OBRAZ I EFEKTY NAUCZANIA JZYKW OBCYCH W GIMNAZJUM

OBRAZ I EFEKTY NAUCZANIA JĘZYKÓW OBCYCH W GIMNAZJUM – WYNIKI MIĘDZYNARODOWYCH I KRAJOWYCH BADAŃ UMIEJĘTNOŚCI GIMNAZJALISTÓW Bydgoszcz, 18. 02. 2013 Pracownia Języków Obcych IBE Agata Gajewska-Dyszkiewicz

Omawiane obszary 1. efekty – poziom umiejętności 3. relacje 2. obraz uczenia się i nauczania zmienne kontekstowe

BADANIA UMIEJĘTNOŚCI JĘZYKOWYCH GIMNAZJALISTÓW PROWADZONE PRZEZ PJO IBE ESLC BUNJO § międzynarodowe (14 krajów) § krajowe § poprzeczne § podłużne § próba reprezentatywna - 146 § próba reprezentatywna, 120 szkół, n=3324 szkół, n= 4716 § uczniowie klas III § uczniowie klas I § język angielski i niemiecki § język angielski § testy językowe & § testy językowe, kwestionariusze, wywiady, obserwacje, kwerendy

WYNIKI I INTERPRETACJA Cechy badania Interpretacja § pomiar umiejętności przy pomocy testów § wyniki wyrażone w poziomach biegłości ESOKJ (ESLC) lub surowych wynikach (BUNJO) § informacje kontekstowe oparte na deklaracjach § krytyczne podejście do deklaracji § analizy korelacyjne § wnioskowanie o wpływie tylko przy mocnych przesłankach

JĘZYK ANGIELSKI – WYNIKI TESTÓW JĘZYKOWYCH ESLC 38 36 27 27 29 23 19 11 10 15 15 13 19 13 4 rozumienie tekstów pisanych rozumienie ze słuchu „-A 1” A 1 A 2 B 1 tworzenie wypowiedzi pisemnych B 2

JĘZYK NIEMIECKI – WYNIKI TESTÓW JĘZYKOWYCH ESLC 46 45 45 41 41 38 10 9 7 4 4 2 rozumienie tekstów pisanych 5 2 rozumienie ze słuchu „-A 1” A 1 A 2 B 1 2 tworzenie wypowiedzi pisemnych B 2

PORÓWNANIE MIĘDZYNARODOWE - PIERWSZY NAJCZĘŚCIEJ NAUCZANY JĘZYK Kraj/wspólnota językowa „-A 1” A 1 A 2 B 1 B 2 Francja (EN) 31 40 15 9 5 Belgia – wspólnota flamandzka (FR) 16 41 20 15 7 Polska (EN) 24 34 17 15 10 Hiszpania (EN) 22 35 17 14 13 Portugalia (EN) 20 33 16 16 15 Belgia – wspólnota frankofońska (EN) 11 36 24 19 10 Bułgaria (EN) 20 28 16 16 19 Belgia – wspólnota niemieckojęzyczna (FR) 9 29 21 21 19 Grecja (EN) 13 22 16 22 26 Chorwacja (EN) 11 23 18 24 23 Słowenia (EN) 6 22 19 25 29 Estonia (EN) 7 20 12 20 41 Holandia (EN) 2 14 18 30 36 Malta (EN) Szwecja (EN) 2 1 7 6 9 11 22 25 60 57

PORÓWNANIE MIĘDZYNARODOWE – DRUGI NAJCZĘŚCIEJ NAUCZANY JĘZYK Kraj/wspólnota językowa „-A 1” A 1 A 2 B 1 B 2 Szwecja (ES) Polska (DE) Grecja (FR) Portugalia (FR) Francja (ES) Chorwacja (DE) Bułgaria (DE) Słowenia (DE) Estonia (DE) 36 44 40 25 21 24 24 14 14 50 42 36 49 51 47 39 44 40 10 9 11 14 17 16 15 19 21 3 4 7 8 8 8 12 12 15 1 2 5 3 3 5 9 12 10 Belgia – wspólnota frankofońska (DE) 10 39 23 16 11 Hiszpania (FR) Malta (IT) Holandia (DE) 11 22 2 39 29 23 22 15 27 18 15 28 11 20 20 Belgia – wspólnota niemieckojęzyczna (EN) 2 15 25 34 24 Belgia – wspólnota flamandzka (EN) 1 7 12 29 51

