MHENDSLK FAKLTES GIDA MHENDSL GMB 447 Beslenme lkeleri

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GIDA MÜHENDİSLİĞİ GMB 447 -Beslenme İlkeleri Dr. Öğretim Üyesi, Belkıs TEKGÜLER

Karbonhidratlar, Besinsel Lifler GMB 447 -Beslenme İlkeleri Hafta-4

• Bu dersin slaytı Prof. Dr. Ayşe Baysal’ın «Beslenme» kitabından yararlanılarak hazırlanmıştır. • Baysal, A. , 2004. Beslenme (Yenilenmiş 10. baskı). Hatipoğlu Yayınevi- Ankara. 520 s.

KARBONHİDRATLAR İnsan beslenmesinde önemli yere sahiptir, çünkü ; • 1. Doğada çok yaygındır, başta nişasta ve şekerli ürünler olmak üzere • 2. Üretimi kolaydır. • 3. En ucuz besin kaynağıdır. • 4. Depolaması kolaydır. • 5. Sindirimi de kolaydır.

Karbonhidratların Sınıflandırılması • Karbon atom sayısına göre • Basit şeker sayısına göre • Aldehit ve keton gruplarına göre yapılabilir. • Karbon atom sayısına göre: 3 C’lü trioz, 4 C’lu tetroz, 5 C’lu pentoz, 6 C’lu heksoz, 7 C’lu heptoz adını almaktadır. • Basit şeker sayısına göre: 1. Monosakkaritler: Glikoz, fruktoz, glaktoz, mannoz, riboz, 2. Disakkaritler: Sukroz, laktoz, maltoz, 3. Oligosakkaritler: Raffinoz, melezitoz, gentianoz, stakioz v. b. 4. Polisakkaritler: Nişasta, glikojen, dektrin, selüloz

Aldehit ve keton gruplarına göre: • Aldoz: Fonksiyonel aldehit grubu bulunan şekerlere aldoz denir. En basit aldoz gliseraldehittir ve üç karbonludur. • Ketoz: İkinci karbon atomunda keton grubu içeren şekerlere ketozlar denir. Bnların en basit üyesi dihidroksiasetondur. • Karbonhidratlar, besinlerimizde en çok bulunan besin ögesidir. Normal diyetle beslenen yetişkinler günlük enerjinin %55 -60’ını karbonhidratlardan sağlarlar.

Besinsel Lifler • Sindirim sistemindeki enzimlerin tümüyle hidrolize edemediği ve sindiremediği yenebilir bitkisel yapılardır. Liflerin Fizyolojik Özellikleri • Lifler fazla miktarda su bağlama gücüne sahiptir. Bunun sonucu olarak dışkı daha yumuşak daha düşük yoğunluklu, daha büyük hacimli olacak ve bağırsaklardaki hareketi kolaylaşacaktır. Bu da kabızlığı önler ve barsak duvarına olan baskıyı azaltır, bu nedenle liflerle zengin besinlerin alınması gerekmektedir.