nsanda Biyolojik eitlilik PROF DR TMUR GLTEKN ANKARA
İnsanda Biyolojik Çeşitlilik PROF. DR. TİMUR GÜLTEKİN ANKARA ÜNİVERSİTESİ, ANTROPOLOJİ BÖLÜMÜ EMAİL: tgultekin@ankara. edu. tr
“Evrimin Prensipleri” Evrim Düşüncesi Nasıl Gelişti? Tarihi açıdan türlerin orijini konusundaki en yaygın düşünce her türün mevcut formunda yaratıldığı şeklindeydi. Türlerin yaratıldıklarından beri önemli şekilde değişmediklerine inanılıyordu. Yaşayan canlıların çeşitliliğinden, fosillerden ve jeolojiden sağlanan deliller günümüzdeki türlerin eskiden yaşayan türlerden nasıl evrimleştiğinin mekanizmalarını o dönemde henüz ortaya koyamasa da sabit formda yaratılış görüşünü değiştirmeye başladı. 18. yüzyılın ortalarından beri türlerin organizma populasyonlarının genetik yapısındaki değişikliklerin sonucu olarak doğa kanunlarının işleyişi ile oluştuğu görüşünü ortaya koydular. Bu işleyiş evrim olarak adlandırılmaktadır.
Charles Darwin Kim? (1809 - 1882) • Origin of Species 1859 • Descent of Man 1871
Charles Darwin Journey on The Beagle 1831 - 1836
1831 1835 The route of the HMS Beagle Understanding Physical Anthropology and Archaeology, 9 th ed. , p. 26
Beak variation in Darwin’s Galápagos finches Understanding Physical Anthropology and Archaeology, 9 th ed. , p. 27
www. honoluluzoo. org/galapagos_tortoise. htm
Darwin’in Bize Sunduğu Dünya Evrim, bütün biyolojinin konusu ve birimleridir. Evrim hakkındaki fikir ve deliller Darwin’den önce de mevcuttu. Darwin, evrim yaklaşımını 5 temel hipoteze dayandırmıştı: (1) Dünya çok yaşlıdır (2) Bütün organizmalar tek bir ortak atanın torunlarıdır (3) Türler, kardeş türlere bölünerek çoğalmaktadır (4) Evrim, populasyonlardaki dereceli değişimlerle ilerlemektedir (5) Evrimsel değişimlerin en büyük etkeni, doğal seleksiyondur.
Evrimin Olduğunu Nasıl Anlayabiliriz?
Nesli tükenen organizmaların fosilleri. (a) Trilobit (b) Eğrelti (c) Dinozor. Trilobitler yaklaşık 250 milyon yıl önce, tohumlu eğreltiler yaklaşık 150 milyon yıl önce dinozorlar yaklaşık 65 milyon yıl önce yok oldular.
Homolog yapılar. Fonksiyondaki büyük farklılıklara rağmen bu hayvanların hepsinin de ön ayakları ortak bir atadan evrimle kalıtılan aynı kemik takımını içerir. Kolay anlaşılması için aynı kemikler aynı renkle gösterilmiştir. – Ortak bir atadan evrimleştikleri için akraba olduğu düşünülen türler benzer pek çok anatomik yapı gösterirler. Amfibiler, sürüngenler, kuşlar ve memelilerin ayak yapıları bunun bir örneğidir.
– Pek çok farklı organizma tipinin embriyolojik gelişim safhaları oldukça benzerdir. Kaplumbağa insan fare tavuk
Populasyonların Doğal Seleksiyonla Evrimleştiğinin Delilleri Nelerdir
Evrime Ne Sebep Olur? 1. Mutasyon, 2. Gen akışı, 3. Küçük populasyon, 4. Rastgele olmayan çiftleşme, 5. Doğal seleksiyon.
Şekil : Erkekler arasındaki rekabet, çiftleşmenin rastgele olmamasını sağlar.
Şekil: Kar kazları arasında rastgele olmayan çiftleşme. Bazı kar kazları beyaz renkli iken bazıları koyu mavi renklidir. Bu kazlar muhtemelen kendi rengindeki kazlarla çiftleşmeyi tercih edeceklerdir.
“Çocuk kumsalda yürürken babasına sorar: — Neden kıyıya vuran şişelerin tümünün kapakları var? — Çünkü kapağı olmayanlar kumsala ulaşamıyor. " Mahlon B. Hoagland
Bir populasyon darboğazı genetik sürüklenmeye bir örnektir Genetik darboğaz çeşitliliği azaltır.
Doğal Seleksiyon Nasıl Çalışır? Doğal seleksiyon farklılaşan veya eşit olmayan bir üreme olayıdır. Doğal seleksiyon zaman içinde bir populasyonu üç şekilde etkileyebilir: Yönlendirilmiş seleksiyon Dengeleyici seleksiyon Bozucu seleksiyon
Tür nedir?
Yeni Türler Nasıl Oluşur? 1. Populasyonların izolasyonu 2. Genetik farklılaşma
Yeni Türler Nasıl Oluşur?
Yokolmaya Ne Sebep Olur? Yokolma yani bir türün bütün bireylerinin ölmesi ihtimalini artıran iki faktör lokalize olmuş dağılım ve aşırı özellşmedir. Günümüzde yokolmaya neden olan faktörler ise türler arasındaki rekabet, yeni predatör veya parazitlerin ilavesi ve habitat tahribini içermektedir.
Memeli Hayvan Türlerinin Dünyanın Değişik Devirlerinde Yok Oluş Hızları
BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİN ÖNEMİ Bir yöredeki biyolojik kaynaklar, milyonlarca yıllık bir evrim sürecinde, milyonlarca çeşit sınama ve yanılmanın bir sonucu olarak ortaya çıkmışlardır.
Bir evrim ağacının yorumlanması Tepeye ulaşan hatlar günümüz türlerini temsil eder Tepeye ulaşmayan hatlar nesli tükeniş türleri temsil eder Çatallar türleşme olaylarını temsil eder Her hat bir türü temsil eder Dik yamaçlar yavaş ilerleyen fenotipik değişimi yansıtır Az eğimli yamaçlar hızlı ilerleyen fenotipik değişimi yansıtır
- Slides: 31