NH XUT BN GIO DC VIT NAM CNG
NHÀ XUẤT BẢN GIÁO DỤC VIỆT NAM CÔNG TI CP DỊCH VỤ XUẤT BẢN GIÁO DỤC TẠI ĐÀ NẴNG GIỚI THIỆU NỘI DUNG BỘ SÁCH THỰC HÀNH KĨ NĂNG SỐNG DÀNH CHO HỌC SINH TIỂU HỌC Đà Nẵng ngày 12 tháng 8 năm 2015
I. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ BỘ SÁCH - Bộ sách có 5 cuốn, mỗi cuốn 60 trang, in 4 màu, khổ 17 x 24 cm; nhiều hình ảnh sinh động, màu sắc tươi vui, phù hợp với học sinh TH, do nhóm tác giả là những chuyên gia trong lĩnh vực huấn luyện kĩ năng sống của Tâm Việt Group biên soạn.
I. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ BỘ SÁCH - Đây là bộ sách hướng dẫn thực hành các kĩ năng sống cơ bản cho HS nhằm giúp các em rèn luyện và hoàn thiện bản thân.
I. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ BỘ SÁCH - Nội dung phù hợp với quy định mới về đánh giá HS TH (Ban hành theo thông tư 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28/8/2014 của Bộ trưởng Bộ GD & ĐT, phù hợp với nhu cầu rèn luyện kĩ năng sống của HS TH.
I. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ BỘ SÁCH - Bộ sách này cũng hỗ trợ cho GV TH và phụ huynh HS trong việc rèn luyện kĩ năng sống cho các em và nhận xét, đánh giá các em theo quy định mới.
II. GIỚI THIỆU VỀ NỘI DUNG CỦA BỘ SÁCH THÔNG TƯ 30 Ban hành QĐ đánh giá HS TH CHƯƠNG TRÌNH BỘ SÁCH THỰC HÀNH KĨ NĂNG SỐNG Chương II, Điều 5: Nội dung ĐG ØĐG sự hình thành và phát triển một số năng lực của HS: v CHỦ ĐỀ 1: Tự phục vụ, tự quản v CHỦ ĐỀ 2: Giao tiếp, hợp tác v CHỦ ĐỀ 3: Tự học và giải quyết vấn đề hiệu quả v CHỦ ĐỀ 4: Chăm học, chăm làm, tích cực tham gia hoặt động xã hội v CHỦ ĐỀ 5: Tự tin, tự trọng, tự chịu trách nhiệm v CHỦ ĐỀ 6: Trung thực, kỉ luật, đoàn kết v CHỦ ĐỀ 7: Yêu gia đình, bạn bè và những người khác ; yêu trường lớp, quê hương, đất nước • Tự phục vụ, tự quản; • Giao tiếp, hợp tác; • Tự học và giải quyết vấn đề. ØĐG sự hình thành và phát triển một số phẩm chất của HS: • Chăm học, chăm làm; tích cực tham gia các hoạt động GD; • Tự tin, tự trọng, tự chịu trách nhiệm; • Trung thực, kỉ luật, đoàn kết; • Yêu gia đình, bạn bè và những người khác; yêu trường lớp, quê hương, đất nước.
