Mgr Natalia Gralewska PODSTAWY PRAWA CYWILNEGO NSAZ I

Mgr Natalia Gralewska PODSTAWY PRAWA CYWILNEGO NSA(Z) I 1. 03. 2015 r. PODRĘCZNIK: E. Gniewek, P. Machnikowski, Zarys prawa cywilnego, wyd. C. H. Beck, Warszawa 2014. Poruszanie zagadnienia: Pojęcie prawa cywilnego Zakres prawa cywilnego Systematyka prawa cywilnego Zasady prawa cywilnego Stosunek cywilnoprawny Czynności prawne - wprowadzenie

System prawa SYSTEM PRAWA PRYWATNEGO AUTONOMIA WOLI PRAWO CYWILNE jako rdzeń prawa prywatnego SYSTEM PRAWA PUBLICZNEGO WŁADCZE PODPORZĄDKOWANIE

CECHY PRAWA PRYWATNEGO AUTONOMIA WOLI RÓWNORZĘDNOŚĆ PODMIOTÓW (z formalnoprawnego punktu widzenia adresaci norm prawnych mają względem siebie – co do zasady - równą pozycję prawną; czym innym jest faktyczna równorzędność) PRAWA PODMIOTOWE BRAK „AUTOMATYZMU” SANKCJI (brak bezpośredniego nadzoru organów władzy publicznej nad wykonywaniem obowiązków prywatnoprawnych)

Kryterium wyróżnienie prawa cywilnego od publicznoprawnych gałęzi prawa: (1) METODA REGULACJI – rozumiana jako sposób kształtowania stosunków między podmiotami prawa; polega na uznaniu autonomicznej względem siebie pozycji podmiotów stosunku prawnego (stosunku cywilnoprawnego); żadnej z stron nie przysługuje kompetencja do władczego kształtowania pozycji prawnej drugiej strony. (1) PRZEDMIOT REGULACJI – majątkowy przedmiot regulacji stanowi główną cechę wyróżniającą prawo cywilne; należy mieć na względzie to, że nie tylko normy prawa cywilnego regulują stosunki majątkowe, również normy należące do innych gałęzi (np. prawo finansowe); przedmiotem regulacji prawa cywilnego są również stosunki prawne o charakterze niemajątkowym (dobra osobiste).

ZAKRES PRAWA CYWILNEGO „Charakter ogólny” norma prawa cywilnego Normy prawa cywilnego jako normy subsydiarne lub stosowane w drodze analogii.

Uzupełniające stosownie KC do stosunków cywilnoprawnych regulowanych aktami pozakodeksowymi. Zasada - przepisy księgi pierwszej KC stosuje się wprost (a nie odpowiednio) na obszarze całego prawa cywilnego. Przepisy tzw. części ogólnej prawa zobowiązań (art. 353 – 534 KC) stosuje się wprost do stosunków prawnych o charakterze zobowiązaniowym uregulowanych poza KC. Do pozakodeksowej regulacji ograniczonych praw rzeczowych stosuje się wprost przepisy ogólne o tych prawach zawarte w KC.

Art. 300 KP stanowi, że „W sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy”. Art. 139 ust. 1 PZP stanowi, że „Do umów w sprawach zamówień publicznych, zwanych dalej "umowami", stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej”. Artykuł 1 § 1 KSH stanowi, że: "Ustawa reguluje tworzenie, organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie spółek handlowych", natomiast art. 2 KSH stanowi, że: "W sprawach określonych w art. 1 § 1 nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Jeżeli wymaga tego właściwość (natura) stosunku prawnego spółki handlowej, przepisy Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio".

SYSTEMATYKA PRAWA CYWILNEGO Gałąź prawa cywilnego dzieli się na: (1) Część ogólna (2) Prawo rzeczowe (3) Prawo zobowiązań (4) Prawo spadkowe (5) Prawo rodzinne (6) Prawo na dobrach niematerialnych

USTAWA Z DNIA 23 KWIETNIA 1964 r. - KODEKS CYWILNY (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 121)

SYSTEMATYKA KODEKSU CYWILNEGO KSIĘGI - Księga pierwsza ("Część ogólna", art. 1 -125 KC) - Księga druga ("Własność i inne prawa rzeczowe", art. 140 -352 KC) - Księga trzecia ("Zobowiązania", art. 353 -921[16] KC) - Księga czwarta ("Spadki", art. 922 -1087 KC) TYTUŁY DZIAŁY ROZDZIAŁY

ZASADY PRAWA CYWILNEGO uznanie i ochrona osobowości każdego człowieka w równej mierze, pełna i równa cywilnego, ochrona mienia podmiotów zakaz nadużywania praw podmiotowych, autonomia woli, ochrona zaufania. prawa

STOSUNEK CYWILNOPRAWNY art. 1 Kodeksu cywilnego elementy konieczne: PRAWO PODMIOTOWE UPRAWNIONY OBOWIĄZEK ZOBOWIĄZANY prosty i złożony strona (wielość podmiotów)

FAKTY DONIOSŁE PRAWNIE OBOJĘTNE z punktu widzenia prawa ZDARZENIE PRAWNE - fakt, z którym norma prawna wiąże określone konsekwencje normatywne. ZDARZENIE CYWILNOPRAWNE – fakt, z którym norma prawna wiąże skutek w postaci powstania, zmiany lub ustania stosunku cywilnoprawnego albo skutek w sferze podmiotowości prawnej.

LITERATURA: Z. Radwański, Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2009, wyd. 10. E. Gniewek (red. ), P. Machnikowski (red. ), Zarys prawa cywilnego, Warszawa 2014. E. Gniewek (red. ), P. Machnikowski (red. ), Komentarz. Kodeks cywilny, Warszawa 2014, wyd. 6.