MENAXHIMI I OPERACIONEVE DISLOKIMI I NJSIVE PRODHIMISHRBIMI LIGJRATA
MENAXHIMI I OPERACIONEVE DISLOKIMI I NJËSIVE PRODHIMI/SHËRBIMI LIGJËRATA IX Dr. Sokol Krasniqi 1
DISLLOKIMI I NJISIVE TE PRODHIMIT /SHERBIMIT § Disllokimi i njësie prodhimi/ shërbimi nënkupton vendosjen e tyre në lidhje me klientët, furnitorët, dhe me njësitë tjera me të cilat ndërveprohet. § Disllokimi mund të shifet si një vendim strategjik afatgjatë për shkak se ka ndikim në aftësin e ndërmarrjes për të konkuruar. Dr. Sokol Krasniqi 2
• Vendimet për disllokim për shumë lloje biznesesh tentojnë që të kenë ndikim të konsiderueshëm mbi ndërmarrjen. • Vendimet për dislokim lidhen ngushtë me strategjin e ndërmarrjes. • Një zgjedhje jo e mirë e vendodhjes mund të qoj në rritjen e kostos së transportit , në mungesën e fuqisë punëtore të kualifikuar, në humbjen e avantazhit konkurrues, në furnizimin jo të përshtatshëm të lendës së parë që përkeqsojnë operacionet. Dr. Sokol Krasniqi 3
Arsyet e dislokimit • Ndryshimet në kërkesë për mallrat dhe shërbimet dhe • Ndryshimet në furnizimin me burimet input të operacioneve • Kriteret e disllokimit mund të kenë varësi nga fakti se ku është biznesi në zingjirin e furnizimit. Dr. Sokol Krasniqi 4
Variantet e dislokimit • Zgjërimi i njësive prodhuese ekzistuese • Shtimi i dislokimeve të reja duke i ruajtur ato ekzistuese • Mbyllja e aktivitetit të disklokimit ekzistues dhe të kalohet në një tjetër • varianti mosbërja e asgjëje Dr. Sokol Krasniqi 5
PROCEDURAT E MARRJES SË VENDIMIT PËR DISLLOKIM • Varen nga madhësia e saj dhe nga natyra /qëllimi i operacioneve • Menaxherët duhet të ndjekin një procedurë me tre hapa : 1. Vendosja e kritereve që dp të përdoren për vlersimin e alternativave të disllokimit të tilla : rritja e të ardhurave, shërbimi i komunitetit 2. Identifikimi i faktorëve dominant të dislokimit si dislokimi i tregjeve, lënda e parë. 3. Zhvillimi i alternativave të vend ndodhjes i. Identifikimi i rajonit të përgjithshëm të dislokimit ii. Identifikimi i një numri të vogël alternativash të komunitetit iii. Identifikimi i alternativave të vendit(zonës) ndërjet alt të kom 4. Vlerësimi i alternativave të dislokimit dhe bërja e zgjedhjes Dr. Sokol Krasniqi 6
Faktorët dominant për disllokimet e njësive prodhuese janë: • • • Faktorët e komunitetit(mjedisi social, politik, ekonnomik) Klima e përshtatshme e punës Cilësia e jetesës Afërsia me tregjet Afërsia me furnitorët dhe burimet Kosto e punës së gjallë furnizimit me energji, ujë etj Kosto e burimit transporti Faktorët tjerë Taksat dhe kosto e ndërtimit Dr. Sokol Krasniqi 7
Faktorët dominant për shërbimet : • • • Afërsia me klientët Kosto e transportit dhe afërsia me tregjet Disllokimi i konkurentëve Faktorët specifik të truallit etj Rritja e rëndësisë së stimujve që ofron qeverisja Dr. Sokol Krasniqi 8
Sistemimi i procesit • Zgjedhja e sistemimit mund të ndihmoj në komunikimin e planeve të produktit të ndërmarrjes dhe prioriteteve konkuruese. Sistemimi i përmbush prioritetet konkuruese duke: • Rritur kënaqjen e klientit, • Ndihmuar në rrjedhjen e materialit dhe informacionit, • Redukton rreziqet ndaj punëtorve, • Përmirson moralin dhe komunikimin Dr. Sokol Krasniqi 9
