nsan Topluluklarnda Siyasal rgtlenme Biimleri Siyasal Antropoloji Siyasal

İnsan Topluluklarında Siyasal Örgütlenme Biçimleri Siyasal Antropoloji

• Siyasal antropolojinin antropoloji içerisinde ortaya çıkışı 1940’ların sonlarını bulmuştur. • Bu tarih İkinci Dünya Savaşı sonrasını işaret etmektedir ve pek çok antropoloji alt disiplini de bu dönemde kendini göstgermiştir.

• O tarihlere kadar, antropologlar işlevselcilik, evrimlicik, yapısal işlevselcilik gibi kabul ettikleri kuramsal yaklaşımlara göre sınıflandırılıyordu. • Çalışma alanlarına göre sınıflandırma sonra gerçekleşmiştir.

• Evrimcilik kuramı siyasal örgütlenmeyi, toplumlar arasında hiyerarşik bir sistem kuruyordur. • - Yabanıllık • - Barbarlık • - Uygarlık

• Evrimci yaklaşım insan topluluklarını hiyerarşik bir alt-üst, geri kalmış-gelişmiş dikotomisi içerisine sokarken özde ruhsal birliğe sahip olduklarını ileri sürmüştür.

• Siyasal antropoloji için öncü çalışmalardan biri Meyer Fortes ve E. E. Evans-Pritchard tarafından 1940 yılında derlenen African Political Systems adlı çalışmadır.

• «Kitabın editörleri yazdıkları önsözde, iki tür Afrika siyasal sistemi arasında ayrıma gitmektedirler: merkezi bir otorite ve adli kurumlara sahip olanlar (ilkel devletler) ile böyle bir otoriteye ve kuruma sahip olmayanlar (devletsiz toplumlar). (Lewellen, Siyasal Antropoloji, s. 22)

• «African Political Systems’in önsözü ve devamında yer alan sekiz etnografik makale, sonraki onyıldan fazla bir süre için sanayiöncesi toplumlardaki siyaset üzerine yapılacak araştırmaların problemlerini, kuramsal temellerini, yöntemi ve tartışma alanlarını belirleyici olmuştur» (Lewellen, Siyasal Antropoloji, 23)

• Siyasal alanda yaşanan gelişmeler antropolojinin eğilimini de değiştirmiş, denge kuramı yerine zamanla çatışmacı kuramlar baskın hale gelmiştir.

• 1980 yıllardan itibaren yükselen kadın hareketlerinin etkisi antropolojiye de sirayet etmiş ve feminist antropolojinin bir alt alan olarak ortaya çıkmasını sağlamıştır.

• Kaynak: Ted C. Lewellen, Siyasal Antropoloji, çev. Erkan Koca, Birleşik Yayınevi, Ankara, 2011