OBEZTE TEDAV REHBER Diyetisyen Handan LOLU ATATRK NVERSTES

OBEZİTE TEDAVİ REHBERİ Diyetisyen Handan ÇİLOĞLU ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 1 Handan ÇİLOĞLU

TÜRKİYE’DE OBEZİTENİN DURUMU *çocuk ve adolesanda 2 Çocuk %1, 3 adolesan %2, 3 Handan ÇİLOĞLU

Erişkinlerde obezite prevalansı TEKHARF 19971998 Kadın %24 Erkek %9 1990 2000 TOHTA 1997 -1998 1999 -2001 %38, 8 %43 %24, 6 %29, 9 %18, 7 %21, 1 %14, 4 %12, 9 %19, 4 %22, 3 Genel %16, 4 %28, 6 % 3 TURDEP Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN POTANSİYEL TEHLİKELERİ Kardiovasküler sistemde l l l 4 Hipertansiyon Koroner kalp hastalığı Serebrovasküler hastalık Varis genişlemesi Derin ven trombozu Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN POTANSİYEL TEHLİKELERİ Solunum sisteminde l l l 5 Hipovantilasyon sendromu Uyku apnesi Solunum zorluğu Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN POTANSİYEL TEHLİKELERİ Gastrointestinal sistemde l l l 6 Safra kesesi taşları Yağlı karaciğer Siroz Kolerektal karsinom Hiatus hernisi Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN POTANSİYEL TEHLİKELERİ Genitoüriner sistemde l l l 7 Endometrium karsinomu Prostat kanseri İdrar inkontinansı Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN POTANSİYEL TEHLİKELERİ Renal sistemde l 8 Proteinüri Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN POTANSİYEL TEHLİKELERİ Endokrin sistemde l l l 9 Meme kanseri Polikistik ovaryum sendromu Adrekortikal aktvite artışı Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN POTANSİYEL TEHLİKELERİ Metobolik değişiklikler l l 10 Tip 2 Diabetes mellitus İnsülin direnci Hiper insülenemi dislipidemi Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN POTANSİYEL TEHLİKELERİ Lökomotor sistemde l 11 osteoartritler Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN POTANSİYEL TEHLİKELERİ Obstetrikte l l l 12 Mens düzensizlikleri Gebe kalmada zorluklar Düşük, erken doğum, ölü doğum, zor doğum Handan ÇİLOĞLU

13 Ø Aşırı kilonun neden olduğu sağlık sorunlarının ortaya çıkış zamanı 10 yıl hatta daha uzun zaman dilimi alabilir. Ø Obezite sorunlarının hemen ortaya çıkmaması, hastaları kilo verme konusunda rahat davranmaya iten en önemli faktördür. Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN NEDENLERİ BİYOLOJİK FAKTÖRLER l l 14 Erken beslenme hataları Genetik faktörler Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN NEDENLERİ EKOLOJİK FAKTÖRLER l l Demografik değişiklikler Yaşam sitili değişiklikleri (mekanizasyon, tv ve diğer sedanter aktiviteler, stres, yetersiz uyku) l Beslenme değişiklikleri (fast-food kültürü, enerjisi yüksek besinlerin tüketimi, yüksek glisemik indeksli diyet, kilo alıp-vermeler, yeme bozuklukları(binge-eating), düşük maliyet sağlayan katkı maddeleri(şeker+mısır şurubu), besin üretiminin artması, porsiyon ölçülerinin artması, dışarda yemek yeme alışkanlığı) 15 Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTENİN MALİYETİ 1995’te $ 99, 2 milyar $51 milyar (direkt) medikal masraflar 16 $47, 6 milyar (indirekt) hastalık, ölüm Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTE YÖNETİMİ 17 ü Birincil koruma (obezitenin önlenmesi) ü İkincil koruma (obezite geliştikten sonra erken tanı-tedavi) ü Üçüncül koruma (obezitenin yaratacağı veya neden olacağı sağlık sorunlarının giderilmesi) Handan ÇİLOĞLU

