N 239 NAAT MHENDSLNDE HUKUKSAL YAKLAIMLAR VE ETK

  • Slides: 55
Download presentation
İNŞ 239 İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNDE HUKUKSAL YAKLAŞIMLAR VE ETİK Ders Notları-4 Doç. Dr. Serkan Kıvrak

İNŞ 239 İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNDE HUKUKSAL YAKLAŞIMLAR VE ETİK Ders Notları-4 Doç. Dr. Serkan Kıvrak

ETİK KOD NEDİR? ETİK KURALLAR VEYA PRENSİPLER ANLAMINDA KULLANILMAKTADIR. ALT MADDELERİ, YANİ ALT İLKELERİ

ETİK KOD NEDİR? ETİK KURALLAR VEYA PRENSİPLER ANLAMINDA KULLANILMAKTADIR. ALT MADDELERİ, YANİ ALT İLKELERİ VEYA PRENSİPLERİ BULUNDUĞU İÇİN BİR ÜST KAVRAM OLARAK KULLANILMAKTADIR.

ETİK KODLAR MÜHENDİSLERİN MESLEKLERİNİ İCRA EDERKEN SAHİP OLDUKLARI HAKLARI, GÖREVLERİ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ TANIMLAMAKTADIR.

ETİK KODLAR MÜHENDİSLERİN MESLEKLERİNİ İCRA EDERKEN SAHİP OLDUKLARI HAKLARI, GÖREVLERİ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ TANIMLAMAKTADIR.

 ETİK KODLAR, MESLEK HAYATIMIZDA KARŞILAŞACAĞIMIZ HER SORUNA DETAYLI BİR CEVAP VERMEYECEKTİR. ANCAK BU

ETİK KODLAR, MESLEK HAYATIMIZDA KARŞILAŞACAĞIMIZ HER SORUNA DETAYLI BİR CEVAP VERMEYECEKTİR. ANCAK BU KODLAR, TEMEL İLKELERİN ÇERÇEVESİNİ BELİRLEMEKTEDİR. ETİK KODLAR YENİ AHLAKİ VEYA MORAL KAVRAMLAR TARİF ETMEMEKTE YANİ HERKES TARAFINDAN KABUL EDİLEN MEVCUT ETİK DEĞERLER İÇERİSİNDE KALARAK KURALLAR BELİRLEMEKTEDİR.

ETİK KODLAR NE İŞE YARAR? 1 -)TOPLUMU KORUR 2 -)KILAVUZLUK YAPAR 3 -)ESİNLENME SAĞLAR

ETİK KODLAR NE İŞE YARAR? 1 -)TOPLUMU KORUR 2 -)KILAVUZLUK YAPAR 3 -)ESİNLENME SAĞLAR 4 -)ORTAK STANDARTLARI BELİRTİR 5 -)MESLEKİ SORUMLULUĞU DESTEKLER 6 -)KARŞILIKLI ANLAYIŞI DESTEKLER 7 -)MESLEK DİSİPLİNİ SAĞLAR

TARİHTE MÜHENDİSLİK UYGULAMALARI İLE İLGİLİ İLK ETİKSEL İÇERİKLİ YASALAR Hammurabi Kanunları, MÖ 1795 -1750

TARİHTE MÜHENDİSLİK UYGULAMALARI İLE İLGİLİ İLK ETİKSEL İÇERİKLİ YASALAR Hammurabi Kanunları, MÖ 1795 -1750 282 madde v (53. -56. ), (188. ), (228. – 233. ) ve (235. ) maddeleri bazı konularda günümüz mühendislik hizmetlerini andıran, o günlerdeki uygulamalardan doğan zararların tazmini ve verilecek cezaların ölçülerini belirtmektedir v

Hammurabi Kanunları v 229. Bir inşaatçı herhangi bir kişi için bir bina inşa eder

Hammurabi Kanunları v 229. Bir inşaatçı herhangi bir kişi için bir bina inşa eder ve bu binayı uygun bir şekilde yapmazsa ve onun inşa ettiği bina yıkılıp sahibini öldürürse inşaatı yapan öldürülür. v 230. Eğer bina ev sahibinin oğlunu öldürürse inşaatı yapanın da oğlu öldürülür. v 231. Bina sahibinin kölesini öldürürse evin sahibine köle için bir köle ödeme yapar.

