OBEZTEDE MEDKAL BESLENME TEDAVS YRD DO PINAR SKLMEZ

OBEZİTEDE MEDİKAL BESLENME TEDAVİSİ YRD DOÇ PINAR SÖKÜLMEZ

AĞIRLIK KAYBINA YOL AÇAN ETMENLER • A) Psikolojik nedenler 1. Anoreksiaya Nevroza (Primer Anereoksiya) 2. Sekonder Anoreksiya a) Endojen depresyon b) Paranoid şizofren (yemekle ilgili sorun) c) Bazı obsesyonel durumlar(psikojenik disfaji) d) Reaktif depresyon ve anksiyete e) Anfetamine ve diğer stimulant ilaçlar

B) Medikal nedenler • B 1 - iştah azalması ile ilgili aağırlık kaybı oluşması • 1) Nörolojik • a) Hipotalamik hastalıklar, özellikle lateral nükleus harabiyeti • b) Şuur değişikliği • c)beyin hastalıkları • 2) endokrin (Addisson Hastalığı vb)

3) Gastrointestinal Hastalıklar a) Yapısal lezyonlar b) Kronik hastalıklar, rejional enterit, irritable kolon sendromu 4)Kronik Zayıflatan Hastalıklar a) Vücudun bir yerindeki malignansiye bağlı iştah azalması

• 5) Iatrojenik Nedenler a) Kanser tedavisi; kemoterapi ve radyoterapi • b)Hiperaktif çocuklara verilen sitimulant ilaçlar • c) Propanolamin gibi birçol ilacın yan etkisi • d) ameliyat sonrası

2. ) AĞIRLIK ARTIŞINA YOL AÇAN NEDENLER

B)Medikal nedenler 1) Nörolojik a) hipotalamusun ventromedikal nükleus kısmında harabiyet

ŞİŞMANLIK(OBEZİTE) • Şişmanlık vücudun yağ doku kütlesinin artmasıdır. • Yağ oranı • Kadınlarda • % 20 -27 Erkeklerde %12 -15

ŞİŞMANLIĞIN SINIFLANDIRILMASI

ŞİŞMANLIĞIN SAPTANMASI • 1) Ağırlık, boy uzunluğuna göre; • BKI= Ağırlık (kg)/boy (m²) • Yetişkinlerde BKI’ne göre Ağırlığın Değerlendirilmesi Vücut ağırlığı BKI (kg/m²) Morbidite riski Düşük ( klinik problemler yüksek

2) Boy, cins, yaşa göre hazırlanmış standartlarla 3) Broca İndeksi: Boy (cm)- 100 4) Lorentz Formülü: Boy(cm)- 100[Boy(cm)-150/ K: 2, E: 4]

ŞİŞMANLIĞIN NEDENLERİ • 1) Aşırı besin alımı • a) Karbonhidratlı besinlerin fazla alınması • b) Yağ tüketiminin fazla olması ü Yağlı besinlerin lezzetinin fazla olması ü Karbonhidratlara oranla kan şekerini yavaş yükselttiği için tokluk hissinin yavaş gelişmesi ü Kolesistekonin hormonunun yavaş uyarılması

• c) Yanlış beslenme alışkanlıkları ü Ödüllendirici beslenme ü Anksiyete gidermek için aşırı yemek ü Zevk için yemek ü Kafeterya (fast food tipi beslenme) ü Öğün atlama (bir sonraki öğünde besin alımını arttırır)

• 2. Fiziksel hareketin yetersiz olması • Bireyin enerji gereksinimi= BMH(DMH)+ Termogenezis+ Fiziksel Aktivite • % 75 DMH • %13+15 Termogenezis • %12 Fiziksel Aktivite

• 3)Kalıtımsal

• 5. Psikolojik sorunlar • 6. Cins K > E • Kadınlarda yağların yapım ve yıkımında görev alan α 2 adrenerjik alıcılar fazladır. Beden yağlanması ; erkeklerde 20 yaşında başlar, 60 yaşında biter. Kadınlarda daha erken başlar, 70 yaşında biter.