BİRİNCİL KORUMA (Obezitenin önlenmesi) Sağlıklı beslenme 18 Ø Anne sütünün teşvik edilmesi Ø Büyümenin izlenmesi, çocuğun yaşına, cinsiyetine, büyüme ve gelişme evresine göre alması gereken kalori ve besin maddelerini içeren diyet ile beslenmesinin sağlanması Ø Gebelikte annenin yeterli beslenmesi Handan ÇİLOĞLU

Birincil koruma 19 Ø Şekerli meyve suları, spor içecekleri vb. yerine daha az yağlı ve düşük kalorili yiyeceklerin ve bol sebze tüketilmesini teşvik etmek Ø Ayak üstü yenilen yiyecekler ve atıştırma mümkün olduğunca kısıtlanmalıdır Ø Yemeklerin açken ve yavaş yenilmesi Ø Sağlıklı gıdalar tüketerek ebeveylerin çoçuğa iyi model oluşturması Handan ÇİLOĞLU

Birincil koruma 20 Ø Öğünlerin düzenli olarak yenmesi alışkanlık haline getirilmeli Ø Gece yeterince uyuyun. uykunun bölünmesi açlık hormonu düzeyini arttırıyor. bu da aşırı yemeğe ve kilo alımına neden oluyor. Ø Fiziksel aktivitenin arttırılması Handan ÇİLOĞLU

Birincil koruma Okulda Ø Kantinlerin denetlenmesi (yüksek karbonhidratlı enerji içeceklerinin satışının sınırlanması ve bu yiyecekler üzerine şişmanlatır ibaresinin konması, daha sağlıklı besinlerin sağlanması) Ø 21 Yüksek şeker içeriğine sahip içeceklerin alındığı içecek makinelerine sınırlamalar getirmek Handan ÇİLOĞLU

Birincil koruma 22 Ø Yemekhane sistemi getirilerek öğrencilere düzenli ve dengeli yemek yeme imkanı sağlanması Ø Çocukların yaşlarına ve kapasitelerine uygun sportif faaliyetlerine katılmasını sağlamak Ø Çocukların ders aralarında ve ders sonrasında spor yapabilecekleri ortamların sağlanması Handan ÇİLOĞLU

Birincil koruma Toplum Ø Obezitenin ne olduğu, ilişkili sağlık sorunları ve önlenmesi ile ilgili eğitim Ø Topluma fiziksel aktivitenin önemi, bilinci verilmeli Ø 23 Spor yapılabilecek alanların sağlanması (yürüyüş alanları, spor sahaları) Handan ÇİLOĞLU

Birincil koruma 24 Ø Medyada yapılan özendirici reklamlara sınırlamalar getirilmesi Ø Medyada saklıklı besinlerin tüketilmesi ve spor yapmanın önemine yönelik programların yapılmasının desteklenmesi Ø Besinlerin üretim ve tüketim aşamalarında görevli tüm sektörlerin işbirliği içinde mücadele programlarının benimsemeleri ve uygulamaları Handan ÇİLOĞLU

Birincil koruma 25 Ø Üretilen gıdaların besin içerikleri hakkında bilgi verilmesi ile ilgili yasal düzenlemelerin getirilmesi ve denetlenmesi Ø Marketlerde, fazla kalorili besinlerin yüksek raflara konulması Ø Sağlık sigorta primlerinin yükseltilmesi Ø Yemeklerin daha küçük porsiyonlarda yenmesi Handan ÇİLOĞLU

Birincil koruma 26 Ø Yağlı yiyeceklerin vergilendirilerek, pazarlama faaliyetlerine sınırlamalar getirilmesi Ø Fast-food zincirinin küçültülmesi Ø Sağlıklı besinlerin daha ucuza satılması Handan ÇİLOĞLU

İKİNCİL KORUMA (Obezitenin tanı ve tedavisi) v 27 Obezite: Yağ kitlesinin fazla, kas kitlesinin az olma durumudur. Handan ÇİLOĞLU

İKİNCİL KORUMA A) Obezitenin değerlendirilmesi Toplam vücut yağının belirlenmesi ü Beden kitle indeksi(BKI) 25 -29, 9 >30 ü Bel çevresi(abdominal yağ) Erkek Kadın 28 Fazla kilolu Obezite > 102 cm > 88 cm Handan ÇİLOĞLU

