Mini Test Sprawnoci Fizycznej programu May Mistrz Wnioski

Mini Test Sprawności Fizycznej programu Mały Mistrz Wnioski z badań Janusz Dobosz Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej

PROGRAM MAŁY MISTRZ, cele: ü ü ü … … … podnoszenie sprawności fizycznej. … Działamy racjonalnie więc: jeśli wyznaczamy cele i planujemy to również uwzględniamy kontrolę i ocenę 14 września 2021 ? Jak rozwiązać to zadanie? Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 2

? Jak kontrolować i oceniać? MUSIMY WIEDZIEĆ: ü ü 14 września 2021 co to jest sprawność fizyczna? jak mierzyć sprawność fizyczną? jak oceniać (wartościować) uzyskane wyniki pomiarów? jak modyfikować program Mały Mistrz uwzględniając rezultaty pomiaru i oceny sprawności fizycznej? Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 3

Potrzeby, motywacje i uwarunkowania społeczne Co to jest sprawność fizyczna? CHCIEĆ SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA podłoże morfologicznostrukturalne MÓC UMIEĆ umiejętności ruchowe KOMPONENTY SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ wg Przewędy 1/ Przewęda R. , Dobosz J. [2003]: Kondycja fizyczna dzieci i młodzieży w Polsce, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego, Warszawa. 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 4

Co to jest sprawność fizyczna? ZADANIA RUCHOWE SPOTYKANE W ŻYCIU NIESPECYFICZNE wykonywane przez wszystkich bez wyjątku, wspólne dla całej populacji, CHCIEĆ UMIEJĘTNOŚCI którymi dysponują wszyscy SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA MÓC SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA (ZARADNOŚĆ RUCHOWA) MODEL Health Related Fitness 14 września 2021 SPECYFICZNE realizowane przez niektórych, związane w jednostkowymi, niepowszechnymi doświadczeniami, UMIEĆ UMIEJĘTNOŚCI którymi dysponują wybrani, np. sportowcy, muzycy SPRAWNOŚĆ MOTORYCZNA (SPRAWNOŚĆ RUCHOWA) MODEL Performance Related Fitness Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 5

SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA To ruchowa zaradność człowieka w różnych sytuacjach życia codziennego, to motoryczne przystosowanie się do warunków, jakie mu stwarza biogeograficzne i socjoekonomiczne środowisko. W tym sensie pojęcie sprawności fizycznej zbliża się do szeroko rozumianego zdrowia mierzonego pozytywnymi wskaźnikami dając człowiekowi „możliwość osiągnięcia optymalnej jakości życia” 2. 2/ Franks B. D. (1994): Test sprawności fizycznej dzieci i młodzieży YMCA. Przekład z jęz. ang. W. Osiński i E. Wachowski. Wyd. AWF Poznań. s. 13 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 6

Jak mierzyć sprawność fizyczną? DO POMIARU SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ WYKORZYSTUJEMY: ü specjalnie opracowane zestawy zadań ruchowych stawiające określone wymagania w zakresie kondycyjnych i koordynacyjnych właściwości organizmu; ü weryfikowane poprzez analizę ich wiarygodności (badanie czy są trafne, rzetelne, obiektywne, standardowe oraz czy posiadają normalizowane skale odniesienia); ü tworzące kompletne narzędzia do badania przejawów motoryczności. Nazywamy je testami sprawności fizycznej. Obecnie do pomiaru i populacyjnych ocen sprawności fizycznej możemy wykorzystywać: Test Międzynarodowy oraz test Eurofit. 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 7

Jak mierzyć sprawność fizyczną? Ideał to Test Międzynarodowy lub Eurofit ale: ü brak sprzętu (dynamometrów, skrzyń do pomiaru gibkości, belek do oceny równowagi, czy blatów do pomiaru szybkości ruchów ręki); ü brak odpowiedniej infrastruktury (bieżni, hal, nagłośnienia); ü brak doświadczenia nauczycieli, trenerów i instruktorów; ü mały budżet czasu przeznaczonego na zajęcia sportowe, w ramach których powinny być przeprowadzane testy; ü opór rodziców przeciwko badaniom testowym dzieci; … 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 8

Jak mierzyć sprawność fizyczną? Ideał to Test Międzynarodowy lub Eurofit ale: z drugiej strony zaś: ü brak … … ocen; ü brak … ü brak do… ü mały bu… których … ü opór ro… ü koncentrowanie się na motywowaniu dzieci do udziału w zajęciach ruchowych, ü przekonywanie rodziców o wartościach sprawności fizycznej. ü wskazywanie prostej i łatwej drogi do znalezienia odpowiedzi na pytania „jaki jestem? ”, „na co mnie stać? ” oraz ü wyniki analiz naukowych, pozwoliły na 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 9