ŞİŞMANLIĞIN YOL AÇTIĞI SAĞLIK SORUNLARI

• Deride: ü Enfeksiyonlar • Kanser : ü Şişman erkeklerde; kolon, rektum, prostat kanseri yüksek ü Şişman kadınlarda: safra kesesi, over, meme kanseri yüksek.

Kanser oluşum nedenleri: • Yağın aşırı alınmasıyla kanserojen maddeler yağ içinde organizmaya alınır. • Yağlı besinlerle kanser iletici maddeler alınır • Ergenlikte şişman olan kadınlarda östrojenin aktif formu yüksektir. Bu da kanser riskini arttırır.

Yaşa göre uygun BKİ değerleri Yaş (yıl) BKİ (erkek) Ort. BKI BKİ (kadın) Ort. BKI 19 -24 19 - 24 22 19 - 24 21 25 - 34 20 - 25 23 20 - 25 22 35 - 44 21 - 26 24 20 - 25 22 45 - 54 22 - 27 25 20 - 25 22 55 - 65 23 – 28 26 20 – 25 22 65 ve üstü 24 – 29 27 20 – 25 22

Şişmanlık • Kronik bir hastalıktır. • Tam iyileşme enderdir, daha çok kısmi iyilik görülür. • Kilo kaybı yavaştır • Yeniden kilo alma sıktır ve genellikle hızlıdır • Yaşam süresini kısaltır. BKI arttıkça ölüm riski de artar.

Vücut kompozisyonu • Yağsız hücreler

ŞİŞMANLIĞIN TEDAVİSİNDE UYGULANAN YÖNTEMLER

Şişmanlık; tekrar ortaya çıkma potansiteli yüksek, uzun süreli tedaviye ihtiyaç duyan kronik bir durumdur. Bu nedenle:

Şişmanlığın tedavisinde;

DİYET TEDAVİSİNİN AMACI v Vücut ağırlığını arzulanan düzeye indirmek arzulanan düzey: a) olması gereken ağırlık b) İdeal ağırlığın üzerinde bir ağırlık v Besin öğesi gereksinimlerini yeterli ve dengeli olarak karşılamak v Yanlış beslenme alışkanlıkları yerine doğru beslenme alışkanlıkları kazandırmak v Vücut ağırlığı arzulanan düzeye geldiğinde tekrar kilo alımı engellmek ve sürekli bu düzeyde tutmaktır.

DİYET TEDAVİSİ ÖNCESİNDE GEREKEN BİLGİLER • A)BİREYİN GEÇMİŞİNE AİT BİLGİLER

DİYET TEDAVİSİ ÖNCESİNDE GEREKEN BİLGİLER • B)HASTANIN DİYETİNE AİT BİLGİLER

• A) BKI = 25 -29. 9 ARASINDA İSE, • 50 YAŞIN ALTINDA VE HT, DM, HİPERLİPİDEMİ, RİSKİ VARSA • B) BKI=30’UN ÜZERİNDE İSE MUTLAKA TEDAVİ GEREKLİDİR

TEDAVİNİN BAŞARILI OLABİLMESİ İÇİN • Hastanın tedaviyi istiyor olması • Tedavinin yalnızca o hastaya özgü nitelikler içermesi • Hastanın bilinçli ve sabırlı olması • Diyetisyeni iletişimi sürdürmesiyle mümkündür.

DİYET İLKELERİ VE GEREKSİNİMLERİ • 1) ENERJİ • Hastanın günlük enerji alımı, haftada 0. 5 -1 kg ağırlık kaybını sağlayacak şekilde azaltılmalıdır. (YAVAŞ VE UZUN SÜRELİ ZAYIFLAMA) Yararı: Dinlenme metabolik hız (DMH) ve vücut proteinlerinde azalma en az düzeyde olur ve yağsız vücut kitlesi daha az, yağ kitlesi daha çok kaybedilir.