B)Risk durumunun değerlendirilmesi ü Rölatif riskin belirlenmesi (kilo verme programına girip girmeyecekleri belirler) BMI OBEZİTE SINIFI BEL ÇEVRESİNE RÖLATİF HASTALIK RİSKİ Erkek ≤ 102 Kadın ≤ 88 Zayıf <18, 5 - - 18, 5 -24, 9 - - Fazla kilolu 25 -29, 9 Artmış Yüksek Obezite 30 -34, 9 ı Yüksek Çok yüksek 35 -39, 9 ıı Çok yüksek ≥ 40 ııı Normal 29 Erkek >102 Kadın >88 Morbit obez Çok fazla Handan ÇİLOĞLU yüksek

İKİNCİL KORUMA ü Absolute riski çok yüksek hastaların belirlenmesi (hastanın başka diyet alıp almayacağını belirler. ) ÖRNEK: az yağlı az kolesterollü+zayıflama diyeti 30 Handan ÇİLOĞLU

OBEZİTE TEDAVİSİNDE AMAÇ 31 v Daha fazla kilo alınmasını önlemek (en düşük amaç) v Kiloyu azaltmak v Verilen kiloyu uzun dönem korumak Handan ÇİLOĞLU

HEDEF KİLO: Gerçekçi Hedefler l l l 32 İdeal (sağlıklı olunacak) kiloya düşmek Yavaş yavaş kilo vermek Kısa vadede; *kilonun %10’u vermek *0, 5 -1 kghafta 6 ay Uzun vadede; *Kararlaştırılırsa ek olarak kilo vermek Verilen kiloyu korumak *<3 kg tekrar kilo almak, 2 yıl içinde Handan ÇİLOĞLU

KİLO VERME VE KİLO KORUMA STRATEJİLERİ Ø Ø Ø 33 Diyet tedavisi Fiziksel aktivite Davranış tedavisi Farmokoterapi Gen tedavisi Bariyatrik cerrahi Handan ÇİLOĞLU

TEDAVİ METODU SEÇİM KRİTERLERİ 1) 2) 3) Hasta tercihleri Geçmişteki tedavi girişimlerinin analizi Elde bulunan kaynaklar göz önünde bulundurulmalıdır ! 34 Handan ÇİLOĞLU

DİYET TEDAVİSİ BESİN ÖĞESİ ÖNERİLEN ALIM Enerji 500 -1000 kal/gün azaltma Toplam yağ %25 -30 SFA Toplam kalorinin %8 -10 MUFA Toplam kalorinin %15 PUFA Toplam kalorinin %10 Kolesterol <300 mg Protein %12 -15 Karbonhidrat %55 -60 Na. Cl 6 gr. tuz/gün Ca 1000 -1500 35 Posa 25 -30 gr Handan ÇİLOĞLU

Çok düşük kalorili(800 kal/gün) diyetlerin zararları 1. 2. 3. 4. 36 Hızlı kilo kaybı Besin öğesi yetersizlikleri Verilen kilonun çok çabuk geriye alınması Safra taşları oluşum riski artar. Handan ÇİLOĞLU

DİYET TEDAVİSİNDE EĞİTİM BAŞLIKLARI a) b) c) d) e) f) 37 Farklı besinlerin enerji değerleri Besinlerin birleşimi; yağlar, CHO, proteinler, vitaminler ve mineraller Kalori ve besin bileşimini belirlemek için besin etiketi okumak Satın almada sağlıklı seçimler Besin hazırlama ve pişirme teknikleri Porsiyon ölçüsünün kontrolü Handan ÇİLOĞLU

Yediğiniz gıdalar, sağlığınız için gerekli besinleri içermelidir. Bunun şekline siz de karar verebilirsiniz. 38 Handan ÇİLOĞLU

