Motivasyon le Performansn Ykseltilmesi Bir makina ya da
• Motivasyon İle Performansın Yükseltilmesi • Bir makina ya da cihazın verimini kolayca ölçebilir ya da hesaplayabiliriz. Hangi girdi için ölçme yapıyorsak, üreteceği sayısal çıktı bellidir ve aksi bir durum yoksa bunu alabiliriz. Oysa insan için öyle midir? • Duygusal durumu ile ilgili olarak bir gün yüzde yüz performans gösterirken, başka bir gün, ya da bir başka an birden bire sıfıra inebiliyor. Öfkeye kapılıp çekip gidebiliyor. Zaman zaman eyvallahı yoktur. Bazı durumlarda sonucun nereye varacağını bile düşünmez.
• Motivasyon Sağlayıcılar • Motivasyonu, insanın sahip olduğu kaynakları belli bir amaç yönünde harekete geçiren enerji ya da güdü olarak tanımlarsak, içerden kaynaklandığı açıktır. Motivasyon akıldan çok kalbin işlevidir. Heves, istek, arzu, dürtü, haslet sözcükleri ile de yakın anlamlıdır. İçsel motivasyon ve dışsal motivasyon olarak ikiye ayrılıyor • İnsanlar çalışmak, bir şeyler yapmak isterler. İşe motive olmuş halde gelir ve ellerinden gelenin en iyisini yapmayı isterler. • Çalışma motivasyonu insanın kendi içinde vardır.
İşgörenlerin davranışları dört temel faktöre bağlıdır. İnsanlar işlerini iyi yapmayı istemelidir. İşini nasıl yapacağını bilmeli ya da öğrenecek yetenekte olmalıdır Yapmak zorunda olduğu şeyleri ve çalışmasının hangi standartlara göre ölçüleceğini anlamalıdır. • İyi bir performans göstermesini önleyecek engeller bulunmamalıdır. Bu engellerin en önemlileri, çoğunlukla yöneticilerden kaynaklanır. Kimi yöneticiler elemanlarından olanaksız taleplerde bulunur, kimileri de hiçbir talepte bulunmaz. Bir çok yönetici elemanlarına işlerini yapabilmeleri için gerekli kaynakları sağlamaz. Bazıları beklentilerinde tutarlı değildir sık değiştirir, bazıları da gereğinden fazla tutarlıdır, beklentilerini değişen koşullara uydurmayı başaramaz. • •
• Sizin rolünüz, elemanları yönlendirmek ve denetlemektir. Ama bunu yaparken, bütün ayrıntılara müdahale etmemeye, Onların işini kendiniz yapmamaya, Sorunları onların yerine çözmeye asla kalkmamalısınız. Onların sorunları çözmesini teşvik ediniz. İnsanların yapabileceklerinin en iyisini yapması bağımsızca karar verebilmeleri, özerk hareket etmeleri ve kendilerine güvenmeleri ile mümkündür. • Çalışanların çalışmalarını denetlemek, sorunların kriz haline gelmesini önlemek için zorunludur. Böylece amaçlardan ve standartlardan sapma olduğunu gördüğünüz zaman tepkisel önlemler almak yerine, sorunun üzerine etkin bir şekilde gidebilirsiniz. Yönetici olarak sorumluluğunuz da zaten bunu gerektirir.
• • • İhtiyaçlar Fizyolojik ihtiyaçlar ( açlık, susuzluk) Güvenlik ihtiyacı ( barınma, korunma ) Toplumsal ihtiyaçlar( Sevgi, ait olma) Benlik ihtiyacı ( Kendine değer verme, başarı) ve Kendini gerçekleştirme
• Motivasyon ve Ödül : • Performansın ödüllendirilmesi, motivasyon yaklaşımları içinde en çok bilinenidir. Aynı zamanda da en çok ihmal edilenidir. İnsanlar iyi çalıştıkları için ödüllendirildiklerinde, daha sıkı ve etkin bir şekilde çalışırlar. • İnsanların yaptıkları iş karşılığında bekledikleri kazanç ne kadar değerliyse genellikle o kadar iyi çalışırlar. Bütün motivasyon kuramları ihtiyaçlarla, bunların karşılanmasıyla, insanların ödüllendirilmesi, teşvik edilmesiyle ilgili. • Bir çok insan için paradan daha değerli ödüller var. Örneğin: taktir, teşvik, tanınma, övgü, güç, aidiyet, güvenlik, statü gibi ödüller, bazıları için paradan daha önemli olabiliyor.
