MAKROEKONOMIA RYNEK PRACY RYNEK PRACY jest to miejsce

MAKROEKONOMIA RYNEK PRACY

RYNEK PRACY • jest to miejsce zetknięcia się pracodawców poszukujących pracowników, oferujących im określone wynagrodzenie i osób poszukujących pracy (pracowników) mających określone kwalifikacje i oczekujących określonego poziomu wynagrodzenia • stanowi on część systemu gospodarczego, obejmującą procesy związane z poszukiwaniem, podejmowaniem i wykonywaniem pracy oraz regulacje prawne i społeczne

RYNEK PRACY c. d. • miejsce w którym dochodzi do konfrontacji podaży i popytu na pracę • w wyniku transakcji kupna – sprzedaży na rynku pracy kształtuje się jej cena rynkowa, zwana płacą

BEZROBOCIE jest to zjawisko społeczne polegające na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów

BEZROBOTNY • jest to osoba niezatrudniona i nie wykonująca żadnej pracy zarobkowej, a zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia • nieucząca się w szkole z wyjątkiem szkół dla dorosłych lub szkół wyższych w systemie wieczorowym albo zaocznym • zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy • ukończyła 18 lat • nie ukończyła: kobiety- 60 lat, mężczyźni 65 lat • nie nabyła prawa do emerytury lub renty • nie jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej i nie podlega ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym • nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych

BEZROBOTNY c. d. (BAEL) • za bezrobotnego uznaje się osobę w wieku 15 -74 lata, która jednocześnie: • w okresie badanego tygodnia nie była osobą pracującą • aktywnie poszukiwała pracy i była gotowa podjąć pracę w badanym tygodniu lub następnym • nie poszukiwała pracy, ponieważ oczekiwała na jej rozpoczęcie przez okres nie dłuższy niż 3 miesiące oraz była gotowa ją podjąć

PRZYCZYNY BEZROBOCIA • • • wysokie koszty pracy niedopasowanie popytu i podaży niedopasowanie terytorialne okresowo niski popyt na dobra i usługi zmniejszenie eksportu racjonalizacja zatrudnienia w prywatyzowanych przedsiębiorstwach • wejście na rynek pracy wyżu demograficznego

RODZAJE BEZROBOCIA • • frykcyjne strukturalne krótko, średnio i długookresowe (chroniczne) jawne i ukryte technologiczne sezonowe cykliczne z wyboru

KOSZTY BEZROBOCIA Bezrobocie dla ludzi oznacza obniżenie poziomu życia, frustracje, konflikty. Dla gospodarki oznacza stratę określonej wielkości produkcji i większe wydatki budżetowe (zasiłki, rządowe programy walki z bezrobociem). Tak więc koszty bezrobocia rozpatruje się w dwóch kategoriach: indywidualnych i społecznych.

KOSZTY BEZROBOCIA c. d. Indywidualne koszty bezrobocia zależą od charakteru bezrobocia – czy jest ono dobrowolne, czy też przymusowe. Dobrowolne wtedy, gdy koszt alternatywny (utracona wysokość płacy realnej) jest mniejszy od korzyści wynikających z faktu bycia bezrobotnym (zasiłki itp. , wartość czasu wolnego – na którą często składa się wartość płacy za pracę na czarno). Wymierne koszty bezrobocia wiążą się z obniżeniem poziomu życia, a nie wymierne wiążą się z załamaniami psychicznymi, frustracjami, konfliktami rodzinnymi itp.

KOSZTY BEZROBOCIA c. d. Społeczny koszt bezrobocia to przede wszystkim utrata korzyści w wymiarze makroekonomicznym, wyrażona wielkością straty PNB. Mierzy się ja za pomocą tzw. Luki produktu narodowego brutto, czyli różnicy między wielkością PNB możliwą do osiągnięcia w warunkach pełnego zatrudnienia (przy istnieniu jedynie bezrobocia dobrowolnego) i wielkością PNB faktycznie osiągniętą w danym okresie.

KOSZTY BEZROBOCIA c. d. Inne koszty bezrobocia, to również skala wypłat transferowych (zasiłki dla bezrobotnych), finansowanie programów przeciwdziałania bezrobociu, kursy, szkolenia itp. Kosztami bezrobocia w wymiarze społecznym są również niepokoje w społeczeństwie, strajki z obawy przed zwolnieniami, wzrastająca przestępczość, itp. .

INSTRUMENTY OGRANICZANIA BEZROBOCIA • Instrumenty zwiększające rozmiary popytu na zasoby pracy – takie jak np. prace publiczne i interwencyjne oraz uruchomienie kredytów na rozwój działalności gospodarczej, obniżenie stóp procentowych, itp. , • Instrumenty zmniejszające rozmiary zasobów siły roboczej – takie jak np. wcześniejsze emerytury, zasiłki przedemerytalne, itp. , • Instrumenty poprawiające funkcjonowanie mechanizmów rynku pracy – takie jak np. system szkoleń, pośrednictwa pracy i doradztwa zawodowego (ta forma nie zwiększa popytu na pracę, a koncentruje się na dopasowaniu jego struktury do istniejącej podaży).

POLITYKA ZATRUDNIENIA • • Polityka zatrudnienia – to działania państwa nakierowane na maksymalizację zatrudnienia i uniknięcie bezrobocia oraz jego zwalczanie. Instrumenty aktywnej polityki zatrudnienia: Publiczne programy tworzenia nowych miejsc pracy, Subsydiowanie zatrudnienia w sektorze prywatnym, Publiczne programy zdobywania i podnoszenia kwalifikacji zawodowych, Doskonalenie funkcjonowania rynku pracy.

POLITYKA ZATRUDNIENIA c. d. • • Instrumenty pasywnej polityki zatrudnienia: Zasiłki dla bezrobotnych, Wcześniejsze emerytury, Zasiłki przedemerytalne, Ustawowe skracanie czasu pracy, Przymusowe urlopy, Redukcja płac realnych już zatrudnionych pracowników, Selektywne opodatkowanie zatrudnienia.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ katarzynapus@wp. pl tel. 602 430 456