Medikal Biliimde Kablosuz Alglayc Alar ve nternet Sunan

Medikal Bilişimde Kablosuz Algılayıcı Ağlar ve İnternet Sunan: Gül TÜRKER Süleyman Demirel Üniversitesi 1

Sunum İçeriği n Çalışmanın amaçları n İnternet n Kablosuz Algılayıcı Ağlar n Merkezi Düğüm ve İnternet n Ağ Geçidi n Değerlendirmeler 2

Amaç Medikal bilişimde amaç; sağlık hizmetlerinin gerektiğinde hızlı ve kaliteli bir şekilde alınabilmesi için, hızla ilerlemekte olan iletişim, bilgi, web teknolojilerini ve katkı sağlayabilecek diğer tüm teknolojileri birleştirerek fayda sağlamak. Kablosuz teknolojiler arasında yer alan, çift yönlü iletişim sağlayan, Kablosuz Algılayıcı Ağlar ile biyolojik verilerin web üzerine taşınarak aktarılmasının önemini belirtmek. Sağlık hizmetlerinin daha büyük kitlelere ulaşabilmesi için Kablosuz Algılayıcı Ağ’ın internet ile bağlantı kurma yöntemlerini açıklamak. 3

Tıp Bilişimi; n n n n tıbbi çalışma, eğitim, iletişim, veri-bilgi depolama, veri-bilgi işleme, bilgiyi yönetme, tıbbi karar verme ve çözümleme yöntemlerini içeren bir bilim dalıdır. Tıp bilişiminin iletişim teknolojilerini kullanarak hızlandırılması gerekmektedir. 4

Tele-tıp(telemedicine) n n Uzak merkezler arasında bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak, tanı, tedavi, takip, değerlendirme amaçlarıyla fizyolojik ve biyolojik işaretlerin gönderilmesi, depolanması ve sağlık hizmetlerinin sunulmasını hedefler. 5

İnternetin Önemi n n Tüm dünyayı kapsayan iletişim ağı, Web teknolojilerinin hızla gelişmesi, ile sağlık bilgi sistemleri ve tele-tıp sistemleri web üzerine taşınmaktadır. Internet'in yaygınlığı ve ucuzluğu sayesinde sağlık hizmetleri daha büyük kitlelere ulaştırılabilmektedir. 6

Kablosuz Algılayıcı Ağlar 7

Kablosuz Algılayıcı Ağlar İzleyecekleri ortama rasgele saçılmış halde bulunurlar. Kendi aralarında kablosuz iletişim kurabilirler. Bünyesinde farklı tür ve özelliklerde algılayıcılar barındırabilirler. 8

Kablosuz algılayıcı ağ düzeneği 9

Kablosuz Algılayıcı Düğüm yapısı 10

Algılayıcı Düğüm Düşük güçlü sistemdir. Ortamdaki fiziksel büyüklükleri algılayabilir. Kısa mesafede kablosuz haberleşebilir. 11

Algılayıcı Düğüm 12

13

İşlemsel Durumlar n İletim n Alma n Boş n Uyku 14

Kablosuz Algılayıcı Ağlar Yerleştirme Başlama Tanıma Organize olma İletişim kurma 15

n n n IEEE 802. 15. 4 standart temelli bir Kablosuz Algılayıcı Ağ teknolojisi olan Zig. Bee kullanım alanı; uzaktan izleme, kontrol ağları uygulamaları, geniş çaplı kablosuz ağların daha düşük güç tüketimi ile oluşturulması. Bir algılayıcı ağındaki düğümler ve merkezi düğüm, Tiny. OS işletim sistemi ve nes. C dili kullanılarak programlanırlar. Eclipse, Tiny. OS uygulamalarını destekleyen ve uygulamaların geliştirilmesinde kullanılan ortam olup java tabanlı bir yazılımdır. 16

17

Merkezi Düğüm ve İnternet Kablosuz iletişim ve donanım teknolojisindeki gelişmeler büyük ölçekli Kablosuz Algılayıcı Ağların gelişimini sağlamakta ve KAA’ ların uygulama çeşitliliği nedeniyle internete bağlı olmalarını gerektirmektedir. İnternete bağlı olmak isteyen herhangi bir ağ, bir ağ geçidine yani bir web sunucusuna ihtiyaç duyar. 18

19

n İstenilen değerlere, verilere, bilgilere internet üzerinden güvenlik kapsamında erişilmesini sağlayan veri tabanı kontrolü merkez sunucuda gerçekleştirilir. n İnternet sağlayıcısı olan mobil cihazlar yardımıyla hastaların takibi yapılabilir. İnternet üzerinden veri eklemek isteyen bir algılayıcı düğüm sunucuyla bağlantı kurarak ağa dahil olabilir. 20

