MYOMA UTERI Hemire Gnl ESER Kadn Hast ve

MYOMA UTERI Hemşire Gönül ESER Kadın Hast. ve Doğum Sağlık Slayt Arşivi: http: //hastaneciyiz. blogspot. com

MYOMA UTERİ • MYOM NEDİR? • RİSK FAKTÖRLERİ • MYOM NEDENLERİ • MYOM ÇEŞİTLERİ • BELİRTİLERİ VE • ŞİKAYETLER MYOM TEDAVİSİ

MYOM NEDİR? • Myomlar rahim düz kaslarından • • • gelişen iyi huylu tümörlerdir Kadınlarda en sık rastlanan iyi huylu tümörlerdir. Doğurganlık çağındaki kadınların %20 -25 inde mevcuttur. En çok 50 li yaş gruplarındaki kadınlarda izlenmektedir.

RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR? • Hiç doğum yapmamış olmak • Yumurtlamanın olmamasına bağlı gelişen karşılanmamış östrojen yapımı • Obesite(ideal vücut ağırlığının üzerindeki her 10 kg için risk %10 artar) • Irk(beyaz kadınlarda siyah ırka göre 3, 9 kat daha sık görülmektedir) • Kalıtsal faktörler

MYOM NEDENLERİ NELERDİR? • Myom gelişimini • başlatan faktörler henüz kesin olarak bilinmemektedir ? Ancak myom gelişimi ile hormonların bağlantısı olduğunu gösteren kanıtlar vardır.

MYOM NEDENLERİ İLE HORMONLARIN İLİŞKİSİ-1 1. Ergenlik öncesi myom gelişimi çok 2. 3. nadirdir. En sık rastlandığı dönem yumurtlamanın bozulduğu, östrojen üretiminin karşılanmadığı menapoz öncesi kırklı yaşlardır. Menapozdan sonra myomların büyümeleri durur veya geriler.

MYOM NEDENLERİ İLE HORMONLARIN İLİŞKİSİ-2 4. Myomlara östrojen fazlalığına bağlı olarak gelişen diğer hastalıklar yani yumurtlama bozuklukları, hiperplazi(rahim iç duvarının kalınlaşması)ve polipler eşlik eder. 5. Myomlar kadınlık hormonlarında progesteronun yüksek olduğu gebelik döneminde hızlı büyürler. 6. Kadınlık hormonlarını baskılayan ve adeta menapoza benzer durum yaratan ilaçlar myomları küçültür.

MYOM ÇEŞİTLERİ NELERDİR? • Myomlar rahimin değişik bölgelerinde bulunabilir. • Rahimi tamamen büyüten myomlar olduğu gibi rahim boşluğuna uzanan myomlar, rahim duvarı dışına uzanan myomlar ve hem rahim duvarını kalınlaştıran hemde rahim boşluğuna doğru uzanan myomlar gelişebilir.

MYOM ÇEŞİTLERİ • Bazı hastalarda tek bir myom mevcutken • • bazılarında çok sayıda myom görülebilir. Myomlar çok büyük çaplara ulaşabilir ve bazı durumlarda göbeğe kadar uzanan büyüklükte bir tümör oluşturacak kadar büyürler. Myomların hızlı büyümesi durumunda myomların damarları ile beslenmesi bozulur ve myomlarda dejeneratif değişiklikler ortaya çıkar. Bu dejeneratif değişiklikler kendini özellikle ağrı ile ortaya çıkarır.

MYOM ÇEŞİTLERİ • Rahim boşluğuna doğru gelişen myomlar rahim • yüzeyini arttırdıkları ve düzensiz rahim duvarı dökülmelerine yol açtıkları için adet(regl) kanamalarının artması, uzaması veya düzensiz kanamalar olması şeklinde belirti verebilirler. Bazı myomlar rahim duvarına ince bir sap ile bağlıdırlar ve bu sapın kendi etrafında dönmesi(torsiyon) nedeniyle beslenmeleri bozulur ve ağrı gibi belirtiler verebilirler.

MYOMLARDA GÖRÜLEN BELİRTİ VE ŞİKAYETLER • Kadınlarda oldukça sık görülen myomlar her • • • zaman bir belirti vermeyebilir. Myomu olan kadınların sadece %20 -30’unda myoma bağlı şikayetler ortaya çıkar. Tüm myomların tedavi edilmesi gerekmemektedir. Myomların çoğunda 6 -12 ayda bir kadın doğum kontrollerinin yapılması gerekmektedir.

