Makroekonomia I wiczenia 10 Model ISLM cd Karol

Makroekonomia I Ćwiczenia 10 - Model ISLM cd. Karol Strzeliński 1

Krzywa IS – dla gospodarki otwartej W równowadze na rynku dóbr i usług: 2

Graficzne wyprowadzenie krzywej IS AE, AD E’ AE 1 AE 0 E r r 0 Y Y’ Y E E’ r 1 IS Y Y’ Y 3

Krzywa IS • Punkty leżące na krzywej IS reprezentują kombinacje stopy procentowej i dochodu, dla których rynek dóbr i usług jest równowadze; • Dla punktów powyżej krzywej IS (I>S) mamy do czynienia z nadwyżką podaży; • Dla punktów poniżej krzywej IS (I<S) mamy do czynienia z nadwyżką popytu; r I>S I<S IS Y 4

Ruchy krzywej IS AE 3 AE, AD E’ AE 1 AE 2 r 0 Y Y Y ’ E IS 1 IS 0 Y Y Y’ Y’ E’ AE 1 AE 2 AE 0 E r r 0 E’ r 1 AE, AD AE 0 E r AE 3 Y Y E’ IS 1 Y ’ E r 1 IS 0 Y Y Y’ Y’ 5

Krzywa LM • Popyt na pieniądz : • W równowadze na rynku pieniądza: • Krzywa LM: 6

Graficzne wyprowadzenie krzywej LM r r 0 r E r 0 L r 1 E’ L’ M/P r 1 LM E E’ Y’ Y Y 7

Krzywa LM r • Punkty leżące na krzywej LM reprezentują kombinacje stopy procentowej i dochodu, dla których rynek pieniądza jest równowadze; • Dla punktów powyżej krzywej LM (L<M) mamy do czynienia z nadwyżką podaży; • Dla punktów poniżej krzywej LM (L>M) mamy do czynienia z nadwyżką popytu; LM L<M L>M Y 8

Ruchy krzywej LM r r 0 r E r 2 r 1 r 3 r 0 r 2 L E’ LM 0 r 1 r 3 L’ r r 2 r 0 r E L r 3 r 1 E’ r 2 r 0 r 3 r 1 L E’ Y’ M/P LM 1 E Y LM 1 Y LM 0 E E’ L’ L’ M/P Y’ Y Y 9

Równowaga w modelu ISLM • W punkcie przecięcia krzywych IS i LM oba rynki znajdują się w równowadze stąd: 10

Równowaga w modelu ISLM 11

Równowaga graficznie r LM r* IS Y* Y 12

Efekt transmisji Polega na przenoszeniu impulsów między rynkiem dóbr i usług a rynkiem pieniądza. Każdy szok na rynku towarowym wywołujący zmianę dochodu w równowadze wywołuje zmianę popytu na pieniądz i w konsekwencji (przy stałej podaży pieniądza) – zmianę stopy procentowej; Każdy szok na rynku pieniężnym wywołujący zmianę stopy procentowej w równowadze wywołuje zmianę popytu inwestycyjnego (i eksportowego) i w konsekwencji – zmianę dochodu w równowadze. 13

Ruch krzywych - nachylenia IS bardziej płaska IS bardziej stroma Wrażliwość inwestycji na wysokość stóp procentowych b ↑ b ↓ Krańcowa skłonność do konsumpcji c ↑ c ↓ Krańcowa skłonność do oszczędzania s ↓ s ↑ stopa podatkowa t ↓ t ↑ krańcowa skłonność do importu m ↓ m ↑ mnożnik α‘’ ↑ α‘’ ↓ LM bardziej płaska stroma wrażliwość popytu na pieniądz na wysokość stóp procentowych h ↑ h ↓ wrażliwość popytu na pieniądz na wysokość dochodu k ↓ k ↑ 14

Mnożnik polityki fiskalnej i mnożnik polityki monetarnej Mnożnik polityki fiskalnej: Narzędzia polityki fiskalnej: G, TR, Tkwotowe, t Mnożnik polityki monetarnej: Narzędzia polityki monetarnej: M 15