KONTEKST UCZENIA SIĘ I NAUCZANIA OTOCZENIE SZKOŁA DOM umiejętności ucznia

CO WPŁYWA NA WYNIKI? Czynniki pozaszkolne Czynniki szkolne Geo-językowe: np. bliskość językowa, wielojęzyczność Systemowe: np. długość nauki Społeczne: np. język mediów Organizacyjne: np. projekty i wymiany językowe Domowe: np. znajomość języków przez rodziców Metodyczne: np. użycie języka obcego na lekcji

JĘZYK MEDIÓW § Kluczowa rola kontaktu z żywym językiem w mediach, w tym telewizji § Kraje, które osiągają najwyższe wyniki w badaniu ESLC, to kraje w których emitowane są filmy i programy telewizyjne w oryginalnych wersjach językowych

JĘZYK MEDIÓW

SOCJODEMOGRAFICZNE UWARUNKOWANIA WYNIKÓW UCZNIÓW (JĘZYK ANGIELSKI) § szkoły miejskie/wiejskie (20 -100 tys. mieszkańców vs. obszary wiejskie) § wielkość miejscowości zamieszkania (15 tys. -1 mln mieszkańców VS obszary wiejskie) § poziom wykształcenia rodziców § statusu społeczno-ekonomiczny § Nie zanotowano istotnych statystycznie różnic w poziomie umiejętności językowych chłopców i dziewcząt w żadnym z badanych języków.

ZNAJOMOŚĆ JĘZYKA OBCEGO U RODZICÓW W OPINII ICH DZIECI § Postrzegany poziom znajomości docelowego języka rodziców wpływa na poziom kompetencji ich dzieci § Poziom znajomości badanego języka u polskich, hiszpańskich i bułgarskich rodziców wg deklaracji uczniów bardzo niski

ZNAJOMOŚĆ JĘZYKA OBCEGO RODZICÓW W OPINII ICH DZIECI

KONTAKT Z JĘZYKIEM PRZEZ MEDIA (BUNJO) § Najczęściej uczniowie mają styczność z językiem angielskim podczas korzystania z Internetu, np. w rozmowach czy grach on-line (53%). § Co najmniej raz w miesiącu uczniowie grają w gry komputerowe w języku angielskim (65%). § Około 45% uczniów co najmniej raz w miesiącu odwiedza strony internetowe w języku angielskim § Jedna czwarta uczniów, co najmniej raz w miesiącu pisze wiadomości mailowe lub porozumiewa się przez komunikator internetowy z przyjaciółmi w języku angielskim. § Jednak ponad połowa uczniów, nigdy nie wysyła tego typu wiadomości.

WCZESNY START § Uczniowie deklarują wczesny wiek rozpoczęcia nauki języków § W Polsce badani uczniowie realizowali program nauczania języka obcego według starej podstawy programowej, tzn. od IV klasy szkoły podstawowej § Średnia liczba odbytych lat nauki języka obcego przez badanych uczniów wynosi: 6, 3 lat dla niemieckiego i 7, 9 dla angielskiego

UŻYCIE JĘZYKA OBCEGO NA LEKCJI § Intensywność użycia języka obcego podczas lekcji przez nauczycieli i uczniów ma pozytywny wpływ na poziom umiejętności uczniów. § Z deklaracji polskich uczniów wynika, że użycie języka obcego na ich lekcjach należy do najniższych w Europie.

UŻYCIE JĘZYKA OBCEGO NA LEKCJI PRZEZ UCZNIÓW

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ a. gajewska@ibe. edu. pl