zwłaszcza gdy poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się nieskuteczne. W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu 17 lat, lecz przed ukończeniem 18 roku życia, sąd może zamiast kary zastosować środki wychowawcze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich. Przestępstwo, zawiniony czyn człowieka, społecznie niebezpieczny, zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. Wg prawa polskiego czyn, którego społecznie niebezpieczeństwo jest znikome, nie stanowi przestępstwa. Zakres czynów uznawanych za przestępstwo ulega w historycznym rozwoju zmianom i wiąże się z ustrojem społeczno-gospodarczym. Polski kodeks karny dzieli przestępstwa na: - zbrodnie i występki (ze względu na wysokość grożącej kary), - umyślne i nieumyślne (ze względu na rodzaj winy sprawcy), - przestępstwa polegające na działaniu lub zaniechaniu, - przestępstwa skutkowe i bezskutkowe, - przestępstwa polegające na narażeniu na niebezpieczeństwo, - przestępstwa ścigane z urzędu lub oskarżenia prywatnego; - podstawowe, kwalifikowane i uprzywilejowane.
Przed sądem Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich reguluje postępowanie przed sądem (art. 15 – 32 upn) stanowiąc, iż: 1) sprawy nieletnich należą do właściwego sądu rodzinnego, 2) jeżeli nieletni popełnił czyn wspólnie z dorosłym wówczas prokurator wyłącza sprawę nieletniego i przekazuje do sądu rodzinnego, 3) właściwym do rozpatrzenia sprawy jest sąd rodzinny w miejscu zamieszkania nieletniego (jeżeli są trudności w ustaleniu miejsca zamieszkania, sprawę prowadzi się w miejscu pobytu nieletniego), 4) jeżeli prowadzone postępowanie tego wymaga sąd może umieścić nieletniego w schronisku dla nieletnich.
Postępowanie wyjaśniające Sąd rodzinny może wszcząć postępowanie wyjaśniające, jeśli powziął informację o przejawach demoralizacji nieletniego Wówczas wysłuchuje: 1) nieletniego, 2) jego rodziców lub opiekunów, 3) oraz w miarę potrzeby inne osoby. W postępowaniu wyjaśniającym nieletni może mieć obrońcę. Przesłuchanie przez Policję odbywa się w obecności rodziców lub opiekunów albo obrońcy lub też nauczyciela, wychowawcy, pedagoga szkolnego (art. 39 upn). Na postanowienie sądu w przedmiocie wydanego postanowienia o zastosowaniu środków wychowawczych lub poprawczych przysługuje odwołanie do sądu II instancji (art. 59 upn).
Postępowanie wychowawcze Wykonanie środków wychowawczych i poprawczych ma na celu wychowanie nieletniego na uczciwego obywatela. Wykonywane środki powinny doprowadzić także do prawidłowego spełniania przez rodziców lub opiekunów ich obowiązków wobec nieletniego (art. 65§ 1 i 3). Nieletni jest zobowiązany podporządkować się wydanemu w stosunku do niego orzeczeniu (art. 65 a upn). Jeśli dobro nieletniego tego wymaga, sąd może umieścić go w placówce leczniczo-terapeutycznej
Postępowanie przed sądem karnym Osoba, która popełniła czyn karalny określony w kk, uks lub kw podlega odpowiedzialności karnej na podstawie odpowiednich przepisów wspomnianych kodyfikacji. Kodeks określa wysokość kary w zależności od rodzaju popełnionego przestępstwa. Sąd orzeka kary określone : 1) grzywnę, 2) ograniczenie wolności, 3) pozbawienie wolności, 4) 25 lat pozbawienia wolności, 5) dożywotnie pozbawienie wolności. Może dodatkowo orzec środki karne : 1) pozbawienia praw publicznych, 2) zakaz zajmowania określonych stanowisk, 3) zakaz prowadzenia pojazdów, 4) przepadek przedmiotów, 5) obowiązek naprawienia szkody, 6) świadczenia pieniężne, 7) podanie wyroku do publicznej wiadomości. Wykonanie kar, sąd może zawiesić na okres próby. Może również w tym czasie oddać skazanego pod dozór kuratora sądowego jak również zobowiązać skazanego do określonego zachowania. Jeżeli osoba skazana uchyla się od obowiązków określonych przez sąd, rażąco narusza porządek prawny i społeczny sąd może zarządzić wykonanie kary pozbawienia wolności w oparciu o stosowne przepisy
- Slides: 9