II. GIỚI THIỆU VỀ NỘI DUNG CỦA BỘ SÁCH Các Chủ đề này xuyên suốt từ lớp 1 – 5. Mỗi Chủ đề/mỗi lớp có 2 bài học và được biên soạn theo cấp độ tăng dần về độ khó, phù hợp với từng lứa tuổi học sinh. Cụ thể: CHỦ ĐỀ BÀI LỚP 1 TỰ HỌC VÀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐÈ HIỆU QUẢ LỚP 3 LỚP 4 LỚP 5 1 Nề nếp học tập ở trường Giữ gìn đôi mắt sáng 2 Vệ sinh hằng ngày Bảo vệ bản thân Lập thời gian biểu 3 Tự tin khi giao tiếp Em là người lịch sự Em là người thân thiện Tổ chức, sắp xếp công việc hợp lí Hoàn thành Thực hiện nội xuất sắc quy lớp học nhiệm vụ được giao Lắng nghe và Tình thần chia sẻ hợp tác 4 Mong muốn của em Giao tiếp tích cực Yêu thương và chia sẻ Kĩ năng làm việc nhóm Nhiệm vụ học tập của em Tự đánh giá kết quả học HT Giải quyết Tạo cảm hứng tình huống học tập trong học tập Giải quyết vấn Tìm kiếm, xử đề lí thông tin hiệu quả trong học tập TỰ PHỤC VỤ, TỰ QUẢN GIAO TIẾP, HỢP TÁC LỚP 2 5 Tập trung để học tốt 6 Hỏi hiệu quả Chăm sóc bản Học cách thân tiết kiệm Ứng xử nơi công cộng Các loại hình thông minh Phương pháp tự học hiệu quả
II. GIỚI THIỆU VỀ NỘI DUNG CỦA BỘ SÁCH CHỦ ĐỀ BÀI LỚP 1 LỚP 2 LỚP 3 LỚP 5 Giữ gìn môi trường xung quanh xanh, sạch, đẹp Tham gia các HĐ của trường lớp CHĂM HỌC, CHĂM LÀM, TÍCH CỰC THAM GIA HĐXH 7 Học tập chuyên cần 8 Đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp Giúp đỡ bố mẹ, người Năng khiếu của thân em Em là đội viên xuất Hoạt động ngoại sắc khoá TỰ TIN, TỰ TRỌNG, TỰ CHỊU TRÁCH NHIỆM 9 Hoà nhập với môi trường mới Em là người xuất sắc Giúp em tự tin Bài học về lòng trung thực Hoài bão cuộc đời 10 Phát biểu xây dựng bài Nêu ý kiến cá nhân Khi em có lỗi Biết chịu trách nhiệm về bản thân Xây dựng nhân hiệu 11 Trả lại của rơi Lòng trung thực Rèn luyện tính kỉ luật Nhận thức bản thân Tinh thần đồng đội 12 Đi học đúng giờ Thực hiện nội quy trường lớp Lời hứa của em Sức mạnh của sự đoàn kết Kĩ năng phân công việc TRUNG THỰC, KỈ LUẬT, ĐOÀN KẾT YÊU GIA ĐÌNH, BẠN BÈ VÀ NHỮNG NGƯỜI KHÁC; YÊU TRƯỜNG LỚP, QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC 13 14 Học tập chuyên cần Đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp Góc học tập của em Cùng học, cùng chơi LỚP 4 Động viên, chăm sóc Quan tâm, giúp đỡ Lòng tự hào người khác Giới thiệu di tích lịch sử của quê hương, đất nước Lòng biết ơn Giời thiệu danh lam thắng cảnh của quê hương, đất nước Giới thiệu danh nhân của quê hương, đất nước Tạo lập môi trường thân thiện
II. GIỚI THIỆU VỀ NỘI DUNG CỦA BỘ SÁCH MỤC TIÊU: Kĩ năng, phẩm chất mà học sinh cần đạt được qua bài học. C U CHUYỆN: Mở đầu bài học, có ý nghĩa cuộc sống, chuẩn bị tâm thế vào bài học một cách tự nhiên, sinh động cho học sinh. CẤU TRÚC MỘT BÀI HỌC TRẢI NGHIỆM: Những yêu cầu về hoạt động nhóm hoặc cá nhân; yêu cầu xử lí tình huống, thực hiện bài tập, trò chơi, … liên quan đến nội dung bài học. BÀI HỌC: Những giá trị rút ra từ Câu chuyện và Trải nghiệm. Các bài học này không đòi hỏi các em phải thuộc lòng, chỉ cần hiểu và biết áp dụng vào cuộc sống hiện tại cũng như sau này một cách hiệu quả. ĐÁNH GIÁ, NHẬN XÉT: Gồm có phần tự đánh giá của mỗi học sinh và phần nhận xét của thầy cô giáo hoặc cha mẹ, anh chị, … về hiệu quả của bài học đối với bản thân học sinh.
