NARODOWE WITO KONSTYTUCJI 3 MAJA Celem ustawy rzdowej

NARODOWE ŚWIĘTO KONSTYTUCJI 3 MAJA

• Celem ustawy rządowej miało być ratowanie Rzeczypospolitej, której terytorium zostało uszczuplone w wyniku I rozbioru przeprowadzonego przez Prusy, Austrię i Rosję w 1772 r. • 3 Maja 1791 roku Sejm Czteroletni uchwalił pierwszą w Europie i drugą na świecie ustawę zasadniczą. • Polska konstytucja jako pierwsza na starym kontynencie regulowała w nowoczesny sposób stosunki między władzą, a obywatelami. • Niestety nie udało się jej wprowadzić, ponieważ już 4 lata później nastąpił trzeci rozbiór Polski i nasz kraj na 123 lata zniknął z mapy Europy.

A co to jest konstytucja? Konstytucja 3 Maja 1791 r. została uchwalona przez Sejm Wielki, zwany również Czteroletnim. Była to najważniejsza reforma tego Sejmu. Autorami konstytucji był król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki oraz Hugo Kołłątaj. Konstytucja była Ustawą Rządową – regulowała prawa i obowiązki ogółu mieszkańców oraz zasady organizacji władzy państwowej.

Postanowienia konstytucji 3 maja 1791 r. Trójpodział władzy. Konstytucja tak naprawdę była Ustawą Rządową– regulowała prawa i obowiązki ogółu mieszkańców oraz zasady organizacji władzy państwowej. W tym rozumieniu tego słowa był pierwsza ustawą rządową w Europie, drugą na świecie (po amerykańskiej). Utrzymano unię polsko – litewską, została ona jednak zacieśniona. Władza została podzielona zgodnie z zasadą Monteskiusza na władzę ustawodawczą (stanowienie prawa), władzę wykonawczą (wykonywanie prawa) i władzę sądowniczą.

Konstytucja znosiła liberum veto • Co to jest liberum veto? Liberum veto była to zasada umożliwiająca na skutek protestu jednego posła zerwanie sejmu i uchylenie podjętych uchwał.

Konstytucja powstała aby: • osłabić pozycję magnaterii, pozbawiono praw wyborczych łatwo przekupną tzw. szlachtę gołotę, cenzus urodzenia został zastąpiony cenzusem majątkowym, • wzmocnić wojsko, ustalono, że liczebność armii wzrośnie do 100 tys. żołnierzy • usprawnić funkcjonowanie władzy, wprowadzono jej trójpodział • wzmocnić rolę sejmu (zniesiono liberum veto), zakazano konfederacji, powierzono mu pełnię władzy ustawodawczej, prawo uchwalania budżetu i kontrolę rządu,

Konstytucja powstała aby: • wzmocnić pozycję mieszczan, umożliwiono im nabywanie ziemi, nobilitację do tytułu szlacheckiego i sprawowanie urzędów, • usprawnić przekazywanie władzy, wprowadzono zasadę dziedziczenia tronu, likwidując wolną elekcję, • usprawnić sprawowanie władzy, powołano Straż Praw (odpowiednik rządu) z królem na czele i podległymi ministerstwami, • ujednolicić państwo, Rzeczpospolitą Obojga Narodów przekształcono w państwo unitarne (jednolite, wszystkie jednostki administracyjne wchodzące w skład państwa są tak samo zorganizowane i podporządkowane organom centralnym, które określają ich ustrój i właściwość)

Uchwalenie konstytucji • Nie da się ukryć, że Konstytucja została uchwalona nie do końca legalnie, • Dokonano tego podczas skonfederowanego Sejmu Wielkiego (nie obowiązywało liberum veto, by – jak zazwyczaj – głosowania nie zablokował przekupiony poseł), w asyście wojska, pod presją tłumów, • Uznano, że ważniejsze niż zachowanie parlamentarnych procedur jest przegłosowanie reform

Konstytucja 3 Maja 1791 roku – Jan Matejko Obraz namalowany w 1891 roku przez Jana Matejkę. Wymiary oryginału: 247 × 446 cm

FILM KONSTYTUCJA 3 MAJA HISTORIA PROSTO Z ZAMKU

Quiz wiedzy o Konstytucji 3 Maja

1. Data uchwalenia Konstytucji 3 Maja a) 1789 b) 1791 c) 1794

2. W jakich latach obowiązywała Konstytucja? a) 1789 -1794 b) 1791 -1793 c) 1794 -1795

3. W jakim mieście została uchwalona Konstytucja 3 Maja? a) Kraków b) Wilno c) Warszawa

4. Gdzie doszło do uchwalenia Konstytucji? a) Zamek Gedymina b) Zamek Królewski c) Wawel

5. Jaką najpopularniejszą nazwę stosuje się dla określenia ówczesnego państwa polskiego? a) Rzeczpospolita Obojga Narodów b) Rzeczpospolita Dwojga Narodów c) II Rzeczpospolita Polska

6. Konstytucja 3 Maja połączyła w jedno państwo a) Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie b) Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Białoruskie c) Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Ukraińskie

7. Jak tytułowano ówczesną głowę państwa? a) Naczelnik Państwa b) Król c) Prezydent Rzeczpospolite

8. Kto w okresie uchwalenia Konstytucji pełnił rolę głowy państwa? a) Tadeusz Kościuszko b) Józef Poniatowski c) Stanisław August Poniatowski

