Mineraller Yrd Do Dr Yaar EREN Ana mineral

  • Slides: 126
Download presentation
Mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Ana mineral grupları • • • Silikatler, Si. O 44 Oksitler, O 2 Sülfitler,

Ana mineral grupları • • • Silikatler, Si. O 44 Oksitler, O 2 Sülfitler, S 2 Karbonatlar, CO 32 Fosfatlar, PO 43 Evaporitler Halitler Sülfatlar • Doğal elementler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Yaygın mineral grupları • Silikatlar (örnekler) – – – Kuvars Feldispat Mikalar amfibol Olivin

Yaygın mineral grupları • Silikatlar (örnekler) – – – Kuvars Feldispat Mikalar amfibol Olivin Kil mineralleri Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Silikatlar • Silikatlar silis (Si. O 2) ve diğer element içeren minerallerdir • Tetrahedron

Silikatlar • Silikatlar silis (Si. O 2) ve diğer element içeren minerallerdir • Tetrahedron şekilli oldukları için negatif yüklüdürler ve diğer elementlerin pozitif iyonlarını çekerler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Silis-Oksijen tetrahedronu Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Silis-Oksijen tetrahedronu Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller • • Bileşim Si. O 2 Sertliği: 7 Özgül ağırlığı: 2.

Kuvars grubu mineraller • • Bileşim Si. O 2 Sertliği: 7 Özgül ağırlığı: 2. 65 Kristal sistemi: hekzagonal • Genellikle renksiz, renkleri bileşimlerine giren yabancı maddelere göre değişir ve ayrı isim alır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller • • Sitrin: sarı renkli Ametist: mor renkli Dumanlı Kuvars: siyah

Kuvars grubu mineraller • • Sitrin: sarı renkli Ametist: mor renkli Dumanlı Kuvars: siyah renkli Süt Kuvars: beyaz renkli • Dilinimi yoktur, kolay kırılır, kırılma yüzeyi camsı ve yağlıdır • Doğada bozunmaya karşı en dayanaklı mineraldir. Florür asitinden başka hiçbir asitten etkilenmez • Yerkabuğunda feldispatlardan sonra en yaygın olan mineraldir. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller Ametist Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller Ametist Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Süt kuvars Sitrin Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Süt kuvars Sitrin Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller • Türleri • • • Kalsedon: Kuvarsin kriptokristalin türüdür. Opal: sulu

Kuvars grubu mineraller • Türleri • • • Kalsedon: Kuvarsin kriptokristalin türüdür. Opal: sulu silistir Si. O 2. n. H 2 O Çakmaktaşı: Kuvarsın şekilsiz çok ufak kristalli türü Jasp: Bileşiminde kil bulunan kuvars Agat: Çeşitli renkli yuvarlak ve ince tabakalardan oluşmuş kalsedonun bir türü Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller kalsedon opal jasp Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller kalsedon opal jasp Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars grubu mineraller • Kuvars cam ve seramik sanayinin hammadesidir. • Kil ve organik

Kuvars grubu mineraller • Kuvars cam ve seramik sanayinin hammadesidir. • Kil ve organik maddeden arındırılmış kuvars kumu inşaat malzemesi olarak kullanılır • Opal kırılarak mıcır ve pirinç adı verilen yapı malzemesi elde edilir Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars mineralinin-mikroskop altındaki görünümü Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kuvars mineralinin-mikroskop altındaki görünümü Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller • Yerkabuğunda en çok bulunan mineraldir • Bileşimleri esas olarak Sodyum,

Feldispat grubu mineraller • Yerkabuğunda en çok bulunan mineraldir • Bileşimleri esas olarak Sodyum, potasyum, kalsiyum ve alüminyum silikattir • İki gruba ayrılırlar – Ortoklas – Plajioklas Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller 005 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller 005 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldspatlar Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldspatlar Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller • Ortoklas – – – – Bileşimi: KALSi 3 O 8

