mbo utrecht UZa GZa Scholing NAH Hilverzorg Welkom
mbo utrecht – UZa GZa
Scholing NAH Hilverzorg • • • Welkom Kennismaking Leervragen Programma scholing Uitleg WIKI • http: //maken. wikiwijs. nl/67809/NAH_Hilverzorg • Inleiding hersenen en NAH
Onderwerpen: - rondleiding in de hersenen - oorzaken van letsel mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
Zenuwstelsel �Zenuwwortel Perifere zenuwstelsel; Buiten de schedel en het wervelkanaal �Ruggenmerg �Hersenstam �Kleine hersenen �Grote hersenen Centrale zenuwstelsel; Binnen de schedel en het wervelkanaal
hersenen en ruggenmerg zijn samen het centrale zenuwstelsel mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
Hersenen • Grote hersenen • Kleine hersenen • Hersenstam
zenuwcellen maken netwerken met elkaar mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
mbo utrecht – UZa & GZa zenuwcellen maken netwerken met elkaar de titel van de dia
op basis van die netwerken ontstaan waarnemingen, belevingen, plannen, herinneringen, wensen, verlangens, angsten, overtuigingen, twijfels en trots en alle andere dingen die ertoe doen mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
hersenschors en diepe kernen mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
dit bedoelen we met de diepe kernen mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
Grijze en witte stof • Grijze stof – Plaats waar de zenuwcellen zich bevinden in de hersenen en het ruggenmerg – In de hersenen vooral in de hersenschors en basale kernen – In het ruggenmerg in het midden (vlindervormig)
• Witte stof – Lange zenuwbanen tussen de verschillende gebieden. Bevatten veel myeline (snelheid) en zijn lichter van kleur. – Ruggenmerg: pyramidebanen (bewegen) en gevoelsbanen – Hersenen: associatiebanen die de verschillende delen van de hersenschors met elkaar verbinden
van boven gezien: twee helften bovenaan = voorhoofdskwab onderaan = achterhoofdskwab ertussen = wandbeenkwab mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
A = voorhoofdskwab = frontaalkwab B = achterhoofdskwab = occipitaalkwab C = wandbeenkwab = parietaalkwab D = slaapkwab = temporaalkwab mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
Grote hersenen Centrale groeve voorkwab: zijkwab, wandkwab: parietaal frontaal Groeve van Sylvius slaapkwab: achterkwab: temporaal occipitaal
aparte gebieden In de schors van de grote hersenen zijn aparte gebieden aan te wijzen met zenuwcellen voor onder andere • het bewegen, die zitten meer aan de voorkant, in de voorhoofdskwab • het tasten, die zitten in de wandbeenkwab • het zien, die zitten in de achterhoofdskwab • het horen, die zitten in de slaapkwab • de taal: het lezen, schrijven en spreken, het begrijpen van dingen die gezegd zijn: die zitten in de voorhoofdskwab en op de overgang van de slaapkwab naar de wandbeenkwab, bijna iedereen in de linker hersenhelft • het begrijpen van wat men ziet, in de slaapkwab • voor aangeleerde handelingen, in de voorhoofdskwab • het geheugen: behalve in de slaapkwab ook op andere plekken mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
voorbeeld van samenwerking: 1. plan, afweging en initiatief (‘prefrontaal’) 2. weten hoe het handig kan 3. de spieren precies vertellen waar het heen moet (motorische schors) 4. op naar het ruggenmerg om de prikkels af te geven (piramidebaan) mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
Schorsgebieden • Primair – Hier komen de prikkels binnen • Secundair – Verdere verwerking van prikkels; combineren van prikkels en vergelijking met patronen uit het geheugen • Tertiair – Associatiegebieden; verbanden leggen
Voorbeeld van samenwerking: Waarnemingen worden één geheel 1. hersengebied voor het gevoel; 2: hersengebied voor het horen; 3: voor het zien; 4: smaak en reuk; 5: gebied in de wandbeenkwab waar verschillende zintuigen met elkaar één waarneming maken mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
NAH; Wat is het? • Verzamelnaam voor meerdere ziektes/aandoeningen die… • Ontstaan zijn na de geboorte waarbij… • Blijvend schade is ontstaan de hersenen en…. • Deze schade gevolgen heeft voor het functioneren…. . • Van de bewoner én de omgeving van de bewoner
• Er is een groot verschil tussen het leven voor het hersenletsel en het leven na het hersenletsel
Oorzaken hersenletsel • Traumatisch • Niet-traumatisch
Traumatisch hersenletsel – Klap/val op je hoofd – Voorwerp in je hoofd
Phineas Cage (1823 -1860)
mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
Schrik niet: het gaat niet om precieze kennis van de plaats waar het allemaal zit – dit is meer om gewoon eens door te nemen mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
‘schuiven’ van de hersenen veroorzaakt vooral voorin en in de slaapkwab grote schade mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
Niet traumatisch hersenletsel – Herseninfarct (CVA) – Hersenbloeding (CVA) – Subduraal hematoom – Subarachnoïdale bloeding – Ontstekingen – Kanker (tumoren) – Zuurstoftekort – Vergiftiging (bv koolmonoxide) – Ziekte van Alzheimer, ziekte van Korsakov etc. .
een herseninfarct mbo utrecht – UZa GZa de titel van de dia
1. een plaque ‘knapt’ = ruptuur 2. meteen stolselvorming = trombose - leidt tot acute totale afsluiting - leidt tot embolie en acute totale afsluiting verderop mbo utrecht – UZa GZa de titel van de dia
Subduraal hematoom
Een SAB = een subarachnoidale bloeding Een aangeboren aneurysma aan de onderkant van de hersenen mbo utrecht – UZa GZa de titel van de dia
herpes met bloederige ‘blaasjes’ in de hersenen mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
hersenabces mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
goedaardig hersengezwel met grote schade mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
koolmonoxide zorgt voor zuurstofgebrek in de hersenen mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
vergrote hersenvochtruimtes mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
Thiamine; Vit B 1 onmisbaar voor een goede hersenwerking mbo utrecht – UZa & GZa de titel van de dia
Verschijnselen hersenletsel Afhankelijk van: �Waar de schade in de hersenen zit �Hoe groot de schade is
• http: //www. youtube. com/watch? v=h. Qsa 794 b SYk
Opdracht • Maak vanuit de inventarisatie die je gemaakt hebt vanuit je beroepspraktijk een indeling in de symptomen: • Motorische symptomen • Cognitieve symptomen • Gedragssymptomen
- Slides: 49