• Örneğin; tüm personelin nüfus kaydı elinizde hepsinin doğum gününü biliyorsunuz. Doğum günü gelenleri hatırlamak işi aksatmadan, küçük kutlamalar yapmak o günü renklendirmek olumlu bir hava yaratacaktır
• Yaptığı işten ve çalışma ortamından memnun olan çalışan, hizmet verdiği müşteriye de aynı mutluluğu ve sıcaklığı yansıtıyor. • Güler yüzlü ve işine bağlı iç müşterilerinden oluşan şirket, dışarıdaki müşterilerine de olumlu mesajlar veriyor ve dışarıdaki imajını olumlu etkiliyor.
• Yöneticiler bazı rolleri üstlenirler ve bu roller biriyle ilişkilidir ve birbirini tamamlamaktadır. Bu rolleri 3 ana başlık halinde toplayabiliriz. • 1. Temsil Etme: • Bütün yöneticiler, organizasyonlarının temsilcisidirler. Hatta bazı kurumlarda yöneticiler sadece semboliktirler. Hukuki ve sosyal görevler üstlenmişlerdir. Organizasyonun uzun vadeli stratejik anlaşmalarını imzalamak, kuruluşun misyonunu belirlemek ve bu konuda yurt içi, yurt dışı mercilere açıklama yapmak yöneticinin özelliğidir. İşe alma, eğitme, motivasyon ve disipline etme, bazen yurt dışı organizasyonlarla bağlantı kurma, işletmeyi temsil eden kişi olarak ortak anlaşmalar yapma bu kuruluşlarla yakın ilişkiler kurma temsil etme rolünü oluşturmaktadır.
• 2. Bilgi transferi • Bütün yöneticiler, belirli bir ölçüde, başka organizasyonlardan bilgi alırlar. Bu tip bilgiler yazılı kaynaklardan (dergi, gazete, broşür) veya ortak toplantılar esnasında elde edilebilir. Yöneticiler, tüketici zevk ve tercihlerindeki değişmeleri, rakiplerin stratejilerinin ne olduğu vb. hususlarda bilgi edinirler. Yönetici bu bilgileri kendi organizasyonuna aktarırlar. • 3 Karar verme • Müteşebbis olarak yönetici yeni projeler ortaya atabilir. Bu projeler işletmenin hedeflerine ulaşmasını sağlayacak projelerdir. Yönetici beklenmedik olaylar karşısında işletmenin doğru yönde kararlar almasında aktif rol oynar, işletmeyi düzlüğe çıkaracak kararlar alır. Bu yöneticinin "krizden kurtarma" sorumluluğudur. Yönetimin kilit noktalarına zamanında uygun insanları getirerek krizlerin aşılmasını sağlar. Yönetici aynı zamanda kaynakların uygun dağıtımını üstlenir. Bu kaynaklar işgücü, makine ve mali kaynaklardır. Yöneticiler mali kaynaklarına uygun bütçeler hazırlatır. Son olarak yöneticiler, diğer taraflarla yapılan anlaşmalarda organizasyonun menfaatlerini koruyan uzlaşmacı kişi (negotiator) olarak hareket ederler.