MYOM TEDAVİSİ ENDİKASYONLARI 1. Myoma bağlı olarak kanama, 2. 3. 4. ağrı veya mesane ve rektuma baskı olması Menapozda olan hastalarda myomda büyüme İdrar yollarına baskı ve idrar akışında güçlük ortaya çıkması Myomun kendi sapı etrafında dönmesi(torsiyon)

MYOM TEDAVİSİ ENDİKASYONLARI 5. Myoma bağlı olarak karın boşluğunda sıvı toplanması 6. Myomda dejeneratif değişikliklere bağlı olarak ortaya çıkan akut karın tablosu (bulantı , kusma, karında hassasiyet, gaz çıkarmada güçlük) 7. Rahim ağzından hazneye uzanan myom. 8. Myomun rahimi üç aylık gebelik büyüklüğüne kadar büyütmesi

MYOM TEDAVİSİ ENDİKASYONLARI 9. Çocuk olmasına myomun engel olduğu durumlar. Gebeliklerin %3’ünde gebelikle birlikte myomda tesbit edilir. Gebelikle birlikte myom bulunduğu hallerde myomun büyüklüğü, rahimde yerleşmiş olduğu yere bağlı düşükler, erken doğum, plasentanın erken ayrılması, doğum sonu kanama ve iltihaplanma ortaya çıkabilir.

MYOM TEDAVİSİ Myoma bağlı kanamalar uzun sürerse kansızlığa yol açabilir. Birçok myomlu kadının hastaneye geliş nedeni uzamış , artmış veya düzensizleşmiş adet kanamaları ve kansızlıktır. Çocuğu olmayan hastalardada myomlar myomun büyüklüğü, yerleşim yerine göre çocuk olmasını güçleştiren bir neden olarak karşımıza çıkabilir.

MYOM TEDAVİSİ Myomların tedavisi cerrahidir. Myom cerrahi tedavisi öncesinde kadınlık hormonları baskılayıp adeta bir menopoz yaratarak myom çapında küçülmeye neden olan bazı hormonal ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçların myomları küçültücü etkisi geçicidir, bu ilaçlar bırakıldıktan 6 ay sonra myomlar eski çaplarına dönerler. Bu nedenle bu ilaçlar ancak cerrahi girişim öncesi bu cerrahi girişimi kolaylaştıracaksa verilebilir.

MYOM TEDAVİSİ İlaçların menapoza ve menapozun getirdiği sorunlara ( ateş basması , uykusuzluk, haznede kuruluk, kemiklerde zayıflama vb) yol açmaları nedeniyle sürekli kullanımı mümkün değildir. Myomlar doğurganlığın korunmak istendiği ve myomun rahimi koruyarak çıkarılabilmesinin mümkün olduğu hallerde tek olarak çıkarılabilinir. (myomektomi)

MYOM TEDAVİSİ Bu işlem myomun yeri, büyüklüğü ve hastanın genel durumu gözönünde bulundurularak açık ameliyat ve endoskopik yöntemler kullanılarak gerçekleştirilebilinir. Çocuk olmaması nedeniyle myomlara cerrahi işlem uygulanılacak kişilerde cerrahinin getireceği yarar ile yan etkiler iyice karşılaştırılmalı ve ona göre ameliyata karar verilmelidir.

MYOM TEDAVİSİ Myomektomi ameliyatının istenmeyen etkileri rahim boşluğunda bozulma, yapışıklık veya karın içi yapışıklıklarla tüplerin etkilenmesidir. Bu nedenle myomu olan ve çocuk isteyen hastalarda ameliyat öncesi tetkikler titizlikle yapılmalı (ultrasonografi, hsg)ve ameliyatın yarar getireceği durumlarda cerrahi girişime karar verilmelidir.

MYOM TEDAVİSİ Doğurganlık çağını geçmiş veya daha fazla çocuk istemeyen hastalarda ve rahimin korunmasının mümkün olamayacağı ileri derecede büyük myomlarda rahimin tümüyle alınması gerekebilir. Rahimi alınan kadınlar eğer doğurganlık yaşlarında ise ve yumurtalıklarında herhangi bir anormallik yoksa yumurtalıklar ameliyat sırasında alınmaz ve bu hastalarda menopoz belirtileri ortaya çıkmaz.

MYOM TEDAVİSİ Hastaların çoğunda myomların zaman içerisinde kötü bir hastalığa dönüşeceğine dair korkular vardır. Myomlarda kanser gelişimi oldukça düşük bir ihtimaldir, bu nedenle tüm myomların operasyonuna gerek yoktur. Tüm kadınların 6 -12 ay aralıklarla düzenli bir şekilde kadın doğum muayenelerini yaptırmaları gerekmektedir.

