mkir hr N Gncvi adna tam orta mktbin

Şəmkir şəhər N. Gəncəvi adına tam orta məktəbin fizika müəllimi Zeynalova Sveta

Mövzu: Buxarəmələgəlmə və kondensasiya Standart: 1. 1. 3. İstilik hərəkəti və elektrik cərəyanınln mahiyyətini şərh edir. 2. 2. 1. Maddənin aqreqat hallarını molekulların düzülüşü, hərəkəti və qarşılıqlı təsirinə görə fərqləndirir. Məqsəd: 1. Maddənin maye halından qaz halına və ya əksinə qaz halından maye halına çevrilmə prosesini şərh edir. Buxarəmələgəlmə və ya kondensasiya prosesində enerji çevrilmələrini şərh edir. Forma: Qruplarla is, kollektiv Üsul: Əqli hücum, müzakirə İnteqrasiya: Kimya, həyat bilgisi Resurslar: elektron lövhə, proyektor, kolba, metal lövhə, şüşə lövhələr, su, spirt lampası

Faktlar: Yaş paltar quruyur, döşəmə üzərinə tökülən su yox olur, stəkanda çay daha gec soyuyur, yayda çimərlikdə sudan çıxan adam üşüyür. . . Niyə? 3

Maddənin bərk haldan maye halına keçməsinə ərimə deyilir, əks proses isə kristallaşma və ya bərkimə adlanır Madənin maye halından qaz halına keçməsinə buxarlanma, əks prosesə isə kondensasiya deyilir. Madənin bərk haldan maye halına keçmədən birbaşa qaz halına keçməsi sublimasiya, əks proses isə desublimasiya adlanir. a ə im Ər Desublimasiya siy Sublimasiya sa lla a st en nd i Kr a nm rla xa Bu Ko a şm

buxarlanma MAYE Buxarəmələgəlmə qaynama QAZ kondensasiya Buxarlanma-buxarəmələgəlmə mayelərin səthində baş verir, qaynama isə mayenin bütün həcminde bas verir

Buxarlanma necə baş verir? buxar Q Maye molekulları Buxarlanma zamanı maye niyə soyuyur?

Kondensasiya necə baş verir? Q Kondensasiya zamanı buxar molekullarının bir hissəsi yenidən mayeyə qayıdır

- filtr kağızının üzərinə pipetka vasitəsilə bir damcı su, spirt ve bitgi yağı tökün; - mayelərin buxarlanmasını izləyin; - mayenin buxarlanma sürətinin mayenin növündən asılı olmasından nəticə çıxarın; - mayelərin qruluşı haqqında biliklərdən istifadə edərək hadisəni izah edin; - təcrübə ilə bağlı olan həyatı misallar gətirin

Şeh qrupu: Təcrübə 2 -pipetkanın köməyi ilə filtir kağızı üzərinə soyuq və isti su damcisi əlavə edin; -hansının daha tez buxarlandığına nəzər yetirin; -buxarlanmanın sürətinin remperaturdan asılı olmasi haqqında nəticə çıxarın; -təcrübə ilə bağlı olan həyati misallar gətirin.

Buxarlanmanın sürəti nədən asılıdır? Maddənin növündən efir su gec tez Molekulları arasında cazibə zəif olan maddələr daha sürətlə buxarlanır Buxarlanan maddə Maddənin temperaturundan Temperaturu 45°С 80°С su su t 1>t 2 cox olan maddədə buxarlanma daha sürətlə gedir

Buxar qrupu: Təcrübə: 3 - Filtir kağızı üzərinə iki yerdə spirt damcısı tökün, birini yelpik vasitəsilə yelləyin; - hansının daha tez buxarlandığına nəzarət edin; - buxarlanma sürətinin hava axınından asılılığı haqqında nəticə çıxarın; - maye molekullarının düzülüşü haqqında biliklərinizdən istifadə edərək, hava axınının buxarlanmaya təsirini izah edin; - təcrübə ilə bağlı həyatdan misallar gətirin

Qırov qrupu: Təcrübə : 4 -şüşə üzrinə 1 damcı spirt tökün, digərinin ürərinə spirt damcısını yayın; - mayenin buxarlanmasına nəzarət edin; - buxarlanmanın mayenin səthinin sahəsindən asılılığı haqqında nəticə çıxarın - təcrübə ilə bağlı həyatdan misallar gətirin.

Maddənin səthinin sahəsindən s 2 s 1 su v 1=v 2 s 1>s 2 su Buxarlanan maddənin səthinin sahəsi böyük olduqda buxarlanma daha sürətlə gedir. Maye üzərində olan təzyiqdən Külək maye üzərində olan molekulları dağıdır, bununla da buxarlanma sürəti artır

bulud Şeh Təbiətdə kondensasiya Duman yağış

Yay vaxtı, xüsusən isti günlərdə bəzi heyvanların dilini çölə çıxararaq ləhlədiyini görürük. Hadisəni necə izah etmək olar.

Özümüzü yoxlayaq: ¤ Buxarlanmanın sürəti nədən asılıdır? ¤ Nəyə görə benzin, odekolon , aseton daha tez buxarlanır? ¤ Nəyə ğörə temperaturu çox olan maye daha tez buxarlanır? ¤ Buxarlanma maye səthindən necə asılıdır? ¤ Buxarlanmanın sürətinə külək necə təsir edir?

Nəticə: 1. Maddənin maye haldan qaz halına kecməsi buxarlanma, əks proses isə kondensasiya adlanır. 2. Buxarlanma yalnız mayenin səthində bas verir. 3. Buxarlanma maddənin növündən asılıdır. 4. Buxarlanma hər temperaturda baş verir. Amma buxarlanmanın sürəti temperaturdan asılıdır. Temperatur artdıqca buxarlanma artır. 5. Buxarlanmanın xarici atmosfer təzyiqindən asılıdır Küləkli havada buxarlanmanın sürəti artır. ,

Qr uplar Meyarlar İzahetmə Şərhetmə Təqdimat Məntiq Ümumiləşdirmə Buxar Maye Şeh Qırov