III. HÌNH THỨC VÀ CÁCH THỨC TỔ CHỨC DẠY - HỌC 1. HÌNH THỨC DẠY - HỌC - Dạy học tích hợp nội dung thực hành kĩ năng sống vào các môn học: Đạo đức, Tiếng Việt, Tự nhiên và Xã hội, Lịch sử, Địa lí, … - Sử dụng một số nội dung ở sách Thực hành kĩ năng sống vào các buổi sinh hoạt Đội, sinh hoạt cuối tuần, sinh hoạt đầu giờ. - Phụ huynh có thể hướng dẫn con em mình rèn luyện kĩ năng sống ở nhà. - Học sinh có thể tự rèn luyện ở nhà. - Nếu có điều kiện có thể dạy học ở buổi học thứ hai. 2. CÁCH THỨC TỔ CHỨC DẠY - HỌC - Đối với những bài tích hợp toàn phần (những bài trùng nội dung với bài học của môn học chính) thì GV tổ chức dạy – học như 1 tiết dạy – học bình thường, tuy nhiên phải chú trọng việc tổ chức các hoạt động cho HS - Ví dụ: Bài 8 - Giúp đỡ bố mẹ và người thân trong sách Thực hành kĩ năng sống lớp 2 có thể được dạy tích hợp toàn phần trong bài 4 - Chăm làm việc nhà, SGK Đạo đức 2.
III. HÌNH THỨC VÀ CÁCH THỨC TỔ CHỨC DẠY - HỌC 2. CÁCH THỨC TỔ CHỨC DẠY - HỌC (tiếp theo) - Đối với những bài tích hợp một phần, GV nên lựa chọn nội dung phù hợp với từng mục trong bài học chính khoá để tích hợp. Nên đưa các hoạt động, các tình huống vào để cho HS thực hành. - Bộ sách Thực hành kĩ năng sống dành cho HS Tiểu học thiên về thực hành, chính vì vậy, những phương pháp dạy học mang lại hiệu quả là: động não, thảo luận nhóm, đóng vai, dự án, … - Một số điểm cần lưu ý: + Phần Câu chuyện không phải là nội dung chính mà chỉ là phần mở đầu bài học, có ý nghĩa cuộc sống, chuẩn bị tâm thế vào bài học một cách tự nhiên, sinh động cho học sinh. Vì vậy GV không nên tập trung quá nhiều thời gian cho phần này. + Phần Trải nghiệm là phần chính của bài học, thông qua các hoạt động trải nghiệm để rèn luyện kĩ năng cho các em. + Phần Bài học nên để cho HS tự rút ra sau khi nghe Câu chuyện và trải qua phần Trải nghiệm.
Tinh thần hợp tác (Bài 3 – Lớp 5, trang 12 - 15) Giáo viên giúp học sinh: Hiểu được lợi ích của việc hợp tác với người khác trong công việc. Tạo lập thói quen hợp tác với những người xung quanh. Giáo viên: - Sách Thực hành kĩ năng sống lớp 5, sách Hướng dẫn giảng dạy thực hành kĩ năng sống lớp 5, giáo án, bút dạ, phấn màu, tranh ảnh liên quan tới bài học. - Máy chiếu, máy tính, video hỗ trợ bài giảng (nếu có). Học sinh: Sách Thực hành kĩ năng sống lớp 5, bút viết, bút màu. Khẩu hiệu bài học: “Hợp tác – Đoàn kết”
Hoạt động Câu chuyện Giáo viên: Cho học sinh đọc thầm câu chuyện và mời một học sinh đứng lên đọc to, rõ ràng và biểu cảm cho cả lớp cùng nghe. Sau đó, giáo viên đặt câu hỏi cho học sinh theo tranh minh họa câu chuyện (ở cột bên). Tranh 1: Minh là học sinh như thế nào? Tranh 2: Cô giáo yêu cầu nhóm Minh làm gì? Tranh 3: Trong khi cả nhóm thảo luận, Minh đã có những hành động gì? Tranh 4: Vì sao Minh bị các bạn trong nhóm phê bình? Mời 1 – 2 bạn đứng lên đưa ra câu trả lời hoặc lấy ý kiến trả lời của cả lớp. Sau đó, giáo viên nhắc lại đáp án và liên hệ bài học thực tế cho học sinh. v Tranh 1: Hành động của Minh là chưa đúng. Vì thế, khi đến