Mühendislik Etiği İlkeleri v Muhendislik etiği ilkeleri ilk kez American Institute of Electrical Engineers

Mühendislik Etiği İlkeleri v Muhendislik etiği ilkeleri ilk kez American Institute of Electrical Engineers (AIEE) tarafından 1912 yılında geliştirildi v Etik ile ilgili problemlerde rehber niteliği taşıması v Etik kodları kanun değildir

Etik Kodlar v Aynı etik ikilem için farklı kişiler tarafından farklı sonuçların yorumlanması v

Etik Kodlar v Aynı etik ikilem için farklı kişiler tarafından farklı sonuçların yorumlanması v Örnek vakalarda en uygun davranışın hangisi olduğunu belirlemede öğrenciler için faydalı bir belge v İş yaşamı koşullarına bağlı olması ile periyodik olarak güncellenmekte

Etik Kodların Ortak Noktaları v Mühendisler, öncelikli olarak kamu sağlığı, güvenliği ve refahını gözetmek

Etik Kodların Ortak Noktaları v Mühendisler, öncelikli olarak kamu sağlığı, güvenliği ve refahını gözetmek durumundadır. Dolayısıyla etik kodların çoğunluğunda birinci ana ilke olarak benimsenmiştir. v Diğer yükümlülükler önem sırasına göre sıralanmıştır. Örneğin güvenlik, çıkar çatışmasından daha önemlidir.

Etik Kodların Kısıtlamaları v 1. Kodlar genel ve muğlak ifadeler ile sınırlıdır. Vakalar için

Etik Kodların Kısıtlamaları v 1. Kodlar genel ve muğlak ifadeler ile sınırlıdır. Vakalar için tüm durumlarda doğrudan uygulanamayabilir. Mühendislik gibi karmaşık bir meslekte ortaya çıkabilecek ahlaki sorunların tamamını kapsamlı olarak öngörmek mümkün değildir. v 2. Kodların farklı maddelerle birbiriyle çatışma ihtimali vardır. v 3. Profesyonel işlerin yürütülmesinde nihai ahlaki otorite olarak hizmet edemez. v 4. Kodlar mükemmel değildir ancak doğru yöndeki aşamalardır.

 MÜHENDİSLİK DİSİPLİNİ İÇERİSİNDE TEK BİR ETİK KOD TANIMI MEVCUT DEĞİLDİR. FARKLI MESLEK ODALARI

MÜHENDİSLİK DİSİPLİNİ İÇERİSİNDE TEK BİR ETİK KOD TANIMI MEVCUT DEĞİLDİR. FARKLI MESLEK ODALARI VEYA FARKLI KURULUŞLAR FARKLI KODLAR TANIMLAMAKTA VE YAYINLAMAKTADIR.

MÜHENDİSLER İÇİN ETİK KODLAR v. American Society of Civil Engineers (ASCE) Codes v. National

MÜHENDİSLER İÇİN ETİK KODLAR v. American Society of Civil Engineers (ASCE) Codes v. National Society of Professional Engineers (NSPE) Codes v. Japan Society of Civil Engineers v. TMMOB (Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği) Mesleki Davranış İlkeleri

ASCE Code of Ethics Fundamental Principles v Engineers uphold and advance the integrity, honor

ASCE Code of Ethics Fundamental Principles v Engineers uphold and advance the integrity, honor and dignity of the engineering profession by: I. using their knowledge and skill for the enhancement of human welfare; v II. being honest and impartial, and serving with fidelity the public, their employers and clients; v III. striving to increase the competence and prestige of the engineering profession; and v IV. supporting the professional and technical societies of their disciplines. v

ASCE Code of Ethics Fundamental Canons 1. Engineers shall hold paramount the safety, health

ASCE Code of Ethics Fundamental Canons 1. Engineers shall hold paramount the safety, health and welfare of the public in the performance of their professional duties. 2. Engineers shall perform services only in the areas of their competence. 3. Engineers shall issue public statements only in an objective and truthful manner. 4. Engineers shall act in professional matters for each employer or client as faithful agents or trustees, and shall avoid conflicts of interest.

ASCE Code of Ethics Fundamental Canons 5. Engineers shall build professional reputation on the

ASCE Code of Ethics Fundamental Canons 5. Engineers shall build professional reputation on the merit of their services and shall not compete unfairly with others. 6. Engineers shall act in such a manner as to uphold and enhance the honor, integrity and dignity of the profession. 7. Engineers shall continue their professional development throughout their careers and shall provide opportunities for the professional development of those engineers under their supervision.

NSPE (Ulusal Profesyonel Mühendisler Örgütü) ETİK KODLARI NSPE’NİN ALTI TEMEL İLKE VE BUNLARI AÇIKLAYAN

NSPE (Ulusal Profesyonel Mühendisler Örgütü) ETİK KODLARI NSPE’NİN ALTI TEMEL İLKE VE BUNLARI AÇIKLAYAN TOPLAM 48 ALT MADDEDEN OLUŞAN KOD SİSTEMİ MEVCUTTUR.

