MICROSOFT EXCEL USHTRIME MSc Fisnik Morina Ph D

MICROSOFT EXCEL USHTRIME MSc. Fisnik Morina Ph. D (c)

• Ecxel-i është i specializuar në: 1. Krijmin 2. Modifikimin 3. Përpunimin e të dhënave numerike 4. Aplikime jonumerike

Nëpërmjet tij mund të zgjidhni shumë probleme si: 1. Krijimin e tabelave, 2. Ndërtimin e grafikëve, 3. Përpunimin statistikor, 4. Veprimet me matrica, 5. Importimin e të dhënave nga burime të ndryshme, dhe 6. Probleme të ndryshme ekonomike

• Skedari i Ecxel-it është një libër pune (workbook) • Cdo libër pune (workbook) përmban 1. Fletë pune të trajtës worksheet 2. Fletë të vecanta për grafikët (chart) • Një fletë e trajtës grafik përmban vetëm një grafik.

• Fleta e punës (worksheet-i) në Ecxel është e organizuar në kolona (Column), ku secila përfaqësohet nga një ose disa shkronja dhe nga rreshta (Row)që përfaqësohen nga numra. • Ndërprerja e rreshtit me kolonën quhet qelizë (Cell).

Butoni i menusë Office (Office Button) Ribbon Formula Bar Name Box Qeliza aktive worksheet_et Zona Spreadsheet

• Dizenjimi i një spreadsheet-i është shumë i rëndësishëm, mënyra më e mirë për të krijuar një spreadsheet është në trajtën e një tabele dhe etiketat në krye të cdo kolone dhe çdo e dhënë në kolona të veçanta. •

• Shembull. • Te ndertohet nje tabele qe regjistron te dhenat e studentëve (emrin, atesine, mbiemrin, adresën , etj). • Mënyra më e mire e ndertimit do të ishte qe cdo e dhene te vendoset në kolona të veçanta.

Nëse e hedhim informacionin si në rastin e dytë do e kemi më të lehtë të kërkojmë një student të caktuar.

• Një ndër qëllimet kryesore të Ecxel-it është llogaritja e vlerave nëpërmjet formulave dhe funksioneve. • Nje formule fillon gjithmone me shenjen e barazimit (=) dhe perdor veprimet matematikore, funksione te ndryshme, si edhe adresat e qelizave nga te cilat merren keto te dhena qe do te llogariten.

Ne formula perdoren veprimet e meposhtme arithmetike: + (mbledhja) - (zbritja) * (shumezimi) / (pjestimi) ^ (ngritja ne fuqi)

Shembull 1: Ne qelizen B 4 eshte vendosur vlera e ndryshores X (x=16) dhe ne qelizen C 4 eshte vendosur vlera e ndryshores Y (y=-2). Te shkruhen formulat e gjetjes se shumes, differences, prodhimit, raportit dhe katrorit te treguara me poshte. Per te pare rezultatin shtypim Enter ne Formula Bar ose ne tastieren e kompjuterit Ne zonen Name Box shfaqet adresa e qelizes ku do te shfaqet rezultati, D 4 Ne Formula Bar shfaqet formula, =B 4*C 4

Pasi klikojme Enter perseri ne zonen Name Box shfaqet adresa e qelizes ku kemi rezultatin, D 4, ne Formula Bar shfaqet formula qe kemi shkruar, =B 4+C 4, kurse ne qelizen perkatese shfaqet rezultati, 14.

Shembull 2: Ne qelizat A 1 dhe B 1 jane vendosur perkatesisht vlerat e madhesive x dhe y, (x=4 dhe y=1). Ne qelizen C 1 dhe D 1 te vendosen vlerat e funksioneve

• Ne Matematike • Ne Excel

• Ne Matematike • Ne Excel

Shembull 3. Ne tabelen e meposhtme jepet informacion mbi prodhimin e disa fermave. Te gjendet Prodhimi dhe te Ardhurat. Ne qelizen D 4 shkruajme: =B 4*C 4 Ne qelizen F 4 shkruajme: =D 4*E 4

Per te pare rezultatin shtypim Enter ne Formula Bar ose ne tastieren e kompjuterit Ne zonen Name Box shfaqet adresa e qelizes ku do te shfaqet rezultati, E 4 Ne Formula Bar shfaqet formula, =B 4*C 4

