MHENDSLK FAKLTES GIDA MHENDSL BLM GMB 464 Yeni

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GIDA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GMB 464 - Yeni Gıda İşleme Teknolojileri Prof. Dr. İlkay KOCA

SÜPERKRİTİK AKIŞKAN TEKNOLOJİSİ GMB 464 - Yeni Gıda İşleme Teknolojileri 10. Hafta

SÜPERKRİTİK AKIŞKAN NEDİR Her maddenin bir kritik sıcaklığı (Tc) ve kritik basıncı (Pc) vardır. Maddenin kritik sıcaklığı ve basıncı, gaz ve sıvı fazlarının bir arada bulunabildiği en yüksek sıcaklık ve basınçtır. Bilindiği gibi, maddeler katı, sıvı ve gaz olarak üç gruba ayrılırlar. Ancak maddeye, kritik sıcaklığının ve kritik basıncının üzerindeki koşullar uygulandığında süperkritik akışkan olarak adlandırılan dördüncü gruba girmektedir.

Süperkritik akışkanların fiziksel ve taşınım özellikleri sıvı ve gazlarınkine benzerdir. Çözücülük gücü ise sıvılardaki gibidir. Yayınırlıkları gaz fazdakinden daha düşük fakat normal sıvılarınkinden daha büyük değer almaktadır.

2) SÜPERKRİTİK AKIŞKANIN SEÇİMİ v Gıda ve ilaç endüstrisinde, değerli ve ortam koşullarına duyarlı hammaddelerin SC akışkanlarla ekstraksiyon işleminde kullanılacak akışkanın seçimi son derece önemlidir. Bu seçimde, hammaddenin akışkan içinde çözünürlüğü; kimyasal kararlılığı; ekonomik ve kolay bulunabilen bir akışkan olması ve akışkanın toksik, patlayıcı ve yanıcı olmaması gibi güvenlik sorunları göz önünde tutulmalıdır

Amonyak gibi bazı maddeler zehirlidir ve bundan dolayı yiyeceklerde kullanılmaz. Propan gibi maddeler patlayıcıdır, yüksek sıcaklık ve basınçlarda çok dikkatli çalışmak gerekir. Bu nedenlerle, çoğu biyolojik uygulama CO 2 kullanımı ile sınırlanmıştır.

SÜPERKRİTİK AKIŞKAN EKSTRAKSİYON UYGULAMALARI v v v v Kahve ve çaydan kafeinin uzaklaştırılması Tohumlardan vitamin yağlarının ekstraksiyonu Tat verici, güzel kokulu aroma ve parfümlerin ekstraksiyonu Baharat ekstraksiyonu Hayvansal ve bitkisel kaynaklı yağlarda koku veren maddelerin uzaklaştırılması Meyve sularının stabilizasyon işlemleri Yünden lanolin üretimi Doğal ürünlerden pigment ekstraksiyonu Hazır yiyeceklerdeki yağın uzaklaştırılması Kolesterol uzaklaştırılması Bitkilerden antioksidan ekstraksiyonu Doğal pestisitler Tütünden nikotinin uzaklaştırılması Farmasötik bitkilerden ilaç etken maddelerin ekstraksiyonu Şerbetçi otunda acılık veren maddelerin uzaklaştırılması Antibadilerden asetonun uzaklaştırılması