NSPE (Ulusal Profesyonel Mühendisler Örgütü) ETİK KODLARI NSPE etik kodları 3 bölüme ayrılmaktadır. İlk

NSPE (Ulusal Profesyonel Mühendisler Örgütü) ETİK KODLARI NSPE etik kodları 3 bölüme ayrılmaktadır. İlk bölümde 6 adet temel prensip verilmiştir. 2. bölümde bu temel prensiplerin nasıl uygulanması gerektiği maddelerle açıklanmıştır. 3. bölümde ise mühendislerin mesleki yükümlülükleri 9 madde ile açıklanmıştır

NSPE Etik Kodları Giriş Mühendislik değerli ve öğrenime açık bir meslektir. Mühendislik toplumdaki her

NSPE Etik Kodları Giriş Mühendislik değerli ve öğrenime açık bir meslektir. Mühendislik toplumdaki her insanın hayatına, yaşam kalitesini direkt ve hayati olarak temas etmesi sebebiyle bu mesleğe dahil olan kişilerden en yüksek düzeyde dürüstlük ve namusa uygun davranışlar sergilemeleri beklenmektedir. Dolayısıyla, mühendisler tarafından hizmet sunumunda dürüstlük, tarafsızlık, adalet, eşitlik bulunması elzemdir. Mühendislerin öncelikli olarak kamu sağlığı, güvenliği ve refahını korumaya yönelik çalışmalar gerçekleştirmesi gerekir. Toplum odaklı çalışma anlayışı ise ancak etik kodlara sadık kalınarak tesis edilebilir. v

NSPE Etik Kodları I. Ana İlkeler v. Mühendisler, mesleki görevlerini icra ederken aşağıdaki kurallara

NSPE Etik Kodları I. Ana İlkeler v. Mühendisler, mesleki görevlerini icra ederken aşağıdaki kurallara uymalıdır. v 1. Kamu sağlığı, güvenliği ve refahını gözetmek v 2. Sadece yetkinlikleri olan konularda hizmet sunmak v 3. Kamuoyunu bilgilendirirken doğru ve objektif olmak v 4. Çalıştıkları iş yerine, temsilcisi veya vekili oldukları müşterilerine daima sadık olmak v 5. Aldatıcı davranışlardan kaçınmak v 6. Mühendislik mesleğin şerefini, itibarını ve faydalılığını geliştirmek amacıyla haysiyetli, sorumluluk sahibi, etik ve yasa değerlerine sadık olmak.

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 1 Kamu Sağlığı, Güvenliği

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 1 Kamu Sağlığı, Güvenliği ve Refahını Gözetmek a. Mühendisler, hangi durum ve şart altında olursa olsun can veya mal kaybına yol açabilecek bir karar vermez, fakat böylesi bir durumda kalınırsa karardan etkilenebilecek kişi, kurum ve kuruluşları bilgilendirirler. b. Mühendisler, çalışmalarını yürürlükte olan yasal ve mesleki standartlara göre yaparlar. c. Mühendisler, yasal zorunluluk durumları haricinde müşterilerine ait proje bilgi, belge ve dokümanları başka kimselerle paylaşmazlar. d. Mühendisler hileli, namussuz iş yapan kişi veya şirketlerden isimlerini ve çalıştığı şirketi korurlar. e. Mühendisler, yasaya aykırı durumlar yaratabilecek herhangi bir mühendislik uygulamasına yardım ve yataklık etmezler. f. Mühendisler, kendisinin veya iş arkadaşlarının mühendislik etik kodlarına şiddet uygulayarak ihlal etmesine müsaade etmez, konu ilgili yetkilere durum hakkında bilgi verir. Bahsi geçen etik kod ihlali yasal suç teşkil ediyorsa savcılığa suç duyurusunda bulunurlar.

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 2 Sadece Yetkinlikleri Olan

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 2 Sadece Yetkinlikleri Olan Konularda Hizmet Sunmak a. Mühendisler, aldıkları eğitim veya deneyimleri sayesinde edindikleri yetkinlik konuları haricindeki konularda iş sözleşmesi yapmazlar. b. Mühendisler, gözetim veya kontrolünde hazırlanmamış yetkinliğinde şaibe bulunan kişilerin hazırladığı plan, proje veya dokümanlara imzasını atmazlar. c. Mühendisler, çalıştıkları projenin sorumluluğunu üstlenir, proje süresince hazırlanmış bilgi ve belgelerin gizliliğini sağlar, alt yüklenici veya diğer çalışma partnerlerinin de proje dokümanlarının gizliliğine riayet etmelerini sağlarlar.

