Nagroda Banku Handlowego w Warszawie S A za
Nagroda Banku Handlowego w Warszawie S. A. za szczególny wkład w rozwój nauki w sferze ekonomii i finansów XVIII edycja Konferencja ekonomiczna 1
Czy przystąpienie Polski do strefy euro może spowodować niestabilny boom i jak się przed nim uchronić? Michał Brzoza-Brzezina NBP & SGH
Plan prezentacji q Co to jest niestabilny boom? q Czy grozi on Polsce? q Jak się przed nim chronić? 3
Co to jest niestabilny boom? q Ubogi kraj wchodzący do strefy euro narażony jest na niestabilny boom Gwałtowny spadek stóp procentowych Wzrost popytu Wzrost kredytu, PKB i inflacji, bąble Utrata konkurencyjności, pęknięcie bąbli Spadek eksportu, konsumpcji, inwestycji Recesja q Poważny problem – źródło dzisiejszych problemów strefy euro q 3 projekty badawcze mające zgłębić to zagadnienie 4
Czy grozi on Polsce? q Badanie z 2004 r. : czy grozi nam boom kredytowy? q (Ówczesne) doświadczenia GR, IE, PT: tak, ale to nic strasznego q Model ekonometryczny: u nas będzie jeszcze mniejszy Realna stopa procentowa i realna dynamika kredytu w Portugalii (1985 -2004) 5 Symulacja realnej dynamiki kredytu w Polsce i na Węgrzech („ 0” – rok przystąpienia do strefy euro)
Czy grozi on Polsce? (2) q Późniejsze wydarzenia pokazują, że problem jest poważny q GR, IE, PT, ES, EE, LT, LV – bąble, głębokie nierównowagi, załamanie gospodarcze, problemy fiskalne Popyt krajowy w krajach bałtyckich („ 0” – rok usztywnienia kursu walutowego) 6 Rachunek obrotów bieżących w krajach bałtyckich („ 0” – rok usztywnienia kursu walutowego)
Jak się przed nim chronić? q Może instrumenty makroekonomiczne? q Badanie z 2010 r. (wsp. M. Kolasa, P. Jacquinot) q Duży model makroekonomiczny PL, EUR, USA, RŚw. q Scenariusz bazowy: spadek stóp procentowych i boom-bust q Instrumenty: wydatki rządowe, podatki, kurs walutowy q Najbardziej obiecująca rewaluacja kursu walutowego przed przystąpieniem do strefy euro 7
Symulacja wykorzystania rewaluacji kursu 8
Nowe instrumenty q Rewaluacja powinna pomóc w pierwszym etapie. A co jeśli nierównowagi pojawią się później? q Kryzys finansowy przynosi nowe instrumenty: § Poluzowanie ilościowe § Narzędzia polityki makroostrożnościowej q Badanie z 2012 r. (wsp. M. Kolasa, K. Makarski): Czy polityka makroostrożnościowa może zastąpić niezależną politykę pieniężną? 9
Polityka makroostrożnościowa a niestabilne boomy q Model: 2 kraje tworzą unię walutową, 2 sektory bankowe q Jedna polityka pieniężna (EBC), ale dwie polityki makroostrożnościowe q Asymetryczne wstrząsy (źródło niestabilności przy wspólnej polityce pieniężnej) q Dodatkowy instrument: LTV 10
Polityka makroostrożnościowa a niestabilne boomy w Unii 11
Wspólna vs. niezależna polityka makroostrożnościowa w Unii 12
Polityka makroostrożnościowa a niestabilne boomy q Wniosek: polityka makroostrożnościowa może stabilizować gospodarkę peryferyjną w unii walutowej q Może (w pewnym stopniu) zastąpić niezależną politykę pieniężną q Ale: musi być niezależna!!! Wspólna polityka nie załatwia sprawy 13
Podsumowanie q Przystąpienie do strefy euro może oznaczać dla Polski niestabilny boom q Można się przed nim bronić: § Rewaluacja § Polityka makroostrożnościowa q Trzeba o tym myśleć przed faktem 14
Nagroda Banku Handlowego w Warszawie S. A. za szczególny wkład w rozwój nauki w sferze ekonomii i finansów XVIII edycja Konferencja ekonomiczna 15
- Slides: 15