Medya Okuryazarl GR nsan usuz bucaksz evren iinde

Medya Okuryazarlığı

GİRİŞ • İnsanı, uçsuz bucaksız evren içinde tek başına bırakılmış, öylesine bir varlık olarak nitelendirmek ne mümkün. İnsan doğayla birlikte var ve aynı zamanda toplumsal da bir varlık. • Fiziki ve daha da ötesi kültürel bir varlık olarak insanı insan yapan en önemli özelliği tabii ki dildir. Dil denilince akla hemen konuşma gelebilir dolayısıyla iletişim denilince onu hemen konuşma, insan ile insan arasındaki sözel bir süreç olarak tanımlama eğiliminin ağır bastığı görülür.

Bu ilk bakışta doğru olabilir ama sadece bu kadarla yetinmemek gerekir. Çünkü iletişim insanın varlık sürdürme biçiminin bir ürünü, daha da ötesi bu varlık sürdürme biçimine göre değişime uğrayan, anlam kazanan ve bu yönüyle insana özgü bir olgudur. Yani iletişim, doğal çevresi, araç gereçleri, üretim sürecindeki öbürleri ile ilişkileri, bu ilişkilerin taraflar nezdinde kabulünü sağlayan değerler sistemi ile insanın kültürel varlığının temelinde yer alır.

Sözcüklerin kullanım biçimi ve hatta anlamı, bu üretim biçiminden ötekine, o kültürden bu kültüre de değişir. Her üretim biçimi, kendine özgü ilişkileri zorunlu kıldığı gibi; bu ilişkiler kültürden kültüre değişir. Dilin doğuşu, dolayısıyla iletişim olgusu sadece aktarımla değil; aktarılan sözcüklerin anlamlandırılma süreciyle de yakından ilişkilidir. İletişim bir anlamlandırma sürecidir. Kültürel devamlılığın koşuludur.

İLETİŞİMİN KÜLTÜREL BAĞLAMI • İletişim nedir sorusunu cevaplandırabilmek aslında oldukça kolay. İlk olarak Latince commūnicāre sözcüğünden türetilmiş bir kavramdan söz ettiğimizi söyleyelim. Commūnicāre sözcüğü İngilizceye communication olarak geçmiş. • Burada gözden kaçırılmaması gereken nokta, en basit anlamıyla iletişimin benzer yaşam deneyimlerinden dolayı benzer duygulara sahip olanların oluşturduğu bir topluluk ya da toplumdaki insanlar arasında gerçekleşiyor olması.

• İletişimin gerçekleştiği kültürel bağlam oldukça önemli. Sadece iletişimin sözel bir süreç olması ve dille ilgisi nedeniyle önemli değil bu kültürel bağlam. Örneğin, merhaba sözcüğünü ele alalım. Eğer dil bilgimiz ana dilimiz ile sınırlıysa sözcüğün İngilizce (Hello), Fransızca (Bonjour), ya da Almanca (Hallo) karşılıklarını duyduğumuzda bize hiçbir şey ifade etmez. İletişim için aynı dili konuşuyor olmak tabii ki önemli ancak burada sözünü ettiğimiz çok daha ötesi; anlamların üretimi ve değişimi olarak iletişim söz konusu olduğunda kültürel bağlamın ne anlama geldiği. ‘sümen altı etmek’

Sümen, • “üzerinde yazı yazmaya ve arasında evrak saklamaya yarayan deri kaplı, altlık”tır (Türk Dil Kurumu Sözlüğü’ne göre) • “bir evrakın işleme konulmasını engellemek ya da bir işin yapılmasını geciktirmek” (Türk Dil Kurumu Sözlüğü’ne göre)

• İletişim gündelik yaşamımızda bize nesneleri, insanları tanımlar; iş bölümü içinde değişik toplumsal roller yüklenmiş insanlara bu rolleri yerine getirirken, bu rol dağılımı çerçevesinde oluşan toplumun o tarih dönemine ait hayat tarzını öğretir, olumlatır ve bu hayat tarzının devamı için gereken değerleri oluşturur, aşılar (Oskay, 2014: 17). İletişim ister bir süreç olarak ele alınsın ister anlamların yaratımı ve değiş tokuşu olarak görülsün, belirli bir ortak kültürel bağlamı gerektirir.

BİR SÜREÇ OLARAK İLETİŞİM VE ÖGELERİ • İletişim bir süreç olarak ele alındığında da bir toplumsal etkileşim biçimidir. • İletişim ile ilgili sürecin anlaşılabilmesi için bilinmesi zorunlu bazı temel kavramların varlığı söz konusu. Bunlar; kaynak, alıcı, ileti ya da mesaj, kanal ya da araç, kodlama, kodaçımı, gürültü ve geri besleme’dir.