Llojet e sistemimit Ekzistojnë katër tipe kryesore të sistemimit: • Sipas proçesit • Sipas produktit • Hibrid dhe • Në pozicion fiks Dr. Sokol Krasniqi 10
SISTEMIMI SIPAS PROÇESIT Përbën sistemimin e një grupi burimesh të bazuara në proçeset apo funksionet e ngjashme. Ky lloj sistemimi ndeshet te kompanitë të cilat përdorin sistemet e ndërprera të përpunimit të cilat prodhojnë një varietet të madh produktesh me volum të vogël. Dr. Sokol Krasniqi 11
Ky sistemim ka disa karakteristika: • Burimet që përdoren janë përgjithësisht të qëllimit të përgjithshëm • Proçeset janë me kapital më pak intenziv • Proçeset shoqërohen nga një harxhim intenziv i punës së gjallë • Burimet kanë një fleksibilitet më të lartë • Sasitë e përpunimit janë më të ulëta • Kostot e transportit të materialeve janë më të larta • Kërkesat për sipërfaqe janë më të larta Dr. Sokol Krasniqi 12
• Sfida tek sistemimi sipas produktit është aranzhimi i qendrave të punës njëra pas tjetrës dhe projektimi i punve që do të kryhen në çdo qendër punë në mënyrë që produkti të prodhohet në mënyrë më efiçente të mundshme. • Menaxherët e operacioneve duhet të vendosin saktesishte se çfarë detyre do të kryhet në çdo qendër pune sipas renditjes së tyre. Dr. Sokol Krasniqi 13
Sistemimi sipas produktit ka karakteristikat siq jane: 1. Burimet janë të specializuara 2. Proçeset janë me hargjim intenziv të kapitalit 3. Sasitë përpunohen shumë më shpejtë 4. Kostot e transportit të materialit janë më të ulëta 5. Keëkesat për sipërfaqe për magazionimin e rezerveë janë më të ulëta, 6. Fleksibiliteti është i ulët krahasuar me tregun. Dr. Sokol Krasniqi 14
SISTEMIMI HIBRID • Sistemimi hibrid kombinon aspektet e dy sistemeve , sipas procesit dhe sipas produktit. • Një situatë e tillë haset tek njësitë prodhuese ku një pjesë e operacionit kryhet duke përdorur sistemin e përpunimit të ndërprerë dhe pjesa tjetër kryhet duke përdor sistemin e përpunimit të vazhdueshëm Dr. Sokol Krasniqi 15
Sistemimi në pozicionin fiks • Përdoret kur produkti do të jetë i madh dhe nuk mund të lëvizë përshkak të përmasave të tij shumë të mëdha, ku të gjitha burimet për prodhimin e produktit sillen në vendin ku prodhohet produkti. • Shembujt përfshijnë ndërtimin e ndërtesave, të urave, prodhimin e avionëve etj Dr. Sokol Krasniqi 16
KRITERET E PERFORMANCES Zgjedhjet tjera që hasin planifikuesit e sistemeve lidhen me kriteret e performancës të cilët mund të përfshijnë një ose më tepër nga faktorët që vijojnë: • Kënaqjen e klientit • Nivelin e investimeve kapitale • Kërkesat për transportin e materialit • Lehtësin për të marrë nga rezervat Dr. Sokol Krasniqi 17
• Mjedisin dhe atmosferën e punës • Lehtsinë e mirëmbajtjes së paisjes • Qëndrimet e klientëve dhe punonjësve të brendëshëm • Sasin e fleksibilitetit që nevojitet • Përshtatshmërin e klientit dhe nivelin e shitjeve • Menaxherët duhet të vendosin qysh në fillim të procesit se cilët faktor duhet të theksohen për të arritur një zgjedhje të mirë të sistemimit. Dr. Sokol Krasniqi 18
PROJEKTIMI I SISTEMIMIT SIPAS PROÇESIT • Objektivi për projektimin e sistemimit sipas procesit është vendosja e burimeve pranë njeri tjetrit duke u bazuar në nevojat e tyre për afërsi. Hapat e këtij projektimi janë: • Grumbullimi i informacionit • Ndërtimi i skemës apo plan bllokut të sistemimit • Ndertimi i sistemimit të detajuar Dr. Sokol Krasniqi 19