SAĞLIKLI BESİNLER Proteinden zengin besinler 39 Ø Yağsız etleri tercih etmeli, etle pişirilen yemeklere yağ eklememelisiniz. Ø Tavuk ve hindinin derisiz beyaz eti tercih edilmelidir. Ø Haftada en az 2 kez balık yemelisiniz. Ø Kuru baklagiller, son derece zengin, düşük yağ içerikli protein kaynağıdır. Pişirilirken et eklenmemelidir. Handan ÇİLOĞLU

SAĞLIKLI BESİNLER Süt ve süt ürünleri 40 Ø Az yağlı süt, yoğurt ve peynir terrcih edilmelidir. Ø Yağ oranı azaltılmış süt ve yapay tatlandırıcı ile yapılmış dondurmalar tercih edilmelidir. Handan ÇİLOĞLU

SAĞLIKLI BESİNLER Tahıl ve tahıl ürünleri 41 Ø Besinlere eklenen yağ miktarlarına dikkat edilmelidir. patates kızartması yerine patates salatası veya püresi tercih edilmelidir. Ø Pilav ve makarna pişirilirken eklenen yağ miktarı yarıya indirerek, alınacak yağ miktarı azaltılmalıdır. Ø Evde yapılmış, yağ oranı azaltılmış, kepek ve yulaf eklenmiş kurabiye ve kekleri tercih edebilirsiniz. Handan ÇİLOĞLU

SAĞLIKLI BESİNLER Meyve ve sebzeler 42 Ø Bu grup yağ içeriği düşük harika besinlerdir. Ø Meyve ara öğünlerde yemek için en ideal besindir. evde bol miktarda bulundurmakta ve seyahate çıkarken yanınıza almakta fayda vardır. Handan ÇİLOĞLU

Hazır yemekler 43 Ø Hazır yemeklerin yağ içeriği ev yemeklerinden daha fazladır. Ø Et ve balık ürünlerinden, pizza ve dondurmadan uzak durmak gerekir. Handan ÇİLOĞLU

Restoranlarda nasıl sağlıklı beslenebiliriz? 44 Ø Kızartmalardan uzak kalınız. Ø Sosları yemeğinizden ayrı olarak isteyin Ø Sebzeleri tercih ediniz Ø Krema soslu yiyecekleri seçmeyin Handan ÇİLOĞLU

Restoranlarda nasıl sağlıklı beslenebiliriz? 45 Ø Bol su için Ø Tatlı yerine, sık yemediğiniz özel bir meyve deneyiniz Ø Diyetinize uygun besinleri seçiniz. Ø Yemeklerin yağlı sularından kaçınınız. Handan ÇİLOĞLU

Restoranlarda nasıl sağlıklı beslenebiliriz? 46 Ø Yemeğinize az yağ konulmasını isteyiniz. Ø Eğer toplantı ve restoranda fazla yediyseniz moralinizi bozmayın, bir sonraki öğünü peynir+salata veya yoğurt+salata ile geçiştirebilirsiniz. Handan ÇİLOĞLU

Tatilde, açık büfede nasıl sağlıklı beslenebiliriz? 47 Ø Yemek çeşitlerini görmeden ne yiyeceğinizi planlayın Ø Tabağınıza yemek alırken, seçeneklerin sizi cezbetmesine izin vermeden planınıza sadık kalın. Ø Seçiminizi günün kalan kısmında ne yiyeceğinizi düşünerek yapın Handan ÇİLOĞLU

Tatilde, açık büfede nasıl sağlıklı beslenebiliriz? 48 Ø Gün içine dağılmış ufak öğünler iştahınızı baskılar. Ø Akşam yemeğinizi fazla kaçırdıysanız ertesi gün kahvaltıyı atlamayınız. bu kez öğle yemeğinde çok aç olacağınız için düşündüğünden fazlasını yiyebilirsiniz. Ø İştahınız fazla ise sizi oyalayacak düşük kalorili salata tercih edebilirsiniz. Handan ÇİLOĞLU

Tatilde, açık büfede nasıl sağlıklı beslenebiliriz? 49 Ø Tabağınıza aldığınız yiyeceklerin içindekileri, pişirilme yöntemlerini öğreniniz. Buharda, fırında, ızgara olanları tercih ediniz. Ø Salata büfelerine sık uğrayınız. Ø Yüksek yağ ve mayonez içeren soslardan uzak kalınız Handan ÇİLOĞLU

