MAKRO EKONOMYE GENEL BAKI PART IV Concepts and
MAKRO EKONOMİYE GENEL BAKIŞ PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Makro iktisat Ekonomiyle bir bütün olarak ilgilenmektedir. Makro iktisat milli gelirin belirleyicilerine odaklanmakta, toplam tüketim ve yatırım gibi büyüklüklerle ilgilenmekte ve tek fiyatları değil genel fiyat düzeyini incelemektedir. Toplam davranışlar Tüm hane halklarının ve firmaların davranışların birlikte ele alınması. Yapışkan fiyatlar Arz edilen miktarlar ile talep edilen miktar arasındaki dengeyi sağlayacak şekilde hareket etmeyen fiyatlar. © 2012 Pearson Education 1 of 26
Makro İktisadın İlgi Alanları Makro iktisadın üç temel ilgi alanı şunlardır: PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics 1)Üretim Artışı © 2012 Pearson Education 2)İşsizlik 3)Enflasyon ve Deflasyon 2 of 26
Makro İktisadın İlgi Alanları 1. Üretim Artışı Konjonkturel dalgalanmalar Ekonomide, kısa dönemdeki iniş ve çıkışlar. PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Toplam çıktı (üretim) Belli bir dönemde bir ekonomide üretilen mal ve hizmetlerin toplam miktarı Durgunluk Toplam üretimin düştüğü bir dönem. Bu dönemde, toplam çıktı düzeyi birbirini izleyen iki çeyrekte düşmektedir Depresyon Uzun süren ciddi durgunluk dönemi © 2012 Pearson Education 3 of 26
Makro İktisadın İlgi Alanları 1)Üretim Artışı (Devam) Genişleme veya patlama Üretimin ve istihdamın arttığı dipten zirveye doğru çıkış dönemi. PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Daralma, durgunluk veya çöküş Üretimin ve istihdamın düştüğü, zirveden dibe doğru iniş dönemi. © 2012 Pearson Education 4 of 26
Makro İktisadın İlgi Alanları Üretim Artışı (Devam) PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Tipik bir Konjonkturel Dalgalanma Bu konjonktürel dalgalanma, A noktasından geçerek zirveye hareket ederken genişlemektedir. Ekonomi zirve noktasından hareket ederken, B noktasından geçerek, dip noktasına doğru durgunluğa girmektedir. © 2012 Pearson Education 5 of 26
Makro İktisadın İlgi Alanları PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Üretim Artışı ŞEKİL 20. 2 ABD’nin Toplam Çıktı Düzeyi (Reel GSYİH), 1900 -2007 Büyük Buhran ve II Dünya Savaşları dönemleri üretimde en büyük dalgalanmaların olduğu dönemlerdir. © 2012 Pearson Education 6 of 26
Makro İktisadın İlgi Alanları 2)İşsizlik oranı İşgücünün çalışmayan yüzdesi PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics TEMEL SORU : NEDEN İŞSİZLİK VARDIR? © 2012 Pearson Education 7 of 26
Makro İktisadın İlgi Alanları 3)Enflasyon ve Deflasyon Enflasyon Fiyatlar genel düzeyindeki artış. PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Hiperenflasyon Fiyatlar genel düzeyindeki çok hızlı artışlar Deflasyon Fiyatlar genel düzeyindeki azalış © 2012 Pearson Education 8 of 26
Makro İktisadın Bileşenleri Çok fazla şey aynı anda gerçekleştiğinden makro iktisadı anlamak çok çaba gerektirir. Her şey birbirini etkilemektedir. PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Büyük resmi görebilmek için, ekonomideki katılımcıları 4 ayrı grupta toplamak yararlı olacaktır: (1) Hane halkı. (2) Firmalar (3) Devlet (4) Dış Dünya © 2012 Pearson Education 9 of 26
Makro İktisadın Bileşenleri Döngüsel Akım Şeması PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Akım şeması Ekonomideki her sektör tarafından yapılan ödemeleri ve kazanılan gelirleri gösteren şekil. Transfer harcamaları Devletin, karşılığında mal ve hizmet veya emek satın almaksızın kişilere yaptığı ödemelerdir. Sosyal güvenlik, emeklilik ve mali yardımlar gibi ödemeler. © 2012 Pearson Education 10 of 26
