NANTAI NVERSTES ULUSLARARASI HUKUK LE HUKUK LIKILERIII ktisadi

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI HUKUK İLE İÇ HUKUK İLIŞKILERI-II İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf. nisantasi. edu. tr NİŞANTAŞI ÜNİVERS İTESİ ©

ULUSLARARASI HUKUK İLE İÇ HUKUK İLIŞKILERI • Uluslararası hukukun iç hukuk düzeyleriyle ilişkileri, birinin ötekine göre yeri konusu incelenirken kurumsal düzeyde iki olasılık belirmektedir: Ya bu iki hukuk düzeni birbirlerinden bağımsız, ayrı iki düzeni oluşturmaktadır ya da birtakım farklılıklara rağmen her iki hukuk düzeni bir bütünün parçalarıdır. • Bu görüşleri açıklayan kuramlar aşağıdaki gibi: İkici (Dualiste) Görüş: Bu görüşe göre, uluslararası hukuk ile iç hukuk birbirinden farklı ve bağımsız iki ayrı hukuk düzenini oluşturmaktadırlar. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

ULUSLARARASI HUKUK İLE İÇ HUKUK İLIŞKILERI • Bunu şu iki nedene dayandırırlar: Birincisi, sözkonusu her iki hukuk düzeninin düzenledikleri toplumsal ilişkilerin değişik olmasıdır. Yani nedir, iç hukuk düzeni özellikle bireyler ya da bireylerin oluşturduğu tüzel kişiler arasındaki ilişkileri düzenlerken, uluslararası hukuk büyük ölçüde devletler arasındaki ilişkileri düzenler. • Buradan şunu da çıkarabiliriz: iç hukuk düzeninde bireyler ve tüzel kişiler devlete bağımlı hukuksal birimlerdir. Oysa uluslararası hukukta devletler birbirleri bakımından eşit durumdaki birimlerdir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

ULUSLARARASI HUKUK İLE İÇ HUKUK İLIŞKILERI • Başka bir deyişle, uluslararası hukuk birbirlerine karşı eşitlik ilişkisi içinde bulunan hukuk kişilerine yönelik kuralları kapsamaktadır; oysa iç hukukta devlet ile özel kişi arasındaki bir hukuki ilişkide (şayet bu ilişki idari meseleyse) devlet daha üstün olacatır. İkincisi, sözkonusu iki hukuk düzeninin kuralları büyük ölçüde değişik kaynaklardan doğmaktadır. • Sözgelimi, iç hukukta kuralları, üstün otorite olan devlet koyarken; uluslararası hukukta birbirine eşit devletler bir araya gelerek kural yaratırlar. Başka bir ifadeyle, kural koyma iç hukuk düzeninde bir tek taraflı irade ürünü iken uluslararası hukukta kural koyma bir ortak irade ürünüdür. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

ULUSLARARASI HUKUK İLE İÇ HUKUK İLIŞKILERI • Burada söylenmeli ki, bu kuralların kaynağından ortaya çıkan farklılık, bağlıyıcılığın dayanağını da etkilemektedir. Yani iç hukukta kuralların bağlayıcılığı yasa koyucunun iradesi üzerine oturmaktayken, uluslararası hukukta kuralların bağlayıcılığı Pacta sunt servanda ilkesi gereğidir. • Peki ikici görüşün bir devlet tarafından tam anlamıyla kabul edilmesi hangi sonuçları doğurur: Bir devletin ikici görüşü kesin çizgileriyle kabul ettiğini varsayarsak, o devletin iç hukukunda yarattığı kurallar, uluslararası hukukta etkiler doğurmayacaktır, bunun tam tersi yani, uluslararası hukukta oluşturduğu kuralların, kural nitelikleriyle iç hukukta hukuksal etkiler doğruması sözkonusu olmayacaktır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

KAYNAKÇA • Bu ders notunun oluşturulması sürecinde; • “Atalay, Ahmet Halûk (1997). Uluslararası Hukukun Oluşumu, İstanbul: Göçebe Yayınları, • Acer, Yücel ve Kaya, İbrahim (2010). Uluslararası Hukuk, Temel Ders Kitabı, Ankara: Usak Yayınları, • Pazarcı, Hüseyin (2011). Uluslararası Hukuk, Ankara: Turan Kitabevi”, kitaplarından yararlanılmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©