Moderne tijd Hoofdstuk 7 De economische sprong van

Moderne tijd Hoofdstuk 7 De economische sprong van Europa Paragraaf 1 ‘De industriële revolutie’ http: //schooltv. nl/video/de-ijzeren-eeuw-de-industriele-revolutie-innederland/#q=ijzeren%20 eeuw%20 in%20 de%20 klas

Bijpassend kenmerkend aspect: De Industriële Revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving. Je moet dus goed weten: wie/wat/waar/wanneer/waarom/waarmee Industriële Revolutie En dat deze Industriële Revolutie gezorgd heeft voor een nieuw soort samenleving (industriële samenleving), de kenmerken van deze samenleving http: //schooltv. nl/video/de-ijzeren-eeuw-in-de-klas-twente-opstoom/#q=ijzeren%20 eeuw%20 in%20 de%20 klas https: //www. youtube. com/watch? v=If. G_k. Wumy. UQ

Het ontstaan van de Industriële Revolutie Medio 18 e eeuw in Groot-Brittannië. Oorzaken: (1)meer landbouwopbrengsten (door meer kennis en soorten gewassen) (2)meer eten (3)meer mensen (ook door verbeterde gezondheidszorg) (4) vraag naar textiel + meer arbeidskrachten (5)opvoeren van de textielproductie (o. a. door beschikbaarheid katoen uit koloniën / investeren in nieuwe weefmachines) INDUSTRIALISATIE Dit is een oorzaak-gevolg schema… je moet zo’n schema kunnen beredeneren

Gevolgen industrialisatie De komst van de industrie (stoommachine) zorgt voor: - Verstedelijking (urbanisatie) - Een nieuwe bevolkingsgroepen: heel veel arme ongeschoolde arbeiders en een kleine groep middenklasse (geschoold personeel) - Aanleg nieuwe infrastructuur: spoorwegen en kanalen - Nieuwe uitvindingen

De industriële revolutie Verandert het kapitalistisch denken: Eerst = handelskapitalisme (denk aan VOC, handelen en nog eens handelen) Nu = modern kapitalisme Kenmerken van modern kapitalisme: • Doel = zoveel mogelijk winst proberen te maken door produceren + verkopen van goederen en diensten op een vrije markt. (dus geen mercantilisme, zoals in 18 e eeuw!) • Vrije mensen leveren diensten / verkopen hun arbeid (dus geen horige boeren / slaven zoals in de 18 e eeuw) = loon • Productiemiddelen (grond / kapitaal / grondstoffen) zijn in eigen bezit. Deze principes gaan allemaal uit van ‘vrijheid’ = economisch liberalisme : niemand (dus de regering ook niet) bemoeit zich met de economie

Aan het modern kapitalisme / economisch liberalisme kleven nadelen: Arbeiders leven en werken onder verschrikkelijke omstandigheden en zij worden niet beschermd. Medio / eind 19 e eeuw: emancipatie van de arbeiders = oprichting vakbonden en politieke partijen. (zie hfst 10)

examenvraag Voor het ontstaan van de Industriële Revolutie moest een land aan een aantal voorwaarden voldoen. Er moesten bijvoorbeeld voldoende grondstoffen, kapitaal, arbeid en afzetmarkten aanwezig zijn. 4 p Kies een land, en leg telkens met een historisch voorbeeld uit dat land uit, welk verband er bestond tussen: − een afzetmarkt en de Industriële Revolutie in dat land, − grondstoffen en de Industriële Revolutie in dat land, − arbeid en de Industriële Revolutie in dat land en − kapitaal en de Industriële Revolutie in dat land.

Antwoord examenvraag maximumscore 4 Een juist antwoord bevat de volgende elementen: Als land kan bijvoorbeeld gekozen worden voor Groot-Brittannië, er dient dan een juist verband gelegd te worden tussen: • de koloniën van het Britse wereldrijk die de grondstoffen en afzetmarkten konden bieden voor de opkomende industrie in Groot. Brittannië 1 • de Britse steenkool- en ijzerertsvoorraden, die met de steenkool de brandstof leverde voor de stoommachines en met het ijzererts de grondstof voor machines/andere producten 1 • het grote aantal werkloze boeren in Groot-Brittannië, die beschikbaar waren als (goedkope) arbeiders voor de nieuwe fabrieken 1 • het geld dat in Groot-Brittannië aanwezig was door de (zee)handel kon dienen als kapitaal om in de fabrieken te investeren 1

Opdracht Maak in een groepje een schematische samenvatting van paragraaf 7. 1 Zet het volgende er in: - Het bijpassende kenmerkende aspect - De periode waarin het ka zich afspeelt - De volgende begrippen: industriele revolutie, gemechaniseerde massaproductie, stoommachine, textielindustrie, stijgende voedselproductie, meer vraag naar textiel, mijnbouw, arbeidersklasse, modern kapitalisme, winst, liberalisme,