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 3 Kamuoyunu Bilgilendirirken Sadece

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 3 Kamuoyunu Bilgilendirirken Sadece Doğru Ve Objektif Olmak a. Mühendisler, bilirkişilik yaparken, bir konu hakkında rapor hazırlarken ya da bir konu hakkında mesleki görüş beyan ederken doğru ve objektif olurlar. Açıklamalarında gereken tüm bilgi ve verileri geçerli zamanı belirterek yaparlar. b. Mühendisler, açıklamalarına konu olan duruma ilişkin gerçekleri, mesleki bilgilerini çarpıtmadan naklederler. c. Mühendisler, basın açıklamalarını veya kamuoyu duyurularında görüş beyan edilen konu hakkında menfaat kaygısı gütmezler, şahsi çıkarlarını ve çıkar odaklarını gözetmezler.

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 4 Çalıştıkları İş Yerine,

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 4 Çalıştıkları İş Yerine, Temsilcisi Veya Vekili Oldukları Müşterilerine Daima Sadık Olmak a. Mühendisler muhakemelerini veya hizmetlerini şaibeli olarak gösterecek potansiyel çıkar çatışmalarından kaçınırlar. b. Mühendisler, sorumlusu oldukları projelerdeki partnerleri ile şahsi çıkar ilişkisi geliştirmezler. c. Mühendisler, projenin işleyişinde haksız kolaylaştırıcı rol üstlenmek üzere gerçekleştirilen rica veya finansal yardımları reddederler. Hediye, ödül ikramiye vb. sunulan haksız ikramları nezaket kuralları çerçevesinde geri çevirirler. d. Mühendisler, devlete veya devlet iştiraklerinin bulunduğu projelerdeki mühendislik uygulamalarını icrası veya yönetimi sırasında çalıştığı şirket ve kendi menfaatlerini kamunun faydasına tercih etmezler, muhakemesinde objektif ve toplum odaklı bakışla faaliyetlerini gerçekleştirirler. e. Mühendisler, iş sahibinin talep ettiği yasaya uygun olmayan uygulamaları reddeder. Proje ve mühendislik uygulamalarını denetlemekle yetkili kurumların talep ettiği yasaya uygun taleplerini kabul eder ve ivedilikle icra ederler.

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 5 Aldatıcı Davranışlardan Kaçınmak

NSPE Etik Kodları II. Ana İlkelerin Uygulama Kuralları v 2. 5 Aldatıcı Davranışlardan Kaçınmak a. Mühendisler, ne kendilerinin ne de meslektaşlarının yetkinliklerini şaibeye sokmamak için bilgi ve belgelerde değişiklik yapmaz, evrakta sahtecilik yapmaz ve gerçeğe aykırı beyanatta bulunmazlar. İşvereninin, çalışanının, müşterisinin, çözüm ortaklarının, iş ortaklarının canını, malını ve itibarını korurlar. Yönettiği mühendislik hizmetlerine yönelik ödeme ve hak ediş düzenlerken adaletli olurlar. b. Mühendisler hizmet sunumunda karşılaştıklarını sıkıntıları çözmek ve işlerini güvence altına almak adına mülki ve idari birimlere doğrudan veya dolaylı olarak ilave ücret, rüşvet, hediye, ikram vb gayri yasal ve gayri etik davranışlarda bulunmazlar. İşin mevcudiyetini korumaya yönelik komisyon, yüzdelik pay vermez, simsarlık yaptırmazlar.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 1 İlişkilerinde En Üst Düzeyde Dürüst

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 1 İlişkilerinde En Üst Düzeyde Dürüst Ve Namuslu Olmak a. Mühendisler, hata yaptıkları zaman hatalarını kabul ederler. Gerçekleri çarpıtmaz veya değiştirmezler. b. Mühendisler, çalıştıkları projenin başarı olamayacağına inandığında samimice bunu müşterilerine ve çalışanlarına paylaşırlar. c. Mühendisler, iş yerinde sadece işlerine odaklanırlar. Başka kazanç ve fayda peşinde koşmazlar. Mesleki deneyimlerini paylaşmaya yönelik danışmanlık ve eğitim gibi bir hizmet sözleşmesi yaptıklarında bunu işverenlerine ve çalışanlarına bildirirler. d. Mühendisler, herhangi bir kişi veya firma hakkında yalan beyanda bulunmazlar, başkalarının işlerini almak için uğraşmazlar. e. Mühendisler, mesleğin itibar ve şerefine zeval getirecek şekilde kendi menfaatlerini kovalamazlar.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 2 Kamu Yararına Hizmet Etmeye Arzulu

