ODBIORNIK TELEWIZYJNY Odbiornik telewizyjny telewizor urzdzenie przeznaczone do

ODBIORNIK TELEWIZYJNY

Odbiornik telewizyjny, telewizor – urządzenie przeznaczone do zdalnego odbioru ruchomego obrazu. Ruchomy obraz nadawany przez telewizję składa się z wyświetlanych jeden po drugim nieruchomych obrazów, z częstotliwością 25 lub 30 obrazów na sekundę. Pojedynczy obraz „klatka“ podzielony jest z kolei na kilkaset linii. Typowe wartości to 625 lub 525 linii.

TRANSMISJA OBRAZU Obraz jest transmitowany w postaci analogowej linia po linii – element analizujący przesuwa się po obrazie wzdłuż linii, a wartość sygnału w danej chwili odpowiada jasności tego punktu w tej samej chwili. W typowych warunkach pasmo sygnału telewizyjnego wynosi 6. 5 lub 5. 5 MHz, co daje około 800 rozróżnialnych punktów w linii. W celu uniknięcia silnego migotania obraz dzieli się na dwa półobrazy, nadawane jeden za drugim.

W skład pełnego sygnału telewizyjnego oprócz informacji o jasności wchodzi też informacja o kolorze, sygnały synchronizujące oraz dźwięk.

SYSTEMY KODOWANIA KOLORU Ponieważ początki telewizji były wyłącznie monochromatyczne (czarno-białe) to wprowadzenie do telewizji koloru wymusiło stworzenie systemu kodowania koloru w sygnale telewizyjnym. W efekcie powstały trzy systemy: PAL, SECAM i NTSC, różniące się parametrami i uzyskiwaną jakością. Ze względu na miejsce opracowania systemów kodowania koloru system NTSC jest używany tam, gdzie telewizja używa 30 obrazów na sekundę i 525 linii, a systemy PAL i SECAM tam, gdzie sygnał ma 25 obrazów na sekundę i 625 linii, choć systemy kodowania koloru nie są połączone ze standardem telewizyjnym "na sztywno".

W zastosowaniach specjalnych (np. telewizja przemysłowa, SSTV) mogą być wykorzystywane inne ilości linii, obrazów lub pasmo wizji niż w telewizji konsumenckiej.

Najczęstszym rozwiązaniem uzyskiwania różnych kolorów jest zastosowanie mieszania barw w systemie RGB (czerwony-zielony-niebieski). Obraz składa się z bardzo dużej liczby pikseli, których kolory mogą być niezależnie zmieniane. Każdy piksel składa się z trzech części świecących w kolorach: czerwonym, zielonym i niebieskim. Odpowiednie sterowanie intensywnościami tych składowych podpikseli powoduje powstanie wypadkowego koloru całego piksela. Kolorowi białemu odpowiada maksymalna intensywność świecenia wszystkich trzech składowych, kolorowi czarnemu – wszystkie podpiksele wygaszone.

RODZAJE TELEWIZORÓW CRT – tradycyjne, obraz wyświetlany jest za pomocą kineskopu. Charakteryzują się dużą obudową, dużą wagą i niskim poborem energii elektrycznej, "miękkim" obrazem. Emitują promieniowanie elektromagnetyczne, które przy dłuższych okresach emisji może być szkodliwe dla zdrowia, zwłaszcza małych dzieci,

DLP – projekcyjne, często bardzo duże. Obraz wyświetlany jest na tylnej powierzchni półprzezroczystej szyby, na której z przodu ogląda się obraz,

LCD – ciekłokrystaliczne, płaskie, lecz mające ograniczony rozmiar ekranu. W porównaniu z monitorami CRT są one "zdrowsze", gdyż nie emitują szkodliwego promieniowania elektromagnetycznego. Jednakże mogą bardziej męczyć wzrok ze względu na większą ziarnistość obrazu. W telewizorach LCD podświetlanie ekranu może być za pomocą diod LED dzięki którym osiągany jest większy kontrast obrazu,

plazmowe – oparte na technologii plazmowej, wyglądające bardzo podobnie do LCD i tak jak one nie emitują szkodliwego promieniowania elektromagnetycznego oraz bardziej przyjazne dla oczu. Charakteryzują się chwilowym większym poborem mocy, lecz za to z możliwością zbudowania większych ekranów, lepszym odwzorowaniem barw, szczególnie czerni, krótszym czasem reakcji oraz szerszym kątem widzenia. Transportować należy je wyłącznie w pozycji pionowej, gdyż ze względu na duże gabaryty łatwo przy wstrząsach o naprężenia, które mogą spowodować nieodwracalne rozszczelnienia komórek czego konsekwencją może być zniszczenie telewizora,