Tatilde, açık büfede nasıl sağlıklı beslenebiliriz? 50 Ø Yemeğinizi yavaş ve sakin bir şekilde yiyin. aşırı doymuş hissetmeden önce yemeği bırakın Ø Yemek sonrası tatlı yerine kendinize büyük bir meyve tabağı alınız. Ø Tatlı yemeği çok yemeyi istiyorsanız, sadece tadına bakın veya arkadaşlarınızla paylaşın. Handan ÇİLOĞLU

Tatilde, açık büfede nasıl sağlıklı beslenebiliriz? 51 Ø Alkollü içkiler iştah açıcı olduğu için soda veya ayranı tercih ediniz. Ø Denemek istediğiniz yiyecekleri sıraya koyarak, her öğünde farklı bir tanesini, az miktarda deneyiniz. Handan ÇİLOĞLU

Sağlıklı beslenmek, sağlıklı besin satın almayla başlar! Ø Alış-veriş listesi oluşturun Ø Besinlerin etiketlerini okuyun Ø Aynı üründe; ürünlerin toplam enerjilerini karşılaştır ve enerjisi daha düşük olanını al. (PUFA oranı arttırılmış yumurta, light süt, yoğurt, peynir, tatlandırıcılı besinler) 52 Handan ÇİLOĞLU

Sağlıklı beslenmek, sağlıklı besin satın almayla başlar! 53 Ø Markete daha az zaman ayır. Ø Az tuzlu kraker ve bisküvileri alınız. Ø Derisiz tavuk ve hindi eti alınız Ø Kuru baklagil alınız. Handan ÇİLOĞLU

Genelde yenilen miktarın azaltılmasına yardımcı olacak birkaç öneri: Ø Ø 54 Küçük porsiyonları tercih edin. Küçük bir tabak kullanın Daha yavaş yemek yiyin Tam olarak doyduğunuzda değil, açlığınız geçtiğinde yemeği bırakın Handan ÇİLOĞLU

Genelde yenilen miktarın azaltılmasına yardımcı olacak birkaç öneri: Ø Ø Ø 55 Yemeğin servis tabağını masaya koymayın Yemek için küçük , salata için büyük tabak kullanın Yemeğe başlamadan önce iki bardak su için Handan ÇİLOĞLU

Yeme alışkanlığınızı değiştirecek 9 altın kural Ø Ø Ø 56 Daha az miktarda yemek yapın Alışverişe gitmeden önce bir liste hazırlayın ve listeye sadık kalın Kendi siparişiniz olmayan yemekten yemeyin Yemeğinizi bitirir bitirmez sofradan kalkın Artan yemekleri , içi görünmeyen kaplarda saklayın Handan ÇİLOĞLU

Yeme alışkanlığınızı değiştirecek 9 altın kural Ø Ø 57 Yemeğinize konsantre olun ve keyfini çıkartın Şişmanlatıcı yiyecekleri kesinlikle evde bulundurmayın Tatlıya beklemeden önce biraz bekleyin Birşeyler atıştırmak istediğinizde sizi oyalayacak uğraşlar bulun Handan ÇİLOĞLU

Fiziksel aktivitenizi artırın ! Hedefler Ø Ø Ø 58 1000 kal ’lik / haftada aktivite 150 dakika / haftada yürüyüş 10000 adım / gün pedometrede 1 saat / gün yürüyüş 42 km / haftada yürüyüş Handan ÇİLOĞLU

Formda kalmak için altın öğütler Ø Ø 59 Ayakta durarak veya yürüyerek daha fazla zaman geçirin Ev ve bahçe işlerine daha çok zaman ayırın Bir şey getirip götürmek için çocuklarınızı yollamayın Telefonla konuşurken ayakta durun Handan ÇİLOĞLU

Formda kalmak için altın öğütler Ø Ø Ø 60 Asansör yerine merdivenleri kullanın Her gün yarım saat daha az TV izlemeye çalışın Kısa mesafelerde araba kullanmayın TV izlerken ütü yapın Voleybol tenis gibi yarışma aktivitelerine katılmak aktiviteleri eğlenceli kılar Handan ÇİLOĞLU