Feldispat grubu mineraller • Ortoklas – – – – Bileşimi: KALSi 3 O 8 Çok iyi dilinimlidir, iki yönde gelişmiş dilinime sahiptir Dilinim yüzeyleri arasındaki açı 900 dir Sertliği 6 Özgül ağırlığı: 2. 55 Renkleri beyaz veya kırmızımsıdır Kolay kırılır, kırılma yüzeyi camsıdır, düzgün değildir Çoğunlukla magmatik kayaçlarda: granit, siyenit vb, metamorfik kayaçlarda gnayslarda, sedimanter kayaçlarda kumtaşlarında bulunur Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller • Türleri – Sanidin – Adüler – Aytaşı Seramik sanayinde oldukça

Feldispat grubu mineraller • Türleri – Sanidin – Adüler – Aytaşı Seramik sanayinde oldukça kullanılan bir mineraldir. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller • Plajioklas – Bileşimleri – albit (Na. Al. Si 3 O

Feldispat grubu mineraller • Plajioklas – Bileşimleri – albit (Na. Al. Si 3 O 8) – ve anortit (Ca. Al 2 Si 2 O 8) arasında değişir. -Triklinik sistemde kristalleşir -Üzerleri çizikli ve oyukludur. Kolay kırılır, kırılma yüzeyleri camsıdır -Sertlikleri: 6 -6. 5 -Özgül ağırlıkları: 2. 60 -2. 76 -Rengi grimsi ve donuk, beyaz veya renksiz olabilirler Magmatik taşlarda bulunurlar Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller albit anortit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller albit anortit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Plajioklasların mikroskop altında görünümü Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Plajioklasların mikroskop altında görünümü Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispat grubu mineraller • Feldispatların ayrışması – Feldispatların ayrışmasında su ve karbondioksit rol oynar.

Feldispat grubu mineraller • Feldispatların ayrışması – Feldispatların ayrışmasında su ve karbondioksit rol oynar. Ortoklas ve plajioklasın ayrışması sonucu kil mineralleri ve kuvars oluşur. Ayrışma sonucu kayaçlarda %5 -30 oranında hacim artışı olur. Ayrışma sonucu taşıma güçleri ve basınç dirençleri azalır. – Baraj temellerinde ve bazı bina temellerinde yapılan incelemelr feldispat içeren kayaçların 20 -25 m derinliğe kadar ayrıştıklarını göstermiştir. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispatoid grubu mineraller • Bileşim ve bulunuşları açısından feldispatlara benzerler. Bileşimlerindeki silis miktarı daha

Feldispatoid grubu mineraller • Bileşim ve bulunuşları açısından feldispatlara benzerler. Bileşimlerindeki silis miktarı daha azdır. • Bazalt ve siyenitlerde bulunurlar • Cam ve seramik sanayinde kullanılırlar • Feldispatlara benzer bir şekilde ayrışırlar Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispatoid grubu mineraller • Türleri – Lösit (KAl. Si 2 O 8) Rengi gri-beyaz,

Feldispatoid grubu mineraller • Türleri – Lösit (KAl. Si 2 O 8) Rengi gri-beyaz, cam parıltılı, yarı saydam, sertliği 5. 5, özgül ağırlığı 2. 5. -Nefelin: (Na, K) (Al. Si. O 4), hekzagonal, sertliği: 5. 5, özgül ağırlığı: 2. 6, cam parıltılı, kırılma yüzeyleri yağsı -skapolit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispatoid grubu mineraller lösit Nefelin Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispatoid grubu mineraller lösit Nefelin Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispatoid grubu mineraller skapolit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Feldispatoid grubu mineraller skapolit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Nefelin. İzotropik taneler lösit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Nefelin. İzotropik taneler lösit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller • Mikalar doğada ince levhalar ve pulcuklar halinde bulunurlar, ve bu

Mika grubu mineraller • Mikalar doğada ince levhalar ve pulcuklar halinde bulunurlar, ve bu özellikleriyle de kolaylıkla tanınırlar Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller • Ayrılma özelliği mikaların bir yönde mükemmel dilinime sahip olmalarındandır •

Mika grubu mineraller • Ayrılma özelliği mikaların bir yönde mükemmel dilinime sahip olmalarındandır • Sertlik: 2 -3 • Özgül ağırlıkları: 2. 5 -3. 2 • Bileşimleri sulu alüminyum silikattir. • Görünüş ve bileşimlerine göre üçe ayrılır. – Beyaz mika (muskovit) – Siyah mika (biyotit) – Pembe mika (lepidolit) Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller • Beyaz mika (Muskovit) – KAl 2(OH)2 Si 3 Al. O