VÜCUT BİLEŞİMİ Yağ kitlesi Yağsız vücut kitlesi

GÜNLÜK ENERJİ MİKTARININ BELİRLENMESİ • İLKE: Harcanandan az enerji vermektir. • Bu enerji en az bazal metabolizma düzeyinde olmalıdır. • Günlük verilebilecek enerji miktarı için 2 basit formül kullanılabilir. • A) günlük tüketilen kalori- 1000 k. kalori • ( 1 kg yağ dokusu= 7000 k. kalori: 7 gün=1000 k. kalori/1 günde) • B) İdeal ağırlık(kg) x 24 saat x 1(bazal kalori)+ F. A kalorisi • İdeal vücut ağırlığı(kg)= ideal beden kitle indeksi x Boy(m²)

2. PROTEİN • Enerjinin yaklaşık %15’i olmalıdır. • Diyetin protein miktarı, vücudun nitrojen dengesini koruyabilmek için normal (RDA’ya uygun) veya biraz yüksek olmalı, kaliteli protein kaynaklarından yararlanılmalıdır. • Proteinin tokluk hissi verdiği, ayrıca proteinli besinlerin termik etkisinin yüksek olduğu unutulmamalıdır.

• Yapılan bir çalışmada; • Diyet proteini kısıtlandığında

3. Yağ • Enerjinin %25 -30’u olmalıdır. • Diyetin yağ miktarı azaltılmalı, ancak lezzetin bozulmamasına dikkat edilmelidir. • Yağlı besinlerin de proteinler gibi tokluk hissi verdiği unutulmamalı, hem bu nedenle hem de lezzeti bozmamak için çok da azaltılmamalıdır(%20↓gibi) • Yapılan bir değerlendirmeye göre; şişman kişilerde yağın enerjiden gelen oranı %10 azaltıldığında ağırlık kaybı ortalama 5 kg daha fazladır.

Yapılan bir çalışmada (kadın denekler) • 1. grup; enerji düşürülmeksizin 1 yıl düşük yağlı diyet eğitimi • 2. grup; enerji düşürülmeksizin kontrol • 1 yıl sonra: 1. grup: diyet yağı%39. 2 den %21. 6’ya düşmüş 3. 1 kg kayıp 2. grup: diyet yağı%38. 9 dan %37. 3’e düşmüş 0. 4 kg kayıp • SONUÇ: Toplam enerji azaltılmadan sadece yağdan gelen enerjinin azaltılmasının etkin olduğu görülmüştür.

Diğer bir çalışmada: • BKI 18 -44 arasındaki kadın deneklere 24 hafta boyunca aynı enerjili farklı yağlı diyetler verilmiş; • Düşük yağlı grup(enerjinin %20’si) • Yüksek yağlı diyet (enerjinin%37’si) • kıyaslandığında: • Vücut ağırlığında %2. 8 ↓ • Yağ kitlesinde %11. 3↓ • Yağsız vücut kitlesinde %2. 2↑ olmuştur. • Sonuç: Zayıflama diyetlerinde total enerji aynı olsa da yağdan gelen enerjinin azaltılması yararlıdır.

Başka bir çalışmada ise; • Hastanede yatan hastalar: Yüksek yağlı diyet (enerjinin %90’ı) Haftada 3 -4 kg kayıp (su kaybı nedeniyle) Dengeli diyet Diyet döneminin sonunda aynı ağırlık kaybı Sonuç: yüksek yağlı diyetin zayıflama diyetlerinde yararlı olmadığı, aksine zararlı olabileceği vurgulanmıştır.

4. Karbonhidratlar(KH) • Enerjinin %55 -56’ı olmalıdır. • Diyetin KH miktarı ayarlanırken komplex KH lar artırılmalı, basit KH’ lar azaltılmalıdır. • Diyet yağı azaltıldığında, doğal olarak protein de bir miktar ancak KH’da daha çok artış olduğu umutulmamalıdır. • Yapılan bir çalışmada; zayıflama diyetlerinde (enerji ↓, yağ, ↓, kompleks KH↑) • UZUN DÖNEM KİLO KAYBINDA ETKİN

5. VİTAMİNLER VE MİNERALLER • Genelde gereksinim kadar verilmelidir. • Zayıflama diyetlerinin enerjilerinin azlığına paralel olarak vitamin ve mineral yetersizlikleri görülebilir(örn demir, kalsiyum). Çok düşük kalorili olmayan, dengeli düzenlenmiş diyetlerle yetersizlik söz konusu olmaz. • Yapılan bir değerlendirmeye göre; • Kadınlar 1200 k. kaloriden düşük diyetler ek multivitamin(günlük ) • Erkekler 1500 • yapılan bir çalışmada düşük kalorili diyet alan şişman bireylerde kilo kaybının yanısıra anemi belirleyicilerinin(plazma ferritini, demiri gibi) düştüğü, demir suplementi verildiğinde normal seviyelere hızla dönüş olduğu gösterilmiştir.