lớp, các em cần biết ứng xử đúng mực, thể hiện tinh thần đoàn kết với các bạn. v Tranh 2: Khi thảo luận nhóm, các em cần nghiêm túc thực hiện theo hướng dẫn của thầy cô. v Tranh 3: Bạn Minh chưa biết cách hợp tác với các bạn trong nhóm. Vì thế, khi làm việc nhóm, em cần thực hiện nghiêm túc, đóng góp ý kiến cùng các bạn trong đội. v Tranh 4: Em cần có sự đoàn kết, thể hiện tinh thần hợp tác với các bạn thì cả nhóm mới hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, bản thân em được các bạn trong nhóm yêu quý. Ghi chú
Hoạt động Ghi chú Trải nghiệm Bài tập 1 Giáo viên yêu cầu các thành viên Giáo viên: trong đội đưa ra ý Chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm 3 - 5 học sinh và cùng thảo luận, kiến của mình; tối trả lời 2 câu hỏi trong sách: thiểu mỗi người Mỗi nhóm, giáo viên mời một bạn đứng lên chia sẻ câu trả lời của cần đóng góp một nhóm mình? ý kiến. Tổng hợp, bổ sung, đánh giá và đưa ra kết luận: v Nhóm của Minh không hoàn thành bài tập vì Minh chưa biết cách hợp tác cùng các thành viên trong nhóm, lại còn trêu chọc các bạn. v Nếu là Minh, em sẽ nghiêm túc thảo luận, hăng say phát biểu, đóng góp ý kiến cùng với các bạn để nhóm hoàn thành bài tập. Học sinh: Lắng nghe và làm theo hướng dẫn của giáo viên.
Hoạt động Ghi chú Trải nghiệm Bài tập 2 Giáo viên: Cho học sinh đọc yêu cầu và làm bài trong 3 phút Mời 3 - 5 học sinh đứng lên chia sẻ với cả lớp đáp án của mình. Nhận xét và đưa ra đáp án đúng: v Học nhóm v Chơi cùng bạn v Động viên, khích lệ bạn v Cùng anh (chị, em) làm việc nhà Giáo viên gợi ý để học sinh có thể lựa chọn nhiều đáp án. Học sinh: Lắng nghe và làm theo hướng dẫn của giáo viên. Bài tập 3 Nếu còn thừa học sinh thì thầy/cô Hướng dẫn học sinh đọc nội dung và yêu cầu của trò chơi “Gỡ rối”. mời bạn đứng Chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm 6 bạn và hướng dẫn các nhóm quan sát các bạn chơi trò chơi như trong bài. Sau khi học sinh chơi xong, giáo viên hướng dẫn các em trả lời các câu khác chơi. Giáo viên: hỏi trong sách và mỗi nhóm, mời một em đứng lên đọc to đáp án của nhóm mình. Nhận xét, tổng kết và tuyên dương nhóm hoàn thành trong thời gian nhanh nhất, có tinh thần hợp tác tốt nhất. Học sinh: Làm theo yêu cầu của giáo viên.
Hoạt động Ghi chú Bài học Tinh thần hợp tác Giáo viên: Cho học sinh gấp sách lại và thảo luận theo nhóm câu hỏi: “Lợi ích và những việc em cần làm khi thể hiện tinh thần hợp tác với các bạn trong nhóm? ” Quan sát và khích lệ các em đưa ra càng nhiều ý tưởng càng tốt. Mỗi nhóm, giáo viên mời một em học sinh đứng lên đọc to đáp án của nhóm mình. v Tổng kết, nhận xét và khen ngợi những nhóm thảo luận nghiêm túc và có những đáp án chính xác. v Cho học sinh đọc thầm bài học: “Tinh thần hợp tác” trong sách Thực hành kĩ năng sống lớp 5, trang 14. v Hô to khẩu hiệu: “Hợp tác!” học sinh đồng thanh hô: “Đoàn kết!”. Giáo viên cho học sinh hô 3 - 5 lần. Học sinh: Làm theo yêu cầu của giáo viên. Giáo viên gợi ý để học sinh trả lời, không để học sinh trả lời: “Em không biết!”
