NSANCIL HMANST DUYUSAL RENME KURAMLARI MASLOW ROGERS COMBS
İNSANCIL ( HÜMANİST , DUYUSAL) ÖĞRENME KURAMLARI • MASLOW- ROGERS, COMBS VE KOHLBERG 5/18/2021 1
İnsancıl (Hümanist) Kuramın Temel İlkeleri: • İnsanda doğal bir öğrenme isteği vardır. • Öğrenilen konu; ancak öğrencilerin ihtiyaçlarına ve amaçlarına uygun olarak algılandığında anlamlı öğrenme gerçekleşir. 5/18/2021 2
İnsancıl (Hümanist) Kuramın Temel İlkeleri: • Öğrenme, tehdidin ve hata yapma korkusunun olmadığı özgür ve demokratik bir ortamda gerçekleşir. 5/18/2021 3
İnsancıl (Hümanist) Kuramın Temel İlkeleri: • Öğrenme, öğrencinin kendisi tarafından başlatıldığında ve öğrencinin hem bilişsel hem duyuşsal , hem psikomotor yönlerini içerdiğinde anlamlı ve kapsamlı olur. • En yararlı öğrenme, öğrenmeyi öğrenmedir. 5/18/2021 4
İnsancıl (Hümanist) Kuramın Temel İlkeleri: • Öğrenci değerli ve önemlidir • Öğrencinin kendini algılayış biçimi önemlidir • İnsanın en önemli güdüsü kendini gerçekleştirmedir • İnsan hem aktif, hemde reaktif bir varlıktır 5/18/2021 5
5/18/2021 6
BENLİK BİLİNCİ ( Rogers ) • Benlik kavramı (kendilik kavramı) ve özben • Benlik : Kişinin kendi özünü algılama biçimidir. Bu bilinç daha çok çevreyle etkileşimler sonucunda gelişir Özben: Bireyin gerçek benliğidir. Yeme, içme, diğer fizyolojik ihtiyaçlar ve içsel yaşantılar gibi… 5/18/2021 7
ROGERS • İnsanda ; • GERÇEK BENLİK ve İDEAL BENLİK var 5/18/2021 8
GERÇEK BENLİK ( BENLİK TASARIMI veya BENLİK BİLİNCİ ) • Bireyin yaşantılarına bağlı olarak geliştirmiş olduğu , kendisine ilişkin algısıdır. • Ör: Ben iyi bir matematikçiyim zira lisede matematikten hep yüksek notlar alıyordum 5/18/2021 9
İDEAL BENLİK ( BENLİK TASARIMI ) • Bireyin ulaşmak istediği konuma ilişkin algısıdır. • Ör: Ben geleceğin matematikçisi olabilirim. 5/18/2021 10
• Gerçek Benlik; • İdeal Benlik - Ben neyim? - Ben ne yapabilirim? - İlerde neler yapabilirim? - Hayattan ne istiyorum? 5/18/2021 11
5/18/2021 12
ROGERS • ÖZSAYGI = GERÇEK BENLİK – İDEAL BENLİK • Fark ne kadar fazlaysa öz saygı o kadar düşük, • Fark ne kadar azsa , öz saygı o kadar yüksektir 5/18/2021 13
• AYNA TEORİSİ : Başkaları beni nasıl görüyorsa ben oyum 5/18/2021 14
Maslow ‘un ihtiyaçlar hiyerarşisi teorisi • Bireyin hiyerarşik bir şekilde giderilmesi gereken ihtiyaçları vardır 5/18/2021 15
( Kendini gerçekleştirme ) 5/18/2021 16
5/18/2021 17
5/18/2021 18
5/18/2021 19
5/18/2021 20
Donald Olding Hebb Caine end Caine 5/18/2021 21
Beyin Temelli Öğrenme Nedir ? Beyin temelli öğrenme; anlamlı öğrenme için beynin kurallarının kabul edilmesini ve öğretimin zihindeki bu kurallarla örgütlenmesini içerir. BTÖ , öğretime gelişimsel ve sosyo - kültürel açıdan bakan, insan beyninin yapısı ve fonksiyonları üzerine temellendirilmiş bütüncül bir yaklaşımdır. 5/18/2021 22
