METALLERN TOKSK ETKLER GAMZE AYDEMR ATATRK NVERSTES FEN

METALLERİN TOKSİK ETKİLERİ GAMZE AYDEMİR ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ORGANİK KİMYA 14041310014

KONULAR; ØMETALLERİN TOKSİK ETKİLERİ ØARSENİK VE ZARARLARI ØKURŞUN VE ZARARLARI

ØBirçok metal, insan ve hayvanlar için esansiyeldir. ØEsansiyel olanlar, eksikliklerinde olduğu gibi fazla miktarlarda alındıklarında da vücut homeostazını bozarak toksik etki oluşturabilirler.

Ø 30 civarında metalin insanlarda toksisite oluşturduğu bilinmektedir. ØBu metallerin bazıları (kurşun, civa, kadmiyum vs. ) vücutta değişik organlarda birikerek zehirlenme tablolarına yol açarlar. Bazıları da (krom, nikel, kadmiyum vs. ) kanserojen özelliğe sahiptir.

Metallerin organizmaya alınma yolları: 1 -solunum ile, 2 -oral yolla 3 -deri yolu ile Her metale göre toksik etki değişir. Her metalin bir hedef organı vardır

METALLERE NASIL MARUZ KALIYORUZ ?

Metaller; Øİnsanlar tarafından ØAntrapojenik olarak ØHava ØSu ØToprak ØBesin Çevresel taşınım sonucu organizmaya girebilirler.

METALLER Biyolojik Jeolojik Bu taşınımlar sonucunda emisyona uğradıkları yerlerden çok uzaklarda da birikerek çevredeki konsantrasyonları artar.

Mineral yataklarından geçen sular buradaki metalleri çözerek zararlı hale getirmektedir. Örneğin Kütahya Emet’teki yer altı sularının arsenikle kirlenmesi

ØÇevre kirlenmesi sonucu metaller besin zincirine geçebilir. ØDenizler, göller, akarsular insan aktiviteleri (endüstri atıkları gibi) sonucu metallerle kirlenir. ØMetaller biyolojik parçalanmaya dayanıklıdır.

ØDoğal kaynaklar veya teknoloji nedeniyle metaller ile kirlenen toprakta yetişen bitkilerde metal birikimi olabilir.

ØFosil kaynaklı katı ve sıvı yakıtların içerdiği pekçok metal yakın çevremizdeki havayı kirletir. .

Metalden yapılmış veya metal bileşikleri içeren besin kaplarından metaller besinlere geçebilir.

ØEndüstride metallerin işlenmesi ve teknoloji sırasında doğrudan maruz kalma ile pek çok mesleksel zehirlenme olabilir.

Metallerin İnsanlara Doğrudan Etkisi ØYaş ve gelişim durumu: Çocuklar ve yaşlılar metal toksisitesine yetişkinlerden daha duyarlıdırlar. ØYaşam tarzı ile ilgili faktörler: Sigara içimi veya alkol toksisiteyi indirekt etkileyebilir.

ARSENİK Metalloid özellik gösteren ve yer kabuğunda en bol bulunan elementlerden biridir. As 2 S 3 , Fe. As. S Arsenik azot ailesinden metalloid özellik gösterir. Gaz formu en toksik formudur. As 2 O 3 ARSENİK

ØÇeşitli arsenik bileşikleri seramik, cam, pestisit, boya, cila, emaye, vernik ve lastik endüstrisinde kullanılırlar. ARSENİK

Etkileri Arseniğin toksik etkisi, kimyasal şekline olduğu kadar maruziyet şekli ve süresine de bağlıdır. ØAkut maruziyette, ateş, kusma, sarılık, semptomlar ve ölüm oluşabilir. ARSENİK

ØÖncelikli hedef organları sinir sistemi ve deridir. ØDerideki etkiler avuç içleri ve ayak tabanında karakterize olur. ØKaraciğer hasarı verir. ØDeri kanserine yol açar. ØAkciğer kanserine sebep olur. ARSENİK

Vücuttaki Arsenik Kendini Nasıl Belli Eder Yavaş yavaş güçten düşme İshal ya da kabızlık Ciltte tümör , pullanma ve renk değişikliği Felç ve bilinç bulanıklığı Sinir sistemi bozukluğu Yağ dokusunda bozulma Kansızlık Tırnaklarda tipik çizgiler belirmesiyle tanınabilir.

KURŞUN Doğal olarak ve endüstride sık kullanımına bağlı olarak çevrede sık rastlanılan bir metaldir. Organik tuzları: • Tetrametil kurşun • Tetraetil kurşun İnorganik tuzları: • Kurşun arsenat • Kurşun arsenit • Kurşun kromat, • Kurşun fluoroborat, • Kurşun nitrat, • Kurşun tiyosiyanat, KURŞUN

Ø Kurşun doğada bol olarak bulunan bir metaldir. Ø Bu yüzden kurşun zehirlenmesi de çok eski yıllardan beri bilinmektedir.

Tehlike Kaynakları Kuyumculukta analiz laboratuarında, Kurşun cevherlerinin ve kurşunlu maddelerin izabesinde, Kurşun içeren eski metallerin kurşunun geri kazanılmasında Kurşun rafine edilmesinde Kurşunlu boyaların, kurşunlu her tür bileşiklerin ve alaşımların üretiminde Cam, kristal, emaye, seramik yapımında Plaka yapımı, taşınması, kaynakla birleştirilmesinde

Çevreden gelen zararları ØBenzin dumanı ØEndüstriyel Maruziyet (Akümülatör, seramik, porselen, kauçuk endüstrilerinde) ØKurşunlu boyalar Øİçme su boruları ØKurşun içeren besinler KURŞUN

Vücuttaki Kurşun Kendini Nasıl Belli Eder Ağızda metalik tad Kusma Adale zaafiyeti Böbrek hasarı diş etinde koyu mavimsi bir çizgi Şahsiyet değişimi Huzursuzluk Yorgunluk

KAYNAKÇA vhttp: //hastaneciyiz. blogspot. com. tr/2010/11/agir-metaller-ve-sagliga- etkileri. html vhttp: //kimyaturk. net/index. php? topic=8257. 0; wap 2 vhttp: //arsiv. ntvmsnbc. com/news/114399. asp vhttp: //tr. wikipedia. org/wiki/Arsenik vhttp: //uzuncorap. com/etiket/kursunun-zararlari/ vhttp: //www. isgfrm. com/threads/kur%C 5%9 Fun-ve-kalay%C 4%B 1 n-insan- sa%C 4%9 Fl%C 4%B 1%C 4%9 F%C 4%B 1 na-zararlar%C 4%B 1. 3186/ vhttp: //tr. wikipedia. org/wiki/Arsenik

DİNLEDİĞİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…