Formda kalmak için altın öğütler Ø Ø 61 Evin çevresinde düzenli yürüyün Park veya şehir dışında hafta sonu yürüyüşlerine çıkın Hafta sonları bisiklet gezileri yapınız Yüzmeye , top oyunlarına ve dansa başlayın Handan ÇİLOĞLU

Formda kalmak için altın öğütler Ø Ø 62 İzlemekten zevk aldığınız bir spora başlayınız Kendinizi canlı hissetmeniz için , ev işi yaparken hareketli müzikler dinleyin Arabanızı süpermarket otoparkının en uzak köşesine park edin Otobüslere 1 durak önce veya sonra bininiz Handan ÇİLOĞLU

Formda kalmak için altın öğütler Ø Ø 63 Çocuklarınızla oynarken daha aktif olun Arkadaşlarınızla yemek içmek dışında, aktiviteler içinde bir araya gelin Ev ortamınızı değiştiriniz. Bunun için eve yürüyüş bandı temin ediniz Egzersiz bisikletini bodrumdan alıp , evin salonuna koyun Handan ÇİLOĞLU

Formda kalmak için altın öğütler Ø Ø 64 Egzersiz giysilerinizi gece yatmadan önce göz önünde bir yere koyarak sabah egzersizi akla getirmesini sağlamak Göze çarpacak bir noktaya kendi aktivite grafiğinizi asınız Egzersizle ilgili bir dergiye abone olmak Yatak odasından TV ‘nin çıkartılması Handan ÇİLOĞLU

Formda kalmak için altın öğütler Ø Evdeki televizyonlardan birinin verilmesi Ø Televizyon önünde geçirilen süreyi izleyen ve bu süreyi sınırlayan bir cihazın taktırılması Ø Kendinize bir egzersiz koçu edininiz. Bu kişinin sizi arayarak aktif olmanızı hatırlatsın Ø Zaman yetersizliğiniz varsa fiziksel aktivitenizi çok sayıda küçük ve yoğun seanslara bölünüz ( her yemekten sonra 10 ‘ar dakikalık yürüyüş) 65 Handan ÇİLOĞLU

Fiziksel aktiviteyi artırmanın faydaları 66 Ø Abdominal yağı azaltır Ø Kilo vermeyi kolaylaştırır Ø Bazal metabolizmayı hızlandırır Handan ÇİLOĞLU

Fiziksel aktiviteyi artırmanın faydaları 67 Ø Verilen kilonun uzun dönemde korunmasını sağlar Ø Endorfin hormonunun salgılanmasını arttırarak , iştahı baskılar Ø Stresi azaltır Handan ÇİLOĞLU

DAVRANIŞ TEDAVİSİ AMACI Ø Ø Diyet tedavisinin ve fiziksel aktivitenin arttırılmasına ek destek sağlanmak Obez insanda yeme ve aktivite alışkanlıklarını değiştirmek NOT : Yeme ve fiziksel aktivite öğrenilen bir davranıştır , değiştirilebilir. 68 Handan ÇİLOĞLU

DAVRANIŞ TEDAVİSİNİN BİLEŞİMLERİ Ø Ø Ø Ø 69 Oto kontrol Stres yönetimi Uyarı kontrolü Problem çözme Beynin yönetimi Beynin tekrar yapılandırılması Sosyal destek Handan ÇİLOĞLU

OTO – KONTROL (Kişinin kendini gözleyip kendisinin davranışlarına objektif bakmasına yardımcı olur. ) 70 Ø Yediğiniz besinin çeşidini ve miktarını Ø Fiziksel aktivitenin çeşidini , sıklığını ve yoğunluğunu Ø Yeme ve fiziksel aktivitenin yapıldığı yeri ve zamanı, sonrasında hissettiğin duyguları KAYDEDİNİZ! Handan ÇİLOĞLU

STRES YÖNETİMİ ( Fazla yemeğe neden olan durumların ortadan kalkmasına yardımcı olur. ) Ø Ø Ø Sorunlarınızı paylaşınız Meditasyon Rahatlama teknikleri Not : Psikolog desteği önemlidir. 71 Handan ÇİLOĞLU

