Mammascreening Frits Pleiter SBE Rijksuniversiteit Groningen 6162021 Borstkanker

Mammascreening Frits Pleiter SBE Rijksuniversiteit Groningen 6/16/2021

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Door middel van bevolkingsonderzoek wordt geprobeerd om borstkanker in een vroeg stadium op te sporen. Ieder jaar worden 800 000 vrouwen in de leeftijdscategorie van 50 tot en met 75 jaar onderworpen aan een röntgenonderzoek. Van de onderzochte vrouwen blijkt 0, 7% daadwerkelijk borstkanker te hebben. . 6/16/2021

Borstkanker - diagnostiek mammograaf 6/16/2021

Borstkanker - diagnostiek röntgenspectrum 6/16/2021

Vraag 1 l Bepaal de gemiddelde geabsorbeerde dosis in het klierweefsel per foto. 6/16/2021

Gegevens 1 l l l l buisstroom = 140 m. A buisspanning = 35 k. V anodemateriaal = molybdeen filter = 0, 03 mm molybdeen belichtingstijd = 200 ms per foto 2 foto’s per borst Voor de dosimetrie is alleen het klierweefsel van belang l intree-kerma (µGy per m. As) van mammograaf 6/16/2021

Gegevens 1 Gebruik de formule MGD = K g MGD K g 6/16/2021 gemiddelde geabsorbeerde dosis (m. Gy) in het klierweefsel intreekerma (m. Gy) in lucht 0, 17 (m. Gy per m. Gy) bij 0, 03 mm Mo-filtering

Opbrengst mammograaf 6/16/2021

Antwoord 1 opbrengst mammograaf aflezen bij 35 k. V 71 µGy per m. As-waarde = 140 m. A 0, 2 s = 28 m. As per foto K = 28 m. As per foto 71 µGy per m. As = 2, 0 103 µGy per foto = 2, 0 m. Gy per foto MGD = 2, 0 m. Gy per foto 0, 17 m. Gy per m. Gy = 0, 34 m. Gy per foto 6/16/2021

Vraag 2 Stel dat alle leden in een bevolkingsgroep van alle leeftijden worden blootgesteld aan het bevolkingsonderzoek. l Schat het gemiddelde risico op een fatale borstkanker bij een individu als gevolg van dit bevolkingsgroep. 6/16/2021

Kans op fatale kanker per 104 Sv en weefselweegfactor (ICRP-60) orgaan 6/16/2021 F blaas 30 borst 20 botoppervlak 5 dikke darm 85 eierstokken 10 gonaden 100 huid 2 lever 15 longen 85 maag 110 rode beenmerg 50 schildklier 8 slokdarm 30 rest 50 F / totaal w. T 0, 06 0, 04 0, 01 0, 13 0, 02 0, 20 0, 004 0, 03 0, 13 0, 22 0, 10 0, 016 0, 06 0, 10 0, 05 0, 01 0, 12 0, 20 0, 01 0, 05 0, 12 0, 05

Antwoord 2 Hborst = MGD w. R aantal foto’s = 0, 34 m. Gy per foto 1 Sv/Gy 2 foto’s = 0, 68 m. Sv risico-tabel aflezen bij borst Fborst = 20 per 104 Sv kans = 20 10 -4 per Sv 0, 68 10 -3 Sv = 14 10 -7 = 0, 00014% 6/16/2021

Intermezzo: weefselweegfactor Volgens de ICRP hangt de weefselweegfactor w. T af van het detriment, en dit is het product van: A. relatieve kans op een fatale kanker B. relatief verlies aan levensjaren C. relatieve kans op niet fatale kanker 6/16/2021 w. T = A B C w. T = 1

Intermezzo: detriment ICRP-60 orgaan 6/16/2021 blaas borst botoppervlak dikke darm eierstokken gonaden huid lever longen maag rode beenmerg schildklier slokdarm rest fataal 30 20 5 85 10 100 2 15 85 110 50 8 30 50 verlies jaren 0, 65 1, 21 1 0, 83 1, 12 1, 33 1 1 0, 90 0, 83 2, 06 1 0, 77 0, 91 niet fataal 1, 50 1, 30 1, 45 1, 30 1 2, 00 1, 05 1, 10 1, 01 1, 90 1, 05 1, 29 detriment 0, 04 0, 05 0, 01 0, 14 0, 02 0, 18 0, 01 0, 02 0, 11 0, 14 0, 02 0, 03 0, 08

Intermezzo: detriment ICRP-103 / ICRP-60 orgaan 6/16/2021 blaas borst botoppervlak dikke darm eierstokken gonaden huid lever longen maag rode beenmerg schildklier slokdarm rest fataal 0, 4 1, 6 0, 4 0, 6 0, 2 1, 0 1, 9 1, 2 0, 6 0, 3 0, 5 1, 4 verlies jaren 1, 1 1, 0 1, 2 1, 0 0, 9 1, 0 0, 8 1, 3 1, 1 niet fataal 1, 1 1, 2 1, 0 1, 1 1, 3 1, 0 1, 2 detriment 0, 7 2, 8 1, 0 0, 6 0, 9 0, 2 1, 2 2, 1 1, 4 0, 8 0, 7 1, 0 0, 7 2, 4

Vraag 3 Als aanvulling op radiotherapie met fotonen kan een bestraling met elektronen plaatsvinden. l Ga aan de hand van een berekening na of er huiderytheem kan ontstaan bij de behandeling met elektronen. 6/16/2021

Borstkanker - therapie gearceerd = elektronenveld 6/16/2021

Gegevens 3 l l l l 6/16/2021 energie = 8 Me. V flux = 3, 5 109 s-1 veldgrootte = 12 cm 17 cm bestralingsduur = 6 min bestralingscyclus = 5 per week gedurende 7 weken geen energieverlies in lucht energieoverdracht van elektronen in weefsel drempel voor erytheem is 30 Gy

Massieke energieoverdracht van elektronen in weefsel 6/16/2021

Antwoord 3 D = 1, 6 10 -10 el (S/ )el t el = fluentietempo = fluxdichtheid (cm-2 s-1) S/ = massieke energieoverdracht (Me. V per g/cm 2) el = 3, 5 109 s-1 / (12 cm 17 cm) = 1, 7 107 cm-2 s-1 grafiek aflezen bij weefsel 2 Me. V per cm 2 g-1 voor E = 0, 4 - 10 Me. V D = 1, 6 10 -10 1, 7 107 2 (6 60) 5 7 = 69 Gy > 30 Gy erytheem 6/16/2021

Waarom elektronen ? 12 Me. V elektronen 6/16/2021 1 Me. V fotonen

Wie heeft de opgave gemaakt ? En wie had het goed ? Dank u voor uw aandacht. 6/16/2021