6. POSA Diyet posası yüksek olmalıdır (25 -30 g/gün) Posanın etki mekanizması: • Su bağlama kapasitesi↑, enerjisi↓ olması nedeniyle besinin enerjisini azaltır. • Çiğnemeyi sitümüle ederek yeme için gerekli süreyi uzatır. • Gastrik salgının uyarılmasındaki etkinliği azdır. Böylece midedeki sindirim ve mide boşalma hızını↓, bu da tokluk hissini uzatır. • Yağ asitlerinin, safra tuzlarının az da olsa malabsorbsiyonuna neden olur ve barsakların doyurulmasını teşvik eder. • Açlık mekanizmasını düzenlemede rol alan hipotalamik merkezi etkileyebilen insülin düzeyini ↓ • Ağırlık azaltıcı bazı GI hormonların salınmasında etkindir. • Dışkı hacmini artırarak barsak hareketlerini ve geçiş hızını ↑ • İçerdiği laksatf bileşikler ile ağırlık kaybına neden olur.

• Yapılan bir çalışmada; Ağırlık koruma programındaki 41 kadın 20 g/gün guargum grubu (20 kadın-14 ay) kontrol grubu (21 kadın- 14 ay) %80 %50 -80 Uyumlu uyumlu Sonuç: %80 uyumlu grup ile kontrol grubunda benzer ağırlık kazanımı %50 -80 uyumlu grup kontrol grubundan daha fazla ağırlık kazanımı

7. ALKOL • Çok düşük enerjili olmayan zayıflatıcı diyetlerde eğer kişi alkol alışkanlığından vazgeçemiyorsa az miktarda izin verilebilir. • Alınan alkollü içkinin enerji değerinin hesaplanıp günlük alınan enerjiden çıkarılması gerektiği unutulmamalıdır.

Yapılan bir değerlendirmeye göre a) kalorileri aynı, ancak etanol karbonhidrat ile yer değiştirdiğinde kilo kaybı görülmektedir. Nedeni; metabolik hız ↑ termogenesiz ↑ ATP sentezi yerine enerji kaybı olur. (oksidasyona fosforilasyonun eşlik etmesi nedeniyle) b)Kronik alkoliklerde alkol enerjisi hesaplanmayabilir. Nedeni: 1) besin ögelerinin biyoyararlılığındaki bozukluklar 2)Mikrozomal sistemdeki ATP oluşturmayan oksidasyon sistemi 3)Karaciğer yetersizlikleri

• Yapılan bir çalışmada; (89538 kadın, 48493 erkek) alkol alımı ile BKI kıyaslanmıştır. • Sonuç: • Günlük 50 g etanol alan kadınlarda BKI, hiç almayanlardan düşük bulunmuş, erkeklerde ise bir ilişki gözlenmemiştir. • Kilo kaybı nedeni: etanol→asetat→asetil Co. A (Fazla ATP’nin harcanması)

30 GRAM ALKOL İÇEREN İÇKİLER VE MİKTARLARI (200 K. KALORİ) İçkiler Bira Şarap Vermut Ahududu likörü Muz likörü Nane likörü Cin Votka Portakal likörü Viski Rakı miktar(cc) 750 270 165 120 100 90 80 75 75 60

8. SIVI • Günlük 2 -3 lt sıvı tüketilmelidir. • Diyet metabolik artıkların atılabilmesi için uygun sıvı miktarını sağlamalıdır. Ayrıca yemekle beraber alınan sıvılar mide dolgunluğunu arttırır. • Yemek öncesi, sırası ve sonrası bol su içilmesine özen gösterilmelidir.

9. TUZ • Eğer vücutta sıvı retansiyonu varsa (konjestif kalp bozukluğu veya başka nedenlerle ödemi bulunan şişman kişilerle vücutta su ve tuz birikimi olma durumu) diyette tuz kısıtlanmalıdır.

