MJERENJE UGAONE BRZINE Amra Husika MJERENJE UGAONE BRZINE

MJERENJE UGAONE BRZINE Amra Husika

MJERENJE UGAONE BRZINE Ugaona brzina predstavlja promjenu ugla rotacije u jedinici vremena. Najčešća jedinica je obrtaja u minuti, ali se može koristiti bilo koja jedinica mjere ugla po jedinici vremena. ω=2πn gdje je n- broj obrtaja

Veličine koje su povezane sa ugaonom brzinom su : - period rotacije : T = 2π/ω - frekvencija obrtanja: f= ω/2π

Mjerenje ugaone brzine pomoću tahometra Klasifikacija tahometara vrši se prema : - tipu konverzije energije u primarnom elementu senzora - načinu primjene - metodi mjerenja Prema tipu konverzije razlikuju se sljedeći tahometri : - mehanički, - magnetni, - elektromehanički, - stroboskopski i dr.

Način ostvarivanja mjerenja pomoću prenosivog tahometra

Princip rada senzora brzine Osnovni element senzora brzine je diferencijator koji omogućava automatsku konverziju mjerene ulazne veličine i izlaznog signala proporcionalan izvodu te veličine. Struktura senzora brzine i ubrzanja sastoji se iz četiri osnovna bloka u serijskoj vezi: ulaznog pretvarača, integrodifencirajućeg bloka, izlaznog pretvarača i bloka za indikaciju izlaza.

Šema senzora za brzinu i ubrzanje

Senzori ugaone brzine: Centrifugalni senzori rade na osnovu centrifugalne sile na kugle ili prsten zavisno od same izvedbe senzora. �

- Elektromagnetni senzori: Rade na principu promjene otpornosti magnetnog kola usljed prolaska željeznih zubaca diska koji je montiran na rotirajuću osovinu. Ф = M/ Rm – elektromagnetski fluks E = - d / dt – elektromotorna sila Povećanje broja zubaca N povoljno utiče na tačnost mjerenja pomoću frekvencometra. f = N f 0 Srednja vrijednost ugaone brzine je: ωsr = 2 / T

Elektromagnetni senzorbrzine induktivnog tipa

- Piezoelektrični senzor: Osnova za gradnju piezoelektričnog tahometra je bimorfni piezoelement u obliku trake. Zbog malih dimenzija piezoelektrični tahometar pogodan je za gradnju u minijaturnim servosistemima, robotici itd. Tipična tačnost je +/-0, 5.

- Žiroskopski senzori : Žiroskopski senzori ugaone brzine su razvijeni tako da koriste minijaturne kvarcne elemente. Kvarcni element vibrira sa njegovom prirodnom frekvencijom. Zbog različitih dimenzija u kojima se izrađuju žiroskopski senzori se koriste u automobilskoj i avionskoj kao i u vojne svrhe.

- Postoji još niz mnogobrojnih senzora koji služe za mjerenje i obradu veličina ugaone brzine, odnosno obrtaja kao što su: - Tahometarski mostovi - Optoelektronski senzori - Stroboskopski senzori - Magnetorezistivni senzori - Senzori na bazi Holo-vog efekta itd.

Primjeri uređaja za mjerenje ugaone brzine Ručni tahometar DT-6234 B

Tahometar i stroboskop DT-2259

Tahometar DT- 2236