NSAN HAKLARI YURTTALIK VE DEMOKRAS DERS retim Program

İNSAN HAKLARI, YURTTAŞLIK VE DEMOKRASİ DERSİ Öğretim Programı Tanıtım Sunusu

Sunu Akışı Programın Temel Felsefesi ve Genel Amaçları Programda Temel Beceriler Değerler Eğitimi Rehberlik Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı Programın Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar Programın Yapısı

Programın Temel Felsefesi ve Genel Amaçları 21. yüzyılda hedeflenen; Merak duygusuna sahip, İş birliğine ve iletişime önem veren, Eleştirel ve yenilikçi düşünebilen, Problem çözebilen, Karar verebilen, Sosyal becerileri gelişmiş bireyler yetiştirmektir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Temel Felsefesi ve Genel Amaçları İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı alanın temel kavram, konu ve sorunlarını eleştirel ve iş birliğine dayalı bir şekilde ele almaktadır. Program öğrencilerin temel kavram, konu ve sorunlar üzerine düşünerek onların; Sosyal becerilerini geliştirmeyi, Tecrübe ederek hayat ile bütünleştirmelerini öngörmekte Temel kavramların daha derinlemesine ele alınmasını sağlayarak bilginin birey için anlamlı ve yaşantısal hâle gelmesini hedeflemektedir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Temel Felsefesi ve Genel Amaçları Programın temel felsefesi; bilgi, beceri, tutum, yeterlik ve değerleri insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi bağlamında ele almaktadır. Böylece öğrenci; değişime ve gelişime ayak uydurabilen, kendisinin ve toplumun maddi ve manevi yaşam standartlarını arttıran, demokratik kültürü benimsemiş ve ona katkı sağlayan birey olarak kendisini var edecektir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Temel Felsefesi ve Genel Amaçları Programda ele alınan beceriler “görevleri yerine getirmek ve olası basit sorunları çözmek için bilgiyi kullanma temel becerisine sahip olma” ilkesi çerçevesindedir. gerekli alternatif belirleme, amaç-araç belirleme, anlama ve ifade etme, bağlama duyarlı olma, benzerlik ve farklılık belirleme, bilgi edinme, bütün parça ilişkisi kurma, empati kurma, gerekçelendirme, neden-etki sonuç ilişkisi kurma, ölçüt belirleme ve kullanma, önem ve öncelik belirleme, problem çözme, sınıflama, tahminde bulunma, varsayım oluşturma İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Güncellenen Eğitim Programının Getirdiği Yenilikler Öğrencinin; değişime ve gelişime ayak uydurabilen, kendisinin ve toplumun maddi ve manevi yaşam standartlarını arttıran, demokratik kültürü benimsemiş ve ona katkı sağlayan birey olarak yetişmesi İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programda Temel Beceriler Okullarda gerçekleştirilen eğitim ve öğretim etkinliklerinde bireyden beklenen; bilgiyi edinmek, becerileri geliştirmek, yetkinlikleri artırmaktır. Öğretim programlarında yer alan kazanımların kapsadığı temel beceriler Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi esas alınarak ele alınmıştır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programda Temel Beceriler Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi ile uyumlu olacak şekilde tasarlanan; ilk, orta ve yükseköğretim dâhil, meslekî, genel ve akademik eğitim ve öğretim programları, diğer öğrenme yollarıyla kazanılan tüm yeterlilik esaslarını gösteren ulusal yeterlilikler çerçevesini ifade etmektedir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programda Temel Beceriler Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi (TYÇ)’nin genel hedefi; Ülkemizdeki tüm yeterliliklerin tanımlandığı, Sınıflandırıldığı, Bunun sonucunda yeterlilikler arasında geçiş ve ilerleme gibi ilişkilerin belirlendiği bütünleşik bir yapı sunmaktır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programda Temel Beceriler Anadilde İletişim Yabancı Dillerde İletişim Kültürel Farkındalık ve İfade Matematiksel Yetkinlik ve Bilim/Teknolojide