Mika grubu mineraller • Beyaz mika (Muskovit) – KAl 2(OH)2 Si 3 Al. O 10 – Renksiz veya beyaz renklidir – Kolayca ince levhalara ayrılır, bu parçalar elastiktir ve bükülür – Granit-diyorit gibi magmatik, gnays-mikaşist gibi metamorfik kayaçlarda ve kumtaşlarında bulunur Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller • Siyah mika (Biyotit) – Siyah ve koyu renklidir – Güzel

Mika grubu mineraller • Siyah mika (Biyotit) – Siyah ve koyu renklidir – Güzel bir parlaklığı vardır – Bozuşmayla klorit ve vermikülit’e dönüşür – Vermikülit – Mg 3(Al, Si)4 O 10(OH)2. 4 H 2 O • Monoklinik • Pulsu-levhamsı kristaller • Renk, sarı, kahverengi, bronz • Özgül ağırlık 2 -3 • Sertlik: 1, 5 -Vermikülit ısıtılınca 15 -16 kat hacmi artar. Bundan dolayı hafif beton yapımında, prefabrik inşaatta, ısı ve ses izolasyonunda kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Biyotit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Biyotit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller • Pembe mika-Lepidolit – KLi 2 Al(Al, Si)3 O 10(F, OH)2

Mika grubu mineraller • Pembe mika-Lepidolit – KLi 2 Al(Al, Si)3 O 10(F, OH)2 – Bileşiminde lityum bulunan mikadır. – Renk mor ile açık pembe arası – Kristal sistemi monoklinik – Sertlik: 2. 5 – Özgül ağırlık 2. 8 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Mika grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Piroksen grubu mineraller • Genel formülleri X 2 Si 2 O 6 – X

Piroksen grubu mineraller • Genel formülleri X 2 Si 2 O 6 – X –yerine Mg, Fe, Ca. Mg. Fe, Na. Fe gelebilir • Yatay kesitleri çoğunlukla sekizgendir • Dilinim yüzeyleri arasındaki açı 870 dir • Kristal sistemlerine göre iki gruba ayrılırlar – Rombusal piroksenler: enstatit, hipersten, bronzit – Monoklinal piroksenler: Diopsit, ojit ve diallaj Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Piroksen grubu mineraller ejirin diopsit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Piroksen grubu mineraller ejirin diopsit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Piroksen grubu mineraller jadeit spodumen hedenberjit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Piroksen grubu mineraller jadeit spodumen hedenberjit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Piroksen grubu mineraller Hipersten Ojit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Piroksen grubu mineraller Hipersten Ojit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller • Magnezyum, kalsiyum silikat ve demir’den oluşurlar • Kristal sistemleri genellikle

Amfibol grubu mineraller • Magnezyum, kalsiyum silikat ve demir’den oluşurlar • Kristal sistemleri genellikle monokliniktir • Dilinim yüzeyleri arasındaki açı 1240 dir • Uzun prizma ve çubuklar şeklinde bulunurlar • Prizma yüzeyine paralel iki yönde dilinimleri vardır • Yatay kesitleri altıgendir • Bu grupta bulunan önemli mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller • Hornblend • Koyu yeşil-siyah renklidir. Genellikle altı köşeli prizmalar halinde

Amfibol grubu mineraller • Hornblend • Koyu yeşil-siyah renklidir. Genellikle altı köşeli prizmalar halinde bulunur. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller • Tremolit: Genellikle telsel ve yağsı parlaklıktadır • Bileşimi Ca 2(Mg,

