MADDEY TANIYALIM Ktlesi hacmi ve eylemsizlii olan btn

MADDEYİ TANIYALIM

Kütlesi, hacmi ve eylemsizliği olan bütün varlıklar maddedir. Çevremizde gördüğümüz hava, su, toprak, masa her şey maddedir. Enerji, düşünceler, hayaller madde değildir.

Maddelerin bazı özellikleri vardır. Bunlar; o Kütle (m) : Varlıklardaki değişmeyen madde miktarıdır. o Ağırlık (G) : Yerçekiminin kütleye etkisidir. o Hacim (V) : Cisimlerin kapladığı boşluktur. o Eylemsizlik : Kütlenin harekete karşı tepkisidir. o Tanecikli Yapı: Bütün maddelerin atom ve molekül gibi çok küçük taneciklerden oluşuyor olmalarıdır. Not: Bu beş maddelerin ortak özellikleridir

Maddenin şekil almış haline cisim denir. Cam bir madde iken cam bardak bir cisimdir

MADDENİN HALLERİ Maddenin katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç hâli vardır. İstenildiğinde ortam şartları elverişli hâle getirilerek bir hâlden diğerine dönüştürülebilir.

o Katı Maddeler o Belirli bir şekle ve hacme sahiptir. o Katı maddeyi oluşturan atom ve moleküller birbirine çok yakındır. o Aralarındaki boşluklar çok azdır. Atom ve moleküller arasında bir düzenlilik vardır.

Sıvı Maddeler o Belirli bir şekle sahip değildir. o Sıvılar akışkan olduklarından bulundukları kabın şeklini alır. o Sıvı hâlde atom veya moleküller katılardan daha düzensiz olup tanecikler arası boşluklar katılardan daha fazladır.

Gaz Maddeler o Atom veya molekülleri arasında boşlukların çok olduğu durumdur. o Gaz tanecikleri düzensiz olarak hareket ederler. Bunların yayılmaları hissedilebilir veya gözle takip edilebilir. o Gazların belirli bir şekil ve hacimleri yoktur. Konuldukları kabı dolduracak şekilde genleşerek kabın şeklini ve hacmini alırlar.

KATI SI VI GAZ

MADDELERİN HAL DÖNÜŞÜMLERİ

MADDELERİN HAL DÖNÜŞÜMLERİ Not : Cisimler bu üç halden birinde veya bir karışımı halinde bulunabilir ve madde bir halden diğerine geçebilir.

MADDELERİN HAL DÖNÜŞÜMLERİ GAZ 3 4 SIVI 1 5 2 6 KATI

MADDELERİN HAL DÖNÜŞÜMLERİ o o o Şemada maddelerin halleri arasındaki geçişler görülmektedir. Bunlar; Erime, Donma, Buharlaşma, Yoğunlaşma, Süblimleşme, Geri süblimleşme veya kırağılaşma. Bu geçişlerden 1, 3 ve 5 gerçekleşirken çevreden ısı alırlar (Endotermik olay). 2, 4 ve 6 ise çevreye ısı verir (Ekzotermik olay).

MADDELERİN HAL DÖNÜŞÜMLERİ Not : Buharlaşma her sıcaklıkta gözlemlenen bir olaydır. Eğer sıvı kaynama sıcaklığından düşük Sıcaklıkta ise, yavaş buharlaşır. Kaynama sıcaklığında ise hızlı ve hareketli bir şekilde buharlaşır.

MADDELERİN HAL DÖNÜŞÜMLERİ Not : Katıdan sıvıya, sıvıdan gaza, katıdan gaza doğru geçişlerde; Toplam enerji artar, Düzensizlik artar, Tanecikler arası uzaklık artar, Tanecikler arası çekim kuvveti azalır. Akışkan, hem sıvıları hem gazları belirten ortak bir addır.