Jak mierzyć sprawność fizyczną? Przyjęcie w Programie Mały Mistrz zminimalizowanego lecz pozwalającego na uzyskanie wiarygodnego obrazu zmian najistotniejszych przejawów sprawności fizycznej, uproszczonego zestawu prób testowych obejmujących: # zwis na drążku (zmodyfikowany o zwis na wyprostowanych ramionach jako uzupełnienie próby dla tych wszystkich, którzy nie potrafią wykonać zwisu na ugiętych ramionach); # bieg 10 x 5 m (wykonywany wg instrukcji testu Eurofit) oraz # marszobieg na dystansie 600 m (wykonywany wg instrukcji testu Międzynarodowego 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 10

Jak mierzyć sprawność fizyczną? Dzięki przeprowadzonym pomiarom uzyskujemy zestawy liczb powiązanych z efektami wykonywania zadań ruchowych, opisujących wybrane przejawy sprawności fizycznej, które w połączeniu z informacją o płci, dacie urodzenia i dacie badania dziecka pozwalają na ocenę jego sprawności fizycznej (a w konsekwencji zdrowia). 14 września 2021 ? Jak oceniać wyniki pomiarów sprawności? Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 11

Jak oceniać wyniki pomiarów sprawności? Istnieją dwa zasadnicze kierunki analizy wyników pomiarów: heteroteliczny (charakterystyczny dla szkolnego wychowania fizycznego) oparty o oceny względne i autoteliczny (charakterystyczny dla szkolenia sportowego) obejmujący zarówno oceny względne jak i bezwzględne. Z perspektywy projektu Mały Mistrz ważne jest pierwsze ujęcia i ono będzie rozstrzygała o jego efektywności. 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 12

Jak oceniać wyniki pomiarów sprawności? Ocena heteroteliczna, sprawność to droga do realizacji innych celów. Najważniejsze są: perspektywa zdrowotna, wartości użytkowe i estetyczne, motywowanie do działania, budowanie jak najlepszego samopoczucia, efektywne i satysfakcjonujące funkcjonowanie. Eksponuje optymalizowanie zdolności wysiłkowych ze względu na posiadane predyspozycje. 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 13

Jak oceniać wyniki pomiarów sprawności? Oba kierunki oceniania sprawności fizycznej opierają się na tych samych pomiarach gromadzonych podczas wykonywania testu. Różnią je tylko metody analizy i wnioskowania. 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 15

Jak oceniać wyniki pomiarów sprawności? Zmierzone wyniki prób WYCHOWANIE FIZYCZNE SZKOLENIE SPORTOWE OCENA AUTOTELICZNA sprawność, jako wartość sama w sobie OCENA HETEROTELICZNA sprawność, jako droga do realizacji innych celów … względna** WYCHOWANIE „być jakim jestem” … bezwzględna* ZAWODY „być lepszym od innych” porównanie z samym sobą w poprzednim badaniu porównanie z innymi (poziomy rywalizacji) porównanie z celami szkolenia i wcześniejszymi wynikami własnymi i innych surowa skala pomiarowa skale centylowa i tenowa (T) skala tenowa (skala T) skale pomiarowe wykorzystywane w analizie wyników … względna** SZKOLENIE SPORTOWE „być najlepszym jakim mogę być” * - wynik próby stanowi podstawę oceny, jest niezależny od okoliczności, nieuwarunkowany. ** - wynik próby jest odniesiony do jakiegoś innego stanu, cechy, wielkości lub rzeczy; zrelatywizowany. 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 16

Średnia wysokość ciała chłopców i dziewcząt w kolejnych badaniach 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 17

Średnia mas ciała chłopców i dziewcząt w kolejnych badaniach 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 18

Średnia wielkość BMI chłopców i dziewcząt w kolejnych badaniach 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 19

ROZWÓJ FIZYCZNY 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 20

Średni czas zwisu na drążku RR-U chłopców i dziewcząt w kolejnych badaniach 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 21

Średni czas zwisu na drążku RR-P chłopców i dziewcząt w kolejnych badaniach 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 22

Średni czas biegu 10 x 5 m chłopców i dziewcząt w kolejnych badaniach 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 23

Średni czas biegu na 600 m chłopców i dziewcząt w kolejnych badaniach 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 24

Z czym trzeba się zmierzyć? Z potrzebą wyższej standaryzacji dokonywanych pomiarów. Z potrzebą przygotowywania i motywowania dzieci do możliwie największego zaangażowania podczas wykonywania prób. Z potrzebą rzetelnego wypełniania arkuszy z wynikami. Zbyt wiele jeszcze tracimy wyników waszej pracy i zbyt wiele marnujemy wysiłku dzieci. 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 25

Serdecznie dziękuję za uwagę 14 września 2021 Narodowe Centrum Badania Kondycji Fizycznej 26