Beyin temelli öğrenme kuramına göre bireyler tam öğrenme düzeyinde, anlamlı öğrenir ve kendi bilgilerini yapılandırırlar. Dolayısıyla ezberleme yoktur 5/18/2021 23
“Öğrenme; zihindeki biyokimyasal bir değişmedir. Öğrenme süreci sonucunda, beyin hücreleri arasındaki nöronlarda yeni akson iplikçiklerinin oluştuğu iddia edilmektedir. Buna göre de “her öğrenme yaşantısı yeni sinaptik bağların oluşmasıdır” denilebilir. 5/18/2021 24
5/18/2021 25
5/18/2021 26
Beyin Temelli Öğrenmenin Elemanları Beyin temelli öğrenmede amaç; bilgiyi ezberlemek yerine bilgiyi anlamlı olarak öğrenmektir. Bu durum üç etkileşimli elemanın varlığı ile gerçekleşir. Bu elemanlar şunlardır: 1 ) Rahatlatılmış uyanıklık (Hazırlık Aşaması) 2 ) Derinlemesine daldırma (Oluşum Aşaması) 3 ) Aktif süreçleme (Üretim Aşaması) 5/18/2021 27
1. Rahatlatılmış Uyanıklık: İnsan, bir şeye ilgi duyduğunda açılır, bir tehdit altında olunca da kapanır. Rahat ve açık olan beyin daha kolay öğrenmektedir. 5/18/2021 28
2. Derinlemesine daldırma: • Bireylerin karşıya kaldığı içeriğe yoğunlaşmasıdır. • Yani öğrenmeye çalıştığımız bilgileri sadece okuyarak değil, o bilgilerin içinde saatlerce düşünüp, kendinize zaman sınırlaması koymadan kendi potanızda eriterek öğrenmeye çalışmaktır. 5/18/2021 29
3. Aktif süreçleme: • Beynin doğal kapasitesinde yoğunlaşma, onu artırma ve ondan faydalanma sürecidir. • Bu aşama da beyin bilginin üzerinde yoğunlaşıp, öncesi ve sonrasıyla karşılaştırma sürecine girmiştir. • Bu süreç öğrencinin bilgilerini kullanabildiği süreçtir. 5/18/2021 30
• Beyin Temelli Öğrenmenin İlkeleri 5/18/2021 31
1 ) Beyin paralel bir işlemcidir. İnsan beyni birçok işi aynı anda yürütür. 5/18/2021 32
5/18/2021 33
2 ) Öğrenme fizyolojik bir olaydır. Eğitimde de, sıkıntı, stres, baskı, korku vb. durumlar öğrenmeyi olumsuz etkilerken; mutluluk, hoşnutluk vb. duygular da öğrenme üzerinde olumlu etkiye sahiptir. 5/18/2021 34
3 ) Anlam arayışı doğuştandır. Beyin kendisine ulaşan verilere anlam yüklemeye çalışır. Bu yüzden derslerin heyecan verici ve anlamlı olması, öğrencilere geniş seçme olanağı sağlaması gerekir. 5/18/2021 35
4 ) Anlam arayışı örüntüleme (patterning) ile oluşur. Örüntüleme; bilgilerin anlamlı şekilde sınıflandırılmasıdır. Etkili ve anlamlı öğrenme için örüntüler oluşturmak şarttır. Örüntüleme (sınıflama); hayal kurma, problem çözme veya eleştirel düşünce şeklinde yapabilirler. 5 ) Örüntülemede duygular önemlidir. Öğrenmemizi; ümit, beklentiler, özsaygı düzeyi, sosyal etkinliklere dayalı duygu ve düşüncelerimiz etkileyip düzenlemektedir. 5/18/2021 36