10. ÖĞÜN SAYISI • Diyet 6 -8 öğünlük sık aralıklarla düzenlenmelidir. Düzensiz yemek yemenin enerji alımını arttırdığı unutulmamalıdır. • Sık aralıklarla beslenmenin yararları; • 1) Gereğinden fazla yemeyi ve kaçamakları önler • 2) Acıkmayı önleyerek bir sonraki öğünde besin alımını azaltır. • 3) Her öğün sonrasında yiyeceklerin termojenik etkisi ile enerji harcaması bir miktar artar.

Zayıflama diyetleri yapan kişilerde izlenmesi gereken bulgular • • • Ağırlık BKI ve İdeal Vücut Ağırlığı Boy Haftalık ağırlık değişimleri Kan basıncı Kan ürik asit düzeyi Kan TSH, T₃ ve T₄ düzeyi Kan trigliserit düzeyi Kan kollesterol düzeyi Kan glukoz düzeyi Skinfold ölçümleri Bel /kalça oranı(Erkek: <1/1, Kadın: < 0. 8/ 1)

KETOJENİK DİYET • KH miktarı aşırı kısıtlandığında (günlük 50 g’ın altı) kanda keton cisimciklerinin artmasına (ketozis) neden olan diyetlerdir. • Ketojenik diyet • • • Düşük kalorili Ketojenik diyetler Çok düşük kalorili ketojenik diyetler KH↓ (enerjinin ~%5’i) Protein serbest ve↑, Yağ serbest ve ↑ Örnek Atkins Diyeti Stilman Diyeti %5 KH %25 pro %45 pro %70 yağ % 50 yağ

• KETOJENİK DİYETLER BESİN ÖGELERİ YÖNÜNDEN DENGESİZ OLMALARI, ÖNEMLİ SAĞLIK SORUNLARI ORTAYA ÇIKARMALARI NEDENİYLE ŞİŞMANLIK TEDAVİSİNDE KULLANILMAMALIDIR!!!!!!

ÇOK DÜŞÜK KALORİLİ DİYETLER • AÇLIK DİYETLERİ • Günlük 200 kkal 2 den az ÇOK DÜŞÜK KALORİLİ DİYETLER günlük 200 -800 k. kal • İlk 2 -3 hf • günde 1 -1. 5 kg kayıp ilk 1 -2 hafta günde 0. 8 kg kayıp Daha sonra günde 0. 5 kg kayıp Ölüm riski yüksek!! Örnek Bloom’un ‘ 0 kalorilik’ diyeti (su ve şekersiz içecekler) Proteinli açlık diyeti(40 -60 g yağsız et yumurta albümini 3. hafta günde 0. 3 kg kayıp Örnek Simeons diyeti enerji : 575 k. kal KH: 30 g (%20. 9) pro: 80 g (%55. 6) yağ: 15 g (%23. 5)

Ketojenik diyetlerin yaratabileceği sağlık sorunları

Yapılan bir çalışmada; dengeli diyet ve ketojenik diyetin ilk 10 gün sonunda oluşturduğu ağırlık kaybının dağılımı şu şekildedir. • • Dengeli diyet 37. 1 59. 5 3. 4 Ketojenik diyet 61. 2 35. 0 3. 8 Su (%) Yağ (%) Pro (%) SONUÇ; Dengeli diyetle yağ kaybı daha fazla olurken Ketojenik diyetle su kaybı daha fazla olmuştur.

Çok düşük kalorili diyetlerin kullanımında öneriler • Ancak aşırı şişmanlar (BKI 40↑) tarafından bir ekip(doktor, diyetisyen, psikolog, fizyoterapist) kontrolünde yapılması

Çok düşük kalorili diyetlerin yan etkileri Merkezi sinir sistemi : başağrısı, konsantrasyon bozukluğu sinirlilik, yorgunluk Kardiyovasküler sistem: kardiyak aritmi hipotansiyon Gastrointestinal sistem: bulantı kusma diyare konstipasyon abdominal rahatsızlık safra taşı

