ocukluk a riner Sistem Enfeksiyonlar Glay LER ERDA

Çocukluk Çağı Üriner Sistem Enfeksiyonları Ø Gülay ÇİLER ERDAĞ

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Özellikleri- Önemi! gÇocukluk çağında çok sık (üsye ve aom’dan sonra 3. sırada) g. Böbrek fonksiyonlarında ilerleyici bozulma Kronik böbrek yetmezliği Hipertansiyon

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları TANIMLAMALAR Üriner sistem enfeksiyonu Ø İlk Üriner sistem enfeksiyonu Ø Rekürren Üriner sistem enfeksiyonu Ø (düzelmemiş enfeksiyon, rekürren enfeksiyon, bakteriyel persistans) Bakteriüri Klinik bulgu olmadan (asemptomatik) bakteriüri Klinik bulgu ile birlikte olan idrar yolu enfeksiyonu

TANIMLAMALAR Ø Alt Üriner sistem enfeksiyonu l Sistit, komplike olmayan, Ø Üst l Üriner sistem enfeksiyonu Piyelonefrit, komplike

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları ETKEN E. Koli : %80 -90 Klebsiella(%10) Proteus(%3) Enterobacter S. Aureus Psödomonas S. Epidermitis H. İnfluenza B grubu Streptokok !

Ø Funguslar Ø Viruslar

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Patogenez Üretra çevresindeki bakteri florası Bakteriye ait hastalık oluşturan (virülans) özellikler Üroepitelyal hücrelere yapışma (fimbriya) Endotoksin oluşturabilme (O antijeni) Bakteriyel direnç oluşturabilme (K antijeni) Konakçı direnci Mesane savunma mekanizmaları Yapışmayı engelleyen mekanizmaları Sekretuvar Ig. A, Tamm-Harsfall glikoprotein P 2 Kangrubu

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Ani (akut) Uzun süreli, tekrarlayan (kronik, rekürren) Klinik bulgu (-) (Asemptomatik) Klinik bulgu (+) (semptomatik)

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Klinik Bulgular Hastalığa özgül (Spesifik) Özgül olmayan (Nonspesifik)

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Yenidoğan Ateş , Uzamış sarılık Beslenme sorunları Karında şişkinlik Morarma Uyku hali Kusma İshal Kilo alamama İdrarda kanama Lökositüri Süt çocuğu/küçük çocuk Beslenme sorunları Kabızlık Kilo alamama Kusma, ishal Pişik Gelişme geriliği Solukluk Tekrarlayan karın ağrısı Ateş Havale İdarda kanama Kötü kokulu idrar Sık idarara çıkma Büyük Çocuk Ateş, titreme Yan ağrısı Halsizlik Baş ağrısı Ağrılı idrar yapma İstem dışı idrar kaçırma Sık idrar yapma Aciliyet İdarda kanama Lökositüri Vajinal akıntı

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları TANI Tam idrar tetkiki: Nitrit(+) Lökosit esteraz(+) Lökositüri, bakteriüri, hematüri İdrar kültürü(ALTIN STANDART) Suprapubik aspirasyon: 1 koloni Üretral sonda: 103 -104 koloni/ml(!? ) Orta akım idrarı: > 105 koloni/ml

Ø LÖKOSİTÜRİ: santrifüje edilmiş örnekte >5 lökosit/ HPF Ø BAKTERİÜRİ: boyanmamış sedimentte > 1 bakteri/HPF (4 o’lık büyütme)

Ø BAKTERİÜRİ OLMADAN LÖKOSİTÜRİ (PYÜRİ) NEDENLERİ: l l l l l Febril sistemik hastalık Dehidratasyon Katater uygulama Komşu doku inflamasyonu (A. apandisit gibi) Taş hastalığı Akut glomerulonefrit İntertisyel nefrit Kandida, tüberküloz, üroplazma Cerrahi işlemler

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Akut pyelonefrit Ateş, kusma, yan ağrısı Kostavertebral hassasiyet İdrar tetkiki İdrar kültürü Tam kan sayımı Sedimentasyon , CRP Kan kültürü Ultrasonografi DMSA sintigrafisi

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Vezikoüreteral geri kaçış: %30 - 40 %30 -50’sinde üst idrar yollarında genişleme %10 -30’unda böbrekte skar Tıkayıcı anormallik: Kızlarda %2; erkeklerde %10 Tekrarlama: İlk 1 yılda kızlarda %30; erkelerde %15 -20 İlk 5 yılda kızlarda %50; erkeklerde

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Diyaliz ve böbrek nakli programlarındaki çocuk hastaların %10 -20’sinde ilk tanı: İYE Vezikoüreteral geri kaçış (reflü) Reflü nefropatisi olan çocukların %10 -30’unda hipertansiyon gelişir ±

Akut Pyelonefrit ERKEN DÖNEM RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME Ultrasonografi DMSA sintigrafisi

Akut Pyelonefrit TEDAVİ • İlk 24 -48 saat içinde • 2500 cc/m 2 sıvı tedavisi • Ampisillin + aminoglikozid (ototoksisite, nefrotoksisite) • 1. kuşak sefalosporin + aminoglikozid • 3. kuşak Sefalosporin (damar / kas içine) • 10 -14 gün süreyle

Akut Pyelonefrit TEDAVİ Uygun tedaviyle idrar genellikle 24 saat içinde steril hale gelir. 24 -48 saat sonra alınan idrar kültüründe üremenin devam etmesi bakteri direncini veya altta yatan bir anormalliği düşündürür. 48 saat sonra üreyen mikroorganizmanın antibiyotik duyarlılığına göre tedavi düzenlenir.

Akut Pyelonefrit Akut pyelonefrit tanısıyla tedavi gören tüm hastalar altta yatan anormalliklere yönelik tanısal görüntüleme tetkikleri tamamlanana kadar koruma tedavisine alınmalıdır !

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları İZLEMDE GÖRÜNTÜLEME GEREKEN HASTALAR Akut pyelonefrit (tüm yaş grupları) 1 yaş altı çocukta bakteriüri Erkek çocukta tekrarlayan sistit İYE ve hipertansiyon Doğuştan orta hat anormalliği

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları İZLEMDE TANISAL GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ Ø Miksiyon sistoüretrografisi: Vezikoüreteral geri kaçış (VÜR) görüntülenir. Ø DMSA sintigrafisi: Skar görüntülenir. Ø IVP: Tıkanıklık görüntülenir. Ø DTPA sintigrafisi: Tıkanıklık, böbrek fonksiyonları bozuk hastalarda atılım fonksiyonlarını değerlendirilebilir.

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Koruma Tedavisi verilecek hastalar • Vezikoüreteral reflü • Akut pyelonefrit • Sık tekrarlayan İYE (sistit) • Nörojenik mesane • İdrar yollarında tıkanıklık • İdrar yollarının taş hastalığı

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Koruma Tedavisinde Kullanılacak İlaçlar TMP-SMX Nitrofurantoin Sefadroksil Gece tek doz Siprofloksasin (günlük dozun 1/3, 1/4) Nalidiksik asid Amoksisilin

Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Enfeksiyondan Koruma TMP-SMX Nitrofurantoin Sefadroksil Siprofloksasin Nalidiksik asid yatarken, 1/3 -1/4 doz