MMN YETMEZLKLER1 Prof Dr Gksal Keskin 2017 2018

İMMÜN YETMEZLİKLER-1 Prof. Dr. Göksal Keskin 2017 -2018

Tanımlamalar • İmmün sistemin bir veya daha fazla komponentlerinin eksikliğine • veya fonksiyon görmemesi durumuna immün yetmezlik denir.

Tanımlamalar • Primer immün yetmezlikler • Genetik bozukluk • İmmün sistemin gelişimi sırasındaki bozukluklar sonucu • Sekonder immün yetmezlikler

Tanımlamalar • Primer immün yetmezlikler çok nadirdir. Sıklıkları 1/300 ile 1/100000 arasında değişir. • En sık görülen Ig. A eksikliğidir. • Pek çoğu genetik geçişlidir. • Otozomal dominant veya • Otozomal resesif geçiş gözlenebilir. • Ig. A ve YDİY gibi genetik geçişli olmayanları da vardır. Ancak bunlarda ailesel yatkınlık gösterebilir.

Hangi durumlarda İmmün yetmezlikten şüphelenmeli? • • • Kronik veya tekrarlayan infeksiyonlar Tedaviye dirençli infeksiyonlar, Fırsatçı infeksiyonlar, Tekrarlayan abseler, Deri döküntüleri, Diyare, Gelişme geriliği, Hepatosplenomegali, Tekrarlayan osteomiyelit Otoimmün hastalıklar

Primer immün yetmezlik sendromları • T hücreleri • B hücreleri • ‘Natural Killer” (NK) lenfositleri, • Fagositler • Kompleman proteinlerinin bir veya birkaçının eksiklikleri ile ilgilidir.

Hümoral immün yetmezlikler • Selektif Ig. A eksikliği • Yaygın değişken immün yetmezlik (YDİY) • X’e bağlı agammaglobulinemi • Hiper Ig. M ile birlikte olan immün yetmezlik • Selektif Ig. M eksikliği • Ig. G subgruplarının selektif eksikliği • X’e bağlı lenfoproliferatif sendrom(Duncan sendromu)

SELEKTİF Ig. A EKSİKLİĞİ • Selektif Ig. A eksikliği (s. Ig. A) sekretuvar Ig. A yokluğu ve • Serum Ig. A düzeyinin 0, 5 gr/L altında olması ile karakterize bir hastalıktır (0. 82 -4. 53 gr/L) • Primer immün yetersizlikler içinde en sık görülendir. • Sıklığı ortalama 1/300 -1/700 olarak bildirilmiştir • Hastalık erkeklerde biraz daha fazla görülür • Özellikle belirgin olduğu bir yaş grubu yoktur

• Hastaların çoğu asemptomatiktir • Semptomatik olanlarda • • • gıda allerjisi, alerjik rinit, ürtiker, dermatit, sinopulmoner enfeksiyonlar otoimmün hastalık belirtileri

Ig. A eksikliği olan hastalarda; • Vitiligo, • Alopesi, • Çöliak hastalığı, • Otoimmün tiroid hastalıkları, • Glomerülonefritler, • Romatoid artrit, • Sistemik lupus eritematozus, • Tip I Diabetes mellitus • Addison hastalığı daha sık gözlenir.

• Sık tekrarlayan enfeksiyon geçiren Ig. A eksikliği olan hastalarda Ig. G alt gruplarına da bakılmalıdır. • Ig. G 2 ve Ig. G 4 eksikliği sık gözlenir. • Ig. A yetmezliği olan hastalarda • periferde B lenfosit, • T lenfosit • Nötrofil sayıları normaldir. • Ailesel kalıtım farklılıklar gösterir. • YDİY ile birlikte görülebilir. • Hastaların bir kısmında daha sonra YDİY gelişebiliyor. • Ig. A eksikliği geçici veya kalıcı olabilir

Patofizyoloji-1 • Ig. A eksikliğine yol açan defekt bilinmiyor. • Ig. A’nın iki formu vardır. • Serumda monomerik formu, • Mukozal sekresyonlarda enzimlere dirençli olan sekretuvar dimerik formu. • Başlangıçta monomer olarak yapılır sonra mukozal membranlarda sekretuvar komponent eklenir. • Sekretuvar formu virüsleri, toksinleri ve bakterileri nötralize edebilir. • Monomerik formun fonksiyonu tam anlaşılamamıştır. • Ig. A eksikliği nedenleri değişkendir.

Patofizyoloji-2 • Patogenezde üç mekanizmanın önemli olabileceği ileri sürülmüştür. • B hücrelerinin terminal diferansiyasyonunda yetersizlik, • Ig A’nın supresör T hücreleri ile baskılanması • Ig A yapımında T hücre yardımının selektif olarak gerçekleşmemesi

• Klinik: Hastalığa özgü bir muayene bulgusu yoktur. • Sık solunum yolu enfeksiyonları, • Alerjik hastalıklar olabileceği için bu hastalıklara özgü klinik bulgularla karşılaşılır. • Tanı: • Klinik bulgular: • Başka bir immün yetmezlik bulgusu varsa ona ait bulgular da saptanabilir. • Serum Ig. A düzeyinin 0. 5 gr/L’nin altında olması tanı için yeterlidir. • Periferik kanda immün hücrelerde sayısal değişikliklere rastlanmaz. • Ig. G, M ve E düzeyleri normaldir.

Ayırıcı tanı • Ataksi- telenjiektazi, • Wiskott Aldrich, • Şiddetli kombine immün yetmezlik, • Ig. G alt grub eksikliği, • Kombine T ve B hücre yetmezlikleri • Ig. A eksikliği yapan ilaçlar • • Fenitoin, Sülfasalazin, Altın tuzları D penisilamin

TEDAVİ • Nonspesifiktir. • Ig. A’nın yarı ömrü çok kısa olduğu için replasmanı yapılmaz. • Enfeksiyonlar varsa uygun antibiyotik tedavisi verilir. • Ig. G alt grub düşüklüğünün eşlik ettiği vakalarda ağır enfeksiyonlara karşı düşük düzeyde Ig. A içeren IVIG preparatları dikkatli bir şekilde verilebilir. • Bu hastalara kan replasmanı uygulanacak ise yıkanmış eritrosit süspansiyonu tercih edilmelidir. • Ig. A eksikliği olan hastalarda aşılama efektif olmaz.