PROBLEM ÇÖZME ( Obezite ilgili bireyin kendi problemlerini düzeltmesini sağlar. ) Ø Ø 72 Kilo alma ile ilgili problemler belirlenir Beyin fırtınası yapılır Nedenler yazılır ve plan yapılır. Sağlıklı alternatifler üretilir. Sonuçlar değerlendirilir Handan ÇİLOĞLU

PROBLEM ÇÖZME 73 Ø Obez bireyin kendini cezalandırmasını ve suçluluk duygusunu hissetmesi önlenir. Ø Bir olumsuzluk olduğu zaman ben ne öğrendim ne yapabilirim sorusunu kendine yöneltmesine yardımcı olunur. Handan ÇİLOĞLU

UYARICI KONTROLÜ ( Fazla yemeğe teşvik edebilecek uyarıları belirleyerek , uyarıları ortadan kaldırmayı hedefler. ) Ø Ø Ø 74 Sağlıklı besinler için doğru alışveriş yapmak Yüksek kalorili besinleri ev dışında tutmak Yemek yenilen zamanı ve yeri sınırlamak Handan ÇİLOĞLU

BEYNİN YÖNETİMİ l l l 75 Doktor Diyetisyen Psikolog yardım almak Handan ÇİLOĞLU

BEYNİN TEKRAR YAPILANDIRILMASI Ø Obez bireyin kilo vermeyle ilgili gerçekçi olmayan hedeflerini ve doğru olmayan inanışlarını değiştirmesine yardımcı olur – – – 76 Kendi vücut görüşünü ile ilgili olan gerçekçi olmayan inanışları değiştirir Başarısız kilo verme deneyimi ile şimdiki tedavinin karşılaştırması engellenir Kaçamak yaptığı zaman hemen diyeti bırakması engellenir Handan ÇİLOĞLU

SOSYAL DESTEK ( Motivasyon ve pozitif destekle kilo vermek kolaylaşır. ) Ø Ø Ø 77 Aile desteği Arkadaş desteği Yaşanılan ortam değişikliği Handan ÇİLOĞLU

FARMAKOTERAPİ l l l İlaç tedavisine geçmeden önce altı ay yaşam değişikliği tedavisi denenmelidir. Yaşam değişikliğinin maliyeti ilaçlara göre daha düşüktür. İlaçların yan etkileri göz önüne alınmalıdır. – – 78 Sibutramin : HT , CHD , Konjektif kalp yetmezliği aritmalarda felç hikayesi olanlarda kullanılmamalıdır. Orlistat : yağda eriyen vitaminlerin emilimini engellemektedir Handan ÇİLOĞLU

FARMAKOTERAPİ 79 Ø Herhangi bir ilaçla ilgili altı aydan uzun süren çok az çalışma vardır Ø Serotonerjik ilaçlarda depresyon riski tarif edilmiştir Ø Obeziteye neden olan faktörlerden birisi olan depresyon tetiklendiği sürece tedavi etkinliği azalmaktadır. Ø Kozmetik amaçlı ilaçlar kullanılmamalıdır. Ø Bitkisel ilaçlar fazla miktarda aktif madde içermektedir ve bunların potansiyel zararlı etkileri bilinmemektedir. Handan ÇİLOĞLU

BARİYATRİK CERRAHİ Ø Bir davranış düzeltme tedavisi değil , belli bir davranışa zorlayıcı tedavi yöntemidir. ( Uzun zaman içinde çok yemeğe alışan obez birey bu tedaviden sonra psikolojik olarak kendini rahatsız hissedebilir. ) 80 Handan ÇİLOĞLU

BARİYATRİK CERRAHİ l Gıdanın bir defada daha az miktarda alınmasına neden olmaktadır. – – 81 Atıştırıcılık biçiminde yeme alışkanlığına sahip olanlar gün boyu sürekli olarak az miktarda yedikleri için yedikleri besinler midede yer kaplamazlar ve buna bağlı olarak midenin küçültülmesi yapılan insanlarda rahatsızlık yaratmaz. Tatlı gıdalara karşı aşırı düşkün olan insanlarda midede yer kaplamayan sıvı tatlılar midede hızlı eriyen çikolatalı tatlılar midede rahatsızlık yapmaz. Handan ÇİLOĞLU