Temel Yetkinlikler İnisiyatif Alma ve Girişimcilik Sosyal ve Vatandaşlıkla İlgili Yetkinlikler Dijital Yetkinlikler Öğrenmeyi Öğrenme İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Değerler Eğitimi Güncellenen programda, değerler eğitimi konusuna ayrı bir başlık halinde açıklama yapılarak dikkat çekilmiş ve örtük olarak kazanımlarda yer alan değerler eğitimi ile nelerin amaçlandığına yer verilmiştir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Değerler Eğitimi Saygı Adalet Dostluk Paylaşma Açık Fikirlilik Eşitlik Sorumluluk DEĞERLER Güven Aile Birliğine Önem Verme Duyarlılık Sabır Özgürlük Sevgi İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programda Rehberlik Öğretim programı uygulanırken bireysel farklılıklar, bütün öğrenciler için olduğu kadar özel gereksinimli öğrenciler için de üzerinde hassasiyetle durulması gereken konulardan biridir. Bu nedenle öğretim programı uygulanırken özel gereksinimi olan öğrenciler için gereken esneklik gösterilmeli, öğrencilerin ilgi, istek ve ihtiyaçları doğrultusunda etkinlikler hazırlanmalı ve planlamalar yapılmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı Tanıma Sonuç (Ürün) Odaklı Değerlendirme Yaklaşımı İzleme Biçimlendirme İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Ölçme- Değerlendirme Yaklaşımı Öğretim Programı’nda öğrencilerin süreç içerisinde izlenmesi, yönlendirilmesi, öğrenme güçlüklerinin belirlenerek giderilmesi, öğrencilerde anlamlı ve kalıcı öğrenmenin desteklenmesi amacıyla sürekli geri bildirimin sağlanmasına yönelik bir ölçme değerlendirme anlayışı benimsenmiştir. Elde edilen sayısal değerlerin anlam kazanabilmesi için öğrencilerin gelişiminin izlenmesi ve bu gelişime bağlı olarak yönlendirilmesi, programda önemsenen ilkeler arasındadır. İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Ölçme- Değerlendirme Yaklaşımı İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Ölçme- Değerlendirme Yaklaşımı Bütün diğer çalışmalarda olduğu gibi ölçme ve değerlendirme faaliyetlerinde de bireysel farklılıklar dikkatle ve titizlikle göz önünde bulundurulmalıdır. Amaç hiçbir zaman öğrencileri yargılamak değil; akademik, sosyal veya kültürel gelişimlerini destekleyerek onlara yol gösterecek bir faaliyet olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarını yapmak olmalıdır. İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Öğretim Programının Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar Öğreti programının uygulanmasında şu dikka t m hususlar edilmelidir: a İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasiye ilişkin kavramlar birbirleriyle ilişkili olarak ele alınmalıdır. Öğrenme-öğretme sürecinde kazanım açıklamaları konu alanı sınırını belirlediğinden açıklamalara dikkat edilmelidir. İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasiye ilişkin eğitim içerikleri, konuları ve kavramları ele alınırken öğrencilerin gelişim özellikleri ve düzeylerine uygun terminoloji, örnek ve etkinlikler kullanılmalıdır. İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Öğretim Programının Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar Birlikte yaşama kültürünün vatan, millet, bayrak ve devlet birliği ile gerçekleşeceği vurgulanmalıdır. Öğretmen, öğrencilerin millî, manevî, kültürel, insani, evrensel değerlerini pekiştirmeli; millî, üniter, çağdaş, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarını yerine getirmeleri konusunda onlara rol model veya yol gösterici olmalıdır. Gerekli durumlarda Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi gibi temel belgeler kullanılmalıdır. Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nın ilgili konuları ile ilişki kurulmalıdır. İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Öğretim Programının Yapısı Program; insan haklarının korunmasını içtenlikle isteyen, bunun nasıl yapılabileceğini bilen ve yaşadığı durumlarda kendisini, diğerlerini ve ‘’bizim olanı’’ koruma yolunu bilen bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Öğretim Programının Yapısı A- Programın İçeriği Öğretim programını oluşturan üniteler aşağıdaki şekilde ifade edilmiştir. İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Öğretim Programının Yapısı B. Programda Kazandırılacak Beceriler Öğretim programında düşünme becerileri; alternatif belirleme, anlama ve ifade etme, benzerlik farklılık belirleme, empati kurma, neden-etki- sonuç ilişkisi kurma, önem ve öncelik belirleme, problem çözme, tahminde bulunma olarak yer almaktadır. İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Öğretim Programının Yapısı C- Program ve Değerler Eğitimi Değerler eğitimi ile beklenen amaçlar; İnsan hakları ve özgürlüklerine saygı duyan, Kendine, diğer yurttaşlara, topluma ve devlete karşı getiren, sorumluluklarını yerine Adil ve eşit davranan ve bunları gözeten, Sorunları uzlaşıya dönük ve şiddetten uzak bir şekilde çözen, Birlikte yaşama kültürünü benimseyen ve buna katkı sağlayan öğrenciler yetiştirmektir. İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı’nda yer alan kazanımlar, ünitelere göre numaralandırılmıştır. Numaralandırma sisteminde dersin kodu, sınıf düzeyi, ünite numarası ve kazanım numarasına yer verilmiştir. Kazanımlarla ilgili sınırlamalar ve açıklamalar kazanımı izleyen satırda ifade edilmiştir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Uygulanmakta olan Öğretim Programı Ünitelerde Güncellenen Öğretim Programın Yapısı düzeltmeler yapılmıştır. herhangi bir değişiklik olmamıştır. Kazanım sayısı 30’dan 29’a düşürülmüştür. Her ünitenin içindeki kazanımlar gözden geçirilerek sadeleştirmeler ve Kazanımlara, davranışın öğrenci tarafından ne şekilde gerçekleştirilmesinin beklendiğine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Kimi kazanımlarda değişiklik yapılarak, değişiklik sonrası şu kazanımlar programa eklenmiştir: Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 1. 1. İnsan olmanın niteliklerini açıklar. • İnsanı insan yapan değerlere odaklanılmalıdır. • “İnsan olmak nedir? ” sorusuna cevap aranmalıdır. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 1. 1. İnsan olmanın niteliklerini açıklar. • İnsanın diğer canlılarla ortak ve farklı yanlarına değinilir. • İnsanı insan yapan değerlere odaklanılmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 1. 2. İnsanın doğuştan gelen temel ve vazgeçilmez hakları olduğunu bilir. • Hakların, insan olmaktan kaynaklandığı vurgulanmalı ve insanın nitelikleri ile haklar arasındaki bağa vurgu yapılmalıdır. herkesi • İnsan haklarının yurttaş olsun olmasın kapsadığı vurgulanmalıdır. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 1. 2. İnsanın doğuştan gelen temel ve vazgeçilmez hakları olduğunu bilir. • Hakların, insan olmaktan kaynaklandığı vurgulanmalı ve insanın nitelikleri ile haklar arasındaki bağa vurgu yapılmalıdır. • İnsan haklarının herkesi kapsadığı vurgulanmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y. 4. 1. 3. Haklarına kendi yaşamından örnekler verir. • Yaşama hakkı, can ve mal dokunulmazlığı, beslenme, barınma, oyun, dinlenme, eğitim, düşünce, kanaat, inanç vb. daha çok öğrencilerin kendi yaşamlarıyla ilgili haklardan örnekler vermeleri sağlanmalıdır. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 1. 3. Haklarına kendi yaşamından örnekler verir. • Can, beden ve mal dokunulmazlığı, düşünce, inanç ve ifade özgürlüğü, yaşama, çalışma, sağlık, eğitim, oyun, dinlenme vb. haklar üzerinde durulur. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 2. 2. İnsan olma sorumluluğunu taşımanın yollarını açıklar. • İnsanın kendine, ailesine, insanlara, doğaya, çevreye, hayvanlara ve insanlığın ortak mirasına karşı sorumluluklarına yer verilmelidir. Açıklamanın Son Hali: • Y. 4. 2. 