NG vn 8 GIAO AN NG PHAP HOC

NGÖÕ văn 8 GIAÙO AÙN NGÖÕ PHAÙP HOÏC KÌ I Giaùo vieân: Taï Lieân

Kieåm tra baøi cuõ HS 1 ? Daáu ngoaëc ñôn duøng ñeå laøm gì? Đánh dấu phần chú thích (giải thích, thuyết minh, bổ sung thêm) ? Dùng daáu ngoaëc ñôn đúng vaøo nhöõng caâu sau: a) Lan lôùp tröôûng lôùp 8 A coù moät gioïng haùt raát hay. b) Nam Cao 1915 - 1951 teân khai sinh laø Traàn Höõu Tri, queâ ôû phuû Lí Nhaân nay laø xaõ Hoøa Haäu, huyeän Lí Nhaân , tænh Haø Nam. a) Lan (lôùp tröôûng lôùp 8 A) coù moät gioïng haùt raát hay. b) Nam Cao (1915 - 1951) teân khai sinh laø Traàn Höõu Tri, queâ ôû phuû Lí Nhaân nay laø xaõ Hoøa Haäu, huyeän Lí Nhaân , tænh Haø Nam.

Kieåm tra baøi cuõ HS 2 ? Chöùc naêng cuûa daáu hai chaám duøng ñeå laøm gì? Đánh dấu (báo trước) phần giải thích, thuyết minh cho 1 phần trước đố. Đánh dấu (báo trước) lời dẫn trực tiếp (dùng với dấu ngoặc kép) hay lời đối thoại (dùng với dấu gạch ngang) ? Theâm daáu hai chaám vaøo caâu sau: - Phong Nha goàm hai boä phaän Ñoäng khoâ vaø Ñoäng nöôùc - Phong Nha goàm hai boä phaän: Ñoäng khoâ vaø Ñoäng nöôùc.

Tiết: 53

Tiết 53 Dấu ngoặc kép I. Công dụng 1) Ví dụ (sgk) 2) Nhận xét

1. VÝ dô : DÊu ngoÆc kÐp trong nh÷ng ®o¹n trÝch sau dïng ®Ó lµm g× ? a, B¶n “Tuyªn ng «n nh©n quyÒn vµ d©n quyÒn” cña c¸ch m¹ng Ph¸p n¨m 1791 còng nãi: “Ng êita sinh ra tù do vµ b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi vµ ph¶i lu «n ® îc tù do vµ b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi”. (Hå ChÝ Minh, Tuyªn ng «n ®éc lËp) kÐp dïng ®Ó ®¸nh dÊu tªn t¸c phÈm vµ lêi dÉn trùc DÊu ngoÆc b, Nh×n tiÕptõ xa , cÇu Long Biªn nh mét d¶i lôa uèn l înv¾t ngang s «ng Hång , nh ngthùc ra “ d¶i lôa” Êy nÆng tãi 17 ngh×n tÊn. ( Thóy Lan, CÇu Long Biªn chøng nh©n lÞch sö) DÊu ngoÆc kÐp dïng ®Ó ®¸nh dÊu tõ ng÷ ® îc hiÓu theo nghÜa ®Æc biÖt (nghÜa ® îc h×nh thµnh trªn c¬ së ph ¬ngthøc Èn dô). c, Tre víi ng êinh thÕ ®· mÊy ngh×n n¨m. Mét thÕ kØ “ v¨n minh” , “khai hãa” cña thùc d©n còng kh «ng lµm ra ® îc tÊc s¾t. Tre vÉn ph¶i cßn vÊt v¶ m·i víi ng êi. DÊu ngoÆc kÐp dïng ®Ó ®¸nh dÊu tõ (ng÷ mang hµmtre ý mØa ThÐp Míi, C©y ViÖt mai. lo¹t vë kÞch nh “Tay ng êi®µn bµ” , “Gi¸c ngé”, “Bªn kia s «ng d, Hµng Nam) §uèng”. . . ra ®êi. DÊu ngoÆc kÐp dïng ®Ó ®¸nh dÊu tªn c¸c vë (Ng÷ kÞch. v¨n 7, tËp hai )

Tiết 53 Dấu ngoặc kép I. Công dụng 1) Ví dụ 2) Nhận xét 3) Ghi nhôù: Daáu ngoaëc keùp duøng ñeå : _ Ñaùnh daáu töø ngöõ, caâu, ñoaïn daãn tröïc tieáp; _ Ñaùnh daáu töø ngöõ ñöôïc hieåu theo nghóa ñaëc bieät hay coù haøm yù mæa mai; _ Ñaùnh daáu teân taùc phaåm, tôø baùo, taäp san…ñöôïc daãn.