9. Jak zwykło nazywać się sejm, który uchwalił Konstytucję? a) Sejm Czwartej Kadencji b) Sejm Czteroletni c) Sejm Czterodniowy

10. Jaką zasadę wprowadziła Konstytucja 3 Maja? a) wolną elekcję b) monarchię dziedziczną c) demokrację szlachecką

11. Jaką zasadę zniosła Konstytucja 3 Maja? a) pańszczyznę b) Liberum Veto c) zależność króla od Sejmu

12. Które wydarzenie nastąpiło przed uchwaleniem Konstytucji? a) Zamach Majowy b) Konfederacja Targowicka c) Konfederacja Barska

13. Które z wydarzeń przyczyniło się do upadku postanowień konstytucji? a) Insurekcja Kościuszkowska b) Konfederacja Barska c) Konfederacja Targowicka

14. Co oznaczał trójpodział władzy, który wprowadziła Konstytucja 3 Maja? a) trójpodział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą b) trójpodział władzy między trzy warstwy społeczne mające prawo wyborcze c) podział władzy między głowę państwa, marszałka senatu i marszałka sejmu

15. Konstytucja wprowadziła. . . . jako dominujące wyznanie. a) prawosławie b) katolicyzm c) protestantyzm

16. Pod czyim zwierzchnictwem była ówczesna Rzeczpospolita? a) Stanów Zjednoczonych Ameryki b) Cesarstwa Rosyjskiego c) Królestwa Prus

17. Które państwo zdradziło wówczas Rzeczpospolitą? a) Stany Zjednoczone Ameryki b) Cesarstwo Rosyjskie c) Królestwo Prus

18. Które państwo dokonało zbrojnej napaści na Rzeczpospolitą w celu obalenia postanowień Konstytucji 3 Maja? a) Stany Zjednoczone Ameryki b) Cesarstwo Rosyjskie c) Królestwo Prus

19. Którą w kolejności w historii państwa polskiego była ustawa zasadnicza zwana Konstytucją 3 Maja? a) pierwszą b) drugą c) trzecią

20. Którą w kolejności w historii parlamentaryzmu europejskiego była ustawa zasadnicza zwana Konstytucją 3 Maja? a) pierwszą b) drugą c) trzecią

21. Którą w kolejności w historii parlamentaryzmu światowego była ustawa zasadnicza zwana Konstytucją 3 Maja? a) pierwszą b) drugą c) trzecią

22. Kiedy odsłonięto w Mińsku Mazowieckim pomnik upamiętniający Konstytucję 3 Maja? a) 1989 b) 1991 c) 1994

23. Kto był inicjatorem budowy pomnika Konstytucji 3 Maja w Mińsku Mazowieckim? a) Naczelnik Miasta Mińsk Mazowiecki b) Burmistrz Miasta Mińsk Mazowiecki c) Zarząd Cechu Rzemiosł Różnych w Mińsku Mazowieckim

24. Jaka inskrypcja widnieje na pomniku w Mińsku Mazowieckim upamiętniającym Konstytucję 3 Maja? a) Wszelka władza społeczności miejskiej początek swój bierze z woli Burmistrza b) Wszelka władza społeczności polskiej początek swój bierze z woli Naczelnika Państwa c) Wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli Narodu

25. Jaką nazwę nosi zwycięska bitwa obrońców Konstytucji? a) Bitwa pod Płowcami b) Bitwa pod Zieleńcami c) Bitwa o Konstytucję 3 Maja

26. Jakie i komu przyznawane jest odznaczenie związane z Konstytucją 3 Maja? a) Krzyż Obrońców Konstytucji - za zasługi w obronie każdej kolejnej konstytucji b) Order Virtuti Militari - dla żołnierzy za czyny chwalebne na polu walki c) Order Virtuti Civili - dla cywilów, obrońców najwybitniejszych cnót narodu

27. Kto otrzymał odznaczenie Order Virtuti Militari? a) Tadeusz Kościuszko b) Tadeusz Rejtan c) Tadeusz Soplica

28. Która ulica w Warszawie została nazwana na pamiątkę zwycięskiej bitwy w obronie postanowień Konstytucji 3 Maja? a) Ulica Płowiecka b) Aleja Zieleniecka c) Aleja 3 Maja

Odpowiedzi

Bibliografia • https: //sjp. pwn. pl/slowniki/liberum%20 veto. html • https: //zasadatrzech. slawekblotny. pl/wp-content/uploads/slawekblotny. pl-zasadatrzech-swiat-wokol-nas-trojpodzial-wladzy-2. jpg • https: //epodreczniki. pl/a/konstytucja-3 -maja/D 14 citl. TB • https: //pamiecpolski. archiwa. gov. pl/konstytucja-3 -maja-1791/ • https: //upload. wikimedia. org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Constitution_of_May_3 %2 C_1791_by_Jan_Matejko. PNG/1200 px. Constitution_of_May_3%2 C_1791_by_Jan_Matejko. PNG • http: //muzhp. pl/pl/c/588/stanislaw-august-poniatowski-i-konstytucja-3 -maja • https: //dzieciakiwdomu. pl/2018/05/konstytucja-3 -maja-materialy-dla-dzieci. html