2. İnsan olma sorumluluğunu taşımanın yollarını açıklar. İnsanın kendine, ailesine, arkadaşlarına, diğer insanlara, doğaya, çevreye, hayvanlara ve insanlığın ortak mirasına karşı sorumluluklarına yer verilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 2. 4. Hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiği ya da kısıtlandığı durumlarda hissettiklerini ifade eder. • Hak ve özgürlükleri ihlal edilen kişilerin canının yandığına, canı yanan kişilerin duygularına duyarlı olmanın önemine vurgu yapılmalıdır. • Kişilerin görüş, düşünce ve hislerine duyarlı olmamanın ayrımcılığa neden olacağına değinilmelidir. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 2. 4. Hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiği veya kısıtlandığı durumlarda hissettiklerini ifade eder. • Hak ve özgürlükleri ihlal edilen kişilerin duygularına duyarlı olmanın önemine vurgu yapılmalıdır. • Kişilerin görüş, düşünce ve hislerine duyarlı olmamanın neden olacağı sorunlara değinilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Kazanımın Önceki Hali: Y 4. 2. 5. Hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği veya kısıtlandığı durumları örneklendirerek bunların çözümüne ilişkin sorumluluk üstlenir. • Sorunların çözümleri demokratik, uzlaşıya dönük ve şiddetten uzak olmalıdır. • Sorunların çözümü için izlenecek yollar ile başvurulacak İl ve İlçe İnsan Hakları Kurulları, Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık) gibi kurum ve kuruluşlara değinilmelidir. Kazanımın Son Hali: vey kısıtlandığı durumların çözümünde ne tür sorumluluklar edildiği a ilişkin örnekler • Çözüm önerilerinin uzlaşıya dönük, şiddetten uzak ve demokratik olması sağlanmalıdır. üstlenebilece ğine verir. • Sorunların çözümü için izlenecek yollar ile başvurulacak kurum ve kuruluşlara [okul meclisleri, il ve ilçe insan hakları kurulları, Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık) vb. ] değinilmelidir. Y. 4. 2. 5. Hak ve özgürlüklerinihlal İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 2. 7. Hak ve özgürlüklerin kullanılmasının birlikte yaşama kültürüne etkisini değerlendirir. • Hak ve özgürlüklerin özenle kullanıldığı ya da kısıtlandığı, ihlal edildiği durumların olası sonuçlarına yer verilmelidir. Açıklamanın Son Hali: Y 4. 2. 7. Hak ve özgürlüklerin kullanılmasının birlikte yaşama kültürüne etkisini değerlendirir. • Cumhuriyet’in ve değerlerinin birlikte yaşama kültürüne katkısı vurgulanmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 3. 1. İnsanların farklılıklarına saygı gösterir. • İnsanlar arasında farklılıkların olduğu ve bu farklılıkların doğal olduğuna değinilmelidir. • Farklılıkların kimi zaman farklı haklara (engelli hakları vb. ) sahip olmayı gerektirdiğine değinilmelidir. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 3. 1. İnsanların farklılıklarına saygı gösterir. • İnsanlar arasındaki farklılıkların doğal olduğu ve bunun ayrımcılığa neden olmaması gerektiği vurgulanmalıdır. • Farklılıkların arkadaşlığa, dostluğa ve diğer insanlarla ilişkiye engel olmayacağı vurgulanmalıdır. • Farklılıkların kimi zaman farklı haklara (çocuk hakları, kadın hakları, engelli hakları vb. ) sahip olmayı gerektirdiğine değinilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Kazanım ve Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 3. 3. Adalet ve eşitlik arasındaki farkı ayırt eder. • Adalet ve eşitlik kavramlarını birbirlerinden ayırt etmede hak, özgürlük ve sorumluluk kavramlarından hareket edilmelidir. • Adalet ve eşitlik bağlamında pozitif ayrımcılık konuları (cinsiyet eşitliği, dezavantajlılar, engelliler, çocuklar ile ilgili örnekler gibi) ele alınmalıdır. Kazanım ve Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 3. 