Hoạt động Ghi chú Bài học Những điều cần tránh Giáo viên: - Cho học sinh gấp sách lại, đặt câu hỏi và mời 3 - 5 học sinh đứng lên trả lời. v Những điều các em cần tránh khi hợp tác với người khác? Ghi nhận ý kiến, đưa ra nhận xét và tổng kết: - Khi hợp tác, học nhóm với các bạn, em cần tránh: v Tạo bè phái, đánh nhau v Phản bác, chê bai ý kiến của bạn v Tìm điểm xấu của bạn v Ích kỉ, kiêu căng - Hô to khẩu hiệu: “Hợp tác!”, học sinh đồng thanh hô: “Đoàn kết!”. Giáo viên cho học sinh hô 3 - 5 lần. Học sinh: Làm theo yêu cầu của giáo viên.
Hoạt động Ghi chú Bài học Bí quyết giúp em hợp tác tốt với những người xung quanh: Giáo viên: Cho học sinh đọc phần bài học trong khoảng 3 phút. Mời 2 - 3 học sinh đứng lên đọc to, rõ ràng phần bài học. Nhận xét và đưa ra giải thích cho phần bài học bằng những ví dụ thực tế trong cuộc sống: v Đoàn kết, nhiệt tình giúp đỡ bạn gặp khó khăn, em sẽ được bạn bè, thầy cô và mọi người yêu quý. v Lắng nghe và tôn trọng ý kiến của các bạn khác giúp em thấu hiểu và tạo được sự đồng cảm, lòng tin của các bạn. v Ứng xử thân thiện với mọi người thể hiện em là người lịch sự. v Khi làm việc nhóm, em cần đề cao lợi ích của nhóm lên trên lợi ích cá nhân thì mới hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Từ đó, em sẽ được thầy cô, bạn bè và mọi người xung quanh tin tưởng, yêu quý. v Cả nhóm cùng sáng tạo sẽ giúp em phát huy tinh thần sáng tạo và học hỏi được nhiều điều từ các bạn trong nhóm. v Hô to khẩu hiệu: “Hợp tác!”, học sinh đồng thanh hô: “Đoàn kết!”. Giáo viên cho học sinh hô 3 - 5 lần. Học sinh: Làm theo yêu cầu của giáo viên.
Hoạt động Ghi chú Đánh giá - Nhận xét - Học sinh tự đánh giá v Giáo viên hướng dẫn học sinh tự đánh giá sự tiến bộ của bản thân bằng cách tô màu vào số bông hoa theo tiêu chí đánh giá trong bài. Giáo viên hướng dẫn học sinh nhận - Giáo viên, phụ huynh nhận xét trung thực về v Giáo viên ghi nhận xét về sự tiến bộ của học sinh về thái độ, kĩ sự thay đổi của bản thân trước và năng và hiểu biết kiến thức. sau khi học bài này. v Học sinh sử dụng bút màu (tùy chọn) tô màu vào hình bông hoa. v Hướng dẫn học sinh về nhà xin ý kiến nhận xét, đánh giá của phụ huynh.
IV. VIDEO TIẾT DẠY HỌC MINH HOẠ
HƯỚNG DẪN PHẦN ĐÁNH GIÁ, NHẬN XÉT - Giáo dục, rèn luyện tính trung thực trong đánh giá. - Tự thấy được sự tiến bộ, hoặc chưa tiến bộ của bản thân là một phần quan trọng trong phẩm chất của mỗi người. - Đánh giá sự tiến bộ để thấy bài học là cần thiết.
TR N TRỌNG CẢM ƠN
- Slides: 22