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 2 Kamu Yararına Hizmet Etmeye Arzulu Olmak a. Mühendisler, yurttaşlık faaliyetlerine etkin katılırlar. Gençlerin mesleki gelişimlerine katkı sağlamaya yönelik faaliyetlere iştirak eder ve destekler. Toplum sağlığı, güvenliği ve refahını geliştirmeye yönelik sivil toplum faaliyetlerini desteklerler. b. Mühendisler, mühendislik uygulamalarında ulusal ve uluslar arası standartları gözetir. İşverenlerinin standartlar ve yasal mevzuatlara aykırı taleplerini cevaplamazlar. Bu gibi durumlarda yasal otoritelere konu hakkında bilgi vererek projeden çekilirler. c. Mühendisler, mühendislik konusunda toplumdaki bilgi seviyesinin ve başarının geliştirilmesine yönelik faaliyetlere katılırlar ve desteklerler. d. Mühendisler gelecek nesiller için sürdürülebilir bir çevre ve yaşam alanı tesis edilmesine yönelik tüm faaliyetleri benimserler, desteklerler ve yaygınlaştırırlar.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 3 Kamuyu Aldatmaya Yönelik Faaliyetlerden Kaçınmak

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 3 Kamuyu Aldatmaya Yönelik Faaliyetlerden Kaçınmak a. Mühendisler, kamuya yönelik açıklamalar gerçekleştirirken gerçeklik durumunu çarpıtmaz, datum ayıklama yapmaz gereken tüm bilgiyi objektif bir şekilde paylaşırlar. b. Mühendisler, liyakat bazlı istihdam sorulduğunda dürüst şekilde cevaplarlar. c. Mühendisler, durumları için görüş akademik çalışmalarda bulunduğu durumlarda, çalışmaya iştirak eden tüm akademisyenlerin, mühendislerin haklarını ve isimleri korurlar.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 4 Mahremiyete Saygılı Olmak a. Mühendisler,

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 4 Mahremiyete Saygılı Olmak a. Mühendisler, eski müşterileri, eski çalışanlarının ya da kamu iştiraklerinin mühendislik hizmetlerine yönelik kendisine sağladığı bilgi, belge ve dokümanların gizliliğini korurlar, üçüncü şahıslarla paylaşmazlar veya ifşa etmezler. b. Mühendisler, çalıştıkları proje ilgili alakası bulunan kişi, kurum ve kuruluşlarının hiçbiriyle mevcut proje dışında yeni iş ilişkileri ihtimali için haksız yere teşviklerde bulunmaz ve liyakatsiz istihdam edilmelere göz yummazlar.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 5 Mesleki Görevlerini Tarafsızca İcra Etmek

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 5 Mesleki Görevlerini Tarafsızca İcra Etmek a. Mühendisler, tedarikçi firmalardan eşantiyon, hediye, ödül, ikram vb tercih sebebinin rasyonel ve tarafsızlığını gölgeleyecek ekonomik değeri olan eşya veya hizmet almazlar. b. Mühendisler, projeler süresinde yüklenici veya müteahhitlerden eşantiyon, hediye, ödül, ikram vb uygulama esaslarında tarafsızlığını gölgeleyecek ekonomik değeri olan eşya veya hizmet almazlar.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 6 Meslektaşlarına ve İşyerine Saygı Duymak

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 6 Meslektaşlarına ve İşyerine Saygı Duymak a. Mühendisler, farklı disiplinlerde olsun ya da olmasın diğer meslektaşlarının muhakemelerini haksız yere etkilemeye yönelik ricalardan bulunmazlar, kendisine böyle ricalarda bulunulması durumunda nezaket kuralları çerçevesinde reddederler b. Mühendisler, maaşlı olarak çalıştığı işletmelerin politikalarına uygun olmaması durumunda başka projelerde kısmi süreli çalışma imkânlarını kabul etmezler. Şayet çalıştığı işletmenin politikalarına uygun olur ise kısmi süreli çalışma imkânlarını değerlendirebilirler. c. Mühendisler, kullanım ve yönetim imkânlarına sahip olduğu laboratuar, makine ekipman ve teçhizat gibi olanakları şahsi gayeleri için kullanmazlar, çalıştığı işletmenin gayeleri için kullanırlar.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 7 Mesleki itibarı Muhafaza Etmek ve