21

Ağ Geçidi Özellikleri n İnternet-KAA geçitleri Kablosuz Algılayıcı Ağ ve Internet arasında veri paketi iletimi gerçekleştirmek için dizayn edilmiştir. n Ağ geçidi ile Kablosuz Algılayıcı Ağdan elde edilen veriler işlenebilir ya da internet üzerinden istenilen noktaya aktarılıp istenilen forma dönüştürülebilir. n İnternete bağlanmış bir Kablosuz Algılayıcı Ağdan elde edilen bilgiler internete aktarıldığı gibi çeşitli kontrol mesajları ile Kablosuz Algılayıcı Ağlara geri iletilebilir. 22

n Aynı program üzerinden verilerin işlenip internete aktarılmasını sağlayan Matlab içinde bulunan arayüzler KAA teknolojisinin uygulamasını kolaylaştırmaktadır. n Yapılan bir çalışmada, WEB arayüzünü kullanarak sunucuda çalıştırılan Matlab WEB sunucusu yardımıyla algılayıcılardan gelen veriler işlenmiş ve görselleştirilmiş olarak alınmıştır. Kullanıcı internete bağlı herhangi bir bilgisayar olabildiği gibi, cep telefonu ya da PDA’da olabilir. 23

Merkezi Düğüm yoluyla internete yüksek hızda bağlantı sağlayan Kablosuz Algılayıcı Ağ uygulamaların merkez sunucuda değerlendirilebilmesi ve internete bağlantı sağlayabilmesi için izlenecek yol şunlardır; n Merkezi Düğüm ile USB girişten alınan verinin arayüz aracılığıyla bilgisayarda değerlendirilmesi, n Hasta verilerinin sonradan değerlendirilecek gerekli durumlar için kaydedilmesi önemli olduğundan, bu verilerin Oracle, Ms sql, Postgre sql, My sql gibi veritabanları tarafından kayıt altına alınması, 24

n Ağ geçidi oluşturmak için. Net ya da php gibi web sunucuları kullanarak veri tabanında bulunan verilerin internete taşınması, ya da bir Web sunucusuna sahip bir program ile verilerin internete aktarılması. n Uzaktan erişim imkanı sağlayan bu sistemde kullanıcı yetkileri belirlenebilir. Doktor internet üzerinden Kablosuz Algılayıcı Ağ içerisinde bulunan hastanın geçmiş verilerine ulaşabileceği gibi anlık verilerini de takip edebilir. 25

İnternet üzerinden Kablosuz Algılayıcı Ağ donanım kontrolü İnternet kullanıcıları için etkin servis sağlayıcıları ve internet ile kablosuz Algılayıcı Ağ donanımını kontrol etmek, bu ağların tüm uygulamaları için araştırma konuları içerisinde yer almaktadır. İnternet ile Kablosuz Algılayıcı Ağlara erişim ağ ve servis seviyesinde değerlendirilmelidir. Kablosuz Algılayıcı Ağlara erişim mimarisi, aynı anda İnternet ile Kablosuz Algılayıcı Ağları bağlayan, düşük maliyetli ve uygun bir hizmet veren, kullanıcılar için mevcut ağ protokolleriyle ilgili avantajları olan bir sistem olmalıdır. 26

İnternet üzerinden Kablosuz Algılayıcı Ağda veri erişim kontrolü Uzakta bulunan hastanın üzerine yerleştirilen çeşitli sensorler yardımıyla fizyolojik veriler takip edilmektedir. Bu uygulamalar için otomatik olarak elektronik kayıtlar oluşturulur ve bunlar veritabanına kaydedilir. İnternet sağlayıcısı olan herhangi bir cihaz yardımı ile verilere erişim sağlanabilir. Bunun yanı sıra veri analizi sonrası öneriler, tanı teşhisi ve uygulanacak tıbbı programlar geri bildirilebilir. Fiziksel bilginin gerçek zamanlı iletimini sağlayan Zigbee tabanlı Kablosuz Algılayıcı ağ kullanan sistemler veri işlemede ve veri iletiminde veritabanı uygulamaları ve kablolu kablosuz internet ile desteklenmiştir. 27

Değerlendirmeler ve Katkılar Hasta verilerinin web üzerine taşınarak iletilmesinin sağlık çalışanlarına ulaşabilme açısından önemi büyüktür. Bu teknolojinin uygulamalarının geliştirilmesi ve ülkemize en iyi imkanlar ile sunulması önerilmektedir. KAA’ın internet ile bağlantı sağlama yöntemi açıklanmıştır. Veri paketi iletimi gerçekleştirmek için iki ayrı ağ teknolojisinin bağlantısını sağlayan ağ geçidinin gerekliliği vurgulanmıştır. 28

SORULAR? 29

TEŞEKKÜRLER… 30