Amfibol grubu mineraller • Tremolit: Genellikle telsel ve yağsı parlaklıktadır • Bileşimi Ca 2(Mg, Fe)5 Si 8 O 22(OH)2 -Asbest (amyant): Tremolitin telsel türüdür. Uzun bükülebilir lifler halindedir. Beyaz gri renklidir ve ipeksi bir parlaklık sunar. Asitten ve sıcaklıktan etkilenmez. Yüksek sıcaklığa dayalı çimento yapımında, asbestli çimentolu boru ve levhalarla, yer karoları yapımında, ayrıca eternit adı verilen malzemenin yapımında kullanılır. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Asbest Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Asbest Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

asbest • Çok yaygın olarak kullanılan bir mineraldir • Sıcağa ve kimyasal aşındırıcılara karşı

asbest • Çok yaygın olarak kullanılan bir mineraldir • Sıcağa ve kimyasal aşındırıcılara karşı dayanıklıdır • Liflere ayrılır, lifler uzun, bükülebilir • Lifler oldukça sağlam ve dayanıklıdır • İngilterede 30 milyon ton asbest kullanılmıştır. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

asbest • Asbest neden tehlikeli – Binlerce insan asbest yüzünden ölmekte • İngiltere’de yılda

asbest • Asbest neden tehlikeli – Binlerce insan asbest yüzünden ölmekte • İngiltere’de yılda 30. 000 kişi! – Asbestten kaynaklanan hastalıkların tedavisi yok Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

asbest • Vücuda nasıl karışır ? – Soluma – Yeme/içme Yrd. Doç. Dr. Yaşar

asbest • Vücuda nasıl karışır ? – Soluma – Yeme/içme Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

asbest • Kullanıldığı yerler – – – – Boru izolasyonu Blokların izolasyonu Conta Taban

asbest • Kullanıldığı yerler – – – – Boru izolasyonu Blokların izolasyonu Conta Taban ve tavan döşemelerinde Tahta yapımı Gemi izolasyonlarında Eşyaların paketlenmesinde Yapıştırıcı Ses izolasyonu Fren balataları Boyamada kalınlaştırıcı Ateşe dayanıklı giysi-perde Yüksek sıcaklıklarda çalışan makinelerin izolasyonunda Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller • Aktinolit – Koyu yeşil renkli, uzun prizma şekillidir. Yrd. Doç.

Amfibol grubu mineraller • Aktinolit – Koyu yeşil renkli, uzun prizma şekillidir. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Aktinolit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller Aktinolit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Amfibol grubu mineraller PPL hb bio X nicol hb bio Yrd. Doç. Dr. Yaşar

Amfibol grubu mineraller PPL hb bio X nicol hb bio Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Olivin • (Mg, Fe)2 Si. O 4 • Fayalit (Fe 2 Si. O 4)

Olivin • (Mg, Fe)2 Si. O 4 • Fayalit (Fe 2 Si. O 4) ve forsterit (Mg 2 Si. O 4) arasında değişen bir grub mineralin adıdır • Genellikle süstaşı olarak kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

olivin Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

olivin Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Olivine Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Olivine Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Olivine Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Olivine Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Turmalin grubu Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Turmalin grubu Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Turmalin Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Turmalin Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller • Kil terimi esas olarak bir kayaç adıdır. 1/256 mm den

Kil grubu mineraller • Kil terimi esas olarak bir kayaç adıdır. 1/256 mm den küçük taneli plastik malzeme kil olarak tanımlanır • Kil mineralleri sulu alüminyum silikat olup, zaman magnezyum ve demir alüminyumun yerini alır. • Başlıca kil mineralleri – Kaolinit – Montmorillonit – İllit – Atapuljit-sepiolit – Klorit Grubudur. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller • Kaolinit – Al 4(Si 4 O 10)(OH)8 – Ortorombik ve

Kil grubu mineraller • Kaolinit – Al 4(Si 4 O 10)(OH)8 – Ortorombik ve hekzagonal şekilli levhacıklar şeklindedir – Saf olduklarında beyaz renklidir – Serliği 1 – Özgül ağırlığı: 2. 3 – Feldispatların ayrışması sonucu oluşurlar – Tuğla, boru ve seramik sanayinde kullanılırlar Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kaolinit 038 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kaolinit 038 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller • Montmorillonit – – – – Al 2 O 3. 2

Kil grubu mineraller • Montmorillonit – – – – Al 2 O 3. 2 Si. O 2. n. H 2 O Suyu geçirmez Bünyesine su alarak hacminin birkaç katı şişer Kristal sistemi monoklinik Sertlik: 1 -2 Özgül ağırlık: 2. 3 -3 Sondaj çamuru, su sızmasını engelleme (baraj, kuyulara zehirli madde) Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller • Talk – – – – – Mg 3 Si 4

