Normal doku Radyoterapide Hacim Etkisi Klinik Radyobiyoloji Kursu
Normal doku: Radyoterapide Hacim Etkisi Klinik Radyobiyoloji Kursu 11 -12 Kasım 2017 İzmir Beste Atasoy bmatasoy@marmara. edu. tr
HEDEF HACİM TANIMLAMALARI, ICRU 50 -62 • GTV • CTV • PTV • TV OR: Riskli organlar; Normal doku • IV
Intrinsik radyoduyarlılık Dokunun kinetiği Doku içinde hücrelerin organizasyonu Fraksiyon şeması Tedavi zamanı Eş zamanlı tedavi Yaş Komorbidite TCP = 1 - NTCP Genetik sendromlar Diğer tedavilerle etkileşim. . .
Emami öncesi dönem • Normal doku toksisitesine ait bir miktar bilgi • Maksimum tolere edilebilir dozla ilgili bir miktar bilgi • Organa ve hacime özel bilgi az
B. EMAMI, KIRMIZI DERGİ, 1991; 21: 109 -121
Emami dönemi • Geçmişe yönelik klinik bilgi birikiminin bir konsensus ile belgelenmesi • Konvansiyonel doz şeması • Karşılıklı paralel alanlar • Simülatörde çizim • 3 B tedavi yok. • Faz 1 / Faz 2 (boost) alanları • Eş zamanlı (±neoadjuvan) KT faktörü yok. • Hastaya bağlı faktörler yok.
Emami dönemi 1/3 2/3 3/3 5000 3500 3000 TD 50/5 5500 4000 TD 5/5
Yeterli mi?
Yeterli mi?
Doz-hacim-komplikasyon ilişkisi
Model temelli risk tanımları Emami Lyman modeli (1985) Kutcher-Burman modeli (KR- modeli) DVH çoğunlukla non-uniform olsa da model komplikasyon ihtimalini uniform gibi düşünülerek hesaplıyor. • (Equivalent Uniform Dose) • •
Akciğer • SL Kwa, Kırmızı Dergi, 1998; 42: 1 -9 • Mean lung dose • Klinik sonlanım noktası • Sonlanım noktası: Radyasyon Pnömonisi
Bölgeye göre farklılıklar Liao IJRB 2005
Bölgeye göre farklılıklar
Medulla spinalis Spinal kordun ışınlanan boyu (uzunluğu) azaldıkça – kök hücre migrasyonu ile iyileşme şansı artıyor. > >
Tissue-architecture model Doku yapısını ve dizilişini dikkate alan model PARALEL ORGANLAR • AKCİĞER • KARACİĞER • BÖBREK SERİ ORGANLAR • MEDULLA SPİNALİS • ÖZEFAGUS • İNTESTİNAL SİSTEM R. Withers, Kırmızı Dergi, 1998; 14: 751 -759
Sonlanım noktasının önemi Fonksiyonel değerlendirme
Normal doku komplikasyon ihtimali (NTCP) • Dozimetrik • Anatomik • Biyolojik faktör ve özellikler
Quality of life adjusted tumor control probability QOL-TCP Yaşam kalitesi dayanaklı TCP
QUANTEC Quantitative analysis of normal tissue effects in clinic Kırmızı Dergi 76; 3: Supp. 2010 Normal dokudaki etkilerin hasta ve tedaviye ait tüm parametreleri dikkate alarak kantitatif olarak toplanması
Quantec • • • KLİNİK ÖNEMİ SON NOKTA HACMİN TANIMLANMASI DOZ - HACİMLE İLGİLİ VERİNİN ÖZETİ RİSKİ ARTTIRAN FAKTÖRLERİN TANIMLANMASI MATEMATİK BİYOLOJİK MODEL ÖZEL DURUMLAR ÖNERİLEN DOZ-HACİM LİMİTLERİ GELECEKTE YAPILACAK TOKSİSİTE ÇALIŞMASI TOKSİSİTENİN SKORLANMASI
Biz neredeyiz?
- Slides: 30