Kaynak ve Alıcı • İnsanlar iletişim sürecinde temelde iki role sahiptir: Hem kaynak olarak hem de alıcı ya da hedef kişi ya da kitle olarak işlev görür. Kaynak ileti ya da mesaj gönderimini başlatan kişidir. Alıcı ya da hedef kişi ya da kitle ise bu iletinin ya da mesajın gönderilmesine niyetlenilen kişi, kişiler ya da kitledir (Pearson and Nelson, 1997: 9).

İleti ya da Mesaj Herhangi birisiyle (alıcı) iletişim kurma niyetinde olan bir kişinin (kaynak) tasarılarının, düşüncelerinin ya da duygularının sözlü ya da sözsüz biçimidir. Etkileşimin özüdür. İletişim sürecinde iletilen şeydir. Bir alıcı için hazırlanmış, onda belirli bir duygu, düşünce, davranış, tutum ve alışkanlık değişikliği meydana getirmek üzere kaynak tarafından kodlanmış semboller bütünüdür. İletiler ya da mesajlar, sözlü ya da sözsüz sembollerden oluşur. Harfler semboldür, sözcükler ve cümleler de. Rakamlar, çizgiler, renkler, notalar semboldür. Yüz ifadelerimiz, mimiklerimiz, jestlerimiz, ses tonumuz, vücut hareketlerimiz de birer semboldür (Pearson and Nelson, 1997: 10). Örnek, Konu: Popüler Kültür ve İletişim

Kanal ve Araç • İletiyi sembole dönüştüren teknik ve fiziki nesnelere de araç denir ya da daha teknik bir ifade ile söylemek gerekirse iletinin sinyale dönüşmesini sağlayan bu araçlardır (Fiske, 2003: 35). Radyo alıcıları ve vericileri bir araçtır; konuşmaları ses dalgalarına dönüştürür: ses dalgaları ise bir kanal. Telefon da bir araçtır; konuşmaları, konuşmaya ait sembolleri ses dalgalarına dönüştürür ve yine ses dalgaları ise kanaldır.

Kod, Kodlama ve Kodaçımı • Kod, belirli bir zaman ve mekânda aynı kültürün üyeleri tarafından kabul görmüş ve paylaşılan anlam sistemidir. Sembollerin hangi bağlamda ve nasıl kullanılacaklarını; iletilerin ya da mesajların oluşturulması için nasıl biraraya getirileceklerini belirleyen kurallar ya da uzlaşımlardan oluşur (Fiske, 2003: 37 • Kodlama ve kodaçımı işlemini, kaynak ve alıcı yani hedef kişi ya da kitle yapar.

Gürültü • Kodlama ve kodaçımı sürecinde ileti ya da mesajın anlaşılırlığına herhangi bir biçimde engel olan her şeydir. Yüksek sesler, dikkat dağıtan görüntüler ve sıra dışı davranışlar, fiziksel gürültü olarak nitelendirilirken akılsal, ruhsal ve anlamsal olarak da ortaya çıkabilir (Pearson and Nelson, 1997: 11).

Yansıma=Geri Besleme=Dönüt • Alıcının kaynaktan gelen iletiye cevabı olarak tanımlanabilir. Süreç olarak iletişimde, iletişim sürecinin olabildiğince akılcı bir biçimde düzenlenmesine dikkat edilir çünkü süreçte belirleyici olan kaynağın alıcı üzerindeki etkisidir. bir saç şampuanı reklamını düşünün

İletişimin Tanımları - Kaynak ya da ile alıcı değil, bir arasında eş bilgi aktarım zamanlı sürecidir. - Kaynak tarafından kodlanan iletilerin da mesajların alıcıya uygun bir kanal yardımıyla iletimidir. ya - Alıcıda, hedef kişide ya da kitlede herhangi bir etki yaratarak duygu, düşünce, davranış, tutum ve alışkanlık değişikliği amaçlayan bir etkinliktir.

- Var olan kültürel bağlamı kabul ettiren ve genleştiren anlamların üretimi ve bu kültürel bağlamı biçimlendiren egemen sistemin değerleri ile ilgili toplum üyelerini ikna etme sürecidir. - İçinde yeşerdiği kültürel bağlamın devamlılığını sağlayan metinlerin aktarımıdır. - -Var olan kültürel bağlam ile ilgili iletilen iletilerin ya da mesajların alıcı, yani hedef kişi ya da kitle tarafından tartışılarak, sorgulandığı ve bu tartışma ve sorgu sonunda yeni anlamlar içeren iletilerin ya da mesajların üretildiği bir anlam değiş tokuşudur.

ÖDEV 1 Beğendiğiniz bir reklamın, derste yaptığımız gibi, iletişim ögelerini açıklayan ödevinizi 23. 10 2020 tarih, saat 17. 00’ ye kadar, adguler@cag. edu. tr adresine göndermeniz gerekmektedir.