Kil grubu mineraller • Talk – – – – – Mg 3 Si 4 O 10(OH)2 Renk yeşil Donuk Monoklinik sistemde kristalleşir Sertlik: 1 Özgül ağırlı: 2. 7 -2. 8 Bükülebilir fakat elastik değildir Dokunulduğunda sabunumsu bir his verir Yapı dekorasyonu, ısı yalıtımı, asit ve elektriğe dayanıklı taş, boya, çatı malzemesi, seramik ve pudra sanayinde kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Talc Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Talc Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller • İllit grubu – K 2 O. 2 Al 2 O

Kil grubu mineraller • İllit grubu – K 2 O. 2 Al 2 O 3. 3 Si. O 2. 2 H 2 O – Mika tipinde kil mineralidir – Beyaz veya yeşilimtrak renklidir – Sertliği 1 -2 – Özgül ağırlığı: 2. 6 -2. 9 – Sedimanter (tortul) kayaçlarda bulunur Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller • Atapuljit-Sepiolit grubu – 2 Mg. O. 3 Si. O 2.

Kil grubu mineraller • Atapuljit-Sepiolit grubu – 2 Mg. O. 3 Si. O 2. 2 H 2 O – Beyaz renkli – Sertliği: 2 – Özgül ağırlığı: 2. 7 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller • Klorit grubu – – – – (Mg, Fe; Al)6(Al, Si)4

Kil grubu mineraller • Klorit grubu – – – – (Mg, Fe; Al)6(Al, Si)4 O 10(OH)8 Monoklinik Kristalleri tabuler Genellikle yeşil renklidir Sertlikleri: 2 -3 Özgül ağırlıkları: 2. 6 -3. 3 Bükülebilir, fakat elastik değildir Düşük dereceli metamorfiklerin karakteristik mineralidir Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kil grubu mineraller • • Killer kolloid şeklinde davranır. Çok değişik türleri vardır. Kimyasal

Kil grubu mineraller • • Killer kolloid şeklinde davranır. Çok değişik türleri vardır. Kimyasal çevrelerine oldukça duyarlıdır. Yeraltısuyu kirleticileri için havuz olarak kullanılabilir. • Su akışına karşı bariyer görevi görür • Erozyona karşı hassastır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Karbonat grubu mineraller • Kalsit – – – – – Ca. CO 3 Kirecin

Karbonat grubu mineraller • Kalsit – – – – – Ca. CO 3 Kirecin hammaddesidir Trigonal sistemde kristalleşir Sertliği: 3 Özgül ağırlığı: 2. 7 Çoğunlukla renksiz, beyaz, gri, sarı, siyah renklidir Çift kırma özelliği vardır Üzerine HCl döküldüğünde köpürür Kireçtaşları kalsit mineralinden oluşmuştur. Kayaçlar içinde damar, mağaralarda, sarkıt, dikit ve travertenler şeklinde bulunabilir – Çimento ve kireç yapımında – Demir ve karayollarında mıcır olarak – Başkalaşıma uğramışları mermer olarak kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kalsit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kalsit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kalsit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Kalsit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Karbonat grubu mineraller • Aragonit – – – – Ca. CO 3 Ortorombik sistemde

Karbonat grubu mineraller • Aragonit – – – – Ca. CO 3 Ortorombik sistemde kristallenir Çoğunlukla, prizmatik, kolonsu ve telsel halde bulunur Sertliği: 3. 5 Özgül ağırlığı: 2. 9 Kolay kırılır Renksiz, beyaz, sarı, kırmızı gibi değişik renklerde olabilir – Cam parıltılıdır – Bir çok organizmanın kavkısı aragonit mineralindendir. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

aragonit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

aragonit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Karbonat grubu mineraller • Dolomit: – Ca. Mg(CO 3)2 – Kristal sistemi romboedrik –

Karbonat grubu mineraller • Dolomit: – Ca. Mg(CO 3)2 – Kristal sistemi romboedrik – Sertliği: 3 -3. 5 – Özgül ağırlığı: 2. 85 – Hidroklorik asitten az etkilenir – İnşaatta bazı çimento türlerinin üretiminde kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Dolomite 019 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Dolomite 019 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Karbonat grubu mineraller • Diğer Karbonat grubu mineraller – Manyezit Mg. CO 3 –

