NPR 7600 2019 Ontwerp Toepassing van brandbare koudemiddelen

NPR 7600: 2019 Ontwerp Toepassing van brandbare koudemiddelen in koelsystemen en warmtepompen Door: Chris van der Lande Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 1

Inhoud • Aanleiding herziening NPR 7600 -2013 > Activiteitenbesluit • aangepast Wijzigingen nieuwe NPR 7600 -2018 – Competenties & certificering (voorheen vakbekwaamheid) door Johan Odie Besproken punten zijn de wijzigingen in hoofdlijnen! Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 2

Aanleiding herziening • Huidige versie NPR 7600 is van mei 2013 • Sterke opkomst brandbare koudemiddelen, niet alleen Koolwaterstoffen. – Aanpassing scope. “Toepassing van brandbare koudemiddelen in koelsystemen en warmtepompen”. • Niet altijd overzichtelijk, tekstuele fouten. • Nieuw opgenomen veiligheidsklasse A 2 L conform EN 378 en ISO 817 Er is meer kennis en ervaringen opgedaan met zowel koudemiddelen in de veiligheidsklasse A 3 als in A 2 L • Vele nieuwe versies ontwerpnormen – EN 378: 2016 met gewijzigde PED (2014) – IEC 60335 -2 -40, IEC 60335 -89 (vullimiet 500 g i. p. v. 150 g) – De Warenwet en onderliggende besluiten (bijvoorbeeld het Warenwetbesluit drukapparatuur 2016, het Warenwetbesluit machines en het Warenwetbesluit explosieveilig materieel 2016 – De Arbeidsomstandighedenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit – Het Bouwbesluit – Het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Activiteitenbesluit). Verwacht wordt dat deze NPR ook opgenomen wordt in het nieuwe Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 3

Aanpassing t. g. v. Activiteitenbesluit milieubeheer Activiteitenbesluit is nog niet geactualiseerd. – Onderscheid: > Natuurlijk koudemiddelen -» (koolstofdioxide, ammoniak of koolwaterstoffen) > Synthetische koudemiddelen zijn alle koudemiddelen die niet onder de definitie van «natuurlijk koudemiddel» vallen. Bijv. F-gassen met GWP <150? – Focus alleen op koolwaterstof niet andere brandbare koudemiddelen! – Competenties voor werken aan installaties: > Voor koelinstallaties met natuurlijke koudemiddelen geldt voortaan een jaarlijkse keuringsplicht door een gecertificeerd persoon. > Voor koelinstallaties met synthetische koudemiddelen geldt F-gassenverordening opgenomen in ‘Beoordelingsrichtlijnen’ (BRL): de BRL 100 en BRL 200 Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 4

§ 5 Classificatie • Geheel in overeenstemming gebracht met EN 378 -2016 » Oud > drie typen opstellingen » Nieuw > vier typen locaties Toegevoegd is a) Klasse IV – Geventileerde omkasting • Klasse benaming aangepast: • • § 5. 6 Maximaal toegestane hoeveelheid koudemiddel – Figuur 8 — Stroomschema in versie 2013 is vervallen daarvoor zijn de tabellen als in EN 378 opgenomen. • § 5. 9 Gevarenzone-indeling is verplaatst Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 5

§ 6 Opstelling en hoofdcomponenten ontwerp, explosiegevaar • Op detailpunten aanpassingen • § 6. 2. 1 Ontwerp > Eisen voor het ontwerp van het koelsysteem worden in NEN-EN 378 gegeven. Delen van deel 2 van deze norm zijn geharmoniseerd (zie Annex ZA en ZB van deze norm) ; ); door deze delen van de norm toe te passen kan de fabrikant aantonen dat hij voldoet aan de essentiële eisen van de PED en de Machinerichtlijn. Het is niet verplicht deze norm te volgen. Indien de fabrikant niet deze delen van NEN-EN 378 -2 volgt, zal hij moeten aantonen dat hij wel voldoet aan de essentiële veiligheidseisen van deze richtlijnen. • § 6. 2. 4 Explosiegevaar > beschrijft keuze van apparaten in gevarenzone (was onderdeel van§ 5. 9 in versie 2013) t. b. v. opstellen van risicoanalyse. Noodzaak van opnemen restrisico in de handleiding. Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 6