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 7 Mesleki itibarı Muhafaza Etmek ve Mesleki Başarıyı Desteklemek a. Mühendisler, doğrudan ya da dolaylı olarak mesleki itibarı zedelemeye yönelik art niyetli, zarar verici tutum ve davranışlardan sakınırlar. Meslektaşlarının da aynı hassasiyetle davranması için gayret gösterirler. Etik kurallara ve yasal mevzuata aykırı mühendislik uygulamaları yapan meslektaşlarını ikaz ederler, hatalar düzeltilmez ise ilgili yasal kuruluşa bildirimde bulunurlar. b. Mühendisler işe alım süreçleri esnasında kamu, yüksek öğretim ve sanayiye yönelik mesleki deneyim ve bilgilerini objektif olarak sunarak yeni mühendislerin istihdamı sırasında yapıcı ve objektif olarak katkı sağlarlar c. Mühendisler diğer tedarikçilerin ürünlerin mühendislik karşılaştırmalarını yapmaları gerekir.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 8 Mesleki Sorumluluklarına Sahip Çıkma a.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 8 Mesleki Sorumluluklarına Sahip Çıkma a. Mühendisler, sundukları hizmetlerin sorumluluğunu üstlenir. Hizmet sunumu sırasında dikkatsizlik veya ihmalden doğan zararları tazmin ederler. Yasal mevzuatlara uygun olarak çalışırlar. b. Mühendisler, başka kişi, kurum ve kuruluşların unvanını paravan olarak kullanmasına müsaade etmezler.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 9 Fikri Mülkiyete Saygılı Olmak a.

NSPE Etik Kodları III. Mesleki Yükümlülükler v 3. 9 Fikri Mülkiyete Saygılı Olmak a. Mühendisler, hizmet sunumu sırasında destek aldıkları çalışmaların müelliflerinin fikri mülkiyet haklarına saygılı olurlar. Başarıyı takdir etmek ve yaygınlaştırmak adına faydalı gördükleri çalışmaları alıntılarlar, müelliflerini belirtirler. b. Mühendisler, hizmet sunumunda ürettikleri bilgi, belge ve dokümanların mülkiyetinin müşteriye ait olduğunu bilirler ve müsaade almadan çoğaltmazlar veya arşivlemezler. c. Mühendisler, proje esnasında çalıştıklar diğer iş ortakları arasında bilgi, belge, çizim ve hesaplama dokümanlarının güvenlikli olarak dolaşım sağlamasından sorumludurlar, bu kapsamda müşterilerinin fikri mülkiyet haklarını çözüm ortakları arasında korurlar ve gizli kalmasını, izinsiz çoğaltılmamasını sağlarlar. d. Mühendisler, e. Mühendisler, fikri mülkiyet koruyucu yasalara ve uygulamalarına riayet ederler. mesleki yetkinlikleri ile iktifa etmeyip mesleki bilgi ve deneyimlerini sürekli geliştirmek için eğitim, kurs, panel, seminer başta olmak üzere gelişim olanaklarına aktif katılırlar. Yeni çıkan teknolojiler ve standartların güncel hallerini takip ederler. Kendini sürekli yeniler ve geleceğe hazırlarlar.

NSPE ÖRNEK VAKALAR v. NSPE etik kurallarının yorumlanması amacıyla ―NSPE Board of Ethical Review

NSPE ÖRNEK VAKALAR v. NSPE etik kurallarının yorumlanması amacıyla ―NSPE Board of Ethical Review (Etik İnceleme Kurulu) adlı kurulu kurmuştur. Bu kurula ikilemde kalan mühendisler, devlet görevlileri ya da toplumdan bireyler isim vermeden başlarından geçen vakayı anlatarak başvururlar. Değişik bölgelerden seçilen 7 profesyonel mühendis kurul üyeleri olarak önlerine gelen vakayı etik kurallar ışığında inceler ve tartışır. Bu süreçten sonra kurul yazılı bir rapor ile vakayı açıklar, varsa yapılan etik kural ihlallerini belirtir, konuyla ilgili soruları cevaplar ve bir sonuca varır.

NSPE ÖRNEK VAKALAR 2000 yılından itibaren yazılmış etik vakası raporları topluma ve mühendislere örnek

NSPE ÖRNEK VAKALAR 2000 yılından itibaren yazılmış etik vakası raporları topluma ve mühendislere örnek olması açısından NSPE’nin web sayfasında erişime açıktır (http: //www. nspe. org/resources/ethicsresources/board-of-ethical-review-cases). v. Vaka raporları hukuki platformda örnek teşkil etme amacı ve akademik ortamda uygulama demonstrasyon amacı ile kullanılabilmektedir.