* C¸c lçi th ênggÆp liªn quan ®Õn dÊu ngoÆc kÐp (trÝch bµi lµm cña häc sinh): VÝ dô a: L·o H¹c lµ bøc tranh thu nhá cña n «ng th «n ViÖt Nam tr ícn¨m 1945. > ThiÕu dÊu ngoÆc kÐp ®¸nh dÊu tªn v¨n b¶n, g©y khã hiÓu. VÝ dô b: ChÞ DËu nãi víi chång: “Thµ ngåi tï. §Ó chóng nã lµm t×nh lµm téi m·i th× chÞ kh «ng chÞu ® îc” > Thừa dấu ngoÆc kÐp (dẫn sai). VÝ dô c: L·o kÓ con chã nh×n t «i nh muèn b¶o t «i r» ng l·o giµ tÖ l¾m, t «i ¨n ë víi l·o nh thÕ mµ l·o xö víi t «i nh thÕ nµy µ? > Bá dÊu ngoÆc kÐp, dÉn gi¸n tiÕp nh ngkh «ng thay ng «i nh©n x ng, g©y khã hiÓu.

Mét sè ®iÒu l uý: Trong v¨n b¶n in, tªn t¸c phÈm, tËp san… cã thÓ in ®Ëm, in nghiªng hoÆc g¹ch ch©n nh ng trong v¨n b¶n viÕt tay cÇn dïng dÊu ngoÆc kÐp ®Ó ®¸nh dÊu. Lêi dÉn trùc tiÕp phải ® îc ®Æt trong ngoÆc kÐp và cÇn chÝnh x¸c c¶ vÒ tõ ng÷, dÊu c©u. Khi chuyÓn tõ dÉn trùc tiÕp sang dÉn gi¸n tiÕp, kh «ng dïng dÊu ngoÆc kÐp vµ cÇn thay ®æi ng «i nh©n x ngphï hîp víi v¨n c¶nh.

II/ LUYEÄN TAÄP: * BT 1(142): Giaûi thích coâng duïng cuûa daáu ngoaëc keùp trong nhöõng ñoaïn trích sau: a) Noù cöù laøm in nhö noù traùch toâi; noù keâu ö öû, nhìn toâi, nhö muoán baûo toâi raèng: “ A! Laõo giaø teä laém! Toâi aên ôû vôùi laõo nhö theá maø laõo xöû vôùi toâi nhö theá naøy aø? ”. ( Nam Cao, Laõo Haïc) Ñaùnh daáu lôøi daãn tröïc tieáp ( lôøi con choù vaøng). b) Keát cuïc, anh chaøng “ haàu caän oâng lí” yeáu hôn chò chaøng con moïn, haén bò chò naøy tuùm toùc laúng cho moät caùi, ngaõ nhaøo ra theàm. (Ngoâ taát Toá, Taét ñeøn ) Ñaùnh daáu töø ngöõ duøng vôùi haøm yù mæa mai.

II/ LUYEÄN TAÄP: * BT 1(tiếp): Giaûi thích coâng duïng cuûa daáu ngoaëc keùp trong nhöõng ñoaïn trích sau: c) Hai tieáng “ em beù” maø coâ toâi ngaân daøi ra thaät ngoït, thaät roõ, quaû nhieân ñaõ xoaén chaët laáy taâm can toâi nhö yù coâ toâi muoán. (Nguyeân Hoàng, Nhöõng ngaøy thô aáu ) Ñaùnh daáu töø ngöõ ñöôïc daãn tröïc tieáp. d) Ñuøng moät caùi, hoï ( nhöõng ngöôøi baûn xöù) ñöôïc phong cho caùi danh hieäu toái cao laø “ chieán só baûo veä coâng lí vaø töï do”. ( Nguyeãn Aùi Quoác, Thueá maùu) Ñaùnh daáu töø ngöõ ñöôïc daãn tröïc tieáp vaø cuõng coù haøm yù mæa mai.

