Mhazir 11 Steqanoqrafik mhafiz vasitlri Mhazir 11 Modul

Mühazirə № 11 Steqanoqrafik mühafizə vasitələri

Mühazirə № 11 Modul -4 Mövzu-5 Kompüter kriptoqrafiyasi Steqanoqrafik mühafizə vasitələri Mühazirənin məzmunu İnformasiyanın məxfi mübadilə üsulları. İnformasiyanın ötürülməsi faktını gizlədilməsi. Steqanoqrafiyanın mahiyyəti, informasiyanın təhlükəsizliyinin təminatında yeri. Konteyner, növləri və variantları. Steqanoqrafik kanal, steqoaçarlar. Məlumatın konteynerdə gizlədilməsi. Steqanoqrafik sistemlər, növləri, əsas müddəa və tələblər. Steqanoqrafiyanın qoşmaları. Açar sözlər: steqanoqrafiya, steqoaçarlar, steqanoqrafik kanal, konteyner, steqanoqrafik sistemlər, steqanoqrafiya qoşmaları Mühazirənin planı 1. Steqanoqrafiyanın mahiyyəti 2. Konteyner, növləri və variantları. 3. Steqanoqrafik kanal, steqoaçarlar 4. Steqanoqrafik sistemlər. 5. Steqanoqrafiyanın qoşmaları.

İnformasiyaın məxfi mübadilə üsulları Abonentlər arasında tam etibarlı, başqalarının əli yetməyən (fiziki mühafizə olunan) rabitə kanalı yaratmaq. Açıq rabitə kanalından istifadə etmək, lakin informasiyanı elə çevrilmiş təsvirdə ötürmək ki, onu yalnız qanuni alan bərpa edə bilsin. Açıq rabitə kanalından istifadə etmək, ancaq informasiyanın ötürülməsi faktının özünü gizlətmək. 10/19/2021 3

İnformasiyaın məxfi mübadilə üsulları Fizki mühafizə Kriptoqrafik mühafizə Telekomunikasiya sistemi Steqanoqrafik mühafizə

STEQANOQRAFIYA İnformasiyanın ötürülməsi faktını gizlədilməklə rabitənin təşkili metodlarının işlənilməsi ilə steqanoqrafiya məşğul olur. Maraqlıdır ki, steqanoqrafiya sözü yunan dilində «gizlədilmiş yazı» mənasını (steganos - gizlədilmiş), kriptoqrafiya isə «gizli yazı» mənasını verir. İnformasiyanın steqanoqrafik qorunması metodlarının spektri olduqca rəngarəngdir. Ona görünməyən mürəkkəb, mikrofotosurət, şərti işarələr düzülüşü, gizli kanallar və sürüşkən tezlikli rabitə vasitələri və s. aid edilir. 10/19/2021 5

Məxfi mübadilənin inkişafı

10/19/2021 STEQANOQRAFIK ANLAYIŞLAR İçərisində məliumatın gizlədilməsi üçün ayrılmış informasiya konteyner adlanır. Məlumat əlavə olunmuş konteyner steqo adlanır. Konteynerə qoyulmuş (steqoda yerləşən) informasiya gizlədilmiş məlumat adlanır. Steqonun mübadilə olunduğu kanala steqanoqrafik kanal və ya steqo kanal deyirlər. Məlumatın gizlədilməsi üçün istifadə olunan açar steqoaçar və ya sadə olaraq açar adlanır. Mühafizə səviyyəsindən asılı olaraq (məs. , şifrələnmiş məlumatın gizlədilməsi) steqanoqrafik sistemlərdə bir və bir neçə steqoaçar istifadə oluna bilər. Kriptoqrafiyaya analoji olaraq steqoaçarın növünə görə steqanoqrafik sistemlərin iki növü vardır: 1)məxfi açarlı 7 2)açıq açarlı

STEQANOQRAFIYANIN MAHİYYƏTİ Steganografiya məlumatın başqa verilənləri digbir az əhəmiyyətsiz bitlərir arasında gizlətmək deməkdir. 10/19/2021 8

STEQANOQRAFIK SISTEM Gizli informasiya ötürülməsi kanalının təşkili üçün istifadə olunan vasitə və metodların çoxluğu steqanoqrafik sistem və ya steqoqsistem adlanır. açar Məlumat Konteyner Gizlətməli məlumat 10/19/2021 Göndərən steqo Götürmə Alan Konteyner (boş) 9

STEQANOQRAFIK SISTEM 10/19/2021 10

STEQANOQRAFIK SISTEM Steqanoqrafik sistem qurularkən aşağıdakı müddəaların nəzərə alınması zəruri hesab edilir: qarşı (hücum təşkil edən) tərəflər steqanoqrafik sistem və onun reallaşdırlamsının təfsilatları haqqında tam təssəvvürə malikdirlər. Potensial qarşı tərəfə yeganə məlum olmayan informasiya məlumatın gizlədilməsi üçün istifadə olunan steqoaçardır. Məhz bu açarı saxlayan şəxs gizlədilmiş məlumatın mövcudluğunu və onun məzmunu aşkar edə bilər; gizlədilmiş məlumatın mövcudluğunun hər hansı yolla qarşı tərəfə məlum olması steqoaçarın məxfi saxlandığı müddətdə konteynerlərdən məlumatların götürülməsinə imkan yaratmamalıdır; potensial qarşı tərəf gizlədilmiş məlumatın müəyyən edilməsi və ya oxunması üzrə texniki və digər müstəsnalardan məhrum olunmalıdır. 11 10/19/2021

STEQANOQRAFIK SISTEM ÜZRƏ TƏLƏBLƏR 10/19/2021 Konteynerlər elə xassəyə malik olmalıdır ki, vizual nəzarətlə dəyişikliyi aşkar emək mümkün olmasın. Bu tələb məlumat mübadiləsinin gizlədilmə keyfiyyətini müəyyən edir: steqoməlumatın rabitə kanalı üzrə sərbəst ötürülməsi heç bir halda qarşı (hücum təşkil edən) tərəflərin nəzərini cəlb etməməlidir. Steqoməlumat bütün, o cümlədən qərəzli təhriflərə dayanıqlı olmalıdır. Rabitə kanalı üzrə ötürülməsi prosesində təsvir (səs və ya digər konteynerlər) kiçilə və ya böyüyər, başqa formata çevrilər və s. müxtəlif transformasiyalara məruz qala bilər. Bundan başqa o, arxivləşdirmə üsulları ilə sıxlaşdırılar. Steqoməlumat yerləşdirəln konteynerlərin tamlığını təmin etmək üçün səhvdüzəldici kodlardan istifadə olunmalıdır. Etibarlığın yüksəldilməsi üçün həmin təsvirlərin ehtiyat surətləri yaradılmalıdır. 12

STEQANOQRAFIK KONTEYRLƏR 10/19/2021 13

STEQANOQRAFIK MƏTN 10/19/2021 14

STEQANOQRAFIK KOD 10/19/2021 15

STEQANOQRAFIK KOD 10/19/2021 16

STEQANOQRAFIK KOD 10/19/2021 17

STEQANOQRAFIK NOT 10/19/2021 18

STEQANOQRAFIK QOŞMALAR Hazırda steqanoqrafiyanın bir-birilə qarşılıqlı əlaqəsi və eyni istiqamət təməlinə malik olan üç qoşması mövcuddur: 1) ötürülməsi gizlədilən informasiya (steqoməlumat); 2) elektron (rəqəmli) su nişanları; 3)başlıqlar. 10/19/2021 19

STEQANOQRAFIK MODEL 10/19/2021 20

10/19/2021 21