EXAMPLE (Case No. 09 -10) Engineer A is the owner of ABC Engineering in

EXAMPLE (Case No. 09 -10) Engineer A is the owner of ABC Engineering in State P. Engineer X is the owner of XYZ Engineering in State Q. Engineer X is retained to provide engineering services for Client L located in State P for a project in State P. Client L is a former client of Engineer A’s firm. Engineer A learns that XYZ Engineering does not have a current certificate of authority to practice engineering in State P. v

EXAMPLE (Case No. 09 -10) Question: v. What are Engineer A’s ethical obligations under

EXAMPLE (Case No. 09 -10) Question: v. What are Engineer A’s ethical obligations under these facts? v

EXAMPLE References: v. Section (Case No. 09 -10) I. 4. - NSPE Code of

EXAMPLE References: v. Section (Case No. 09 -10) I. 4. - NSPE Code of Ethics: Engineers, in the fulfillment of their professional duties, shall act for each employer or client as faithful agents or trustees. v. Section II. 1. f. - NSPE Code of Ethics: Engineers having knowledge of any alleged violation of this Code shall report thereon to appropriate professional bodies and, when relevant, also to public authorities, and cooperate with the proper authorities in furnishing such information or assistance as may be required. v. Section III. 7. - NSPE Code of Ethics: Engineers shall not attempt to injure, maliciously or falsely, directly or indirectly, the professional reputation, prospects, practice, or employment of other engineers. Engineers who believe others are guilty of unethical or illegal practice shall present such information to the proper authority for action. v. Section III. 8. a. - NSPE Code of Ethics: Engineers shall conform with state registration laws in the practice of engineering.

EXAMPLE (Case No. 09 -10) While engineering is a profession, the practice of engineering,

EXAMPLE (Case No. 09 -10) While engineering is a profession, the practice of engineering, as with all professional pursuits, is also a business. As a business pursuit, engineers compete with one another for clients in order to maximize individual and firm profits.

EXAMPLE (Case No. 09 -10) The Board decided that if Review Engineer A determined

EXAMPLE (Case No. 09 -10) The Board decided that if Review Engineer A determined that Engineer B’s work is, or may be, in violation of state and local safety requirements and endangers public health, safety, and welfare, the appropriate action would be for Review Engineer A to immediately discuss these issues with Engineer B in an effort to seek clarification and early resolution of the issues.

EXAMPLE (Case No. 09 -10) When an engineer becomes aware of a violation of

EXAMPLE (Case No. 09 -10) When an engineer becomes aware of a violation of the state engineering licensure law, the engineer’s first ethical obligation may be to refrain from jumping to conclusions. Instead, a more prudent approach—both from an ethical and a collegial perspective—would be to communicate with the potentially offending engineer to obtain clarification regarding the matter in question.

EXAMPLE (Case No. 09 -10) Part of the discussion between Engineer A and Engineer

EXAMPLE (Case No. 09 -10) Part of the discussion between Engineer A and Engineer X would presumably include an explanation by Engineer A of the reasons for the certificate of authority requirement and that the failure by Engineer X to obtain the certificate of authority would impair Engineer X and his firm in their efforts to seek redress in the courts of State P, and might result in XYZ’s inability to enforce its contracts and obtain payment for engineering services. Assuming Engineer X is a reasonable and prudent individual, we believe Engineer A’s counsel to Engineer X would be all that would be necessary to convince Engineer X to take all appropriate steps to obtain the certificate of authority.

Conclusion (Case No. 09 -10) Engineer A should communicate with Engineer X to obtain

Conclusion (Case No. 09 -10) Engineer A should communicate with Engineer X to obtain clarification regarding the matter in question. If Engineer A is not sufficiently satisfied with Engineer X’s explanation, Engineer A may be required to report this matter to the state engineering licensure board.