Karbonat grubu mineraller • Diğer Karbonat grubu mineraller – Manyezit Mg. CO 3 – Siderit Fe. CO 3 – Rodokrozit Mn. CO 3 – Smitsonit Zn. CO 3 – Witerit Ba. CO 3 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Karbonat grubu mineraller Rodokrozit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Karbonat grubu mineraller Rodokrozit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Zincite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Zincite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Karbonat grubu mineraller Manyezit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Karbonat grubu mineraller Manyezit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Karbonat grubu mineraller • Boraks – Na 2 B 4 O 7. 10 H

Karbonat grubu mineraller • Boraks – Na 2 B 4 O 7. 10 H 2 O – Renk beyaz renksiz – Camsı parlaklılığnda – Monoklinik – Sertlik: 2. -2. 5 – Özgül ağırlık – 1. 7 – Bor cevheridir Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Boraks Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Boraks Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfat grubu mineraller • Jips (Alçıtaşı) – – – – – Ca. SO 4.

Sülfat grubu mineraller • Jips (Alçıtaşı) – – – – – Ca. SO 4. 2 H 2 O Sistemi monoklinik Sertliği: 2. -2. 5 Özgül ağırlığı: 2. 3 Doğada renksiz, saydam, beyaz, gri ve siyah renklidr Şekilsiz veya telsel güzel kristaller şeklinde olabilir İnci parlaklığı vardır Suda %2 oranında erir Tortul kayaçlar içinde kalın tabaka veya mercekler şeklinde tuz, marn ve kireçtaşlarıyla ardalanmalı olarak bulunur – Isıtılınca suyunu kaybeder – Anhidrit su alarak jipse dönüşür, bu sırada hacim değişimi olur Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Jips Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Jips Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Jips Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Jips Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfat grubu mineraller • Mühendislik işlerinde kazı, tünel, baraj inşaatlarında zemin açısından çok tehlikelidir

Sülfat grubu mineraller • Mühendislik işlerinde kazı, tünel, baraj inşaatlarında zemin açısından çok tehlikelidir • Jips su alark hacminin büyümesi, su kaybederek hacminin küçülmesi nedeniyle inşaat yeri olarak seçilmemelidir • Jips 120 0 C’ye kadar ısıtılarak suyunun 3/2 si uçurulup alçı yapılır • Çimento sanayinde, dekorasyon işlerinde, ses ve ısıya karşı yalıtkan olarak kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfat grubu mineraller • Anhidrit – – – – Ca. SO 4 Kristal sistemi

Sülfat grubu mineraller • Anhidrit – – – – Ca. SO 4 Kristal sistemi ortorombik Sertliği: 3 -3. 5 Özgül ağırlıuğı: 2. 95 Rengi beyaz, mavimsi, gri, esmer ve kırmızı olabilir Genellikle şekilssiz veya masif haldedir Anhidrit su alarak jipse dönüştüğünde hacmi % 40 oranında artar – Ca. SO 4 + 2 H 2 O -Ca. SO 4. 2 H 2 O – Anhidrit katkı malzemesi olarak çimento sanayinde kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfat grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfat grubu mineraller Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfat grubu mineraller • Barit – Ba. SO 4 – Kristal sistemi ortorombik –

Sülfat grubu mineraller • Barit – Ba. SO 4 – Kristal sistemi ortorombik – Camsı parlaklığı vardır – Özgül ağırlığı : 4. 5 – Ele alınıca yoğunluğundan dolayı kolaylıkla tanınır – Beyaz, mavi, yeşil, gri, pembe renkte olabilir – Baritin %80’i sondaj sanayinde kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Barite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Barite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Halidler • Kayatuzu (halit) – Na. Cl – Saydam veya beyaz renklidir – Kübik

Halidler • Kayatuzu (halit) – Na. Cl – Saydam veya beyaz renklidir – Kübik sistemde kristalleşir – Üç yönde dilinimi vardır – Camsı parlaklığa sahiptir – Sertliği 2 – Özgül ağırlığı: 2. 1 – Tadıyla kolaylıkla tanınır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Halidler Kayatuzu Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Halidler Kayatuzu Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Halidler • Florit – Ca. F 2 – Kristal sistemi kübik – Renk pembe,