Polityka fiskalna r LM r* 1 r* IS 1 0 IS 0 βΔG Y *0 Efekt ekspansywnej polityki fiskalnej w modelu ISLM Y *1 α”ΔG Y’ Y Efekt ekspansywnej polityki fiskalnej w modelu Keynesa 16

Efekt wypychania r LM r* 1 IS 1 r* 0 IS 0 βΔG Y* 0 Y* 1 α”ΔG Y’ Y Załóżmy, że rząd zwiększa swoje wydatki na dobra i usługi (np. skutki uruchomienia dużego programu budowy autostrad). Gdybyśmy analizowali skutki takiej zmiany tylko dla rynku dóbr i usług (z pominięciem rynku pieniężnego) ΔY=α’’ΔG, gdzie α’’ to prosty keynesowski mnożnik wydatkowy. Bez rynku pieniężnego nie nastąpiłby wzrost r, a zatem Y wzrósłby z Y*0 do Y’. W rzeczywistości jednak to co dzieje się na rynku dóbr i usług znajduje swoje odzwierciedlenie na rynku pieniądza: wzrost Y powoduje wzrost L (popyt na pieniądz), ten powoduje wzrost r, a to z kolei ponownie oddziałuje na rynek dóbr i usług wywołując spadek inwestycji i eksportu netto. Zatem Y wzrasta z Y*0 do Y*1, a różnicę Y’- Y*1 nazywamy efektem wypierania prywatnych wydatków inwestycyjnych (i związanych z eksportem) przez wydatki publiczne. 17

Efekt tłumienia r LM IS 0 r* 0 IS 1 βΔNX r* 1 Y’ Y* 1 Y* 0 α”ΔNX Y „Odwrotność” efektu wypychania. Jeżeli dochodzi do spadku AE (np. kryzys gospodarczego u naszego głównego partnera handlowego wywołuje spadek NX itp. ), a analizowalibyśmy skutki takiej zmiany tylko dla rynku dóbr i usług (pomijając istnienie rynku pieniężnego) ΔY=α’’ΔNX, gdzie α’’ to prosty keynesowski mnożnik wydatkowy. Bez rynku pieniężnego nie nastąpiłaby zmiana r, a zatem Y spadłby z Y*0 do Y’. W rzeczywistości jednak to co dzieje się na rynku dóbr i usług znajduje swoje odzwierciedlenie na rynku pieniądza: spadek Y wywołuje spadek L (popyt na pieniądz), a ten spadek r, a to z kolei ponownie oddziałuje na rynek dóbr i usług wywołując wzrost inwestycji i eksportu netto. Ostatecznie Y spada do Y*1, a różnicę Y’ Y*1 nazywamy efektem tłumienia. 18

Polityka fiskalna -pułapka płynności Zwiększanie podaży pieniądza przez bank centralny nie powoduje obniżki stopy procentowej – polityka monetarna jest nieskuteczna. r IS 1 IS 0 r* α”ΔG LM 0 Y *1 Y 19

Polityka fiskalna - przypadek klasyczny r LM Pełen efekt wypychania – polityka fiskalna jest nieskuteczna r* 1 IS 1 r* 0 IS 0 Y*0, 1 Y 20

Polityka Monetarna r LM 0 LM 1 r* 0 r* 1 IS Y *0 Y *1 Y ’ Y 21

Model ISLM • model krótkookresowy – nie uwzględnia skutków prowadzonej polityki dla długookresowej sytuacji gospodarki, • zakłada niepełne wykorzystanie czynników produkcji – wielkość produkcji determinowana jest przez popyt, nie ma żadnych ograniczeń po stronie przedsiębiorstw (niepełne wykorzystanie czynników produkcji) w konsekwencji można swobodnie zwiększać produkcję (bez obaw co do wzrostu cen), • brak mikroekonomicznych podstaw. 22

Makroekonomia I Ćwiczenia Dziękuje za uwagę 23