2. Adalet ve eşitlik kavramlarını birbiriyle ilişkili olarak açıklar. • Adalet ve eşitlik kavramlarının farklarına değinilmelidir. • Adalet ve eşitlik bağlamında pozitif ayrımcılık konuları (cinsiyet eşitliği, dezavantajlılar, engelliler, çocuklar ile ilgili örnekler gibi) ele alınmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) • İnsanların hak ve özgürlükler bakımından eşit olduğunu bilir. Eşitliğin kurallar ve yasalar ile güvence altına alındığına değinilmelidir. Kazanımı eski programda 2. kazanım iken yeni programda 3. kazanım olarak değiştirilmiştir İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Adaletin veya eşitliğin sağlandığı ve sağlanamadığı durumları karşılaştırır. • Karşılaştırmalar; demokrasi kültürü, birlikte yaşama, uzlaşı, çatışma bağlamlarında örneklerle ele alınmalıdır. Kazanımı eski programda 6. kazanım iken yeni programda 4. kazanım olarak değiştirilmiştir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Adalet ve eşitlikle ilgili olumlu ve olumsuz davranışlara örnekler verir. Adalet ve Eşitlik ünitesindeki 4. kazanım programdan çıkarılmıştır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 4. 1. İnsanlar arasındaki anlaşmazlıkların nedenlerini açıklar. • Anlaşmazlıkların yaşamın bir parçası ve doğal olduğu vurgulanmalıdır. • Anlaşmazlık durumlarında bütün tarafların aynı anda haklı olup olamayacağı sorgulanmalıdır. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 4. 1. İnsanlar arasındaki anlaşmazlıkların nedenlerini açıklar. • Anlaşmazlıkların yaşamın bir parçası ve doğal olduğu vurgulanmalıdır. • Anlaşmazlık durumlarında bütün tarafların aynı anda haklı olup olamayacağı sorgulanmalıdır. • Anlaşmazlıkların nedenlerinden bazılarının iletişim ile ilgili olabileceğine değinilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 4. 2. Uzlaşı gerektiren ve gerektirmeyen durumları karşılaştırır. • Uzlaşının bireysel yaşam alanları ile ilgili değil toplumsal yaşam alanları ilgili olduğu vurgulanmalıdır. • Uzlaşı gerektiren durumların değer, ilgi, inanç ve beklentiler ile ilgili olduğuna; bunun yanında kural, yasa, yönetmelik vb. ile belirlenmiş hususların uzlaşı gerektirmeyen durumlar ile ilgili olduğuna değinilmelidir. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 4. 2. Uzlaşı gerektiren ve gerektirmeyen durumları karşılaştırır. • Uzlaşının bireysel yaşamla değil, toplumsal yaşamla ilgili olduğu vurgulanmalıdır. • Uzlaşı gerektiren durumların değer, ilgi, inanç ve beklentilerle ilgiliyken; kural, yasa, yönetmelik vb. ile belirlenmiş hususların uzlaşı gerektirmeyen durumlarla ilgili olduğuna değinilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 4. 3. Anlaşmazlıkları çözmek için uzlaşı yolları arar. • Uzlaşı aramada sürecin sonuçtan daha önemli olduğu vurgulanmalıdır. • Uzlaşı sürecinde fikirlerin gerekçe ve kanıtlara dayalı olarak savunulması gereği üzerinde durulmalıdır. • Uzlaşı sürecinde açık fikirlilik, hoşgörülü olma, sabırlı olma, güven, empati vb. değerlerin önemine vurgu yapılmalıdır. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 4. 3. Anlaşmazlıkları çözmek için uzlaşı yolları arar. • Uzlaşı aramada sürecin (ortak dil, iletişim vb. ) sonuçtan daha önemli olduğu vurgulanmalıdır. • Uzlaşı sürecinde fikirlerin gerekçe ve kanıtlara dayalı olarak savunulması gereği üzerinde durulmalıdır. • Uzlaşı sürecinde saygı, açık fikirlilik, sabırlı olma, güven, empati, iş birliği vb. önemine vurgu yapılmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 4. 4. Anlaşmazlık ve uzlaşı durumlarının sonuçlarını örneklerle karşılaştırır. • Sonuçların karşılaştırılmasında birlikte yaşama kültürü, toplumsal gelişme ve değişme, barış dili, şiddet vb. dikkate alınır. • Anlaşmazlık durumlarında karşılıklı olarak hak ve özgürlüklere saygı gösterilmesi gerektiği vurgulanmalıdır. • Uzlaşı ile çözülen sorunun, başka bir soruna neden olup olmayacağına değinilmelidir. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 4. 