§ 7 Veiligheidsvoorzieningen noodstop- en alarmeringssysteem • § 7. 1 Algemeen – Tabel • 8 is vervallen (relatie tussen veiligheidsvoorziening en hoeveelheid koudemiddel) § 7. 2 Noodstop- en alarmeringssysteem – Noodstopknoppen: In machinekamers met koelsystemen met een inhoud boven 2, 5 kg koudemiddel uit groep A 3 of 5 kg koudemiddel uit groep A 2 of A 2 L is de installatie voorzien van noodstopknoppen buiten en binnen de machinekamer. Was 5 kg koudemiddel uit groep A 3 – Een alarmeringssysteem is vereist bij installaties met brandbare koudemiddel. Was bij installaties met een inhoud van meer dan 5 kg koolwaterstoffen > Aanvullende alarmeringssysteemeisen voor systemen koolwaterstoffen met een vulling boven 100 kg is ongewijzigd! Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 7

§ 7 Veiligheidsvoorzieningen koudemiddeldetectie, • § 7. 3 Automatische koudemiddeldetectie – de alarmeringsvertraging is kleiner dan 30 s: (Dit was 60 s) – De detector moet aantoonbaar geschikt zijn voor het toegepaste koudemiddel: (Nieuw!) – De detector moet voldoen aan: NEN-EN-IEC 60079 -29 -1 t/m 4. (Dit was NEN-EN 45544 -1). – Controle detectiesysteem: de fabrikant, de leverancier of de installateur. (Vervallen is de optie “een gespecialiseerd ijk- of controle-instituut”) Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 8

§ 7 Veiligheidsvoorzieningen signalering, Gevarenzone-indeling • § 7. 5 Veiligheids- en gezondheidssignalering – Vervallen is: Volgens NEN 3050 behoort de kleur van de markeringen op de leidingen geel (RAL 1004) te zijn. • § 7. 6 Explosiegevaar – Gevarenzone-indeling (is verplaatst was § 5. 9. 3. 2) Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 9

§ 8 Bedrijfsvoering Keuringen § 8. 2 Beheer en § 8. 3 Periodieke controles, inspecties, onderhoud en keuringen inspectie • § 8. 3. 1 Activiteitenbesluit Voor koelinstallaties met natuurlijke koudemiddelen. Specifiek koolwaterstoffen - meer dan 5 kg (dit was 12 kg) geldt voortaan minimaal 1 jaarlijkse keuringsplicht in door installatie- of onderhoudspersoneel (eigenbeheer) met competentiecertificaat (Dit was een onafhankelijk deskundig persoon). Installatie met meer dan 5 kg (dit was 12 kg) behoort het personeel kennis te hebben van en ervaring te hebben met de wijze van functioneren, de bediening en de dag-tot-dagbewaking van het systeem. – Voor koelinstallaties met synthetische koudemiddelen geldt certificering uit F-gassenverordening opgenomen in ‘Beoordelingsrichtlijnen’ (BRL): de BRL 100 en BRL 200 – • § 8. 3. 2 Warenwetbesluit drukapparatuur 2016 – Nieuw is: (periodieke) keuringen (keuring voor ingebruikneming) alleen door NL-conformiteitsbeoordelingsinstanties (NL-CBI’s, voorheen AKI). Dit was niet beperkt. • § 8. 3. 3 Onderhoud en inspecties – Lekdichtheidscontrole van F-gassen verordening opgenomen Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 10

§ 8 Bedrijfsvoering Toezicht en werken aan installaties • § 8. 4 Toezicht – Vervallen is de regel: dat gespecialiseerd personeel binnen 60 min na het alarm ter plaatse aanwezig moet zijn. • § 8. 6 Werken aan installaties – § 8. 6. 2 in een gevarenzone 1 of 2 > Nieuw is in de werkvergunning moeten ook de werkvoorschriften zijn opgenomen. – § 8. 6. 3 die niet in een explosiegevaarlijke zone zijn geplaatst. Geen ATEX. > Ongewijzigd • § 8. 8 Terugwinning, hergebruik en afvoer – Brandbare koudemiddelen kunnen worden teruggewonnen, hergebruikt, dan wel afgevoerd. Afblazen van koolwaterstoffen is niet duidelijk beschreven in nieuwe versie. Blijft? > Echter: Teruggewonnen F-gassen moeten worden ingeleverd bij een geregistreerde verwerker ten behoeve van recycling, regeneratie of vernietiging. Als in EN 378 -4 Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 11

§ 9 Competenties & certificering • Uitgebreide toelichting door Johan Odie • Zelfregulering van en door de sector – Nieuw is de mogelijkheid tot “Bedrijfscertificering” • Installatie- en onderhoudsmonteur: competentiecertificaat – Eind- en toets termen conform EN 13313 (koelinstallaties en warmtepompen - competenties van personeel) Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 12

Einde Bedankt voor jullie aandacht! Vragen? Informatiebijeenkomst Ontwerp NPR 7600 en 7601, 28 maart 2019, Ede 13