Shembull 4. Ne tabelen e meposhtme jepet informacion mbi punonjesit e nje kompanie. Te gjenden vitet e punes (Stazhi) i secilit punonjes. Ne qelizen F 4 shkruajme: =(TODAY()-E 4)/365

Shpeshhere ne formula te ndryshme na kerkohet qe te perdorim jo vetem nje qelize por disa qeliza njehereshi, pra nje zone qelizash • Zonë qelizash quhet një zonë në trajtë katërkëndëshi me qeliza të selektuara. • Për t’iu referuar një zone qelizash përdorim adresën e qelizës së parë dhe adresën e qelizës së fundit. • Psh. në rastin e tabelës që kemi ndërtuar zona do të emërtohet B 3: G 13 Zona e qelizave B 3: G 13

Si do ti referohemi zones se qelizave ne te cilen eshte vendosur tabela e meposhtme?

• Zonës së qelizave i referohemi nëpërmjet: 1. Adresave së qelizave skajore 2. Emërtimeve të vendosura prej nesh

• Qëllimi i emërtimit të qelizave dhe zonave është: 1. përdorimi i tyre në formula dhe funksione 2. është më e thjeshtë për t’i kujtuar 3. është më e thjeshtë për të kryer veprime njehsuese • Emrat qe vendosen duhet të jenë unik.

• Për të emërtuar një zone qelizash me një emer të zgjedhur prej nesh përdorim disa komanda, dy prej tyre janë • Define Name • Create from Selection Keto komanda gjenden ne menune Formulas, ne zonen Defined Names Formulas Define Name Create from Selection Defined Names

Formulas Define Name Create Names Defined Names

Shembull: Te emertohet zona A 3: F 13 me emrin Prodhimi. Ne. Ferme Për emërtimin e zonës së qelizave duke përdorur komandën Define Name veprojmë si më poshtë: 1. Përzgjedhim zonën e qelizave, A 3: F 13 2. Klikojmë komandën Define Name tek menuja Formulas 3. Plotësojmë dritaren dialoguese New Name Vendoset emri i zon Prodhimi. Ne. Ferme Adresa e zonës së përzgjedhur Kujdes: Emri i zones nuk duhet te permbaje shenja pikesimi dhe hapesira bosh

Për emërtimin e zonës së qelizave duke përdorur komandën Create Names veprojmë si më poshtë: 1. Përzgjedhim zonën e qelizave 2. Klikojmë komandën Create Names tek menuja Formulas 3. Plotësojmë dritaren dialoguese Create Names From Selection Në varësi të organizimit që kemi bërë zgjedhim opsionet e paraqitura ne dritaren Create Names From Selection Ne rastin tone secila prej kolonave do te marre emrin qe ndodhet ne krye te tij dhe cdo rresht emrin qe ndodhet majtas tij

EMERTIMI I WORKSHEETEVE • Worksheetet janë të emërtuara automatikisht nga Exceli me emrat Sheet 1, Sheet 2, etj • Për të riemëruar worksheetet ka disa mënyra: 1. Me klikim të dyfishtë 2. Duke përdorur Shortcut Menunë

Shembull: Te emertohet Sheet 1 (ku ndodhet tabela) me emrin Prodhimi i Qumeshtit 1. Bëjmë një klikim dyfish mbi fjalën Sheet 1 2. Fjala Sheet 1 përzgjidhet 3. Shkruajmë emrin e ri, Prodhimi i Qumeshtit

1. 2. 3. 4. Bëjmë një klikim me anën e djathtë të mousit mbi fjalën Sheet 1 Shfaqet Shortcut menuja, zgjedhim Rename Fjala Sheet 1 përzgjidhet Shkruajmë emrin e ri, Prodhimi i Qumeshtit

