NDEKLER Birleik kesirleri tam sayl kesre evirme Kesir

İÇİNDEKİLER Birleşik kesirleri tam sayılı kesre çevirme Kesir ve Kesir çeşitleri Tam sayılı kesri bileşik kesre çevirme Kesirlerde sıralama Kesirlerde çıkarma işlemi Kesirlerde genişletme, sadeleştir me Kesirlerde toplama işlemi

1. KESİR VE KESİR ÇEŞİTLERİ 1)Kesir Kavramı Yandaki şekilde, bir daire iki eş parçaya bölünmüştür. Eş parçalardan biri boyanmıştır. Bu parçayı biçiminde gösterir ve “ikide bir” veya “bir bölü iki” diye okuruz.

Bir bütünün eş parçalarından birini veya birkaçını gösteren sayıya kesir sayısı denir. pay Kesir çizgisi payd a

2)KESİR ÇEŞİTLERİ a)Basit Kesir Payı paydasından küçük olan kesirlere denir.

b)Birleşik Kesir Payı paydasından büyük veya eşit olan kesirlere denir

3)Tamsayılı Kesir Bir sayma sayısıyla birlikte yazılan kesirlere denir.

Birleşik kesiri tamsayılı kesire çevirme Kesrini alalım. Kesrin payı paydasına bölünürse , bölüm 2, kalan 3 olur. Bu kalan, kesirlerinden 3 tanesini gösterir. Öyleyse, = yazılır 15 6 12 2 03 payda tam kısım pay

Eş bütünlerdeki boyalı kısımlar aynı büyüklüktedir. öyleyse ; =

Tamsayılı kesri birleşik kesire çevirme Tamsayılı kesri bileşik kesre çevirmek için, tam kısım payda ile çarpılır, bu çarpıma kesrin payı eklenerek bileşik kesirde paya yazılır. Tam sayılı kesrin paydası da bileşik kesirde payda olarak yazılır.

Eş büyüklükteki boyalı kısımlar aynı büyüklüktedir. öyleyse; =

2)KESİRLER ARASINDAKİ İLİŞKİLER a)Denk Kesirler Yukarıda aynı büyüklükteki iki bütünden 1. şekil 2 eş parçaya, 2. şekil 4 eş parçaya bölünmüştür. Boyalı parçalar şekillerin yarısı olduğundan, bunlara karşılık gelen ve kesirlerine denk kesirler deriz.

� Genişletme, bütünün bölündüğü eş parça sayısını katlayarak arttırmaktır. � Sadeleştirme, bütünü daha az sayıda eş parçaya bölmektir. = =

Kesirlerde Sıralama Paydaları eşit olan iki kesirden, payı büyük olan daha büyüktür. Öyleyse; <

Payları eşit olan iki kesirden, paydası küçük olan daha büyüktür. >

Kesirlerde Toplama İşlemi + = Paydaları eşit kesirler toplanırken paylar toplamı paya yazılır. Eşit payda da payda olarak yazılır.

Paydaları farklı kesirlerle toplama işlemi yapılırken önce paydalar eşitlenir. + = + (2) = + = =

Kesirlerde Çıkarma İşlemi = Paydaları eşit kesirlerde çıkarma işleminde farkın paydası, eksilen ile çıkanın paydasına eşittir.

Paydaları eşit olmayan kesirlerde çıkarma işlemi yapılırken önce paydalar eşitlenir. = _ (3) = =

Kazanımlar(5. sınıf kümeler konusu) Terimler: Bileşik kesir, tam sayılı kesir, denk kesir, sadeleştirme, genişletme 1)Birim kesirleri sıralar. 2)Tam sayılı kesri bileşik kesre, bileşik kesri tam sayılı kesre dönüştürür. 3)Kesirlerde işlemler; toplama ve çıkarma 4) Sadeleştirme ve genişletmenin kesrin değerini değiştirmeyeceğini anlar ve bir kesre denk olan kesirler oluşturur.