Genito–üriner sistem: Menstruasyon düzensizliği Böbrek taşları Diğer : Soğuğa karşı intolerans kuru cilt Saç dökülmesi ve incelmesi uyuşukluk proteinüri(-N dengesi) mineral-elektrolit dengesinde bozukluk bazal metabolizmada azalma

Çok düşük diyetlerin kontraendikasyonları • • • Kardiyovasküler hastalıklar, kardiyak aritmiler Serbrovasküler hastalıklar Karaciğer hastalıkları Böbrek hastalıkları Gut hastalığı, hiperürisemik durumlar Psikiyatrik hastalıklar Kanser Protein katabolizmasını artıran enfeksiyon hastalıkları Alkolizm Porfirya

Çok düşük kalorili diyetlerin;

Alışverişe yönelik öneriler; • • • Besin alışverişini tok karnına yapmak Enerjisi düşük olan besinleri satın almak Alışverişe liste hazırlayıp çıkmak Yenmeye hazır besinleri satın almamak Yapılan listeye yetecek kadar para almak

Planlı olmaya yönelik öneriler

Aktiviteye yönelik öneriler • • • Daha az taşıt kullanmak Spor ayakkabılarını sürekli hazır bulundurmak Asansöre binmemek Hızlı tempoyla yürümek Aktif- hareketli kişilerle birlikte olmaya özen göstermek

Diyet düzenlerken dikkat edilmesi gereken hususlar 1. Diyetin enerjisi çok düşük olmamalıdır 2. Diyet: hastanın ağız tadını bozmayacak şekilde sosyoekonomik durumuna uygun yaşam tarzına adapte edilmiş şekilde Esnek olmalıdır. 3. Diyet : beslenme alışkanlıklarını uzun dönemde değiştirecek şekilde sunulmalıdır. Kısa dönemli acele (şok) diyetler uygulanmamalıdır.

Diyet düzenlerken dikkat edilmesi gereken hususlar; 4. Diyette; yağ lezzeti bozmayacak şekilde ayarlanmalı Yağdan zengin besinler kısıtlanmalı Görünür yağlardan tereyağı ve margarin yerine zeytinyağı ve diğer bitkisel yağlar kullanılmalı Yemeklerin haşlama, ızgara ve fırında pişirilmesi sağlanmalıdır. 5. Diyette; basit KH (örn; sukroz) yerine kompleks KH (örn; kurubaklagil) tercih edilmelidir.

Diyet düzenlerken dikkat edilmesi gereken hususlar; 6. Diyette; posanın, vitamin ve minerallerin önemli kaynakları olan sebze ve meyveler bulunmalı • Kabuklu yenebilen sebze ve meyveleri soyulmadan tüketilmeli • Meyve suyu yerine meyvenin kendisi tüketilmeli • Ekmek kepekli tercih edilmelidir. 7. Diyet ; kan basıncı ↑ • Kan kollesterol ve lipit↑ ise diyet bunlara uygun Kan ürik asit↑ düzenlenmelidir • Kan glukoz ↑

Bilinmesi gereken bazı hususlar 1. hastanın haftalık ölçümleri sabah aç karnına, aynı terazide ve aynı giysilerle olmalıdır. 2. Hastaya öğün atlamaması, yavaş yenmesi ve iyi çiğnemesi gerektiği söylenmelidir. 3. Hastaya uygun bir diyeti nasıl yapacağı öğretilmelidir. Örneğin; • Menülerin kullanılması • Yemek tarifleri • Restaurantta yeme önerileri • Porsiyon kontrolü • Partilerde, toplantılarda yeme önerileri • Düşük kalorili uygun besinler ve ürünler • Yemek hazırlama ve pişirme yöntemleri

Bilinmesi gereken bazı hususlar 4. Diyet yaparken aynı anda sigaranın da bırakılması besin tüketiminin artmasına neden olabilir. 5. Menstruasyon öncesi ağırlık kazanımı 1 -2 kg sıvı şeklinde olabilir. Bu dönemdeki ağırlık ölçümü güvenilir olmayabilir, 6. Diyet tedavisinin başlangıcındaki ağırlık kaybının beklentisi (örn; ilk hafta su kaybı nedeniyle çok olabilir veya hiç olmayabilir) hastayı motive edebilir veya hayal kırıklığına uğratabilir. Bu durum hastaya detayları ile anlatılmalıdır.