AUTOFILL Autofill-i është një cilësi shumë e përdorshme e cila na ndihmon të krijojmë rreshta ose kolona me vlera duke u nisur nga një ose dy qeliza ose te kopjojme formulat nga nje qelize ne qelizat fqinje Shembull. Të vendoset vargu i numrave 1, 2, …, 5. Hapat : 1. Shkruajme shifrat 1 dhe 2 respektivisht ne qelizat B 3 dhe B 4 2. Selektojë dy qelizat B 3: B 4 3. Shkojmë me maus në cepin e poshtëm të djathtë. 4. Kur shfaqet shenja + e klikoj dhe e rrëshkasim mausin deri në qelizën që duam. Në të njëjtën mënyrë do vendosen seri të tjera , psh 5, 10, …, 40 + 1 2

Shembull. Ne zonen A 3: A 13 te vendosen vlerat Ferma 1, Ferma 2, . . . , Ferma 10, duke perdorur Autofill + Shfaqet vlera qe vendoset ne qelizen pasardhese Hapat : 1. Shkruajme vleren Ferma 1 ne qelizen A 4 2. Selektojë dy qelizat A 4 3. Shkojmë me maus në cepin e poshtëm të djathtë te qelizes A 4. 4. Kur shfaqet shenja + e klikoj dhe e rrëshkasim mausin deri në qelizën që duam A 13.

Gjithashtu mund të shërbej për vendosjen e një serie (Home. Editing-Fill) me data 1 Rasti 1: Lëvizin muajt Rasti 2: Lëvizin datat Rasti 3: Lëvizin vitet 2 3

Po ashtu ne rast se duam te kopjojme nje formule Ne zonen B 3: B 7 jane dhene A. Bruto dhe ne zonen D 10: D 14 Shpenzimet. Te gjenden A. Neto.

• Shpeshherë në një formulë gjatë procesit të kopjimit të saj me autofill sipas rreshtit ose kolonës na duhet që ndonjë qelizë të ngelet fikse, ose të ndryshojë vetëm numrin e rreshtit ose shkronjën e kolonës. • Për të fiksuar adresën e qelizës para shkronjës së kolonës ose para numrit të rreshtit vendoset simboli $

• Si rrjedhim i përdorimit të shenjës së $ qeliza e një formule mund të jetë me referim relativ, absolut ose të përzier.

REFERIMI I QELIZAVE 1. Referim Relativ quhet qeliza adresa e së cilës gjatë kopjimit me autofill ndryshon si shkronjën e kolonës dhe numrin e rreshtit, psh. B 3 2. Referim i Përzier quhet qeliza adresa e së cilës gjatë kopjimit me autofill ndryshon vetëm shkronjën e kolonës ose numrin e rreshtit, psh. $B 6, B$6 3. Referim Absolut quhet qeliza adresa e së ciles gjatë kopjimit me autofill nuk ndryshon si shkronjën e kolonës dhe numrin e rreshtit, psh. $F$6

Shembull: Ne qelizën B 3 është shkruar formula =A 1+$B$1. Kjo formulë kopjohet me autofill deri ne qelizën C 4. Sa do të jetë kjo formulë në qelizën C 4

Ne qelizen C 4 formula do te jete

Shembull: Ne qelizen B 3 eshte shkruar formula =2*$A 1+B$1. Kjo formule kopjohet me autofill deri ne qelizen C 4. Sa do te jete kjo formule ne qelizen C 4

Ne qelizen C 4 formula do te jete

Shembull: Tre qendra prodhimi, Ferma 1, Ferma 2, Ferma 3 shpërndajnë prodhimet e tyre në katër qendra konsumi, Qyteti 1, Qyteti 2, Qyteti 3, Qyteti 4. Tabelën e shpërndarjes do ta quajmë Tabela Kryesore. 1. Në zonën E 3: E 6 të gjenden mesataret për cdo qytet, në zonën B 7: D 7 të gjenden mesataret për cdo fermë. Në qelizën E 7 të gjendet mesatarja e përgjithshme.