4. Anlaşmazlık ve uzlaşı durumlarının sonuçlarını örneklerle karşılaştırır. • Sonuçların karşılaştırılmasında birlikte yaşama kültürü dikkate alınmalıdır. • Anlaşmazlık durumlarında karşılıklı olarak hak ve özgürlüklere saygı gösterilmesi gerektiği vurgulanmalıdır. • Uzlaşı ile çözülen sorunun, başka bir soruna neden olup olmayacağına değinilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 5. 1. Kural kavramını sorgular. • Kuralların neden var olduğuna, kim ya da kimler tarafından ve nasıl konulduğuna değinilmelidir. • Yazılı ve yazılı olmayan kurallara değinilmelidir. • Kuralların zaman içerisinde değişebileceği vurgulanmalıdır. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 5. 1. Kural kavramını sorgular. • Kuralların neden var olduğuna, kim veya kimler tarafından ve nasıl konulduğuna güncel yaşamdan örneklerle değinilmelidir. • Yazılı ve yazılı olmayan kurallara değinilmelidir. • Kuralların zaman içerisinde değişebileceği vurgulanmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Kazanımın Önceki Hali: Y 4. 5. 2. Kural, özgürlük ve hak arasındaki ilişkiyi değerlendirir. • Kuralların özgürlükleri ve hakları sınırlandırıp sınırlandırmayacağına değinilmelidir. Kazanımın Son Hali: • Y. 4. 5. 2. Kuralın, özgürlük ve hak arasındaki ilişkiye etkisini değerlendirir. Kuralların özgürlükleri ve hakları sınırlandırıp sınırlandırmayacağına değinilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Kazanım ve Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 5. 3. Belirlediği veya belirlenmiş kurallara uyar. • Belirlenmesinde kendisinin katkısı olan ve olmayan kurallara uyması gerektiği vurgulanmalıdır. • Kurallara uyulmadığında uygulanacak yaptırımların önemine değinilmelidir. Kazanım ve Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 5. 3. Kurallara uymanın toplumsal ahenge ve birlikte ola yaşamaya n katkısını değerlendirir. • Kurallara uyulmadığında uygulanacak yaptırımların önemine değinilmelidir. Kurallara uyulmaması durumunda ortaya çıkabilecek sorunlara değinilmelidir. • Birey, toplum, devlet ilişkisinin kurallarla düzenlendiğine ve bunun hukukun üstünlüğü ile olan ilişkisine değinilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Kazanım ve Açıklamanıın Önceki Hali: Y 4. 5. 4. Kurallara uymanın toplumsal ahenge ve birlikte yaşama olan katkısını değerlendirir. • Kurallara uyulmaması durumunda ortaya çıkabilecek sorunlara değinilmelidir. • Birey, toplum, devlet ilişkisinin kurallarla düzenlendiğine ve bunun hukukun üstünlüğü ile olan ilişkisine değinilmelidir. Kazanım ve Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 5. 4. Kuralların uygunlanmasına katkı sağlar. • Kurallara uymanın ve uyulmasını takip etmenin yurttaşlık görevi olduğu belirtilmelidir. • Kurallara uymayanları uyarmanın doğru bir davranış olduğu vurgulanmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 6. 1. Birlikte yaşamak için bir yurda ihtiyaç olduğunu bilir. • Yurdun sadece bir mekân olmadığına; yaşayış biçimi, ortak değerler ve kültür ile anlam bulduğuna vurgu yapılmalıdır. Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 6. 1. Birlikte yaşamak için bir yurda ihtiyaç olduğunu bilir. • Yurdun sadece bir mekân olmadığına; yaşayış biçimi, ortak değerler ve kültür ile anlam bulduğuna vurgu yapılmalıdır. • Haymatlos ve mülteci kavramları öğrenci seviyesine uygun şekilde açıklanmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Kazanım ve Açıklamanın Önceki Hali: Y 4. 6. 3. Birey ve toplum arasındaki ilişkinin ortak sahiplik üzerinden kurulduğunu bilir. • Birlikte yaşamanın paylaşmayı gerektirdiğine ve paylaşılanın üzerinde herkesin hakkı olduğuna vurgu yapılmalıdır. • Toplumun ortak mallarını koruma sorumluluğuna vurgu yapılmalıdır. Kazanım ve Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 6. 