BARİYATRİK CERRAHİ Ø Ø 82 239 hastanın %39, 9 ‘unda B 12 vitamini yetersizliği görülmektedir Ameliyattan sonra folat ve demir yetersizliği gelişmektedir Handan ÇİLOĞLU

ÜÇÜNCÜL KORUMA l Obezitenin yol açtığı hastalıkları tedavi etmek – – 83 Az yağlı az kolesterollü diyet Diyabetik diyet Handan ÇİLOĞLU

1 Hastanın Ölçülmesi TEDAVİ ALGORİTMASI 2 ³ 25 BMI? Hayır 3 Son iki yılda ölçülen BMI Evet 4 BMI 6 • Kilo , Boy be Bel Çevresinin Ölçülmesi • BMI hesaplanması 5 BMI 25 veya Bel çevresi > 88 cm (K) > 102 cm (E) Evet Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi 7 ³ 30 veya {[BMI 25 - 29. 9 Evet veya bel çevresi >88 cm (K) >102 cm (E)] ve ³ 2 risk faktörleri} Hayır 14 BMI ³ 25? 15 No Kilo yönetimi için Eğitim vermek 8 Kilo verme ve risk Faktörleri kontrolü İçin tedavi yöntemi ve hedefler planlanır Hayır 12 Evet Hasta Kilo vermek İstiyor mu ? Hayır 13 Evet 9 Plan Uygulandı mı Hedef Başarıldı mı • Kilonun korunması tavsiye edilir • Diğer risk faktörlerinin gösterilmesi Hayır Değerlendirme Tedavi 11 16 Periyodik Kilo kontrolü : 84 10 Danışmanlığın devamı - Diyet Tedavisi - Fiziksel Aktivite - Davranış Tedavisi Kilo verilmemesinin nedenlerinin değerlendirilmesi Handan ÇİLOĞLU

1 2 TEDAVİ ALGORİTMASI (BÖLÜM 1) Hasta Danışmanlığı Değerlendirme Tedavi ³ 25 BMI? Hayır 3 Son iki Yıldaki BMI Evet 4 • Kilo , Boy ve bel çevrasi ölçülmesi • BMI hesaplanması 6 5 BMI ³ 25 veya Yes Risk waist >88 cm (K) Faktörlerinin Değerlendirilmesi >102 cm (E) BMI ³ 30 veya {[BMI 25 - 29. 9 Evet veya bel >88 cm (K) >102 cm (E)] ve ³ 2 risk factörleri} 7 Hayır 85 Handan ÇİLOĞLU

7 BMI ³ 30 veya {[BMI 25 - 29. 9 veya bel >88 cm (K) >102 cm (E)] Ve ³ 2 risk Faktörleri} Tedavi Algoritması (Bölüm 2) Evet 8 Kilo verme ve risk Faktörleri kontrolü İçin tedavi yöntemi ve hedefler planlanır Değerlendirme Tedavi 12 Hayır Kilo verme isteniyor mu ? Evet 9 13 • Kilonun korunması tavsiye edilir • Diğer risk faktörlerinin gösterilmesi 16 Peryodik kilo kontrolu 86 işlem Yapıldı mı ? Hayır 11 Danışmanlığın Devam Ettirilmesi 10 Kilo vermedeki başarısızlığın nedenlerinin değerlendirilmesi Handan ÇİLOĞLU

TEDAVİ ALGORİTMASI (BÖLÜM 3) 5 BMI ³ 25 veya bel >88 cm (K) >102 cm (E) Evet Değerlendirme Tedavi Hayır 14 15 Evet BMI ³ 25? Hayır 13 Kilo yönetimi için Eğitim vermek 16 87 • Kilonun korunması tavsiye edilir • Diğer risk faktörlerinin gösterilmesi Periyodik Kilo kontrolü Handan ÇİLOĞLU