Në qelizën E 3 shkruajmë formulën =(B 3+C 3+D 3)/3 ose =AVERAGE(B 3: D 3) Në qelizën B 7 shkruajmë formulën =(B 3+B 4+B 5+B 6)/4 ose =AVERAGE(B 3: B 6) Në qelizën E 7 shkruajmë formula e Mesatares së Përgjithshme =(B 7+C 7+D 7)/3 ose =(E 3+E 4+E 5+E 6)/4

2. Të ndërtohet Tabela 1 elementët e së cilës merren nga diferenca e elementeve përkatës të Tabelës Kryesore me Mesataren e Përgjithshme Në qelizën H 3 duhet te shkruhet formula =B 3 -E 7, por në mënyrë që të përdorim autofillin qeliza E 7 duhet të jetë me referim absolut, prandaj formula duhet të jetë, B 3 -$E$7. Bëjmë autofll nga qeliza H 3 sipas dy drejtimeve deri në qelizën J 6

Tabela 1 do të ketë pas autofillit këto formula

3. Të ndërtohet Tabela 2 elementët e së cilës merren nga diferenca e elementeve përkatës të Tabelës Kryesore me Mesataren e Femave përkatëse. Në qelizën B 12 duhet te shkruhet formula =B 3 -B 7, por në mënyrë që të përdorim autofillin qeliza B 7 duhet të jetë me referim te perzier, prandaj formula duhet të jetë, B 3 -B$7.

Tabela 2 do të ketë pas autofillit këto formula

4. Të ndërtohet Tabela 3 elementët e së cilës merren nga diferenca e elementeve përkatës të Tabelës Kryesore me Mesataren e Qyteteve përkatëse.

Tabela 3 do të ketë pas autofillit këto formula

Formatimi i të dhënave Butoni “Home”

• Duke patur parasysh që të dhënat janë të llojeve të ndryshme atëhërë lind nevoja e përcaktimit të kategorive përkatëse.

Shembull: Ne tabelen e meposhtme te formatohet fusha PAGA me kategorine e monedhes dhe fusha STAZHI me dy shifra pas presjes dhjetore

Per te formatur sipas kategorise monedhe fushen PAGA ndjekim hapat: 2. Tek zona Number dhe hapet Format Cells 1. Selektojme fushen PAGA (D 4: D 17) 3. Plotesojme dritaren Format Cells

1 2 Vendosim numrin e shifrave pas presjes dhjetore, zgjedhim 0 3 Vendosim simbolin e monedhe zgjedhim lek Ne dritaren Format Cells ndjekim hapat: 1. Zgjedhim opsionin Number 2. Ne listen Category zgjedhim Currency

Per te formatur me dy shifra pas presjes fushen STAZHI ndjekin hapat: 2. Tek zona Number dhe hapet Format Cells 1. Selektojme fushen STAZHI (F 4: F 17) 3. Plotesojme dritaren Format Cells

Vetia Decimal Places (pozicionet e numrave dhjetor), në këtë rast vlera duhet të jetë 2. Aktivizimi i opsionit Use 1000 separator (, ) shërben përdorimin e presjes për ndarjen e qindësheve nga mijëshet dhe me radhë. Ikonat përkatëse nëse duam të mos përdorim komandën

• General-është formati i përgjithshëm dhe njeh cdo vlerë që ne shkruajmë dhe nuk ka formate të caktuara për numrat, datën etj. • Number-përdoret për numrat dhe jepet mundësia që të formatohet. • Currency- përdoret për vlerën monetare dhe na jep mundësinë të përcaktojmë sa numra duam pas pikës dhjetore. • Accounting-përdoret për vlerën monetare dhe eshtë format fiks. • Date & Time- përdoren për të dhëna data ose orë dhe na jep mundësi të ndryshme formati.

• Percentage-i kthen vlerat duke i shumëzuar me 100 në përqindje. • Fraction-fraksioni p. sh. 141/1 • Scientific- numrat shkencor të trajtës 1. 00 E+05 = 100000 • Text- shërben për tekste por edhe për numra pa na dhënë mundësi formatimi. • Special-ofron disa formate të ndryshme për shtete të ndryshme • Custom-na jep ne mundësinë e krijimit të formateve të ndryshme dhe gjithashtu përmban disa formate standarte

Wrap text shërben për të shkruar në disa rreshta brenda një qelize. Shrink to fit zvogëlon përmasat e shkrimit në mënyrë që te paraqiten gjithë karakteret qe ne shkruajmë në një qelizë. Merge cells shkrin qelizat që kemi selektuar në një të vetme.

Ikonat përkatëse nëse duam të mos përdorim komandën

IKONA BORDER

IKONA FILL COLOR