3. Devletin yurttaşlarına karşı sorumluluklarını açıklar. • Kamu kurum ve kuruluşlarının yurttaşların haklarını korumak ve geliştirmek, yurttaşlarına hizmet etmek, onların ihtiyaçlarını ve güvenliğini karşılamak için var olduğuna değinilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Kazanımın Önceki Hali: • • Y 4. 6. 4. Yurttaş olmanın sorumluluklarını yerine getirir. Aktif yurttaşlık kavramına örneklerle vurgu yapılmalıdır. Aktif katılımın yurttaş olmanın gereği olduğu vurgulanmalıdır. Yurttaş olma sorumluluğu bireylerin konumları (çocuk-yetişkin) ile ilişkilendirilmelidir. Yurttaşın hem diğer yurttaşlara hem de devlete karşı sorumluluklarına değinilmelidir. Kazanımın Son Hali: Y. 4. 6. 4. Yurttaş olmanın sorumluluklarını açıklar. • Aktif yurttaşlık kavramına örneklerle vurgu yapılmalıdır. • Yurttaş olma sorumluluğu bireylerin konumları (çocuk-yetişkin) ile ilişkilendirilmelidir. • Yurttaşın hem diğer yurttaşlara hem de devlete karşı sorumluluklarına değinilmelidir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Kazanım ve Açıklamanın Önceki Hali: Y. 4. 6. 5. Devletin yurttaşlarına karşı sorumluluklarını fark eder. • Kamu kurum ve kuruluşlarının yurttaşların haklarını korumak ve geliştirmek, yurttaşlarına hizmet etmek, onların ihtiyaçlarını ve güvenliğini karşılamak için var olduğuna değinilmelidir. Kazanım ve Açıklamanın Son Hali: Y. 4. 6. 5. Birlikte yaşama kültürünün günlük hayattaki yansımalarına örnekler verir. • Verilen örneklerin saygı, sorumluluk alma, iş birliği ve paylaşım, kararlara katılma, kurallara uyma, diyalog ve iletişimi içermesi sağlanmalıdır. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı (Kazanım ve Açıklamalardaki Değişiklikler) Ayrıca kimi kazanımlarda değişiklik yapılarak, değişiklik sonrası şu kazanımlar programa eklenmiştir: Y 4. 3. 2. Adalet ve eşitlik kavramlarını birbiriyle ilişkili olarak açıklar. Y 4. 3. 3. İnsanların hak ve özgürlükler bakımından eşit olduğunu bilir. Y 4. 5. 3. Kurallara uymanın toplumsal ahenge ve birlikte yaşamaya olan katkısını değerlendirir. Y 4. 5. 4. Kuralların uygulanmasına katkı sağlar. Y 4. 6. 3. Devletin yurttaşlarına karşı sorumluluklarını açıklar. Y 4. 6. 4. Yurttaş olmanın sorumluluklarını açıklar. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Öğretim Programının Yapısı 1 İNSAN OLMAK 2 HAK, ÖZGÜRLÜK VE SORUMLULUK ORAN % ÜNİTE ADLARI SÜRE/DERS SAATİ ÜNİTE SIRA NUMARASI KAZANIM SAYILARI 4. SINIF 4 8 13, 79 7 14 24, 15 3 ADALET VE EŞİTLİK 5 10 17, 24 4 UZLAŞI 4 8 13, 79 5 KURALLAR 4 8 13, 79 6 BİRLİKTE YAŞAMA 5 10 17, 24 29 58 100 TOPLAM İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı Türkiye Yeterlik Çerçevesi 21. Yüzyıl Becerileri Milli Eğitim Kalite Belgesi Akademik Çalışmalar Karşılaştırmalı Eğitim Çalışmaları Okul, İlçe, İl Zümre Raporları CİMER BİMER Uzman Raporları TEOG PISA LYS-YDS TIMMS İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı Programda şu başlıklar halinde yeni açıklamalara yer verilmiştir: Öğretim Programının Temel Felsefesi, Öğretim Programının Genel Amaçları, Öğretim Programında Temel Beceriler, Öğretim Programında Değerler Eğitimi, Öğretim Programında Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı, Öğretim Programında Rehberlik, Öğretim Programının Programın Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar, Öğretim Programının Yapısı İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

Programın Yapısı Ayrıca, Programda öğrenme alanları ve kazanımları göz önünde bulundurularak Sosyal Bilgiler dersi ile ilişkilendirmenin gereği vurgulanmıştır. Program 4. Sınıf Sosyal Bilgiler, Türkçe, Matematik ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinin programlarındaki kazanımlarla bütünlük arz etmektedir. İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı

TEŞEKKÜRLER…

• Doç. Dr. Mehmet Ali DOMBAYCI (Gazi Üniversitesi) *Emine SELMANOĞLU (Tekirdağ- Kapaklı Karaağaç İlkokulu) *Halil POLAT (Gaziantep- Şükriye Göğüş İlkokulu) *Tuğba HARMANKAYA (Muş- Nadaslık İlkokulu)