Halidler • Florit – Ca. F 2 – Kristal sistemi kübik – Renk pembe, yeşil. Mavi, sarı ve çok değişik renklerde – Dört yönde dilinimi vardır – Camsı parlaklığı – Sertliği: 4 – Özgül ağırlığı: 3. 1 – Florin kaynağıdır, metal ve optik sanayinde kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Fluorite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Fluorite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfit grubu mineraller • Galen – Pb. S – Renk gümüş grisi – Metalik

Sülfit grubu mineraller • Galen – Pb. S – Renk gümüş grisi – Metalik parlaklık – Kristal sistemi kübük – Dört yönde dilinim – Sertlik: 2. 5 – Yoğunluk: 7. 5 – Kurşun kaynağı Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfit grubu mineraller galen Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfit grubu mineraller galen Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfit grubu mineraller • Pirit – Fe. S 2 – Aptal altını olarak bilinir

Sülfit grubu mineraller • Pirit – Fe. S 2 – Aptal altını olarak bilinir – Kristal sistemi kübik – Renk sarı – Metalik parlaklığı – Sertlik: 6 -6. 5 – Özgül ağırlığı: 5. 1 – Sülfirik asit üretiminde Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Pirit 021 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Pirit 021 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Pirit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Pirit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfit grubu mineraller • Kalkopirit – Cu. Fe. S 2 – Tetragonal sisitemde kristalleşir

Sülfit grubu mineraller • Kalkopirit – Cu. Fe. S 2 – Tetragonal sisitemde kristalleşir – Renk sarı-yeşil – Metalik parlaklığı – Sertliği: 3. 5 -4 – Özgül ağırlığı: 4. 2 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfit grubu mineraller chalcopyrite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Sülfit grubu mineraller chalcopyrite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler • Manyetit – – – – Fe 3 O 4 Renk siyah Metalik

Oksitler • Manyetit – – – – Fe 3 O 4 Renk siyah Metalik parlaklık Kristal sistemi kübik Sertlik 5. 5 -6. 5 Özgül ağırlığı: 5. 1 Mıknatıs özelliği Demir cevheridir Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler • Korund – Al 2 O 3 – Renk değişik, beyaz, saydam, sarı

Oksitler • Korund – Al 2 O 3 – Renk değişik, beyaz, saydam, sarı yeişl mavi – Camsı parlaklık – Kristal sistemi trigonal – Sertlik: 9 – Yoğunluk: 4 – Süstaşı ve aşındırıcı Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler • Rutil – Ti. O 2 – Renk siyah – Yarı metalik parlaklık

Oksitler • Rutil – Ti. O 2 – Renk siyah – Yarı metalik parlaklık – Tetragonal sistemde kristallenir – Sertlik 6 -6. 5 – Özgül ağırlık: 4. 2 Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler • Kromit – Fe. Cr 2 O 4 – Renk kahverengi siyah –

Oksitler • Kromit – Fe. Cr 2 O 4 – Renk kahverengi siyah – Parlaklık metalik –yağsı – Kübik sistemde kristallenir – Sertlik: 5. 5 – Özgül ağırlık – 4. 5 -4. 8 – Krom cevheridir Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Oksitler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Fosfatlar • Apatit – Ca 5(PO 4)3(OH, F, Cl) – Kristal sistemi hekzagonal –

Fosfatlar • Apatit – Ca 5(PO 4)3(OH, F, Cl) – Kristal sistemi hekzagonal – Renk tipik olarak yeşil fakat farklı renklerde de olabilir – Parlaklık camsı-yağsı – Sertlik: 5 – Özgül ağırlık: 3. 1 -3. 2 – Fosfat kaynağı olarak kullanılır Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Apatite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Apatite Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

apatit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

apatit Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler • Altın • Gümüş • Kükürt vb. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler • Altın • Gümüş • Kükürt vb. Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler kükürt Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Doğal elementler kükürt Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Beril Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN

Beril Yrd. Doç. Dr. Yaşar EREN