KOORDINASYON • Koordinasyonun tanımı ve niteliği • Koordinasyon, örgütsel faaliyetlerin başarılı bir biçimde koordine edilmesi, planlama, örgütleme ve denetim fonksiyonlarının etkili bir şekilde yürütülmesinin bir sonucudur. • Koordinasyon, tüm yönetsel faaliyetlerin ayrılmaz bir parçasını teşkil eder. Diğer ifade ile tüm yönetim fonksiyonlarında yerine getirilmesi gerekli bir faktördür. • Henry Fayol'a göre koordinasyon, örgütün çalışmasını ko laylaştıracak ve başarılı olmasını sağlayacak biçimde, tüm faaliyetlerin uyumlaştırılmasıdır. • Diğer bir tanıma göre koordinasyon, örgütün belirlenen ortak hedefteri doğrultusunda, tüm grupların ve bireylerin etkin bir biçimde ve uyum içinde çalışmalarının temin edilmesidir.
• Şu halde, bir teşebbüsün düzenli ve uyum içinde çalı şabilmesi için, tüm bölümleri ve birimleri arasında bir işbirliğinin bulunması gereklidir. işletme faaliyetleri ve bu faaliyetleri yürüten insanlar arasında işbirliği sağlanması için de, işletmedeki her bölümün, diğerlerinin ne yaptığından ve grup üyelerinin birbirlerinin çalışmalarından haberdar edilmesi gerekir. • Kısacası, koordinasyon fonksiyonunun yerine getirilmesinde haberleşmenin önemi çok büyüktür. Işletmede iyi bir koordinasyon sağlanması, . öncelikle etkin bir haberleşme sisteminin varlığına bağlıdır. • Koordinasyon sağlanmasında yöneticinin görevi bir orkestra şefinin durumuna benzetilebilir. Nasıl ki bir orkestra şefi, değişik enstrümanların kullanılmasında uyumu sağlayarak, güzel müzik dinlememize imkan veriyorsa, yönetimde de durum aynıdır. Yönetici de. tıpkı bir orkestra şefi gibi emrindeki tüm beşeri ve maddi unsurları belirli amaçlar doğrultusunda uyumlu bir biçimde bir araya getirmelidir.
• Yönetici çalıştığı örgütle, emrindeki personeli karşılıklı anlayış ve uyumlu bir işbirliği içinde çalıştırma olanağı bulursa verimlilik artar; buna bağlı olarak birçok girdinin (para, zaman, malzeme, vs. ) israf edilmesini de önlemiş olur. • Etkin bir koordinasyon nasıl sağlanabilir? • Koordinasyon planlama, örgütleme, yöneltme ve denetim gibi fonksiyonların bileşkesi olduğuna göre ve koordinasyonun bu fonksiyonlarla çok sıkı bir ilişkisi bulunduğuna göre, iyi bir koordinasyonun ilk koşulu, kuşkusuz bu fonksiyonların ayrı eksiksiz bir biçimde yerine getirilmesidir. Böylece işletme, kendisjni oluşturan üretim faktörlerinin yalın olarak toplamından daha fazla bir değer kazanmış olur ki, bu değer fazlasına uyum değeri de denmektedir. • Günümüzde büyüyen ve giderek daha karmaşık hale gelen işletmelerde, örgüt yapıları da değişmekte ve bölümler arasında koordinasyon sağlama zorlaşmaktadır. Gelişen duruma ayak uydurmak için, çeşitli koordinasyon tekniklerine ihtiyaç hissedilmektedir.
• Örgütlerde etkin bir koordinasyon sağlamak için aşağıdaki hususların dikkate alınması gerekir. • 1. İyi ve basit bir örgüt yapısının kurulması � 2 Plan ve programların uyumlaştırılması �
• Zaman açısından uyumlaştırmayı sağlayabilmek için şunlara dikkat etmek gerekir: • Işin yapılması için gerekli çalışmaları belirlemek, • Bu çalışma ve faaliyetlerden özellikle birbirlerine bağlı bir sıra izleyenleri safhalara ayırıp, her safha için ne kadar süre gerekli olduğunu tahmin etmek, • Her safhadaki işin başlama ve bitiş sürelerini belirlemek.
• 3. İyi bir haberleşme düzeninin kurulması • 4. Gönüllü koordinasyonun özendirilmesi • � 5. Gözetim yolu ile koordinasyonun sağlanması
- Slides: 16