MLL MCADELE DNEM BASIN Dnem Basnnn zellikleri Saltanat
MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ BASIN
Dönem Basınının Özellikleri • Saltanat merkezinin politikaları ve bunların Anadolu Hükümeti tarafından reddi sonucu: • Denetlenemeyen bir nicel ve nitel çeşitlilik ve ayrılan taraflar arasında çatışma hakimdir. • İstanbul tarafından çizilen hukuksal çerçeve etkisini yitirmiş, Milli Mücadele hükümeti tarafından henüz yerine yenisi konulamamıştır. • Anadolu’da vilayet matbaaları, ele geçiren tarafından, kullanılmaktadır.
• Mütareke Basını (İşbirlikçi Basın, İstanbul Hükumetini Destekleyen Basın) *Anadolu’da çıkartılan gazeteler *İstanbul’da çıkartılan gazeteler basın Kuvayı Milliye Basını Milli Mücadeleye Yakınlık Duyan Ancak Saltanata da Destek veren Basın
Mütareke Basını Gazeteler çıktıkları bölgeye göre İngiliz, Fransız, Yunan işgalini desteklemektedirler. Vilayet matbaalarını kullanmaktadırlar. Kağıt işgalci kuvvetler tarafından tedarik edilmekte, gazetelerin dağıtımı yine işgalci kuvvetlerin desteği ile yapılmaktadır.
• İşbirlikçi Basından Örnekler: • İrşad: Yunan işgalini desteklemektedir. • Yunan işgal kumandanlığı, Balikesir vilayet matbaasını gazeteye vermiştir. • Haftada üç gün yayımlanmaktadır.
• Anadolu’da çıkanlar: • Selamet (Trabzon, Ömer Feyzi) • İrşad (Balıkesir, Kadızade Hulusi Efendi, Ömer Feyzi) • Adalet (Bandırma, Miralay Ali Sami) • Ferda (Adana, Ali İlmi) • Adana Postası
• İrşad : Mustafa Kemal sahtekar mı mecnun mu? ’ (4 Eylül 1920) başlıklı yazıdan: • ‘Olup biteni kaydedecek olan tarihimizin son sayfaları, hiç kuşkusuz, Anadolu’da bir fitne ocağı tutuşturan bu sergerdeye ayrılacak; bu adamın yaptıklarından uzun söz edecektir. Mustafa Kemal, devrinin Kabakçı Mustafa’sıdır.
• Adalet • II. Abdülhamit döneminde saray fotoğrafçılığı yapan, 31 Mart olaylarına karıştığı için Mısır’a kaçan Miralay Ali Sami tarafından Bandırma’da yayımlanmaktadır. • Zorla abonelik sistemi
• Ferda • Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nı destekliyor. • Fransız kuvvetlerinin Adana’ya girmesini alkışlıyor. • Bolşevizm korkusu
• Ferda, Anadolu’daki mücadeleyi değersizleştirmek, haksızlığını göstermek için Hafız Mahmud Efendi’nin vaazını yayımlıyor: ‘Kuvayı Milliye sözcüğü yalandır, maskedir. Sakın buna inanmayın. Bu heriflere inanmak cinnettir. Hepsi yağmacı ayak takımıdır. Mustafa Kemal dedikleri de padişahın kovduğu ve idama mahkum ettiği biridir. ’
• Adana Postası, Milli Mücadeleye desteği engellemek için Bolşevizm korkusu yaratmaya çalışıyor.
• İstanbul’da çıkanlar • Peyam-ı Sabah (Ali Kemal, Sait Molla, Cenap Şahabeddin) • Aydede (Refik Halid Karay) • Alemdar (Refii Cevat Ulunay, Hafız İsmail, Rıza Tevfik)
• Alemdar: ‘Mustafa Kemal bir Lombroso örneğidir’ Rıza Tevfik (11 Temmuz 1920) • Alemdar: ‘. . . İkiyüzlülükten başka hünerleri olmayan bu Anadolu kahramanlarının ne mal olduğunu bu millet hala anlamadıysa bundan sonra da anlayacağı yoktur. Gündüz yeşil cübbe giyen Halide hanım gece olunca tüllere bürünüyor. Hepsinin en büyük emeli bir yolunu bulup iktidarı ele geçirecek son vurgunu vurmak ve hocalarının yani İttihatçıların yanına kapağı atarak çöküş ve perişanlığına sebep oldukları vatanın aşkına hep beraber kadeh kaldırmaktır. ’ Refii Cevat 27 Ağustos 1920
• Kuvayı Milliyecileri tanımlamakta kullanılan sözcükler • Kuvayı Milliyecilerin varsayılan nitelikleri *İttihatçilerin devamı *Irk vurgusu *Bolşevizm temsilcileri *İslam dinine mensup olmayış
Kuvayı Milliye Basını Hukuk-u Beşer (İzmir, Osman Nevres ) Anadolu (İzmir daha sonra Antalya) Duygu (İzmir) İzmir’e Doğru Açıksöz (Kastamonu) Yeni Adana İrade-i Milliye (Sivas) Hakimiyet-i Milliye (Ankara)
Kuvayı Milliye Basını • • • Babalık (Konya) Öğüd (Afyon, Konya Ankara) Emel (Amasya) Yenigün (Yunus Nadi, İstanbul) İleri (Celal Nuri)
- Slides: 16