OLED – oparte na technologii organicznej, posiadają większą skalę barw i jasność oraz nie wymagają podświetlenia jak wyświetlacze LCD. Posiadają znacznie krótszy czas reakcji (rzędu 0, 01 ms) oraz kontrast 1 000: 1,

FED (SED) - przyszłościowa technologia matryc w telewizorach i monitorach jeszcze nie upowszechniona, charakteryzuje się wysokim kontrastem statycznym oraz dynamicznym, wysoką jasnością, dobrym odwzorowaniem ciemnych odcieni, dużą szybkością reakcji oraz niskim poborem prądu.

FUNKCJE SPOTYKANE W TELEWIZORACH Teletext – sygnał cyfrowy zawierający dane, które współczesne odbiorniki telewizyjne interpretują jako tekst. W teletekście nadawcy telewizyjni zamieszczają program telewizyjny, bieżące informacje, serwis pogodowy, sportowy, ogłoszeniowy, itp. Teletekst pozwala także wyświetlać napisy do emitowanych filmów. Dynamic Channel Index – umożliwia podgląd kilku stacji jednocześnie, funkcja ułatwia wybór programów telewizyjnych.

CATS – system automatycznej regulacji kontrastu, umożliwia dopasowanie do warunków otoczenia. Freeze – stop klatka, pozwala zatrzymać na ekranie ("zamrozić") widziany obraz. Hyperband – dodatkowe pasmo telewizyjne zawierające kanały wykorzystywane przez telewizję kablową.

Pa. P – obraz i obraz, ekran podzielony na dwie części umożliwia oglądanie np. dwóch programów równocześnie, wymaga wówczas dwóch tunerów. Pa. T – obraz i tekst, po jednej stronie ekranu jest wyświetlana telegazeta oglądanego kanału, natomiast obraz jest nadal wyświetlany z drugiej strony. Pi. P – obraz w obrazie, wyświetlanie małego obrazu z drugiego źródła na tle pełnego ekranu, wymaga dwóch źródeł sygnału.

Po. P – obraz poza obrazem, umożliwia oglądanie jednocześnie dwóch obrazów z różnych źródeł np. oglądanie filmu odtwarzanego z DVD i jednoczesny podgląd programu telewizyjnego lub oglądanie telewizji w małym oknie i pracę na komputerze. praca jako monitor komputera – wymaga analogowego lub cyfrowego wejścia sygnału z komputera. współpraca z innymi urządzeniami jak magnetowidy, DVD, aparaty cyfrowe, TV satelitarna, TV kablowa, kamery. funkcje zoom

ISTOTNE PARAMETRY TELEWIZORÓW przekątna odbiór lub 4: 3) calach luminancja kontrast ekranu (16: 9 wyrażana w Jasność, boków ekranu proporcje czas odświeżania ekranu programów PAL, SECAM, NTSC

rozdzielczość (LCD, plazmowe, LED) kąt widzenia (LCD, plazmowe, LED) żywotność ekranu (LCD, plazmowe, LED) czas reakcji matrycy (LCD) częstotliwość odświeżania obrazu (50 Hz, 100 Hz, 200 Hz, 600 Hz)

ELEMENTY SKŁADOWE TELEWIZORA układ wejściowy - układ programującoprzełączający (procesor syntezy napięciowej) - głowica zintegrowana VHF/UHF mieszacz

wzmacniacz pośredniej częstotliwości układ wizji - dekoder koloru - wzmacniacz wizji - kineskop

układ fonii - wzmacniacz pośredniej częstotliwości fonii - detektor - wzmacniacz m. cz - głośnik układ odchylenia - selektor i separator - wzmacniacze odchylenia - przetwornica wysokiego napięcia - cewki odchylające

układy pomocnicze - układ sterowania-pilot zdalnego sterowania - dekoder sygnału stereo NICAM, układ dźwięku przestrzennego - układ korekcji obrazu - układ dekodera teletekstu - moduł wyświetlania obrazu w obrazie Pi. P

POLSKIE TELEWIZORY Pierwsze modele - Wisła - Belweder - OT 1782 – wariant Belwedera z ekranem 17" - Wawel

Seria kamienie szlachetne - Beryl - Ametyst - Turkus, Szmaragd, Jantar (identyczne elektrycznie, różnice tylko w obudowach) - Lazuryt - Klejnot - Nefryt - Topaz - Koral - Rubin (konstrukcja radziecka, ale wytwarzane również w Polsce) - Opal - Granit