Odbrambeni mehanizmi pela tokom evolucije razvili su se

Odbrambeni mehanizmi pčela …tokom evolucije razvili su se odbrambeni mehanizmi koji služe da zaštite članove pčelinje zajednice i njihovu hrane od različitih patogena i parazita.

• KONSTITUCIONALNI ODBRAMBENI MEHANIZMI • ĆELIJSKI ODBRAMBENI MEHANIZMI I HUMORALNE REAKCIJE • MEHANIZMI FIZIOLOŠKE OTPORNOSTI PREMA BOLESTIMA • BIOLOŠKI MEHANIZMI ODBRANE

Seta , dlaka POPREČNI PRESEK TELESNOG OMOTAČA INSEKATA epikutikula Egzokutikula KUTIKULA endokutikula (hitin+ protein) Epidermis Bazalna membrana

Relativno niska vlažnost u trahejama –ograničava klijanje spora i rast gljivica u respiratornom traktu pčele.

Apis mellifera–DIGESTIVNI SISTEM Hitinozna kutikula prednjeg i zadnjeg creva predstavlja adekvatnu zaštitnu mehaničku barijeru od ingestovanih mikroba, izuzev onih koji proizvode hitinazu

Srednje crevo je kompletno lišeno hitinoznog omotačai zbog toga je potencijalno najosetljiviji deo alimentarnog kanala iz kog mikrobi mogu prodreti u hemocel. intestinalna mikroflora i biohemijski uslovi sadržaja srednjeg creva sprečavaju rast i multiplikaciju mnogih vrsta bakterija.

U srednjem crevu se nalaze antimikrobne supstance -fitoncidi Epitel srednjeg creva štiti želatinozna peritrofna membrana

ostvaruju se zahvaljujući hemolimfi, jer se u njoj nalaze : HEMOCITI zaduženi za procese FAGOCITOZE (“ćelijski imunitet”) HUMORALNI IMUNI FAKTORI koji pružaju otpor mikrobijalnim infekcijama (“ne-ćelijski imunitet”)

U procesu FAGOCITOZE hemociti obuhvataju bakterije, spore ili male fragmente gljivičnog micelijuma koje zatim svare (unište) zahvaljujući hidrolitičkim enzimima lizozoma. HUMORALNI IMUNI FAKTORI obuhvataju : Lizozime Imune peptide sa antibakterijskim dejstvom-apidecini Masno telo inficiranih pčela sintetiše ciklične peptide sa antigljivičnim dejstvom

proventrikularni zalistak omogućava pčelama filtriranje spora unetih hranom.

U BIOLOŠKE MEHANIZME ODBRANE spadaju posebni oblici ponašanja: higijensko i negovateljsko. pin-kill metoda

NAJČEŠĆI MEHANIZMI ODBRANE kod pčela protiv uzročnika bolesti su : FAGOCITOZA I INKAPSULACIJA HIGIJENSKO PONAŠANJE ANTIMIKROBNE SEKRECIJE RADILICA -inhibitori u hrani za leglo, proizvedenoj u žlezdama pčela hraniteljica FILTRACIJA INGESTOVANIH SPORA I DELOVA MICELIJUMA IZ PROVENTRIKULUSA (voljka) KUTIKULA

ANTIMIKROBNO DEJSTVO MEDA, NEKTARA I POLENA Za antimikrobno dejstvo meda i nektara odgovorni su kiselost, osmotski pritisak i proizvodnja i akumulacija vodonik-peroksida. propolis mleč Sekrecije iz egzokrinih žlezda medonosne pčele sadrže biološki značajne sastojke. -Produkti lučenja hipofaringealnih žlezda mladih radilica sadrže protein koji deluju bakteriostatski i baktericidno

ANTIGLJIVIČNO DEJSTVO KUTIKULE rezultat je prisustva voskova i nezasićenih masnih kiselina koje impregniraju kutikulu ili su prisutne na njenoj površini.

FIZIČKI, HEMIJSKI I BIOLOŠKI FAKTORI STRESAkoji predisponiraju razvoj gljivične infekcije kod pčela. Pre svega su temperatura i visoka vlažnost, ali i zagađenje životne sredine, trovanje pesticidima, invazije parazitima i napadi predatora.

USLOVI NEPHODNI ZA STVARANJE JAKOG I OTPORNOG PČELINJEG DRUŠTVA izraženo higijensko i negovateljsko ponašanje. pravilna ishrana, odnosno dovoljna količina meda i perge, KVALITETAN PROPOLIS SA IZRAŽENIM ANTIMIKROBNIM DEJSTVOM BLAGOVREMENA ZAMENA VOSKA