EXAMPLE (Case No. 10 -2) Engineer A works as an employee for QRS Engineering

EXAMPLE (Case No. 10 -2) Engineer A works as an employee for QRS Engineering on a full time basis. Engineer A also has his own separate engineering practice in which he performs services that are also performed by QRS Engineering. Engineer A's work, including all client contacts, is done completely on his own time (evenings and weekends), using his own equipment and materials. Engineer A does not attempt to lure existing QRS Engineering clients to his engineering practice. The QRS Engineering Employee Handbook has no specific policy that addresses performing outside work, and Engineer A does not advise the firm of his outside practice. v

EXAMPLE (Case No. 10 -2) Question: v. Would it be ethical for Engineer A

EXAMPLE (Case No. 10 -2) Question: v. Would it be ethical for Engineer A to continue to perform engineering services in his own engineering practice in the manner indicated? v

EXAMPLE (Case No. 10 -2) References: v. Section I. 5. - NSPE Code of

EXAMPLE (Case No. 10 -2) References: v. Section I. 5. - NSPE Code of Ethics: Engineers, in the fulfillment of their professional duties, shall avoid deceptive acts. v. Section II. 4. a. - NSPE Code of Ethics: Engineers shall disclose all known or potential conflicts of interest that could influence or appear to influence their judgment or the quality of their services. v. Section III. 1. c. - NSPE Code of Ethics: Engineers shall not accept outside employment to the detriment of their regular work or interest. Before accepting any outside engineering employment, they will notify their employers.

EXAMPLE (Case No. 10 -2) The ethical issues involved in engineers performing services outside

EXAMPLE (Case No. 10 -2) The ethical issues involved in engineers performing services outside of regular employment has been an ongoing question for many years. There is a strong possibility that as a result of outside work, potential and actual conflicts could arise between the interests of the employer and the interests of the individual employed engineer, as well as ethical issues.

EXAMPLE (Case No. 10 -2) The facts that all client contacts are performed completely

EXAMPLE (Case No. 10 -2) The facts that all client contacts are performed completely on Engineer A's own time (evenings and weekends), using Engineer A's equipment and materials; that Engineer A does not attempt to lure existing QRS Engineering clients to his engineering practice; and that the QRS Engineering Employee Handbook contains no specific policy that addresses performing outside work do not establish a basis to justify Engineer A’s failure to advise QRS Engineering of his outside practice. It is clear that in the present case, Engineer A’s obligation was to clearly and unambiguously advise QRS Engineering of his outside activities.

Conclusion (Case No. 10 -2) It would be unethical for Engineer A to continue

Conclusion (Case No. 10 -2) It would be unethical for Engineer A to continue to perform engineering services in his own engineering practice in the manner indicated without clearly and unambiguously advising his full-time employer QRS Engineering.

EXAMPLE (Case No. 10 -3) Engineer A works for UVW Engineering. As part of

EXAMPLE (Case No. 10 -3) Engineer A works for UVW Engineering. As part of Engineer A’s activities and employment responsibilities on behalf of UVW Engineering, he attends various conferences and trade shows. While attending a recent conference and trade show at UVW Engineering’s expense, Engineer A won a door prize worth $5, 000. v

EXAMPLE (Case No. 10 -3) Question: v. Would it be ethical for Engineer A

EXAMPLE (Case No. 10 -3) Question: v. Would it be ethical for Engineer A to keep the door prize or is he required to remit the prize to UVW Engineering? v

References: v. Section II. 4. c. - NSPE Code of Ethics: Engineers shall not

References: v. Section II. 4. c. - NSPE Code of Ethics: Engineers shall not solicit or accept financial or other valuable consideration, directly or indirectly, from outside agents in connection with the work for which they are responsible. v. Section III. 5. b. - NSPE Code of Ethics: Engineers shall not accept commissions or allowances, directly or indirectly, from contractors or other parties dealing with clients or employers of the engineer in connection with work for which the engineer is responsible. v. Section III. 9. e. - NSPE Code of Ethics: Engineers shall continue their professional development throughout their careers and should keep current in their specialty fields by engaging in professional practice, participating in continuing education courses, reading in the technical literature, and attending professional meetings and seminars.

EXAMPLE (Case No. 10 -3) The present case did not involve a gift from

EXAMPLE (Case No. 10 -3) The present case did not involve a gift from vendor by which a conflict of interest could easily arise. Also, based upon the facts, the gift was not directed at Engineer A, but instead was a door prize apparently based solely upon chance and not any direct attempt to influence Engineer A or UVW Engineering. Having said that, the Board is also of the opinion that in view of the fact that Engineer A attended the educational event at the expense of UVW Engineering, Engineer A, as a representative of his employer, had an ethical obligation to, at a minimum, report and disclose the door prize to UVW Engineering.

Conclusion (Case No. 10 -3) Engineer A has an ethical obligation to, at a

Conclusion (Case No. 10 -3) Engineer A has an ethical obligation to, at a minimum, report the substantial door prize to UVW Engineering since Engineer A attended the educational event at the expense of UVW Engineering. The ultimate decision as to the best method of addressing this matter is solely between Engineer A and UVW Engineering.