Motivasyonun Tanm Motivasyon Bir kiinin bir hedefe ulamak
Motivasyonun Tanımı • Motivasyon: Bir kişinin bir hedefe ulaşmak için göstermiş olduğu tutarlılık, hedef ve azim sürecidir.
İlk Motivasyon Teorileri • İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi • İhtiyaçlar Hiyerarşisi: Abraham Maslow’un oluşturmuş olduğu ihtiyaçlar teorisindeki beş temel güdü –fizyolojik, güvenlik, sosyal, saygınlık ve kendini gerçekleştirme– bunlardan biri kısmen tatmin edildiğinde bir üst basamaktaki güdü etkin hâle gelmektedir.
Teori X ve Teori Y • X Teorisi: Çalışanların doğal olarak işten kaçındıklarına, tembel ve sorumluluk almak istemedikleri ve performans göstermeleri için zorlanmaları gerekliliğini savunan varsayım. • Y Teorisi: Çalışanların işi oyun oynamak ya da dinlenmek kadar doğal algıladıkları, sorumluluk üstlendikleri ve kendilerini kontrol ettikleri varsayımı.
Çift Faktör Teorisi • Çift Faktör Teorisi: İçsel faktörlerin iş tatmini ile ilişkili olduğu ve dış faktörlerin tatminsizlik yarattığını öne süren teori aynı zamanda hijyen motivasyon teorisi olarak da adlandırılır.
Mc. Celland’nin İhtiyaçlar Teorisi • Mc. Clelland’ın ihtiyaçlar hiyerarşisi teorisi: • Başarı İhtiyacı (n. Ach) gelişme güdüsü, belirlenmiş bir takım standartlara ulaşma, başarma arzusudur. • Güç İhtiyacı (n. Pow) diğerlerini etkileyerek belirli bir yönde davranmalarını sağlamaktır. • İlişki İhtiyacı (n. Aff) diğerleri ile yakın samimi ilişkiler kurma güdüsüdür.
Başarı güdüsü yüksek Patricia Woertz ileri düzeyde kişisel sorumluluk gerektiren işlerle motive olmaktadır. Bugün kendisi bir yiyecek işleme firması olan Archer Daniels Midland’ın CEO’su, başkanı ve yönetim kurulu üyesidir.
Modern Motivasyon Teorileri • Öz Kararlılık Teorisi: İçsel motivasyon faktörlerinin faydaları ve dışsal motivasyon faktörlerin zararı ile ilgili teori. • Bilişsel Değerleme Teorisi: Öz kararlılık teorisinin bir versiyonu olan bilişsel değerleme teorisi daha önce içsel olarak ödüllendirilen davranışların bir başkasının kontrolündeki dışsal ödüllendirmeye dönüştüğünde genel motivasyon düzeyinin azaldığını vurgulamaktadır.
Hedef Belirleme Teorisi • Hedef Belirleme Teorisi: Özel ve zor hedeflerin geribildirim ile daha yüksek performansa yol açtığını öne süren teori.
Hyundai Motor Fabrikası’nın yönetim kurulu başkanı Chun Mongkoo’nun, çalışanları kuvvetli bir biçimde motive etmek için belirgin olarak zorlu bir hedefinin olduğu bilinmektedir.
Hedef Belirlemeyi Uygulamak
Öz Yetkinlik Teorisi • Öz Yetkinlik: Kişinin bir görevi yerine getirebilme gücüne ilişkin inancını tanımlamaktadır.
Pekiştirme Teorisi • Pekiştirme Teorisi: Davranışın kendi sonuçlarının bir fonksiyonu olduğunu öne süren bir teorisidir.
Eşitlik Teorisi / Örgütsel Adalet • Eşitlik Teorisi: Bireylerin işleri ile ilgili girdi ve çıktıları diğer çalışanların girdi ve çıktılarıyla karşılaştırıp herhangi bir eşitsizliği ortadan kaldırmaya yönelik tepki vereceklerini söyleyen teori.
• Örgütsel Adalet: Dağıtım, prosedür ve etkileşim adaletinden oluşan, iş yerindeki adalet ile ilgili genel algı. • Dağıtım Adaleti: Miktarın algılanan adaleti ve ödüllerin bireyler arasındaki paylaşımı. • Prosedür Adaleti: Ödüllerin dağıtımını belirlemek için kullanılan sürecin adaletine ilişkin algı. • Etkileşimsel Adalet: Bireyin kendisine itibarlı, ilgili ve saygılı bir şekilde davranılmasına ilişkin algı.
Beklenti Teorisi • Beklenti Teorisi: Belirli bir yönde davranış eğilimini, davranışın sonucuna ilişkin beklenti ve sonucun birey için çekiciliğine bağlı olduğunu belirten teori.
Çağdaş Motivasyon Teorilerinin Entegrasyonu
- Slides: 25