Bilinmesi gereken bazı hususlar • 7. Ağırlık kaybı sırasında bazal metabolizma diyete adaptasyon nedeniyle düşer, buna bağlı olarak kilo kayıp oranı azalır. • 8. Hem serbest yenebilecek besinler hem de sakınılması gereken besinler hastaya iyice anlatılmalıdır. Bununla beraber çikolata, bar, kek, gofret, gibi besinlerden sakınmak hastada stres yaratabilir. Günlük aldığı enerjiden çıkarılmak kaydıyla hastanın belirli zamanlarda bu tür besinleri tüketmesi moral olarak yararlı da olabilir. • 9. Ağırlık kaybedici programı bitiren hasta hemen ağırlık koruma programına alınmalıdır. Ağırlığı korumanın kişiyi zayıflatmaktan çok daha önemli ve zor olduğu bilinmelidir.

Beslenme eğitimi • Şişmanlığın önlenmesi • Zayıflama programının etkinliğini artırmak için uygulanır. • Basamakları; • Bireyin tüm özelliklerinin bilinmesi • Fiziksel • Sağlık, • Ailesel, • Beslenme alışkanlıkları • Bireyin tedavi programına inandırılması

Yaşam biçimi değişikliği • Eğitimin uygulanması Sözel Yazılı- görsel Bireysel Grup • Eğitimin davranışlara yansıyıp yansımadığının izlenmesi Kilo kontrolü Besin kontrolü • Tekrar eğitim gerekebilir.

Davranış değişikliği tedavisi • Davranış değişikliği tedavisinde amaç; ömür boyu sürecek alışkanlık değişikliğini oluşturmak ve bu şekilde ağırlık kaybını sürekli kılmaktır.

Davranış değişikliği tedavisinin 6 ana faktörü vardır. Bunlar; • Uygun olmayan beslenme alışkanlıklarından vazgeçmek • Vazgeçilemeyen alışkanlıkları azaltmak • Uygun beslenme ve egzersiz alışkanlıklarını güçlendirmek • İstenilen beslenme ve egzersiz davranışlarını tekrarlamak • Uygun olmayan beslenme alışkanlıklarının olumsuz sonuçlarının belirlemek ve düzenlemek • Uygun beslenme ve egzersiz davranışlarını belirlemek ve günlük yaşantı içerisinde kalıcı bir yer açarak sürekliliğini sağlamaktır.

Davranış değişikliği tedavisinin basamakları

Fiziksel aktivite • Yağsız dokunun korunmasını sağlar • Bazal metabolizma hızının düşmesini engeller • Yağ dokusunun harcanmasını sağlar • sağlığın korunmasını ve geliştirilmesini etkiler

İlaç tedavisi • 1. gastrointestinal sistem üzerine etkili olan ilaçlar • Kepek ya da selüloz • a) dışkılamayı artırır • b) hacim oluştururak tokluk hissi yaratır ve kalori alımını azaltır.

Orlistat(tetrahidrolipstatin) • Gastrik, pankreatir ve karboksilester lipaz inhibitörü) ↓ • Gastrik ve pankreatik lipazın aktif bölgesindeki serin kalıntısına kovalanet bağlanır ↓ • İnce barsak lümeninde etki göstererek trigliserit hidrolizini azaltır ↓ • diyet yağının emilimini azaltır.

• Akarboz (α-glikosidaz inhibitörü) ↓ Karbonhidrat emilimini azaltır. 2. İştah baskılayıcılar a) Katekolaminerjik sistem üzerine etkin olanlar Fentermin Dietilpropion Mazindol

• B) Seratonerjik sistem üzerine etkili olanlar • Fenilpropanolamin • Deksfenfluramin • Fluoksetin • Sibutramin Gibi ilaçlar sinir uçlarında seratonin salımını artırır ve geri emilimini engeller→ tokluk hissi verir → besin alımını azaltır.

• 3. termojenik ilaçlar • Troid hormonları • Efedrin ve kafein • Atipik β-adrenerjik agonistler • Büyüme hormonu Gibi ilaçlar termogenesizi arttırarak enerji kaybı oluşturur.