Makro İktisadın Bileşenleri Döngüsel Akım Şeması PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics � Döngüsel Ödeme Akımları Hane halkları firmalardan ve devletten gelir elde etmekte, firmalardan mal ve hizmetleri satın almakta ve devlete vergi ödemektedirler. Aynı zamanda yabancı mal ve hizmetleri satın almaktadırlar(ithalat). Firmalar sağladıkları mal ve hizmetler için hane halkları ve devletten gelir elde etmekte; hane halklarına ücret, kâr payı ve faiz ve devlete vergi ödemektedirler. Devlet, hane halkı ve firmalardan vergi almakta ve sağladıkları mal ve hizmetler karşılığında onlara ödeme - çalışanlarına ödediği ücretler, hane haklarına yaptığı faiz ve transfer ödemeleriyapmaktadır. Son olarak, yabancı ülkelerdeki kişiler, yurtiçinde ürettiğimiz mal ve hizmetlerimizi satın almaktadırlar(ihracat). Not: Şekilde gösterilmemiştir ancak firmalar ve devlet de ithalat yapmaktadırlar. © 2012 Pearson Education 11 of 26
Makro İktisadın Bileşenleri Üç Piyasa Alanı PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Hane halkı, firmalar, devlet ve dış dünyanın birbirleriyle ilişkilerini anlamının bir yolu da etkileşimde bulundukları piyasaları dikkate almaktır. Bu piyasaları genel olarak üç büyük alana bölebiliriz: (1) Mal ve Hizmet Piyasası, (2) Emek Piyasası, (3) Para (Finans) Piyasası. © 2012 Pearson Education 12 of 26
Makro İktisadın Bileşenleri Üç Piyasa Alanı 1)Mal ve Hizmet Piyasası PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Hane halkı ve devlet, bu piyasada firmalardan mal ve hizmet satın almaktadır. Aynı zamanda firmalar da birbirlerinden mal ve hizmet satın almaktadır. © 2012 Pearson Education 2)Emek Piyasası Bu piyasada, hane halkı emek arz ederken, firmalar ve devlet talep etmektedir. 13 of 26
Makro İktisadın Bileşenleri Üç Piyasa Alanı 3)Para (Finans) Piyasası PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Hane halkları bu piyasalara fonlarını arz ederek, hisse senetlerinden kâr payı, tahvillerden faiz şeklinde gelir elde etmek istemektedirler. © 2012 Pearson Education Hane halkının, firmaların, devletin ve dış dünyanın borçlanmalarının büyük kısmı finansal kurumlarticari bankalar, tasarruf ve kredi kuruluşları, sigorta şirketleri gibi kurumlar- aracılığıyla yapılmaktadır. 14 of 26
Makro İktisadın Bileşenleri Üç Piyasa Alanı 3)Para (Finans) Piyasası Hazine bonosu, tahvil Devletin borçlandığı zaman çıkardığı ve bu borcu geri ödeyeceğine ilişkin çeşitli belgeler. PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Firma bonoları Firmaların borçlandığı zaman çıkardığı bonolar. © 2012 Pearson Education Hisse senedi hissesi ölçüsünde hissedara firmanın mülkiyetinden ve dolayısıyla kârından pay alma hakkı sağlayan finansal araç. Kar payı Firmanın hissedarlara her dönem ödediği kâr payı. 15 of 26
Makro İktisadın Bileşenleri Devletin Makro İktisattaki Rolü PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Maliye politikası Devletin harcama ve vergilemeyle ilgili politikaları. Para politikası Merkez Bankası (FED) ‘in piyasadaki para miktarını kontrol etmek dolayısıyla faiz oranını etkilemek için kullandığı araçlar. © 2012 Pearson Education 16 of 26
Makro İktisadın Kısa Tarihçesi PART IV Concepts and Problems in Macroeconomics Büyük Buhran 1929’da başlayan ve 1930’lar boyunca devam eden ciddi ekonomik daralma ve yüksek oranda işsizlik. İnce ayar Walter Heller tarafından kullanılmış ve devletin enflasyon ve işsizliği kontrol etmedeki rolünü ifade eden terim. Stagflasyon yüksek enflasyon ve işsizliğin bir arada görüldüğü durum. © 2012 Pearson Education 17 of 26
- Slides: 17