MADDEY TANIYALIM Hazrlayan Cemal ZYALIN SivasKz YBO Fen
MADDEYİ TANIYALIM Hazırlayan : Cemal ÖZYALÇIN Sivas-Kız YİBO Fen Bilgisi Öğretmeni
Kütlesi ve Hacmi olan herşeye MADDE denir. KÜTLE : Madde miktarıdır. HACİM: Maddelerin boşlukta kapladıkları yere verilen addır.
ISI, SES, GÖLGE……. . vb kütleleri ve hacimleri olmadığı için madde değildir.
Çevremizde çok sayıda madde türleri vardır.
Maddelerin şekil almış haline CİSİM denir. Altın maddedir. Altından yapılmış olan Bilezik, kolye. . vb cisimdir. Cam maddedir. Camdan yapılan Bardak, sürahi, ampül. . vb cisimdir. Demir maddedir. Demirden yapılan Kapı, dolap. . vb cisimdir. Cemal ÖZYALÇIN
Maddelerin doğadaki dış görünümlerine; MADDENİN HALLERİ adı verilir. MADDELER DOĞADA ÜÇ HALDE BULUNUR KATI SIVI GAZ
KATILAR (Masa, saat, tahta, taş, demir, bardak, altın, buz. vb. ) n Katı hali, maddenin en düzenli halidir. n Katıları oluşturan tanecikler arasındaki boşluklar yok denecek kadar azdır. n Katı tanecikleri arasındaki çekim kuvveti çok fazladır. n Katıların belirli bir şekli ve belirli bir hacmi vardır. n Katılar sıkıştırılamaz.
SIVILAR (Su, zeytinyağı, benzin, süt, kolonya, gazyağı. . vb. ) n n n n Sıvılar, katılara göre daha düzensizdir. Sıvıları oluşturan tanecikler arasındaki boşluklar, katılara göre biraz fazladır. Sıvı tanecikleri arasındaki çekim kuvveti, katılardakine göre daha azdır. Sıvıların belirli bir şekli yoktur. Bulundukları kabın şeklini alırlar. Sıvıların belirli bir hacmi vardır. Sıvılar, akışkandır. Sıvılar çok az sıkıştırılabilir.
GAZLAR (Hava, oksijen, likitgaz, su buharı, doğalgaz…vb. ) n n n n Gaz hali, maddenin en düzensiz halidir. Gazları oluşturan tanecikler arasındaki boşluklar çok fazladır. Gazları oluşturan tanecikler arasındaki çekim kuvveti çok azdır. Gazların belirli bir şekli yoktur. Bulundukları kabın şeklini alırlar. Gazların belirli bir hacmi yoktur. Bulundukları kabın hacmini alırlar. Gazlar, uçucudur. Bulundukları ortama yayılır. Gazlar rahatlıkla sıkıştırılabilir.
Katı Sıkışma Sıvı Sıkıştırılama z z Gaz Sıkıştırılır Genleşme Genleşir Öteleme hareketi Yapmaz Yapar Tanecikler arası boşluk Yoktur Çok az vardır Çok vardır Belirli şekileri Vardır Yoktur
SU DOĞADA ÜÇ HALDEDE GÖRÜLEBİLİR
ELEMENT n Kendisinden başka saf maddelere ayrıştırılamayan saf maddelere element denir. n Bir başka deyişle içerisinde tek cins Atom bulunan saf maddelerdir. – Çinko, – Bakır, – Kükürt, – Oksijen birer elementtir.
ÇEŞİTLİ ELEMENTLER
BİLEŞİK n Değişik elementlerin birleşmesiyle oluşan saf maddelere bileşik denir. – Şeker, tuz, yağ, su Kireç. . vb. birer bileşiktir. n Dünyada çok sayıda bileşik madde bulunur. n Bileşikler kimyasal yollarla kendilerini oluşturan elementlere ayrılabilir.
MOLEKÜL n Atomlar birleşerek molekülleri oluşturur. n Bir molekülde aynı cinsten ya da başka cinsten atomlar bulunabilir. Atom sayıları da değişik olabilir. n Molekül çok küçük atom kümeleridir. Çıplak gözle görülmez. n Aynı cins moleküllerin birleşmesiyle saf maddeler meydana gelir.
İZLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM Cemal ÖZYALÇIN Sivas-Kız YİBO Fen Bilgisi Öğretmeni
- Slides: 17