Mechanizm z Antykithery Waldemar Ogoza Uniwersytet Pedagogiczny Wrak

Mechanizm z Antykithery Waldemar Ogłoza Uniwersytet Pedagogiczny

Wrak z Antykhitery

Wrak z Antykhitery

Wrak z Antykhitery

Tajemniczy mechanizm

Przykłady zegarów z prostym gnomonem Aby pokazać dobry czas gnomon (człowiek) powinien zmieniać pozycje względem skali w zależności od pory roku. Zegar „latarnia” pokazuje czas bardzo niedokładnie.

(Księga Rodzaju 1, 14: A potem Bóg rzekł: „Niech powstaną ciała niebieskie, świecące na sklepieniu nieba, aby oddzielały dzień od nocy, aby wyznaczały pory roku, dni i lata (. . . )” )

Dzień, miesiąc, rok • Doba gwiazdowa: 23 h 56 m 04 s • Doba słoneczna: 24 h • Miesiąc synodyczny: 29. 5305882 dni • Rok zwrotnikowy: 365. 2421896698 dni Liczby te nie są stałe !!!

Pierwsze dzienniki • kość Lebombo i Ishango (~35000 p. n. e)

Pierwsze dzienniki

Od najdawniejszych czasów ludzie mierzyli czas za pomocą gnomonów Namibia (4000 p. n. e) Borneo - współcześnie

Rodzaje kalendarzy • Księżycowy • Słoneczny • Księżycowo-słoneczny • Kalendarze empiryczne • Kalendarze obliczane

Kalendarz Księżycowy Synchronizacja dat z fazą Księżyca Średni miesiąc synodyczny: 29. 5305882 dni Np: Kalendarz Muzułmański (zsynchronizowany z fazami Księżyca, liczy on 12 miesięcy po 29 i 30 dni, rok liczy 354 dni) W 625 prorok Mahomet zabronił wprowadzać miesiąc przestępny dla synchronizacji okresu pielgrzymek z porą roku. W czasie 30 lat wprowadza się 11 dodatkowych dni (29. 5 x 12 x 30+11)/(12 x 30) = 29. 530556 (błąd 1 dnia po 2500 lat) W latach embolizmicznych cyklu (2, 5, 7, 10, 13, 16, 18, 21, 24, 26 i 29) miesiąc 12 ma 30 dni a w zwykłych 29

Kalendarz Księżycowy W Indiach jednostką czasu był tithi =0. 984353 doby równe 1/30 miesiąca synodycznego. Każdemu dniu przypisywano to tithi, które obowiązywało o wschodzie Słońca

Miesiąc synodyczny: od nowiu do nowiu

Kalendarze słoneczne Synchronizacja z porami roku • Egipt: rok 365 dni „wędrujący” • Rzym: interkalacja 1 dnia na 4 lata (błąd 1 dzień na 128 lat) • Gregoriański (błąd 1 dnia po 4000 lat) • Modyfikacja Herschela (pominąć 29 II w latach podzielnych przez 4000) • Radziecki (rok przestępny co 4 lata oprócz lat podzielnych przez 100 których dzielenie przez 9 daje resztę 2 lub 6)

Długość roku • Dzięki obserwacjom astronomicznym (np. : Beda Czcigodny 672 -735) zauważono dryf daty równonocy, który osiągnął już wielkość kilku dni w stosunku do daty 21 III i rozpoczęto prace nad reformą kalendarza • Niestety reforma doszła do skutku dopiero za czasów papieża Grzegorza XIII

Kalendarz gregoriański • • • 1 2 3 1 rok = 365. 2421896698 - 6. 15359 · 10 -5 ·T -7. 29· 10 -10 ·T 2 + +2. 64 · 10 -10 ·T 3 dni (T-ilość stuleci od 2000 roku) W kalendarzu chcemy mieć całkowitą ilość dni i miesięcy W roku 1582 papież Grzegorz XIII wydał bullę wcielającą nowy kalendarz obliczany wg. następujących reguł: Równonoc wiosenna powinna wypadać średnio 21 marca (z kalendarza usunięto dni pomiędzy 4 a 15 X 1582 roku) Lata, których numer dzieli się przez 4 są przestępne (interkalacja 29 II) Lata, których numer dzieli się przez 100 nie są przestępne (np. : 1700, 1800, 1900) za wyjątkiem lat podzielnych przez 400 (np. : 1600, 2000), które są przestępne Kalendarz Juliański (nie spełnia reguł 1 i 3 kalendarza gregoriańskiego)

Dodatkowy dzień. . . 22. Katedry św. Piotra, Apostoła - 2 kl. 23. Św. Piotra Damiana, Biskupa, Wyznawcy i Doktora Kościoła - 3 kl. 24. Św. Macieja, Apostoła - 2 kl. 25. Feria 26. Feria 27. Św. Gabriela od M. B. Bolesnej, Wyznawcy - 3 kl. 28. Feria W latach przestępnych luty ma 29 dni. Uroczystość św. Macieja i następne przenosi się o dzień później.

Kalendarze Księżycowo-Słoneczne Synchronizacja z fazami Księżyca i porami roku Solon z Aten: 12 miesięcy po 29 i 30 dni (interkalacja miesiąca (29) co drugi rok odchylenie od faz Księżyca o 1 dobę na 8 lat

Kalendarze Księżycowo-Słoneczne Kleostratos z Tenedos rezygnacja z interkalacji miesiąca co 8 lat stąd cykl 8 -letni octaeteris = 2922 dni = 99 lunacji (2923. 538 dnia) = 8 x 365. 25 dnia Olimpiada to połowa tego cyklu.

Kalendarze Księżycowo-Słoneczne Cykl Mentona (19 letni) Rok ma 12 miesięcy 30 lub 29 dniowych W latach 3, 5, 8, 11, 13, 16 i 19 dokonywano interkalacji miesiąca Co 64 dni następował miesiąc 29 dniowy 19 lat = 235 miesięcy (125 po 30 i 110 po 29 dni) = 6940 dni

Kalendarze Księżycowo-Słoneczne Cykl Mentona (19 letni) Cykl Kalipposa (4 x 19 = 76 lat) Ekstrakalcja 1 dnia co 4 cykl Mentona Hipparch (304 lat) ekstrakalacja 1 dnia co 4 cykle Kalipposa

Inne cykle Cykl słoneczny 28 lat (powtarzanie się dni tygodnia w danej dacie) Cykl Księżycowy 19 lat Cykl indykacji 15 lat 19 x 28 = cykl paschalny (Dionizego) 15 x 19 x 28 cykl daty juliańskiej

Powtarzalność zaćmień 223 miesiące synodyczne = 6585. 32 dni 242 miesiące smocze = 6585. 36 dni 19 lat zaćmieniowych po 346. 62 dni = 6585. 78 dni różnica 0. 46 Saros 6585. 33 dnia = 18 lat 11 dni lub 18 lat 10 dni jesli jest 5 lat przestępnych) powtarzalność pory zaćmienia 3 sarosy = exeligmos pełna powtarzalność zaćmieni 67 sarosów

Mechanizm z Antykithery

saros i cykl mentona

Saros i cykl Mentona