Natuurgidsencursus Midden Limburg Flora Theorie vertalen naar de

Natuurgidsencursus Midden Limburg Flora - Theorie vertalen naar de praktijk - Oefenen met begrippen * bast – schors * bijwortels – zijwortels * kroonblad – kelkblad * bladeren en blaadjes enz.

Inhoud van de presentatie 1 Indeling en naamgeving 2 Organen - hoofdorganen; morfologie en anatomie - afgeleide organen; morfologie 3 Fysiologie - fotosynthese - ademhaling - wortelvoeding 4 Voortplanting - geslachtelijk - ongeslachtelijk

Naamgeving en indeling plantenrijk Wetenschappelijke naam binaire nomenclatuur afgeleid van indeling plantenrijk Bijvoorbeeld: Lamium album = soortnaam Lamium = geslachtsnaam album = soortaanduiding (betekent wit)

Kenmerken hogere planten Bezitten: - bladeren, - stengels - wortels

Bladeren; functies -Fotosynthese (bladvoeding) -Gaswisseling -Verdamping (afkoeling)

Bladeren; bouw Aan een volledig blad onderscheiden we: bladschijf bladmoes bladsteel bladschede

Bladeren; nervatuur veernervig handnervig parallelnervig

Bladeren; randen gaaf gezaagd gekarteld getand gelobd gegolfd

Bladeren; bladstanden tegenoverstaand kruisgewijs bladrozet verspreid wortelrozet kransstandig wortelstandig

Bladeren; vormen Kijk naar de okselknop. Enkelvoudig blad Samengesteld blad met 10 blaadjes 10 tallig even geveerd

Bladeren; vormen Waar zit de grootste breedte? ovaal pijlvormig langwerpig lancetvormig eirond hartvormig ruitvormig spatelvormig waaiervormig lijnvormig naaldvormig niervormig

Bladeren; doorsnede

Bladeren; fotosynthese(koolstofassimilatie) (en verdamping)

Bladeren e. a. ; verbranding (dissimilatie)

Stengels; functies -Stevigheid -Transport -Bevestigen van andere organen -Bijzondere functies bijv opslag

Stengels; bouw

Stengels; bijzondere vormen wortelstokken stengelknollen uitlopers bollen

Stengels: transport (vaatbundels) Zeefvaten houtvaten Dalende sapstroom Water met glucose Van bladgroen Stijgende sapstroom Water met zouten Van wortels

Stengels (kruidachtig); Celgroei

Stengels (houtachtig); transport

Wortels; functies -Opname van bouwstoffen -Bevestigen van andere organen -Verankering -Bevestigen van andere organen - Bijzondere functies bijv opslag

wortelsels Hoofdwortelsels met zijwortels Bijwortelsel met zijwortels Functie wortel Video 2

Wortelharen 400 keer vergroot

A Ongeslachtelijke voortplanting nakomelingen komen van 1 ouderplant * natuurlijke * kunstmatige manieren B Geslachtelijke voortplanting uitwisseling van geslachtscellen tussen 2 individuen van dezelfde soort. IVN Helden Voortplanting

scheuren sporen IVN Helden Ongeslachtelijk voortplanting stekken Afleggen en aanaarden

Ongeslachtelijke voortplanting; IVN Helden celdeling knollen wortelstokken bollen

veredelen Uitlopers IVN Helden Ongeslachtelijke voortplanting; weefselkweek broedplantjes

De bouw van bloemen. IVN Helden Volledige bloem Onvolledige bloemen Naakte bloemen: geen bloembekleedsels Mannelijke bloemen: geen stampers Vrouwelijke bloemen: geen meeldraden Steriele bloemen: geen meeldraden en geen stampers

De bouw van volledige bloemen. Kelkbladeren: meestal groen Meeldraden Mannelijke geslachtsorganen Stamper: vrouwelijke geslachtsorganen IVN Helden Kroonbladeren: meestal gekleurd

Huizigheid IVN Helden 1 Huizig Mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant 2 Huizig Mannelijke en vrouwelijke bloemen op verschillende planten

De meeldraden. IVN Helden De meeldraden maken stuifmeelkorrels (dit is de ene helft om zaad te maken). De meeldraden bestaan uit twee onderdelen: Helmdraad (een soort stengeltje). Helmknop (hierin worden de stuifmeelkorrels gemaakt).

De stamper. 2 stijl: soort stengeltje 3 vruchtbeginsel met eicellen onderstandig of bovenstandig Eicellen (zaadbeginsels) groeien bij bevruchting uit tot zaad IVN Helden Onderdelen: 1 stempel: plakkerig uiteinde van de stamper voor het opvangen van stuifmeelkorrels (pollen)

Bestuiving IVN Helden Verplaatsen van stuifmeel van de helmknop naar de stempel. Kan leiden to bevruchting als het planten van dezelfde soort zijn. (dezelfde soortaanduiding)

Insectenbloemen Kenmerken van insectenbloemen: Grote bloemen. Gekleurde bloemen. Ruiken lekker. (maken geurstoffen) Maken nectar. De stuifmeelkorrels zijn ruw en plakkerig (hierdoor plakken ze beter aan insecten vast) Opmerking: Insecten zijn statisch (hierdoor houden ze stuifmeel tijdelijk vast) IVN Helden

Windbloemen. IVN Helden Kenmerken van windbloemen: Kleine bloemen. Geen speciale kleur bloemen, meestal groen. Geen lekkere geur. Geen nectar. Hele lange meeldraden. Maken heel veel stuifmeelkorrels. De stuifmeelkorrels zijn glad en licht zodat ze gemakkelijk met de wind mee zweven. De stempel is vaak erg groot (een soort handschoen/veer voor het opvangen van de stuifmeelkorrels)

Bloeiwijzen Manier waarop de bloemen aan de bloemstengel zitten Voorbeelden: - Enkel - Tros - Scherm - Hoofdjes - Pluim - Aar - Tuil IVN Helden

Het zaad. Bouw - 1 pluimpje - 2 stengeltje - 3 worteltje Indeling Vlezig: besvruchten steenvruchten Droog: nootvruchten Dopvruchten peulvruchten doosvruchten kokervruchten IVN Helden

Vruchten Een vrucht zit om de zaden heen en ontstaat uit het vruchtbeginsel. Indeling Vlezig: besvruchten steenvruchten Droog: nootvruchten dopvruchten peulvruchten doosvruchten kokervruchten IVN Helden

De kroonbladeren hebben hun werk gedaan en vallen eraf. Ook de meeldraden en kelkbladeren hoeven niets meer te doen en verschrompelen. Het vruchtbeginsel begint te groeien. In de zaadbeginsels worden zaadjes gemaakt. IVN Helden Na de bevruchting.

Hoe kan een plant zijn zaden verspreiden? Dit kan op verschillende manieren: Door de plant zelf. Door wind en water. Door dieren en mensen. IVN Helden Manieren van verspreiding.

Opdrachten wat je kunt doen aan de hand van een omgezaagde boom die je tijdens een excursie tegenkomt. Plak je ideeën op een flap. Kies een aantal planten en vul deze, met behulp van de zoekkaart, in. Zoek op tot welke familie de betreffende plant behoort. Vergelijk de plant met de familiekenmerken. IVN Helden Bedenk