* BT 2 (143) : Haõy ñaët daáu hai chaám vaø daáu ngoaëc keùp vaøo choå thích hôïp ( coù ñieàu chænh chöõ vieát hoa trong tröôøng hôïp caàn thieát) vaø giaûi thích lí do ? a) Bieån vöøa treo leân, coù ngöôøi qua ñöôøng xem, cöôøi baûo _ Nhaø naøy xöa nay quen baùn caù öôn hay sao maø baây giôø phaûi ñeà bieån caù töôi ? Nhaø haøng nghe noùi, boû ngay chöõ töôi ñi. ( Treo bieån) b) Noù nhaäp taâm lôøi daïy cuûa chuù Tieán Leâ chaùu haõy veõ caùi gì thaân thuoäc nhaát vôùi chaùu. ( Taï Duy Anh, Böùc tranh cuûa em gaùi toâi)

* BT 2 (143) : Haõy ñaët daáu hai chaám vaø daáu ngoaëc keùp vaøo choå thích hôïp ( coù ñieàu chænh chöõ vieát hoa trong tröôøng hôïp caàn thieát) vaø giaûi thích lí do ? a) Bieån vöøa treo leân, coù ngöôøi qua ñöôøng xem, cöôøi baûo: _ Nhaø naøy xöa nay quen baùn “Caù öôn” hay sao maø baây giôø phaûi ñeà bieån “Caù töôi” ? Nhaø haøng nghe noùi, boû ngay chöõ “Töôi” ñi. ( Treo bieån) b) Noù nhaäp taâm lôøi daïy cuûa chuù Tieán Leâ: “Chaùu haõy veõ caùi gì thaân thuoäc nhaát vôùi chaùu”. ( Taï Duy Anh, Böùc tranh cuûa em gaùi toâi)

Baøi. taäp 3(143) ? Vì sao hai caâu coù yù nghóa gioáng nhau maø duøng nhöõng daáu caâu khaùc nhau? • a) Chuû tòch Hoà Chí Minh noùi : “Toâi chæ coù moät söï ham muoán, ham muoán toät baäc, laøm sao cho nöôùc ta ñöôïc hoaøn toaøn ñoäc laäp, daân ta ñöôïc hoaøn töï do , ñoàng baøo ta ai cuõng coù côm aên, aùo maëc, ai cuõng ñöôïc hoïc haønh. ” => Duøng daáu hai chaám vaø daáu ngoaëc keùp ñeå ñaùnh daáu lôøi daãn tröïc tieáp (daãn nguyeân vaên lôøi cuûa Chuû tòch Hoà Chí Minh ) • b) Chuû tòch Hoà Chí Minh noùi Ngöôøi chæ coù moät söï ham muoán, ham muoán toät baäc, laøm sao cho nöôùc ta ñöôïc hoaøn toaøn ñoäc laäp, daân ta ñöôïc hoaøn töï do, ñoàng baøo ta ai cuõng coù côm aên, aùo maëc, ai cuõng ñöôïc hoïc haønh. ÞKhoâng duøng daáu hai chaám vaø daáu ngoaëc keùp nhö treân vì caâu noùi Cña B¸c được daãn giaùn tieáp (khoâng daãn nguyeân vaên)

* Bài tập 4 (143) Viết 1 đoạn văn thuyết minh ngắn (từ 5 7 câu) có dùng dấu ngoặc đơn, dấu 2 chấm và dấu ngoặc kép. Giải thích công dụng của các loại dấu câu này trong đoạn văn đó.

vÒ nhµ 1. Học, hiểu nội dung bài học 2. Làm các BT còn lại (sgk 144 ) 3. Chuẩn bị bài: 4. 5. “Ôn luyện về dấu câu” theo các câu hỏi sgk