• • Situatat speciale të sistemimit sipas procesit Le të shikojmë Sistemimin e një magazine Sistemimin e një zyre është karakteristike afërsia kundrej privatësisë etj. Dr. Sokol Krasniqi 20
Projektimi i sistemimit sipas produktit • Në sistemimin sipas produktit materialet lëvizin në mënyrë të vazhdueshme dhe uniforme nëpër një renditje operacionesh derisa puna të kryhet, • pra caktohet koha se sa duhet të qëndroj produkti në një qendër të caktuar. Dr. Sokol Krasniqi 21
Hapat e projektimit te sistemimit sipas produktit: • Identifikimi i detyrave dhe paraardhësve të tyre të menjëhershëm • Përcaktimi i sasisë së outputit • Përcaktimi i kohës së ciklit • Llogaritja e numrit minimum teorik të qendrave të punës • Caktimi i detyrave në qendrat e punës Dr. Sokol Krasniqi 22
Krijimi i sistemimit hibrid Dy teknika për krijimin e sistemimit hibrid janë: • Një punëtor shumë makina • Teknologjia në grupe Dr. Sokol Krasniqi 23
LIDHJA E PROJEKTIMIT TE PRODUKTIT DHE ZGJEDHJA E PROÇESIT • Lloji i produktit që një kompani prodhon përcakton dhe operacionet që nevoiten • Vendimet e projektimit të produktit • Prioritetet konkurruese • Sistemet e makinerive dhe pajisjet • Strategjia e produktit/shërbimit Dr. Sokol Krasniqi 24
PLANIFIKIMI I PROÇESIT • Planifikimi i proçesit përcakton se si do të prodhohet një produkt apo si do të jepet një shërbim. • Planifikimi përcakton se cilët komponente do të prodhohen brenda për brenda dhe cilët do të blihen nga furnitori , • zgjedh proceset dhe pajisjet specifike dhe zhvillon e dokumenton specifikimet për prodhimin dhe shpërndarjen Dr. Sokol Krasniqi 25
PLANET E PROÇESIT • Tërsia e dokumenteve që detajojnë specifikimet e prodhimit dhe të shpërndarjes përbën planin e proçesit • Metoda e teknologjis në grupe i ndan proceset në familje të veqanta dhe ndanë grupet e makinave. Dr. Sokol Krasniqi 26
Globalizimi dhe shperndarja gjeografike e operacioneve • Gjeografia dhe distanca po bëhen gjithnjë e më pak të rendesishme në vendimet për vendnodhjet duke zotruar tashmë teknologji të përmirsuara të komunikacionit siq janë p. sh. e-mail, fax, videokonferencat etj. • Termi GLOBALIZIM përshkruhet si vendosje e bizneseve dhe operacioneve në të gjithë botën. • Globalizimi rezulton me rritje eksporti dhe importi në të gjithë botën. Dr. Sokol Krasniqi 27
Shkaqet e globalizimit janë: Përmirësimi i teknologjive të transportit dhe të komunikimit Rregullat jo të shtrënguara të institucioneve financiare Rritja e kërkesës për mallrat dhe shërbimet e importuara, BE, CEFTA, GATT, OBT Reduktimi i kuotave të importit dhe barierave tjera të tregtisë ndërkombëtare Dr. Sokol Krasniqi 28
Disavantazhet e globalizimit • • Risqet politike Kushtëzimet nga qeveritë e ndryshme Aftësitë e punonjësve lokal Infrastruktura lokale Dr. Sokol Krasniqi 29
Menaxhimi i operacioneve globale • • Gjuhët e tjera Normat dhe zakonet e ndryshme Menaxhimi i fuqisë punëtore Mosfamiljarizimi me rregullat dhe ligjet Dr. Sokol Krasniqi 30
Faleminderit për vemendje e-mail: sokolkrasniqi@gmail. com Dr. Sokol Krasniqi 31
- Slides: 31