HEMŞİRELİK BAKIMI – Kadın Doğum Servisine yatışı yaptırılan hastanın ilk önce vital bulgularını alıyoruz. Daha sonra anamnez ve rutin kanlarını alıyoruz. Hasta odasına götürülüp odası tanıtılır. Preop olarak hazırlayacağımız hastaya ilk önce yapılacak işlemler izah edilir. Hastaya gece 22’de ve sabah 06’da lavman yapılır. Yine gece ve sabah olmak üzere iki kez diazem tb. 5 mg. verilir.

HEMŞİRELİK BAKIMI • Hastaya 18’de oral laksatif verilir. Akşam yemeğini hastanın sulu yemesi söylenir. Gece 24’den sonra aç bırakılır. • Hasta ameliyata gitmeden önce antibiyotiği yapılır. Hastanın kıyafetleri çıkarılarak ameliyat gömleği giydirilir, takı , takma diş v. s. hasta yakınına teslim edilir.

HEMŞİRELİK BAKIMI • Hasta bayan personel eşliğinde ameliyathaneye gönderilir. • Postop ilk gününde hastanın vital bulguları sık takip edilir. İlk 2 saat 15 dakikada bir, ikinci 2 saat 30 dakikada bir, daha sonra saatlik takip edilir. • Hastanın kanama pet takibi çok önemlidir.

HEMŞİRELİK BAKIMI • Saat başı hastanın pedi kontrol edilerek kirlenen pedler biriktirilir, böylece hastanın kanama kontrolü yapılmış olur.

TEDAVİSİ: • Tedavisi için hastaya antibiyotik, analjezik, antiemetik ve kanaması için meterjin ampul başlanır. • Hasta ilk gün oral almadığı için mayi desteği verilir , idrar çıkışı takip edilerek mayisi arttırılabilir. • Hastanın postop 1. gününde antibiyotik ve analjezik tedavisi devam eder.

TEDAVİSİ: • Hasta mobilize edilir. RI ile orale başlar. Tolare ederse R 2’ ye geçilir. Sondası postop 2. gününde çıkarılır. • Hastanın bir problemi yoksa 2. gün taburcu edilir. • Taburcu edilirken hastaya evde yapması gerekenleri anlatan bir broşür verilir.

ÖNERİLER: • Ayrıca hastaya evde yapması gerekenlerde anlatılır. • Bir hafta sonra banyo yapabileceği , vaginada ve ameliyat yerinde kokulu akıntı , kızarıklık ve ateş olursa hemen hastaneye başvurması gerektiği anlatılır. • Problemi olmayan hastaya 40 gün sonra poliklinik konrolü önerilir.

ÖNERİLER • Ameliyatta çıkarılan myom patolojiye gönderilir, hastaya patoloji raporunu takip edip sonuç çıkınca doktoruna başvurması söylenir.

HEMŞİRELİK BAKIMI • Hasta N. Ö. • Yaş: 40 • Bekar • ŞİKAYETLERİ: Sağ arka yanda ağrı, sağ kasıkta kasılma, adet düzensizliği ilk 3 -4 gün kanama miktarında artış • İLETİŞİM: Kopere, bir problemi yok

HEMŞİRELİK BAKIMI • SOLUNUM: N. Ö sıkıntısı olmadığını • • söylüyor. N. Ö’nün sigara içme öyküsü olduğu için Göğüs hastalıkları poliklıniği N. Ö’ye ventolin nebul 4*1, oksijen inhalasyonu başlamış. İki gündür tedavisi devam ediyor. YEME-İÇME: N. Ö. postop birinci gününde olduğu için R 1 aliyor. BEDEN ISISI: Patolojik bir problemi yok.

HEMŞİRELİK BAKIMI: • BOŞALTIM: Gaz çıkışı var henüz gaita çıkışı yok, • • • N. Ö. idrar çıkışının sık olduğunu tarif ediyor, idrarda yanması yok, idrar rengi berrak. HAREKET: Yatağa yatarken ve kalkarken zorlanma hissediyor yürürken ilk 15 -20 adımdan sonra açıldığını söylüyor. N. Ö cinselliğini ifade etmede sıkıntısı olmadığını söylüyor. Odadan memnun boş zamanlarında kitap okuyor.

HEMŞİRELİK BAKIMI • ÖLÜM: N. Ö. hastaneye yattığı günden buyana hiç • ölüm korkusu duymamış. Ameliyata giderkende ameliyatın biran önce olup bitmesini istemiş. UYKU: Düzensiz olduğunu söylüyor, 1, 5 ay önce antidepresan ilaç kullanıyormuş 20 gün önce ilacı kendi isteğiyle bırakmış. Şu anda arasıra ortaya çıkan ağrılardan dolayı bazen uyuyamıyormuş

MYOM UTERI TEŞEKKÜRLER… HAZIRLAYAN VE SUNAN : GÖNÜL ESER Sağlık Slayt Arşivi: http: //hastaneciyiz. blogspot. com