6 ) Beyin, parçaları ve bütünleri aynı anda algılar. Beyin loblarından birisi beyne gelen bilgiyi parçalara ayırırken, diğeri de bir bütün veya bütün serisi olarak algılayıp değerlendirmektedir. 7 ) Öğrenme hem çevresel (peripheral) hem de odaklaşmış dikkati gerektirir. Beynin doğrudan farkında olduğu, dikkat çeken çevresel uyarıcılar olduğu gibi, bakıp ta göremediği ilgi çekici olmayan uyaranlar da olabilir. Bu durum öğrenme ortamında beynin dikkat çekici uyaranlara cevap verdiğini göstermektedir. 5/18/2021 37
8) Öğrenme bilinçli ve bilinçsiz süreçleri içerir. İnsanlar birçok bilinçdışı süreci farkında olmadan algılamakta ve öğrenmektedir. 9) En az iki farklı türde belleğimiz vardır. Bu bellekler; uzamsal bellek sistemi ve ezberleyerek öğrenmede kullanılan sistemler kümesidir. İnsanların bazı durumları tekrara gerek kalmadan hatırlaması uzamsal bellekle alakalı bir durumdur (dün akşam ne yediğinizi hatırlamak gibi). Ancak birbiri ile alakalı olmayan bilgileri depolamak için tekrara gerek vardır. 5/18/2021 38
10) Öğrenme gelişimseldir. Beyin büyük ölçüde deneyimlerle gelişir 11) Öğrenme teşvikle ( zorlama ile) zenginleşir, tehdit ile engellenir. Bir korku karşısında beynin performansı düşer. Uygun bir şekilde zorlandığında ise, öğrenme isteği üst düzeye çıkar. 12) Her beyin tektir, kendine özgü düzenlenmiştir. Her insan aynı sisteme sahipse de bireysel farklılıklar inkâr edilemez. 5/18/2021 39
Beyin temelli öğretim yöntemleri 1 ) Bütünleştirilmiş program : Eğitim programının bütünleştirilmesi, bilgi zenginliğini arttırmanın ve bilgiyi anlamlı hale getirmenin önemli bir yoludur. Eğitim programını bütünleştirmeye başlamanın olası en basit yolu iki dersin içeriğini bir araya getirmektir. 2 ) Tematik (bir tema etrafında oluşan) öğretim : Bu yönteme tematik harita yöntemi de denilebilir. Bu yöntem, merkezdeki bir tema ya da temalar dizisinin, öğrencilerin tüm bilgileri ile ilişkilendirilmesine dayanır. 3 ) İşbirliğine dayalı öğrenme : Bu yöntem öğrencilerin iletişim kurma ve beraber çalışma kapasitelerini arttırmaya dayalıdır. Burada önemli ve ideal olan her grup üyesinin diğerine yardımcı olması ve sorumluluğun paylaşılmasıdır. 5/18/2021 40
Geleneksel öğretim ile beyin temelli öğretim karşılaştırması Kriter Geleneksel öğretim Beyin temelli öğretim Bilginin kaynağı Öğretmendir. Öğrenci bilgiyi deftere, kitaba yazarak alır. Sosyal etkileşim, grupla keşfetme, rol oynama, bütünleştirilmiş ders konusu Sınıf örgütlenmesi Öğretmen yönelimli veya bireysel çalışma Tematik, bütünleştirici, işbirliğine dayalı, bireysel projeler Sınıf yönetimi Öğretmen gözetiminde, sorumluluk öğrencilere devredilmiştir. 5/18/2021 Öğretmen kontrollü ( Ülgen, 2002 ) 41
5/18/2021 42
5/18/2021 43
ALLAH YARDIMCINIZ OLSUN AMİN ! 5/18/2021 44
- Slides: 44